Ortopedi

Glenohumeral instabilite, omuz ekleminin normal fonksiyonel veya anatomik stabilizatörlerinin kaybı nedeniyle subluksasyon veya dislokasyon yapma eğilimidir. Glenohumeral instabilite şu şekillerde olabilir: Statik: Dinlenme pozisyonunda hizalama eksikliği, kronik rotator manşet yırtığı ve şiddetli osteoartrit gibi nedenlerden kaynaklanır. Dinamik: Hareket veya ağırlık taşıma sırasında hizalama eksikliği, travmatik (TUBS) veya atravmatik (AMBRI) olabilir. Glenohumeral instabilitenin bazı nedenleri: önceki travmatik dislokasyon, özellikle anterior omuz dislokasyonu; atıcı, yüzücü gibi spor dallarında görülen kapsül üzerine tekrarlayan yüklenmeler; doğuştan gelen eklem gevşekliği. Glenohumeral instabilitenin bazı belirtileri: aktivite sırasında omuz ağrısı; ağır taşıma, baş üstü aktiviteler, tekrarlayan hareketler ve travmayla ortaya çıkan şikayetler; dinlenmeyle azalan ağrılar. Glenohumeral instabilite tedavisi, cerrahi veya konservatif yöntemlerle yapılabilir.

Ortopedik pozisyonda hasta, genellikle sırtüstü veya yan yatış pozisyonlarında yatırılır. Sırtüstü yatış pozisyonu: Hasta sırtüstü yatırılır ve başının altına, başı ve omuzları destekleyecek şekilde kalın olmayan bir yastık konulur. Lumbal bölgeye küçük bir yastık veya rulo haline getirilmiş havlu konur. Üst bacağın dış yanlarına rulo havlu konularak bacakların dışa dönmesi engellenir. Ayak bileklerinin basıncını önlemek için rulo konur. Ayakların düşmesini önlemek için ayak tahtası kullanılır. Yan yatış pozisyonu: Hasta yan yatırılır, baş ve boyun altına yastık konularak sırt kaslarının zorlanması azaltılır. Her iki kol fleksiyon durumuna getirilir. Üst bacağın alt kısmına bir veya iki yastık yerleştirilir. Ayağın altına ayak tahtası konur. Yüzüstü yatış pozisyonu, ortopedik pozisyonda önerilmez çünkü bu pozisyon, bel çukurluğunun aşırı derecede artmasına yol açar.

Prof. Dr. Nurullah Ermiş, Central Hospital'da yönetim kurulu başkanı olarak çalışmaktadır. Ayrıca, özel muayenehanesinde de hizmet vermektedir. Adres: Kozyatağı Mah., Korkut Sok., No:5, Kadıköy, İstanbul. İletişim: +90 532 205 16 37.

Bacak kısalığı ameliyatında karar, bacak boyları arasındaki farkın büyüklüğüne ve kişinin yaşam kalitesine etkisine bağlıdır. Genellikle 2 cm'yi aşan uzunluk farkları ameliyat gerektirir. Cerrahi müdahale, kısa bacağın uzatılması, uzun bacağın kısaltılması veya büyümeyi engelleyici uygulamalar yapılmasını içerebilir. Ameliyat kararı ve yöntemi için bir ortopedi uzmanına danışılması önerilir.

Talus kemiği nakli mümkündür. Bu işlem, talus eklem kıkırdağında büyük hasarların olduğu durumlarda uygulanır. Talus kemiği nakli ameliyatları: Osteokondral greft nakli. Ameliyat kararı ve uygun tedavi yöntemi, hastanın durumuna göre ortopedik cerrah tarafından belirlenir.

Ortopedik Eklem Mobilizasyonu ve Manipulasyonu kitabı, Robert C. Manske, B.J. Lehecka, Michael P. Reiman ve Janice K. Loudon tarafından yazılmıştır. Çeviri editörü ise Ebru Kaya Mutlu'dur. Kitap, İstanbul Tıp Kitabevleri tarafından yayımlanmıştır.

