RomaDönemi

Sarıkaya Roma Hamamı'nın cephe yönü, yapının mimari ve tarihi değerini ortaya koyması açısından önemlidir. Hamamın batı cephesi, korint başlıklı pilastrlarla süslenmiş ve iki katlı olarak inşa edilmiştir.

Anadolu'da Roma dönemine ait bazı eserler şunlardır: Tiyatrolar ve amfitiyatrolar: Aspendos Tiyatrosu, Pergamon Tiyatrosu, Miletos Tiyatrosu. Tapınaklar: Aizanoi Zeus Tapınağı, Stratonikeia'daki Mitraeum. Hamamlar: Ephesos, Miletos, Side, Perge ve Ankyra'daki hamamlar. Köprüler: Bozdoğan Kemeri, Ballıgerme Su Kemeri. Diğer yapılar: Nysa'daki kütüphane, Laodikeia'daki stadyum ve erken Hristiyanlık dönemi kilise kalıntıları. Mimari örnekler: Kızıl Avlu (Pergamon), Traian Tapınağı (Bergama). Ayrıca, Anadolu'da Roma döneminde inşa edilen su kemerleri, bazilikalar ve çeşitli kamu yapıları da bulunmaktadır.

İstanbul'un en eski yapısı olarak kabul edilen Dikilitaş, Roma dönemine değil, Mısır'daki Karnak Tapınağı'ndan getirilmiş ve İmparator 2. Konstantin tarafından İstanbul'a dikilmiştir. Dolayısıyla, İstanbul'un en eski yapısı Roma döneminden ziyade Bizans dönemine aittir.

Allianoi'nin önemi şu şekilde özetlenebilir: Dünyanın en iyi korunmuş sağlık merkezlerinden biri. Ekolojik ve tarihi bir değer. Bilimsel araştırmalar için bir laboratuvar. Anadolu'nun kültürel mirası. Allianoi, aynı zamanda insanlığın ortak kültür mirası olarak kabul edilir ve korunması için ulusal ve uluslararası sözleşmelerle taahhütler verilmiştir.

Sarıkaya'daki Roma hamamında yılan figürünün bulunmasının nedeni, bu figürün mitolojide sağlık tanrıçasını simgelemesidir.

Kral Kızı Bazilikası, iki farklı bölgede bulunması nedeniyle önemlidir: 1. Yozgat, Sarıkaya'daki Kral Kızı Bazilikası, yaklaşık 2 bin yıllık tarihe sahip Roma hamamı olup, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınmıştır. 2. Edirne, Enez'deki Kral Kızı Bazilikası, Roma dönemine kadar uzanan ve yedi farklı yapı safhasından geçmiş bir tarihi yapıdır.

Efes Antik Kenti'nin mimari özellikleri şunlardır: 1. Celsus Kütüphanesi: Roma dönemine ait en görkemli yapılardan biri olup, MS 106 yılında inşa edilmiştir. 2. Büyük Tiyatro: 25.000 kişilik kapasitesiyle Roma İmparatorluğu'nun en büyük tiyatrolarından biridir. 3. Artemis Tapınağı: Antik dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilir. 4. Mermer Cadde: Celsus Kütüphanesi'nden başlayan ve Büyük Tiyatro'ya kadar uzanan ana arterdir. 5. Yamaç Evler: Efes aristokrasisine ait lüks evler olup, mozaiklerle kaplı zeminleri ve fresklerle süslenmiş duvarlarıyla zengin bir yaşamın izlerini taşır.

Sakarya Beşköprü, veya diğer adıyla Justinianus Köprüsü, önemli çünkü: 1. Tarihi Değer: Geç Roma Döneminden kalma bir yapı olup, Doğu Roma İmparatoru Justinianus tarafından başkent Konstantinopolis ile doğu vilayetleri arasındaki ulaşımı kolaylaştırmak için inşa ettirilmiştir. 2. Mimari Özellikler: 430 metre uzunluğu, 9,85 metre genişliği ve dev kemerleriyle dönemin yazar ve şairlerinin eserlerine konu olmuştur. 3. Stratejik Konum: Sakarya Nehri üzerindeki güçlü akıntı nedeniyle sık sık kesilen ulaşımı sağlamak için stratejik bir konumda yer alır. 4. UNESCO Mirası: 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilmiştir.

