Sosyoloji

Borçka halkının tamamı Gürcü değildir, ancak tarihte Borçka'da yaşayan nüfusun büyük bir kısmı Gürcülerden oluşmuştur. 1922 yılında yapılan nüfus tespitine göre, Borçka kazasında yaşayan 6.111 kişiden 2.500'ü Laz, 3.888'i Gürcü olarak kaydedilmiştir. Günümüzde Borçka'da yaşayan halkın etnik yapısı hakkında güncel bir bilgi bulunmamaktadır.

Domaniç'te bulunan bazı aşiretler: Karakeçili Aşireti. Kayı Boyu.

Birey kelimesi, farklı alanlarda çeşitli anlamlara gelir: Genel kullanım: Günlük dilde genellikle bir tek kişiyi tanımlamak için kullanılır. Felsefe: Kendine özgü nitelikleri yitirmeden bölünemeyen tek varlık, fert. Doğa bilgisi: Türü oluşturan tek varlıklardan her biri. Mantık: Bir türün kapsamı içine giren somut varlık. Ruh bilimi: İnsan topluluklarını oluşturan, insanların benzer yanlarını kendinde taşımakla birlikte, kendine özgü ayırıcı özellikleri de bulunan tek can, fert. Toplum bilimi: Toplumları oluşturan ve düşünsel, duygusal, iradeyle ilgili nitelikleri toplum içinde belirlenen insanların her biri, fert.

Akhisar halkının kökeniyle ilgili farklı görüşler bulunmaktadır: Amazonlar: M.Ö. 14. yüzyılda, Amazon kraliçesi Myrine'in komutasında, Akhisar-Dikili arasında bazı kasabalar kurulduğu ve bu kasabalardan birinin Akhisar olduğu belirtilmektedir. Helen Rumları: Akhisar, tarih boyunca Helen Rumları tarafından farklı isimlerle anılmıştır, örneğin Polonya, Ohipko, Semiramis. Türkmenler: 1307 yılında Saruhan Bey tarafından Saruhanoğulları Beyliği'nin egemenliğine geçirildikten sonra şehir Türkleştirilmiştir. Göçmenler: 1922'deki Yunan işgalinden sonra, çoğu Selanik, Drama ve Bulgaristan'dan gelen Türkler Akhisar'a yerleştirilmiştir. Bu iddiaların bilimsel bir dayanağı bulunmamaktadır.

Ortak miras ve kültür arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Kültür, bir toplumun kimliğini oluşturan, nesilden nesile aktarılan maddi ve manevi değerlerin bütünüdür. Ortak miras ise, kuşakların kendilerinden sonra gelecek nesillere bıraktığı maddi ve manevi değerlerin tümüdür. Dolayısıyla, kültür daha geniş bir kavram olup, ortak miras kültürün bir parçasıdır.

Konya halkının hoşgörülü olmasının birkaç nedeni: Mevlana Kültürü: Konya, ünlü düşünür Mevlana'nın şehri olarak bilinir ve Mevlana'nın hoşgörüye dayalı öğretileri, şehirdeki hoşgörü kültürünün oluşmasında etkili olmuştur. Güçlü Topluluk Bağları: Konya halkı, geleneklerine bağlı olup, güçlü topluluk bağlarına sahiptir. Demokratik Değerler: Konya halkı, demokratik ilkeleri genel olarak destekler ve ifade özgürlüğü gibi değerlere önem verir. Ancak, Konya halkı bazı konularda daha muhafazakar tutum sergileyebilir.

Aşiretlerin lideri, aşiretin büyüklüğüne ve yapısına göre farklı unvanlar taşıyabilir. Örneğin: Aşiret reisi. Aşiret başı. Aşiret ağası. Günümüzde bazı aşiret liderleri aynı zamanda siyasi figür olarak da tanınmaktadır, örneğin İskender Ertuş'un siyasi partilere katılımı bulunmaktadır.

Kuzguncuk'ta yaşayanlar arasında farklı din ve milletlere mensup topluluklar bulunmaktadır: Müslümanlar: 1914 yılında Kuzguncuk'ta 70 Müslüman aile yaşamaktaydı. Rumlar: 1914 yılında 250 Rum ikamet etmekteydi. Ermeniler: 1914 yılında tepedeki İcadiye sakinleri de dahil olmak üzere 1600 Ermeni bulunmaktaydı. Yahudiler: 1914 yılında 400 Yahudi yaşamaktaydı. Günümüzde azınlık nüfus yok denecek kadar azdır.