Dr. Şamil Öner, İstanbul'da Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde ortopedi ve travmatoloji alanında çalışmaktadır. Adres: Tevfik Sağlam Cad. No:11 ZUHURATBABA MAH. Bakırköy, İstanbul.

Bel fıtığı için bel yastığı şu özelliklere sahip olmalıdır: 1. Ergonomik Tasarım: Belin doğal eğriliğini destekleyecek şekilde ergonomik olarak tasarlanmış olmalıdır. 2. Malzeme: Ortopedik malzemelerden üretilmiş, hafızalı köpük gibi vücut şeklini alan ve baskıyı eşit dağıtan malzemeler tercih edilmelidir. 3. Çeşitlilik: Oturma, yatma ve uzun süreli araç yolculuklarında kullanılmak üzere farklı türde yastıklar seçilebilir (örneğin, şişme yastıklar). 4. Sertlik: Kişinin vücut yapısına ve konforuna göre orta sertlikte olmalıdır. Kullanım Önerileri: - Yastığı belin alt kısmına doğru pozisyonda yerleştirmek önemlidir. - Uzun süreli oturumlarda düzenli aralıklarla hareket etmek, hareketsiz kalmaktan kaçınmak gerekir. Not: Bel fıtığı olan kişilerin yastık kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışmaları önemlidir.

Doç. Dr. Ahmet İnanır, Ankara, Keçiören'deki özel kliniğinde hasta kabul etmektedir. Adres: Karargahtepe Mah. Sanatorium Cad. No:11, Keçiören, Ankara. İletişim: +90 541 246 26 47.

Parmak düzelten aletlerin etki etme süresi, kullanılan atelin türüne ve kişinin durumuna bağlı olarak değişir. Genellikle, parmak atelleri 6-10 hafta boyunca kullanılmalıdır. Atel kullanırken, doktorun talimatlarına uyulması ve düzenli olarak iletişim kurulması önemlidir.

Diz kapağı çıkması durumunda en kısa sürede bir ortopedi uzmanına başvurulmalıdır. Diz kapağı çıkığı, genellikle travma sonrası ortaya çıkan ani bir durumdur ve acil müdahale gerektirir. Diz kapağı çıkması sonrası diz kapağı bazen kendiliğinden yerine oturabilir, ancak bu durum dizin tam olarak tedavi edildiği anlamına gelmez. Diz kapağı çıkması belirtileri arasında şunlar yer alır: diz kapağının normal konumundan dışa doğru belirgin şekilde çıkması; şiddetli diz kapağı ağrısı ve ani bir çıkma hissi; şişlik ve morarma; dizde kilitlenme; dize ağırlık verememe ve yürüyememe.

ACL (ön çapraz bağ) fizik tedavisi, yaralanmanın ciddiyetine ve hastanın genel durumuna bağlı olarak 6 ila 12 ay sürebilir. Hafif yaralanmalarda: 4-8 hafta. Ameliyat gerektiren durumlarda: 6-12 ay. Profesyonel sporcular için: 8-12 ay. Fizik tedavi süreci, kişiye özel olarak belirlenir ve genellikle haftada 3 gün olarak planlanır. Tedavi sürecinde, dizdeki hareket kabiliyetini artırmak ve kas gücünü yeniden kazanmak için özel egzersizler uygulanır. Doğru teşhis ve tedavi için bir ortopedi uzmanına başvurulması önerilir.

Yarım alçı (atel) iyileşme süresi, uygulanan tedavi nedenine bağlı olarak değişir. Yumuşak doku travması durumunda, yarım alçı genellikle 2 hafta içinde çıkarılır. Çocuklarda kırıklara bağlı tedavi uygulandığında, süre 4 haftaya kadar uzayabilir. Her durumda, doktorun tedavi planına uyulması önemlidir.

