RNA

Nükleik asitlerin iki ana çeşidi vardır: 1. Deoksiribonükleik asit (DNA). 2. Ribonükleik asit (RNA). DNA, milyonlarca nükleotitten oluşur ve genetik bilgiyi depolar. RNA'nın dört ana sınıfı: rRNA (ribozomal RNA). mRNA (mesajcı RNA). tRNA (taşıyıcı RNA). nRNA. Ayrıca, bazı RNA türleri sonradan enzimler tarafından modifikasyona uğrayarak başka tür bazlar da içerebilir.

Translasyon, transkripsiyon sonucu oluşan mRNA'lardaki koda uygun olarak ribozomlarda gerçekleştirilen amino asit zinciri veya polipeptit sentezi sürecidir. Bu süreçte, mRNA molekülü boyunca yer alan kodon dizisi, bir polipeptit zincirini oluşturan amino asit dizisine tercüme edilir. Translasyon, protein biyosentezinin ilk aşamasıdır ve dört aşamada gerçekleşir: 1. Etkinleşme: Doğru amino asidin doğru taşıyıcı RNA'ya bağlanması. 2. Başlama: Ribozom alt birimlerinin mRNA'nın 5' ucuna bağlanması. 3. Uzama (Elongasyon): Amino asitlerin birbirine bağlanarak polipeptit zincirinin oluşması. 4. Sonlanma (Terminasyon): Bir stop kodonuyla karşılaşıldığında polipeptit zincirinin serbest bırakılması ve ribozomun alt birimlerinin ayrışması.

Pürin, DNA ve RNA gibi genetik materyallerin temel yapı taşlarından biri olan nükleotidlerin içinde bulunan bir bileşiktir. Pürinin bazı işlevleri: Hücrelerin enerji üretimi; Genetik bilgi aktarımı; Metabolik süreçlerin düzenlenmesi. Pürin, vücutta doğal olarak üretilir ve ayrıca besinlerle alınır. Aşırı pürin alımı veya bozulmuş pürin metabolizması, gut hastalığı ve böbrek taşı gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Evet, DNA ve RNA polimerdir. Nükleik asitler, "nükleotit" adı verilen yapı birimlerinin bir zincire benzer şekilde uç uca eklenmesiyle oluşan polimerlerdir.

Evet, DNA ve RNA genetik materyaldir. DNA (deoksiribonükleik asit), genetik bilginin depolanmasından ve aktarılmasından sorumludur. RNA (ribonükleik asit), protein sentezi, hücre içi haberleşme ve gen düzenlemesinde rol oynar.

RNA sentezi, transkripsiyon adı verilen bir süreçle gerçekleşir. Bu süreç şu şekilde özetlenebilir: 1. Başlama: RNA polimeraz, DNA üzerindeki promotör bölgelere bağlanır. 2. Uzama: RNA polimeraz, DNA kalıbına uygun olarak nükleotitleri ekleyerek RNA sentezini gerçekleştirir. 3. Sonlanma: RNA polimeraz bir sonlanma sinyaline ulaşınca RNA sentezi sona erer. RNA sentezi için gerekli temel bileşenler: RNA polimeraz enzimi; DNA kalıbı; NTP (ATP, GTP, UTP ve CTP); Mg2+. Ökaryotlar ve prokaryotlar arasında bazı farklılıklar bulunur: Ökaryotlarda transkripsiyon çekirdekte, translasyon ise sitoplazmada gerçekleşir. Prokaryotlarda mRNA, transkripsiyon tamamlanmadan ribozomlara bağlanarak aynı anda translasyona katılabilir.

Bir hücredeki RNA miktarı, hücre tipine ve fonksiyonel durumuna bağlı olarak değişir. Örneğin, kas hücreleri gibi protein sentezinin yoğun olduğu hücrelerde RNA miktarı fazladır. Bazı RNA türlerinin hücre içindeki yaklaşık oranları: Ribozomal RNA (rRNA): Hücredeki tüm RNA miktarının %80-85'ini oluşturur. Mesajcı RNA (mRNA): Hücredeki tüm RNA miktarının %5'ini oluşturur. Taşıyıcı RNA (tRNA): Hücredeki tüm RNA miktarının %15'ini oluşturur.

Xist RNA, X kromozomunda bulunur. Xist geni, X kromozomunun Xq13.2 bölgesinde yer alır.

Evet, hem arkelerde hem de bakterilerde RNA bulunur. RNA, bir nükleik asit olup nükleotitlerden oluşan bir polimerdir. Bakterilerde ve arkelerde bulunan RNA tipleri: Mesajcı RNA (mRNA). Ribozomal RNA (rRNA). Taşıyıcı RNA (tRNA).

Fosfodiester bağı, DNA ve RNA'daki fosfatların şekerlerle yaptığı bağdır. Bu bağ, ardışık nükleotit şekerlerinden birinin 5'-hidroksil grubunun, diğerinin 3'-hidroksil grubuna fosfat köprüsü aracılığıyla bağlanmasıyla oluşur. Fosfodiester bağının ana görevi, nükleotitleri birbirine bağlamaktır. Fosfodiester bağları, fosfat ve iki ester bağından oluşur. Fosfodiester bağları, doğada bulunan en güçlü kovalent bağlardan biridir.