2025 yılı itibarıyla Türkiye'de yaklaşık 500-600 aşiret bulunmaktadır.

Yuval Noah Harari'nin "Neksus: Taş Devri'nden Yapay Zekaya Bilgi Ağlarının Kısa Tarihi" kitabı, bilgi akışının insanlık tarihini nasıl şekillendirdiğini ele alır. Kitapta işlenen bazı konular: Bilgi ve güç ilişkisi. Tarihsel süreçler. Sistemlerin bilgi kullanımı. Yapay zeka tehdidi.

Talış halkı, çoğunlukla Azerbaycan ve İran'da yaşamaktadır. Azerbaycan'da, Talışlar, Lenkeran, Astara, Masallı ve Lerik gibi güneydoğu bölgelerinde yoğunlaşmıştır. İran'da ise Talışlar, genellikle Gilan ve Erdebil gibi kuzeydoğu eyaletlerinde bulunmaktadır. Talışların bir kısmı da Rusya'da yaşamaktadır.

Çorlu halkının kökeniyle ilgili farklı görüşler bulunmaktadır. Trak Göçleri: Çorlu, M.Ö. 1000 yıllarında Trako-Frigler tarafından kurulan koloni kentlerden biridir. Osmanlı İskan Politikası: Osmanlılar, fethettikleri bölgelere Anadolu'dan Türk göçmenleri getirerek yerleştirme politikası izlemiştir. Göçler: 1800'lü yıllardan itibaren Rumeli göçmenleri Çorlu'ya iskan edilmiştir. Çorlu'nun halk arasında "çorak" veya "işe yaramaz" anlamına gelen "çor" kelimesinden türetilmiş bir isme sahip olduğu da düşünülmektedir.

İlk dudaktan öpüşmenin kim tarafından bulunduğuyla ilgili kesin bir bilgi yoktur. Ancak, bazı iddialar ve bulgular şu şekildedir: Antik Mezopotamya: Kopenhag ve Oxford üniversitelerinden bilim insanları, MÖ 2500'den itibaren Mezopotamya metinlerinde öpüşmenin anlatıldığını ve ilk dudak dudağa öpüşmenin bu bölgede gerçekleştiğini öne sürmektedir. Antik Hindistan: Bazı kaynaklar, ilk öpüşmenin antik kökenlerinin Hindistan'a dayandığını ve MÖ 1500'e ait yazıtlarda öpüşen aşıklardan bahsedildiğini belirtmektedir. Etrüskler: MÖ 480 yılında yapıldığı öne sürülen bir Etrüsk vazosunda görülen eşcinsel öpüşmenin, ilk romantik öpüşme olduğu iddia edilmektedir. Öpüşmenin tarihi ve kim tarafından başlatıldığı konusunda kesin bir bilgi, mevcut bulgularla desteklenmemektedir.

XYZ kuşakları, belirli dönemlerde doğan ve ortak özellikler taşıyan nesilleri temsil eder. X Kuşağı (1965-1980). Y Kuşağı (1981-1996). Z Kuşağı (1997-2012). Ayrıca, 2013 yılından itibaren doğan çocukları kapsayan Alfa Kuşağı da bulunmaktadır.

Sosyolojinin temel kavramlarına dair ders notu olarak aşağıdaki bilgiler değerlendirilebilir: Toplum: Ortak yaşam kültürü geliştirmiş, belirli ortak paydaları olan insanlardan oluşan yapı. Toplumsal Eylem: Belirli bir süreç içerisinde yerleşmiş, standartlaşmış eylemler. Toplumsal Kurum: Farklı insanların faaliyetlerini düzenleyen, kurallar ve yaptırımlar uygulayan yapılar (aile, eğitim, din, siyaset, ekonomi). Toplumsal Değişme: Kurumların ve toplumların zamanla değişimi. Toplumsal Olay: Toplumsal ilişkiler sonucunda ortaya çıkan tek tek değişmeler. Toplumsal Olgu: Her zaman ve her yerde olabilecek, yeri, zamanı, yapanı belli olmayan durumlar. Norm: Belirli bir durumda bir davranışın uygun olup olmadığını belirleyen ölçü, kural veya model. Değer: Toplumsal amaçların ve davranışların düzenlenmesine yardımcı olan soyut veya somut ilke, inanç veya varlıklar. Bu kavramlar, sosyolojinin toplumu ve toplumsal ilişkileri bilimsel olarak incelemesini sağlar.

