Röntgen

Akciğerde sorun olmadığında, akciğer röntgeninde sadece göğüs boşluğu ve akciğer dokusu görünür.

Boyun emarı çekimi genellikle 15-20 dakika sürer.

1 röntgen filmi, yaklaşık olarak 0.001 mSv radyasyon dozuna sahiptir.

Röntgen çekimi için radyoloji bölümüne gidilir.

Çernobil faciasında, patlamanın hemen ardından oluşan radyasyon seviyesi yaklaşık 8.000 röntgen olarak ölçülmüştür.

Akciğer röntgeninde önemli olan değerler şunlardır: 1. Akciğer Dokusunun Yapısı ve Durumu: Akciğer dokusunun normal olup olmadığı, herhangi bir hasar veya anomali olup olmadığı. 2. Sıvı Birikimi ve Enfeksiyon Belirtileri: Akciğerlerde sıvı birikimi veya enfeksiyon belirtileri. 3. Yabancı Cisimler: Röntgende yabancı cisimlerin varlığı. 4. Kalp ve Damarların Durumu: Kalbin boyutu, pozisyonu ve damarların genel durumu. 5. Omurilik ve Kaburga Kemikleri: Omurilikte oluşan tümoral hastalıklar ve kaburganın yapısal durumu. Bu değerler, akciğer röntgeninin teşhis ve izleme süreçlerinde doktorlara geniş bir bilgi yelpazesi sunar.

Pnömöni (zatürre) röntgende 24 saatten daha uzun sürede belli olabilir.

Silikozis şüphesi olan durumlarda göğüs röntgeni çekilir. Bu tetkikte, akciğerlerdeki silika tozları küçük, beyaz lekelenmeler şeklinde tespit edilebilir.

Röntgenden çeşitli türde filmler çekilir, bunlar arasında: 1. Yeşile Hassas Röntgen Filmleri: Detaylı iç yapıların görüntülenmesi için kullanılır. 2. Maviye Hassas Röntgen Filmleri: Yüksek kontrastlı ve net görüntüler sağlar, genel görüntüleme işlemlerinde tercih edilir. 3. Mamografi Filmleri: Meme dokusunun detaylı incelenmesi için özel olarak tasarlanmıştır. 4. Dental Röntgen Filmleri: Diş ve çene yapısının görüntülenmesi için kullanılır, diş hekimliğinde teşhis ve tedavi planlamasında kritik öneme sahiptir. Ayrıca, karın röntgeni, kemik röntgeni, göğüs röntgeni gibi spesifik organların veya vücut bölgelerinin görüntülerini çeken röntgen türleri de vardır.

Akciğer grafisinde verilen pozisyonlar hastalığın türüne ve çekim tekniğine göre değişiklik gösterebilir. En sık başvurulan pozisyonlar şunlardır: 1. PA (Posteroanterior) Pozisyonu: Hasta göğsünü röntgen tablasına yaslar ve X ışını, hastanın sırtından girip göğsün önünden çıkarak görüntü elde edilir. 2. AP (Anteroposterior) Pozisyonu: Ayağa kalkamayacak durumda olan hastalar için uygulanır; hasta röntgen tablasına sırtını yaslar ve X ışını, hastanın göğsünden girip sırtından çıkar. 3. Lateral Pozisyonu: Hasta ayakta hafifçe öne eğilir ve kollarını yukarı kaldırır; çekilmek istenen taraf röntgen alt tablasına yerleştirilir ve X ışını, hastanın yanından verilir. 4. Lateral Dekübit Pozisyonu: Hasta yan yatma pozisyonundayken çekim yapılır; bu yöntem, akciğerde biriken sıvının tespitinde kullanılır. Ayrıca, lordotik, ekspiryum ve oblik akciğer grafisi gibi daha nadir kullanılan pozisyonlar da vardır.

Röntgen akciğer — göğüs kafesinin, akciğerlerin, kalbin, büyük kan damarlarının ve diyaframın iç yapısını görüntülemek için kullanılan bir tanı yöntemidir. Bu işlem, göğüs bölgesinden X-ışınları geçirilerek ve bu ışınların bir film veya dijital dedektör üzerine düşürülmesiyle gerçekleştirilir. Röntgen akciğerin kullanım alanları: zatürre, bronşit, tüberküloz ve akciğer kanseri gibi akciğer hastalıklarının teşhisi; kırık kaburgalar, göğüs kafesi deformiteleri, yabancı cisimler gibi durumların tespiti; kalp büyümesi, kalp yetmezliği, perikardit gibi kalp hastalıklarının teşhisi.

Kemik röntgeni, X ışınları kullanılarak görüntülenir. Görüntüleme süreci şu adımlarla gerçekleşir: 1. Hasta Pozisyonlandırma: Röntgen çekimi yapılacak vücut bölgesine göre hasta pozisyonlandırılır. 2. Koruyucu Ekipman: Gerekli durumlarda kurşun yelek gibi koruyucu ekipmanlarla radyasyona karşı önlem alınır. 3. Görüntü Alma: Röntgen cihazı çalıştırılır ve kısa bir süre hastanın vücudundan X ışınları geçirilir. 4. Görüntü Oluşumu: X ışınları, çekim yapılan hastayı geçtikten sonra cihazın masasına ulaşır ve burada elektronik dedektör veya film kaseti üzerine düşer. 5. Değerlendirme: Oluşan görüntüler dijital sistemler üzerinden doktorlara iletilir ve hızlıca değerlendirilir. Kemik röntgeni, kırık, çıkık, kemik tümörleri ve osteoporoz gibi hastalıkların teşhisinde yaygın olarak kullanılır.