Tri reagent alternatiflerinden bazıları şunlardır: Trizol. TRI Reagent BD. TRI Reagent LS. QIAzo, TriSure, RNAzol ve TriPure. Tri reagent alternatifleri arasında seçim yaparken, kullanım amacına ve numune türüne göre en uygun ürünü belirlemek önemlidir.

Hücre içinde en çok bulunan RNA türü ribozomal RNA (rRNA)'dır. Bir hücre içerisindeki RNA'ların %80'lik kısmı rRNA'dan oluşur.

Kod, DNA'da bulunur. Antikodon ise tRNA molekülünde bulunur.

Xist RNA, memelilerde X kromozomunun inaktivasyon sürecinde kritik bir rol oynar. Başlıca işlevleri: X kromozomunun kaplanması. Epigenetik değişiklikler. Protein bağlanması. Xist RNA'nın hatalı çalışması, Turner sendromu veya Klinefelter sendromu gibi genetik hastalıkların mekanizmalarının anlaşılmasında önemlidir.

Evet, tRNA ve rRNA tekrar kullanılabilir. tRNA, amino asitleri protein sentezleme yerine taşıdığı için protein sentezi tamamlandıktan sonra ribozomdan ayrılır ve yeniden kullanılabilir. rRNA, ribozomların ana bileşeni olup, birden fazla protein sentezi döngüsünde kullanılabilir, ancak sonunda bozulur ve yeni rRNA molekülleri ile değiştirilir.

Nükleotid polimerleri, nükleik asitleri oluşturur. En yaygın nükleik asitler: Deoksiribonükleik asit (DNA). Ribonükleik asit (RNA). Nükleotidlerin polimerleşmesi: Nükleotidler, bir azotlu baz, beş karbonlu bir şeker (RNA'da riboz, DNA'da deoksiriboz) ve bir fosfat grubundan oluşur. Şeker ve bazın birleşmesiyle nükleozid, nükleozide fosfat grubunun eklenmesiyle nükleotid oluşur. Nükleotidler, fosfodiester bağlarıyla bağlanarak polinükleotid zincirini oluşturur.

mRNA (mesajcı RNA) ve tRNA (taşıyıcı RNA) arasındaki bazı farklar: Görevleri: mRNA, DNA'daki genetik bilgiyi ribozoma taşır ve protein sentezi için kalıp görevi görür. tRNA, protein sentezinde kullanılacak amino asitleri sitoplazmadan ribozoma taşır. Yapıları: mRNA, tek zincir hâlinde bulunur ve çekirdekten sentezlenir. tRNA, çekirdekten tek zincir hâlinde sentezlenir, ancak sitoplazmada kendine özgü katlanmalar yaparak çift zincirli yonca yaprağına benzer bir yapı oluşturur. Kullanım Sıklığı: mRNA, bir proteine çok ihtiyaç duyulduğunda birkaç kez kullanılabilir. tRNA, küçük ve dayanıklı moleküller olup, tekrar tekrar kullanılabilir.

Agaroz jel elektroforezi, DNA moleküllerinin ayrımı, tanımlanması ve saflaştırılması için kullanılan standart bir yöntemdir. Çalışma prensibi: DNA, negatif yüklü fosfat grupları nedeniyle elektrik alanında anoda doğru hareket eder. Moleküllerin göç hızı; büyüklük, yapı, agaroz konsantrasyonu, iyonik güç ve uygulanan akıma bağlıdır. Kullanım amaçları: saflaştırma; saflık kontrolü; moleküler ağırlık saptama; kalıtsal veya kalıtsal olmayan hastalık tanısı; bir enzimin izomerlerinin saptanması; immünoloji ve moleküler biyoloji. Avantajları: basit ve hızlı olması; diğer yöntemlerle ayrılamayan DNA fragmentlerinin ayrılmasını sağlaması. Dezavantajları: proteinler ve çok küçük DNA fragmentlerinin analizinde kullanışlı olmaması; poliakrilamid jellere göre daha uzun süre alması ve daha zor hazırlanması.

Evet, DNA ve RNA tüm canlılarda ortaktır. DNA ve RNA'nın ortak özellikleri şunlardır: Polinükleotit yapı. Fosfodiester bağları. Adenin, guanin, sitozin azotlu organik bazları. Karbonhidrat (5 C’lu şeker) içermesi. C, H, O, N ve P elementlerini içermesi. Prokaryot hücrelerin sitoplazmalarında bulunması. Ökaryotların çekirdek, mitokondri, kloroplast gibi organellerinde bulunması. Protein sentezinde görev alması. İnterfazda sentezlenmesi.

Riboz şekerinin bazı işlevleri: DNA ve RNA'nın yapısını oluşturur. Hücre yenilenmesi ve protein üretimine yardımcı olur. Enerji üretimine katkıda bulunur. Ayrıca, riboz takviyelerinin kalp sağlığı, kronik ağrı ve egzersiz performansı üzerinde olumlu etkileri olduğu düşünülmektedir. Riboz kullanmadan önce, özellikle sağlık sorunları veya düzenli ilaç kullanımı varsa, bir doktora danışılması önerilir.