Medial menisküs arka boynuzunda grade 1 dejenerasyon, diz ekleminin önemli bir bileşeni olan menisküsün hafif yapısal değişikliklerini ifade eder. Grade 1 dejenerasyonun özellikleri: Belirti: Genellikle belirgin semptomlar göstermez. Görüntüleme: MR görüntülemede menisküs içinde noktasal veya yuvarlak bir yüksek sinyal intensitesi görülür, ancak bu sinyal menisküs yüzeyine ulaşmaz. Tedavi: Konservatif yöntemlerle, yani ameliyatsız olarak, egzersiz, dizlik kullanımı ve antiinflamatuar ilaçlarla tedavi edilebilir. Grade 1 dejenerasyon, menisküs dokusunun başlangıç aşamasındaki bozulmalarını ifade eder ve bu aşamada menisküs henüz belirgin bir yırtık veya hasar göstermemektedir.

Labrum tamiri, genellikle artroskopik cerrahi yöntemle gerçekleştirilir. Bu süreçte kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Tamir: Eğer labrum dokusu yeterince sağlamsa, yırtık veya kenardan ayrılmış labrum, özel sütür ankorları (kemiğe yerleştirilen küçük vidalar/çapalar) ve dikişlerle tekrar kemik kenarına dikilir. Debridman (Temizleme): Eğer doku çok yıpranmışsa, sadece yırtık ve serbestleşmiş parçalar tıraşlanarak temizlenir. Rekonstrüksiyon: Doku yetersizse, hastanın kendi dokusundan veya kadavradan alınan bir yama ile yeni bir labrum oluşturulur. Ameliyat sonrası, fizik tedavi ve rehabilitasyon programı uygulanır. Tedavi planı, yırtığın büyüklüğüne, hastanın genel sağlık durumuna ve bireysel ihtiyaçlarına göre değişir. En uygun yöntemi belirlemek için bir uzmana danışılması önerilir.

Çok yorgun ayakların nedenleri arasında şunlar bulunabilir: Aktivite sırasında aşırı efor harcamak. Uzun süre ayakta durmak. Uzun saatler boyunca hareketsiz oturmak. Uygun olmayan ayakkabılar giymek. Artrit. Obezite. Yaşlılık. Diyabet ve romatizmal hastalıklar. Düz tabanlık. Ayaklarda sinir sıkışması. Ayak yorgunluğunun nedenini doğru bir şekilde tespit etmek için bir uzmana danışmak önemlidir.

Osgood-Schlatter hastalığı için ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurulmalıdır.

Kalçada gelişimsel bozukluklar için çocuk sağlığı ve hastalıkları (pediatri) veya çocuk ortopedisi bölümlerine gidilir. Erken teşhis ve tedavi için, risk faktörü olan bebeklerde doğumdan sonraki ilk aylarda detaylı fizik muayene, ultrason ve gerekirse röntgen ile değerlendirme yapılması önerilir.

Valencifit ayakkabılar, ayak sağlığına özel geliştirilmiş ortopedik ayakkabılardır. Başlıca faydaları: Ağrıları azaltır. Ayak parmaklarına geniş alan sağlar. Şok emici ve nefes alabilen yapıya sahiptir. Doğru duruş desteği sağlar. Valencifit ayakkabıların, belirtilen faydaların yanı sıra, bazı kullanıcılar tarafından kalitesiz ve ortopedik olmayan olarak da değerlendirildiğini unutmamak gerekir.

Alar kıkırdak hasarının düzelme süresi, hasarın ciddiyetine ve uygulanan tedavi yöntemine bağlı olarak değişir. Tek aşamalı kıkırdak yenileme cerrahileri gibi modern teknikler, genellikle 6-8 hafta içinde iyi sonuçlar verir. Cerrahi müdahale gerektirmeyen durumlarda ise fizik tedavi ve ilaç tedavisi ile iyileşme süreci hızlandırılabilir. Kesin tedavi planı için bir ortopedi uzmanına danışmak önemlidir.