SözcükTürleri

Hayır, sıfat ve tamlama aynı şey değildir. Sıfat, bir ismin rengini, şeklini, durumunu, sayısını belirten kelimelerdir. Özetle: - Sıfat: İsmin özelliklerini belirler (örneğin, "kırmızı" kelimesi "elbise" ismini nitelendirir). - Tamlama: İki veya daha fazla kelimenin anlam ilişkisi kurarak oluşturduğu söz öbeğidir (örneğin, "televizyonun kumandası" tamlamasında "televizyon" tamlayan, "kumandası" ise tamlanandır).

Ek fiilin dört görevi: 1. İsim ve isim soylu sözcükleri yüklem yapmak. 2. Basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiil yapmak. 3. Görülen (bilinen) geçmiş zaman eki (-idi) ile bahsedilen duruma tanık olma anlamı taşımak. 4. Duyulan (öğrenilen) geçmiş zaman eki (-imiş) ile bahsedileni duyma, öğrenme, sonradan fark etme anlamı taşımak. Ek fiilin ayrıca geniş zaman eki (-dir) ve şart eki (-ise) gibi görevleri de vardır.

Türkçede beş çeşit zarf-fiil bulunmaktadır: 1. Zaman zarf-fiilleri: Ne zaman sorusunu cevaplar. 2. Durum zarf-fiilleri: Nasıl sorusunu cevaplar. 3. Yer-yön zarf-fiilleri: Nereye sorusunu cevaplar. 4. Azlık-çokluk zarf-fiilleri: Ne kadar sorusunu cevaplar. 5. Soru zarf-fiilleri: Fiilin zamanını, sebebini ve miktarını soru yoluyla sorar. Ayrıca, zarf-fiiller aldıkları eklere ve cümlede kazandıkları anlamlara göre de sınıflandırılabilir.

Türkçe'de kelime oluşturma kuralları genel olarak iki ana kategoriye ayrılır: 1. Türetme: Önek türetme: Kelimelere önek eklenerek yeni kelimeler oluşturulur (örneğin, "anti-inflamatuar"). Sonek türetme: Kelimelere sonek eklenerek yeni kelimeler oluşturulur (örneğin, "çekiç + ada = çekiçada"). Parasentetik türetme: Aynı işlemde önek ve sonek eklenerek kelimeler oluşturulur (örneğin, "şafak + sabah + gün doğumu = akşam"). Yanlış türetme: Kelimeler herhangi bir ekleme yapılmadan, yalnızca gramer sınıfları değiştirilerek oluşturulur (örneğin, "Ne tuhaf bir yürüyüş!"). Gerileyen türetme: İlkel bir kelimenin indirgenmesiyle yeni kelimeler oluşturulur (örneğin, "saldırı" kelimesinden "saldırmak"). 2. Kompozisyon: Yan yana koyma: İki veya daha fazla radikal (kelime kökü) seslerinde değişiklik olmadan birleştirilir (örneğin, "sosisli sandviç"). Aglütinasyon: Kelimeler, radikallerin birleşmesiyle oluşur ancak değişime uğrar (örneğin, "sirke" = "şarap + buruk"). Bu bilgilere göre, Türkçe'de en az altı kelime oluşturma kuralı bulunmaktadır.

Sözcük türleri ve sözcükte yapı aynı şey değildir. Sözcük türleri, bir dilde kullanılan sözcüklerin farklı kategorilere ayrılmasıdır. Sözcükte yapı ise sözcüklerin nasıl yapılandığını, hangi eklerin veya köklerin bir araya geldiğini inceler. Basit sözcük: Yapım eki almamış sözcüklerdir. Türemiş sözcük: Kök ya da gövdelere yapım eki getirilerek oluşturulan yeni sözcüklerdir. Birleşik sözcük: İki veya daha fazla sözcüğün birleşmesiyle oluşur.

"Sıra dışı" kelimesi sıfat olarak kullanılır. Sıfatlar, isimlerin niteliklerini, durumlarını veya miktarlarını belirtirken; zarflar, fiillerin, fiilimsilerin veya sıfatların nasıl, ne zaman, neden gibi çeşitli yönlerini belirtir.

Zarf ve zarf-fiil arasındaki temel fark, zarf-fiillerin cümlede zarf görevinde kullanılan fiiller olmasıdır. Zarf-fiiller, fiillere getirilen "-ip, -arak, -madan, -ınca, -ken, -eli" gibi eklerle oluşturulur ve cümleleri zaman veya durum yönüyle tamamlar. Zarf ise, cümle veya fiil hakkında daha fazla bilgi veren kelimeler veya kelime grupları olarak tanımlanır.

Evham, Arapça kökenli bir kelime olup "kuruntular" anlamına gelir. Evham kelimesi ayrıca şu anlamlara da gelebilir: Evhamlı: Kuruntulu, her şeyi kafasına takan. Evhamlanmak: Olası bir durum karşısında stres yapmak, olmayacak ihtimalleri akla getirerek telaşlanmak.

Sıfatlar ve zarflar (belirteçler) arasındaki temel fark, niteledikleri kelimelerdir: Sıfatlar, isimleri niteler veya belirtir. Zarflar ise fiilleri, sıfatları veya diğer zarfları niteler. Ayrıca, zarflar tek başlarına kullanıldıklarında isim hâline gelir (adlaşır), sıfatlar ise isim olarak kullanıldıklarında sıfat görevini sürdürür.