Ankara Roma Hamamı'nda yaklaşık 1000 adet çeşitli eser bulunmaktadır. Bu eserler, üç ana gruba ayrılmıştır: 1. Mezar stelleri. 2. Kitabeler ve mimari parçalar. 3. Diğer mimari eserler. Hamamın içinde yer alan eserler arasında Antik Mısır'a ait Geç Hanedanlık Dönemi muskası, Attis heykelciği ve çarmıha gerilmiş İsa heykelciği gibi kayda değer buluntular da vardır. Ankara Roma Hamamı, 1997-2001 yılları arasında yapılan çalışmalarla bir açık hava müzesi görünümüne kavuşturulmuştur.

El Kantara Köprüsü, Cezayir'in Konstantin şehrinde bulunması ve tarihi, mimari ve doğal güzellikleriyle öne çıkması nedeniyle önemlidir. Köprünün öne çıkan özellikleri: - Roma Dönemi Mirası: Köprü, Roma İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş olup, şehrin iki yakasını birbirine bağlayan ilk köprüdür. - Çeşitli Medeniyetlerin İzleri: Osmanlı ve Fransız dönemlerinde de köprünün yenilenmesiyle, farklı mimari tarzların bir araya gelmesi. - Doğal Manzara: Rhumel Gorge üzerindeki konumu ve su şelaleleri ile etkileyici bir doğal manzara sunması. - Tarihi ve Kültürel Değer: Konstantin'in tarihi ve kültürel mirasının önemli bir parçası olması.

Skepsis Antik Kenti'nde çeşitli dönemlerde farklı kişiler yaşamıştır: 1. Palea-Skepsis döneminde, kent İda Dağı'nın yükseklerinde, Aesepus nehrinin kaynağının yakınında yer alıyordu ve yerel geleneğe göre "Aeneas'ın egemenliklerinin başkenti" olarak biliniyordu. 2. Daha sonraki Skepsis döneminde, kent İda Dağı'nın yaklaşık 7,5 mil aşağısında bulunuyordu ve burada Aristoteles'in eserlerinin Bergama Kütüphanesi'ne taşınmadan önce saklandığı bilinmektedir. 3. Roma döneminde, Skepsis bağımsız para basabilen bir şehir olmuş ve Lysimakhos'un izniyle geri dönen şehir halkı tarafından yeniden yerleşilmiştir. 4. Hristiyanlık döneminde, Yüzbaşı Aziz Cornelius, ilk piskopos olarak Skepsis'te yaşamıştır.

Murat Dağı'nın hikayesi şu şekilde özetlenebilir: 1. Antik Dönem: Murat Dağı, antik çağda Dindymos olarak bilinir ve Batı Anadolu'nun önemli dağlarından biri olarak kabul edilirdi. 2. Tarihöncesi Dönem: Murat Dağı, prehistorik dönemlerde de önemli bir yerleşim yeri olarak tercih edilmiştir. 3. Roma Dönemi: Roma'da tapınım gören Kybele'nin kökeninin Phrygia olduğu, ele geçen yazıtlarla teyit edilmiştir. 4. Günümüz: Murat Dağı, zengin orman varlığı ve su kaynaklarıyla hala önemini korumaktadır.

Kanlı Divane antik kentinde çeşitli dönemlerde farklı topluluklar yaşamıştır: Helenistik Dönem: Kentin ilk yerleşiminin bu döneme dayandığı düşünülmektedir. Roma Dönemi: Kent, Roma döneminde en yoğun dönemini yaşamıştır. Geç Antik Dönem: Bu dönemde kent oldukça büyük ve önemli bir konuma ulaşmış, kiliseler ve evler inşa edilmiştir. 15. yüzyıl ve sonrası: Türkmen grupları bölgeye yerleşmeye başlamıştır.