Göğüs filminde (röntgeninde) aşağıdaki hastalıklar belli olabilir: Akciğer hastalıkları: zatürre, bronşit, akciğer kanseri, KOAH. Kalp hastalıkları: kalp yetmezliği, aort anevrizmaları. Diğer durumlar: plevral efüzyon, kaburga kırıkları, amfizem, göğüs kafesi travması sonrası doku hasarı. Göğüs filmi ayrıca, akciğerlerde sıvı veya hava birikimini de gösterebilir. Hastalıkların teşhisi için göğüs filmi tek başına yeterli olmayabilir; doktor, fiziksel muayene ve diğer testlerin sonuçlarını da dikkate almalıdır.

C1 (Atlas) ve C2 (Eksen) vertebra arasındaki kayma, lateral servikal röntgende 1 milimetreden fazla olmamalıdır.

Rahim filmi (HSG) çekimini aşağıdaki videolardan izleyebilirsiniz: 1. "Rahim Filmi Nasıl Çekilir?" başlıklı YouTube videosu. 2. "İlaçlı rahim filmi (histerosalpingografi) nasıl çekilir ve ağrılı mıdır?" başlıklı YouTube videosu. Çekim süreci genellikle şu adımları içerir: 1. Hasta, röntgen masasına sırt üstü yatırılır ve bacaklarını açması istenir. 2. Kadın doğum uzmanı tarafından spekulum takılır ve rahim ağzı antiseptik solüsyon ile temizlenir. 3. Rahim ağzına kanül uygulanır ve içerisinden radyoopak sıvı (ilaç) verilir. 4. Bu sıvı, rahim içerisinde ve tüplere doğru ulaşır, bu sırada hasta biraz rahatsızlık duyabilir. 5. Karın bölgesine birkaç kez röntgen filmi çekimi yapılır ve işlem tamamlandıktan sonra spekulum ve kanül çıkarılır. 6. Hasta, masadan kalkmadan önce bir karın filmi daha çekilir ve ardından taburcu edilir. İşlem yaklaşık 10 dakika sürer ve genellikle ağrısızdır.

Ortopantomograf röntgen, diş hekimliğinde aşağıdaki amaçlarla çekilir: 1. Diş ve kemiklerin değerlendirilmesi: Dişlerin, çene kemiğinin ve çevresindeki yapıların görüntülenmesi. 2. Ekstraksiyon öncesi değerlendirme: Çekilecek dişlerin çevresinin ve kemik durumunun incelenmesi. 3. Gömük dişlerin tespiti: Gömük dişlerin ve yirmi yaş dişlerinin görüntülenmesi. 4. İmplant planlaması: İmplant öncesi kemik yapısının değerlendirilmesi. 5. Temporomandibular eklemlerin incelenmesi: Ağız açma ve kapama eklemlerinin değerlendirilmesi. 6. Granülom veya kemik kistleri araştırması: Bu tür patolojik durumların tespiti.

Röntgen yorumlama, uzmanlık gerektiren bir süreçtir ve genellikle şu yöntemlerle yapılır: 1. Yapay Zeka Destekli Analiz: X-ray Interpreter gibi platformlar, gelişmiş AI teknolojisi kullanarak röntgen görüntülerini hızlı ve doğru bir şekilde yorumlar. 2. ChatGPT Plus ile Etkileşimli Analiz: ChatGPT Plus, GPT-4V modelini kullanarak röntgen görüntülerinin derinlemesine analizini sağlar. 3. Kendi Kendine Okuma: Bu yöntem, diş bilgisi konusunda sağlam bir temele sahip olmayı ve devamlı öğrenmeye istekli olmayı gerektirir. Röntgen yorumlama ayrıca şu adımları da içerir: - Görüntü Kalibrasyonu ve Hasta Konumu: Görüntünün doğru çekilip çekilmediği ve hastanın doğru konumda olup olmadığı kontrol edilir. - Görüntü Okuma: Görüntü, siyah ve beyaz arasındaki gri tonlarda değerlendirilir; x-ışınlarının ulaştığı yerler siyah, ulaşmadığı yerler ise beyaz olarak görünür. - Uzman Değerlendirmesi: Son olarak, röntgen sonucu uzman doktor tarafından yorumlanır ve teşhis konur.

Röntgende kalbin aşağıdaki bölümleri görülebilir: 1. Kalbin Boyutu ve Şekli: Kalbin normal boyut ve şekilde olup olmadığı değerlendirilir. 2. Kalp Kası: Kalpteki kalsiyum birikintileri ve olası hasarlar tespit edilir. 3. Kan Damarları: Aort ve diğer büyük damarların görünümü incelenir. 4. Perikard: Kalp çevresinde sıvı birikimi (perikardiyal efüzyon) gibi durumlar değerlendirilir. 5. Kalp Kapakçıkları: Kapakçıklarda meydana gelen sorunlar röntgende belirginleşebilir.

Radyasyon dozu en yüksek olan röntgen yöntemi bilgisayarlı tomografi (BT) olarak kabul edilmektedir. Bir BT taraması, tipik olarak 10 ile 30 mSv (milisievert) arasında bir radyasyon dozu verebilir.

Evet, akciğer nodülü filmle (röntgen) anlaşılabilir. Akciğer nodülleri, genellikle bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme yöntemleri sayesinde daha net tespit edilir.