Yansıma sözcükler ve ikilemeler arasındaki temel fark, oluşum ve kullanım şekilleridir: Yansıma sözcükler, doğadaki canlı veya cansız varlıkların çıkardığı seslerin taklit edilmesiyle oluşturulur. İkilemeler, anlatımı güçlendirmek amacıyla aynı kelimenin veya birbirine yakın ya da zıt anlamlı kelimelerin tekrarıyla oluşur. Özetle: - Yansıma sözcükler: Ses taklidi ile oluşur, çeşitli türlerde kullanılabilir. - İkilemeler: Anlamı pekiştirmek için kelime tekrarıyla yapılır, cümleye farklı anlamlar katar.

Yansıma sözcükler ve ikilemeler arasındaki temel fark, oluşum ve kullanım şekilleridir: Yansıma sözcükler, doğadaki canlı veya cansız varlıkların çıkardığı seslerin taklit edilmesiyle oluşturulur. İkilemeler, anlatımı güçlendirmek amacıyla aynı kelimenin veya birbirine yakın ya da zıt anlamlı kelimelerin tekrarıyla oluşur. Özetle: - Yansıma sözcükler: Ses taklidi ile oluşur, çeşitli türlerde kullanılabilir. - İkilemeler: Anlamı pekiştirmek için kelime tekrarıyla yapılır, cümleye farklı anlamlar katar.

Niteleyici sözcük, bir nesne veya kavramın niteliklerini, özelliklerini veya durumunu belirten sözcüklerdir. Niteleyici sözcüklerin bazı özellikleri: Genellikle sıfatlar ve zarf türünde kelimelerdir. İsimleri veya fiilleri daha ayrıntılı şekilde tanımlar ve onları nitelendirir. Anlatımı daha güçlü ve etkili hale getirir. Cümle içerisinde bir ismin özelliklerini, niteliğini veya durumunu belirtmek amacıyla kullanılır. Bazı niteleyici sözcük örnekleri: Sıfatlar: parlak güneş ışığı, şirin köy. Zarflar: hızla, geçen hafta. Zamirler: evin o köşesinde. Belirtiler: aynen söylediğim gibi. Niteleyici sözcükler, yazılı ve sözlü anlatımda, masal anlatımında, şiirde ve edebi eserlerde sıkça kullanılır.

Evet, sıfat-fiiller kalıcı isim olabilir. Sıfat-fiiller, sıfat-fiil eklerini alarak fiilimsi özelliğini kaybeder ve bir varlığa ad olur. Örnekler: "Yakacak sıkıntısını bu yıl da çekeceğiz" cümlesindeki "yakacak" sözcüğü; "Dolmuş bir durak sonra bozuldu" cümlesindeki "dolmuş" sözcüğü.

İlgeç (edat) ile bağlaç arasındaki temel fark, ilgecin tek yönlü ve sözcükle ilgi kurması, bağlacın ise çift yönlü ve tümceyle ilintili olmasıdır. İlgeç (edat), tek başlarına bir anlam taşımayan, kendisinden önceki kelimeyle ilgi kurarak cümle içinde anlam kazanan sözcüklerdir. Bağlaç, eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlayan sözcüklerdir.

Süslü kelimesi, TDK'ye göre iki anlama gelir: 1. Süsü olan, süslenmiş, bezenmiş. 2. Süslenmeye, süse çok düşkün olan.

Aptal kelimesi, TDK'ya göre "zekâsı pek gelişmemiş, zekâ yoksunu, alık, ahmak" anlamına gelir. Ayrıca, küçümseme ve azarlama bildiren bir seslenme sözü olarak da kullanılır.

Evet, "strong" (güçlü) bir sıfattır. Sıfatlar, bir ismi niteleyen veya tanımlayan kelimelerdir.

Absürt kelimesi, Fransızca kökenli olup "saçma", "anlamsız", "yersiz" anlamlarına gelir. Ayrıca, garip, ilginç, alakasız gibi anlamlarda da kullanılır. Absürt kelimesi, günlük yaşamda ve birçok sanatsal alanda değerlendirilir. Absürt komedi ve absürt tiyatro gibi terimlerde de yer alır; bu türlerde mantık hataları ve saçmalıklar açıkça gösterilir.

Tamlama, bir kelimenin benzerlerinden ayırt edilebilmesi için başka bir kelimeyle anlam ilişkisi kurularak tamamlanmasıdır. Türkçede iki çeşit tamlama vardır: 1. İsim tamlaması: Bir ismin başka bir isimle tamamlanmasıyla oluşur. 2. Sıfat tamlaması: Bir ismin rengi, şekli, durumu, sayısı gibi özelliklerini belirten sıfatlarla tamamlanmasıyla oluşur. Tamlamalarda iki öge bulunur: Tamlayan: Belirtilen ismi açıklayan, niteleyen sözcüktür. Tamlanan: Belirtilen, açıklanan isimdir.

Yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) ve zarf tamlayıcısı (zarf tümleci) arasındaki temel fark, işlev ve sorulan sorularla belirlenir: Yer tamlayıcısı: Cümlede yaklaşma, bulunma, uzaklaşma bildirir ve yüklemi yer anlamıyla tamamlar. Zarf tamlayıcısı: Yön, zaman, tarz, sebep, miktar, vasıta ve şart bildirir; yüklemi tamamlayan bir unsurdur. Dikkat Edilmesi Gerekenler: "Aşağı, yukarı, içeri, dışarı, ileri, geri" gibi sözcükler, yalın halde kullanıldığında zarf tamlayıcısıdır; ancak bu sözcükler "-e, -de, -den" eklerini aldıklarında yer tamlayıcısı olurlar. "-e, -de, -den" eklerini alan her sözcük, cümlede yer tamlayıcısı olarak kullanılmaz; bu ekler zaman veya durum bildiriyorsa zarf tamlayıcısı olur.