Kiriş

Kiriş çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: Malzemesine göre: Ahşap kirişler. Çelik kirişler. Betonarme kirişler. Kompozit kirişler. Mesnetlenme şekline göre: Basit kiriş. Konsol kiriş. Sürekli kiriş. Kesit şekline göre: Dikdörtgen kirişler. I kesitli kirişler. T kesitli kirişler. Kutu kesitli kirişler. Özel amaçlı kirişler: Petek kirişler. Kafes kirişler. Boşluklu döşeme kirişleri (asmolen kirişler).

Kirişin temel görevleri: Yapının yatay iskeletini oluşturmak. Döşeme ve kullanım alanlarından gelen yükleri düşey taşıyıcılara (kolonlara) aktarmak. Kolonları birbirine bağlayarak çerçeve oluşturmak. Ayrıca, kirişler yüklerin eğilme ve kesme kuvvetleri aracılığıyla mesnet noktalarına aktarılmasını sağlayarak yapının stabilitesini korur.

Kolon ve kirişler, bir binanın iskeleti için eşit öneme sahiptir. Kolonlar, genellikle kirişlerden gelen yükleri temele ve zemine aktarır. Kirişler, deprem ve rüzgar gibi yatay kuvvetlere mukavemet gösterir. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'ne göre, depreme karşı dayanıklı binaların en temel özelliği, kolonların kirişlerden daha güçlü olmasıdır.

Lento ve kiriş arasındaki temel farklar şunlardır: Kullanım alanı: Lento, kapı, pencere gibi duvar boşluklarının veya iki sütun arasının üzerinde kalan kesimin yüklerini yanlara taşıyan yatay mimari elemandır. İşlev: Kirişler, döşemeden gelen yükleri alıp kolonlara iletir. Malzeme: Lentolar, taş, metal, betonarme, ahşap gibi çeşitli malzemelerle yapılabilir. Dolayısıyla, lento ve kiriş arasındaki fark, kullanım alanları ve işlevlerinden kaynaklanmaktadır.

Kirişlerin taşıyabileceği ton miktarı, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişir: Kiriş türü. Açıklık uzunluğu. Malzeme. Örneğin, standart bir Pratt kafes köprüsü, boyutlarına ve malzemesine bağlı olarak 20 tondan 60 tona kadar yük taşıyabilir. Kirişlerin yük taşıma kapasitesini kesin olarak hesaplamak için, kiriş yük kapasitesi hesaplayıcıları kullanılabilir.

Kiriş moment hesabı, Euler-Bernoulli kiriş teorisine göre yapılır. Bu teori, aşağıdaki formüle dayanır: M = q Δ / (E I). Burada: M, her birim uzunluğa etki eden yükü ifade eder; Δ, x konumunda y eksenindeki sehimi temsil eder; E, elastisite modülünü belirtir; I, alan kesitin merkezinden geçen ve etki eden yüke dik olarak atalet momentini (ikinci alan momenti) ifade eder.

Kirişe gelen yük, çeşitli şekillerde paylaştırılır: Dikey yükler. Yatay yükler. Momentler ve kesme kuvvetleri. Döşemelerden yük aktarımı. Kirişe gelen yükün nasıl paylaştırılacağı, kullanılan yönteme ve yapısal özelliklere göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, yüklerin paylaştırılmasında Courbon metodu veya Guyon-Massonet metodu gibi yöntemler kullanılabilir.

Kiriş kelepçesi, inşaat projelerinde iskelelerin bağlantı parçalarında kullanılır. Başlıca kullanım alanları: iskele platformlarının oluşturulması; iskele korkuluklarının yapılması; iskele çatılarının inşası. Ayrıca, çelik kirişler üzerine monte edilerek kenar koruma ekipmanlarının hızlı bir şekilde montajını sağlar. Kiriş kelepçeleri, genellikle galvanizli çelik veya paslanmaz çelik olarak üretilir.

Kirişlerde üst sağ moment, "Mr(+)" olarak ifade edilir ve kirişin pozitif taşıma gücü momentini temsil eder. Kirişlerle ilgili diğer moment türleri: Sol moment0: Kiriş sol mesnetinde, moment sıfır noktasının, kiriş sol ucuna olan mesafesidir. Sağ moment0: Kiriş sağ mesnetinde, moment sıfır noktasının, kiriş sağ ucuna olan mesafesidir. Bu değerler, kirişin taşıma gücü ve tasarım momenti ile ilgili hesaplamalarda kullanılır.

Ters kirişin bazı kullanım amaçları: Alçak tavan sorunu: Tavanın alçak olması durumunda, sarkan kirişin tehlike oluşturmaması için ters kiriş kullanılır. Kat yüksekliğini koruma: Alt katta istenmeyen bir alçak tavan veya kat yüksekliğine etki edecek bir kiriş detayının olmaması için ters kiriş tercih edilir. Çelik çatı ayakları ve perde tabanları: Çelik çatı ayaklarının oturacağı kısım veya perde tabanları için ters kiriş kullanılabilir. Ters kiriş, statik açıdan pek tercih edilen bir çözüm değildir.