Karacadağ, çeşitli aşiretlere ev sahipliği yapmaktadır. Bu aşiretlerden bazıları: Tirkan/Türkan/Tirkanli Aşireti: Şanlıurfa'nın Siverek, Hilvan, Ceylanpınar ve Diyarbakır'da yerleşiktir. Kejan Aşireti: Göçebe bir aşiret olup, Karacadağ'ı yaz aylarında yayla olarak kullanmaktadır. Karakeçililer: Karacadağ'ı yayla olarak kullanan aşiretlerden biridir. Beritan Aşireti: Kışı Şanlıurfa tarafında geçirdikten sonra Karacadağ'ı kısa süreli konaklama alanı olarak kullanır. Meheli Aşireti: Diyarbakır'ın Çınar, Derik ve Mardin'in Derik ilçelerinde, Karacadağ eteklerinde yer alan köylerde yaşamaktadır. Ayrıca, Karacadağ'da Varsak, Salur ve Avşar Boyu Türkmenleri de bulunmaktadır.

Baby Boomers (Bebek Patlaması) kuşağı, 1946 ile 1964 yılları arasında doğan insanları kapsar. Bu kuşak, İkinci Dünya Savaşı sonrası yaşanan bebek patlamasını ifade eder.

Ataerkil toplum, erkeklerin toplum genelinde egemen ve üstün konumda olduğu bir yapıdır. Ataerkil toplumun bazı özellikleri: Aile yapısı: Ataerkil ailede soy, baba tarafından devam eder ve miras genellikle babadan erkek çocuklara geçer. Çalışma yaşamı: Kadınlar ev içi rollerle sınırlı tutulur ve çalışma yaşamında erkeklere göre daha zor koşullarda çalışır. Sosyal ilişkiler: Ataerkil sistem, erkeklere üstünlük tanır ve sosyal ilişkilerde erkeklere daha fazla güç verir. Ataerkil yapılar, tarihsel ve kültürel bağlamda değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak erkek egemenliğini pekiştiren normlar ve değerlerle karakterizedir.

Sosyolojiyi diğer bilimlerden ayıran bazı özellikler şunlardır: Konusu: Sosyoloji, bireysel problemlerle değil, toplumu ilgilendiren sorunlarla ilgilenir. Yöntemi: Sosyoloji, sosyal olayları çok yönlü ve çok faktörlü olarak sebep-sonuç ilişkisinde inceler. Amaçları: Sosyoloji, olması gerekeni değil, olanı inceler ve değer yargılarından bağımsız, nesnel sonuçlara ulaşır. Evrensellik: Sosyoloji, bütün toplumlar için geçerli olabilecek evrensel ilkeler koymaz. Deneysellik: Sosyoloji, sürekli değişim halinde olan toplumsal olayları incelediğinden deneysel bir bilim değildir. İlişkiler: Sosyoloji, tarih, coğrafya, ekonomi, hukuk ve psikoloji gibi diğer bilim dallarıyla ilişki içindedir.

Seçkin insan, benzerleri arasında üstün nitelikleriyle göze çarpan veya siyaset, ekonomi, kültür gibi alanlarda büyük oranda sermaye ve iktidarı elinde tutan küçük insan gruplarına dahil olan kişiler olarak tanımlanabilir. Bu kavram, aynı zamanda elitist olarak da adlandırılır ve bu terim, politika ve sanat gibi konularda halkın değil, seçkin kişilerin karar vermesi gerektiğini savunan kişileri tanımlamak için kullanılır. Seçkin insan kavramının prototipi, Alman filozof Frederich Nietzsche'nin "üst insan" kuramında da yer alır. Seçkin insan tanımıyla ilgili bazı yaklaşımlar şu şekildedir: Klasik seçkinci yaklaşım: Toplumda belirli bir grubun karar alma ve toplumsal güç süreçlerinde önemli bir rol oynadığını savunur. Konfüçyüs'ün yaklaşımı: Seçkin insanı, gerçeği gören, akıl sahibi ve belirli erdemlere sahip olan kişi olarak tanımlar.