Kemerdere Su Kemeri, Roma Dönemi'ne aittir.

Dara Antik Kenti, Mardin'in meşhur yerlerinden biridir ve aşağıdaki özellikleriyle öne çıkar: 1. Roma Dönemi Su Sarnıçları: Kentin en dikkat çeken yapılarından olup, hem içme suyu ihtiyacı hem de savunma mekanizması olarak kullanılmıştır. 2. Dara Nekropol Alanı: Dünyada eşi benzeri olmayan galeri mezarlarıyla bilinir ve 573 yılında Sasaniler ile Bizanslılar arasında yapılan savaşta ölen Roma askerlerinin kemiklerinin toplandığı yer olarak önemlidir. 3. Roma Dönemi Surlar ve Şehir Yapıları: Dört kilometrelik surlarla çevrili olan kent, Roma mimarisinin en iyi örneklerinden biridir. 4. İnanç Turizmi: Farklı dinlere ait yapılar ve ritüellerle zengin bir tarihi mirasa sahiptir. Dara Antik Kenti, tarih ve kültür meraklıları için önemli bir ziyaret noktasıdır.

Edirne'deki Selimiye Camii'nin içinde mezarların bulunmasının nedeni, bölgenin Roma döneminde bir mezarlık alanı olmasıdır. Kazı çalışmaları sırasında yapılan incelemelerde, cami çevresindeki alanda Roma dönemine ait aile mezarlığı keşfedilmiştir.

Tarihi Yarımada'da bulunan Roma ve Bizans dönemine ait bazı sarnıçlar şunlardır: 1. Yerebatan Sarnıcı: İmparator I. Justinianos tarafından 6. yüzyılda inşa edilmiştir. 2. Binbirdirek Sarnıcı: I. Constantinos döneminde, Filoksenus Sarayı'nın su ihtiyacını karşılamak için yaptırılmıştır. 3. Şerefiye Sarnıcı: İmparator II. Theodosius tarafından 428 ve 443 yılları arasında Bozdoğan Kemeri vasıtasıyla su depolamak amacıyla inşa edilmiştir. 4. Fildamı Sarnıcı: Bakırköy'de, Erken Bizans dönemine ait, Osmanlı döneminde içinde fil barındırıldığı için bu isimle anılmıştır. 5. Aspar Sarnıcı: Sultan Selim Camii'nin hemen yanında, 459 yılında Got komutanı Aspar tarafından yaptırılmıştır.

Türkiye'deki en eski Roma yapısı olarak Aizanoi Antik Kenti'ndeki Zeus Tapınağı kabul edilmektedir.

Kaya odalarının içinde genellikle dini ayinler ve mezar ritüelleri için kullanılan unsurlar bulunur. Roma dönemine ait kaya odalarında şunlar görülebilir: - Aedikula: Kaya odalarının içinde yer alan nişler. - Sunak ve kilise kalıntıları: Dini ayinlerin yapıldığı alanlar. - Mezar hediyeleri: Kaya mezarlarında ölülerin yanına konulan eşyalar. Ayrıca, kaya odaları antik yerleşim yerlerinin yakınlarında, nekropol alanlarında da bulunabilir.

Gülhane Parkı'ndaki taş, özellikle Gotlar Sütunu olarak bilinen anıt taş, tarihi ve kültürel açıdan önemlidir. Bu sütun, Roma dönemine tarihlenir ve Bizans'ın kurucusu Byzas'ın heykelini taşıdığı düşünülen bir kaideye sahiptir. Ayrıca, 1913 yılında yapılan kazılarda ortaya çıkan Gülhane Parkı Sarnıcı'nın taş duvarları ve sütunları, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait mimari yapıları ve su taşıma sistemlerini yansıtır.