Kirişler, dört ana yük türünü taşır: 1. Kirişin kendi öz yükü. 2. Üzerindeki duvar yükü. 3. Döşemelerden gelen hareketli yükler. 4. Döşemelerden gelen ölü yükler. Ayrıca, kirişler üzerine gelen yükleri eğilme ve kesme kuvvetleri aracılığıyla mesnet noktalarına aktararak yapının stabilitesini sağlar.

Hayır, kirişe buat konmaz.

Limon kiriş merdiven, merdiven basamaklarını desteklemek amacıyla kullanılan, genellikle yanlarda yer alan taşıyıcı yapı elemanıdır. Özellikleri: Malzeme: Ahşap, metal veya betondan üretilir. Türleri: Dış limon kiriş: Merdivenin yan tarafına monte edilir ve dışarıdan görülebilir. İç limon kiriş: Duvar içine gizlenir. Fonksiyon: Merdivenin yük taşıma kapasitesini artırır ve estetik bir görünüm sağlar. Kullanım alanları: Alışveriş merkezleri; Showroomlar.

Perde moment diyagramının nasıl çizileceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak bir eğilme moment diyagramı çizmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Desteklerdeki reaksiyonları hesaplayın ve serbest vücut diyagramı (FBD) çizin. 2. Kesitler alın: Her reaksiyondan veya yükten önce ve sonra olacak şekilde kiriş boyunca ilerleyin. 3. Her noktada eğilme momentini hesaplayın: Bu, kuvvetin noktadan uzaklığıyla çarpımına eşittir. Perde elemanlarının moment diyagramı, TBDY (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği) kurallarına göre, kritik perde yüksekliği boyunca sabit bir değer olarak veya bu yüksekliğin sona erdiği kesitin üstünde, perdenin tabanında ve tepesinde hesaplanan momentleri birleştiren doğruya paralel bir şekilde belirlenir. Daha detaylı bilgi ve görsel anlatım için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: YouTube: "Mukavemet: Eğilme ve Moment Diyagramı Nasıl Çizilir?". idecad.atlassian.net: "Perdelerde Tasarıma Esas Eğilme Momentleri Hesabı". help.idecad.com.tr: "Poligon Perdelerin Tasarım Eğilme Momentleri Hesabı".

Kolonlar, kirişlerden daha güçlü olacak şekilde tasarlanmalıdır. Bu, "güçlü kolon - zayıf kiriş prensibi" olarak adlandırılır. Ancak, uygulamada kolonlar bazen mimari nedenlerle daha zayıf yapılabilmektedir.

Bant kirişi hesaplamak için iki farklı yöntem kullanılabilir: 1. SolverEdu Çevrimiçi Kiriş Hesaplayıcı: Kiriş uzunluğunu ve uygun birimleri girin. Destek türlerini seçip kiriş üzerine yerleştirin. Yük tiplerini seçip kiriş üzerine ekleyin. "Hesapla" düğmesine basarak sonuçları alın. 2. ideYAPI Bilgi Modellemesi: Ribbon menüde Betonarme sekmesi altında "Bant Kiriş" ikonunu tıklayın. Fare imleciyle birinci noktayı belirleyip sol tuşa tıklayın. Fareyi hareket ettirerek ikinci noktayı belirleyin ve boşluk tuşuna basarak kaçıklığı değiştirin. İkinci noktayı belirledikten sonra program, sonraki bant kirişin öngörüntüsünü oluşturacaktır. ESC tuşuna basıp komuttan çıkarak bant kirişi oluşturun.

Yığma kiriş detayının nasıl yapılacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, kiriş detaylarının oluşturulmasına dair bazı programlar ve yöntemler şunlardır: STA4CAD. ProtaStructure. ideCAD. Ayrıca, kiriş donatı detayları, "Kat Kirişleri Detayları" bölümünden istenilen sayıda farklı ayarlarla çizdirilebilir.

Kirişler, eğilme etkisi altında çeşitli nedenlerle eğilir: Betonun kalitesizliği. Donatının yetersizliği. Deprem etkisi. Yük etkisi. Ayrıca, kirişler yatay yüklerden (rüzgar, deprem) kaynaklanan kuvvetler nedeniyle de eğilebilir.

Kiriş fiyatları çeşitli faktörlere bağlı olarak belirlenir: Hammadde tipi ve kalitesi. Kiriş boyu ve tasarımı. Üretim maliyetleri ve işçilik ücretleri. Çelik ve demir piyasası dalgalanmaları. Taşıma maliyetleri. Sipariş miktarı. Ek özellikler. Coğrafi uygunluk.

Kiriş akslarının belirlenmesi, inşaat projelerinde şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Proje Aşaması: Akslar, mimari projede kolon yerlerini belirlemek için çizilir. 2. Ölçülendirme: Akslar, x ve y yönleri doğrultusunda nokta çizgi biçimiyle çizilir. 3. İp Çekme: Projedeki aks ölçülerine göre ipler çekilerek akslar belirlenir. 4. Uygulama: Aks ölçülerine göre kalaslar betona sabitlenir. Aks aralıkları belirlenirken belirli bir kural veya ölçü yoktur.