Organeller

Zarsız ve tek zarlı organeller şunlardır: 1. Zarsız organeller: - Ribozom: Protein sentezinden sorumludur. - Sentrozom: Hücre bölünmesini sağlar, sadece hayvan hücrelerinde bulunur. 2. Tek zarlı organeller: - Endoplazmik Retikulum (ER): Hücre içinde madde iletimini sağlar, üzerinde ribozom olanlar granüllü, olmayanlar ise granülsüz ER olarak adlandırılır. - Golgi: Salgı üretiminden sorumludur. - Lizozom: Sindirim enzimleri içerir, hücre içi sindirimi sağlar. - Koful: Depo organelidir, besin ve su depolar.

Mukoza hücrelerinde golgi kompleksi (golgi aygıtı) fazla bulunur.

Ribozom, aşağıdaki organellere bağlı olarak bulunabilir: 1. Sitoplazma: Serbest olarak sitoplazmada yer alır. 2. Endoplazmik Retikulum (ER): ER zarının üzerinde bulunur ve bu durumda ribozomlara granüllü ER denir. 3. Çekirdek Zarı: Dış yüzeyinde yer alır. 4. Kloroplast ve Mitokondri: Bu organellerin içinde kendine özgü ribozomlar bulunur.

Sentrozom, mikrotübüller tarafından çizilir.

Domates bitkisinde bulunan organeller şunlardır: mitokondri, ribozom, kloroplast ve golgi cisimciği.

Zarlı organellerin görevleri şunlardır: 1. Mitokondri: Hücrenin enerji üretim merkezidir, ATP (adenozin trifosfat) sentezler. 2. Kloroplast: Fotosentez yaparak organik maddelerin (besin) üretimini sağlar, bitkiye yeşil rengini verir. 3. Lizozom: Sindirim enzimlerini içerir, hücre atıklarını ve yabancı maddeleri parçalar. 4. Golgi Aygıtı: Salgı maddelerinin oluşumu ve paketlenmesinde görev alır, veziküller aracılığıyla molekülleri hedefine ulaştırır. 5. Endoplazmik Retikulum: Hücre içi madde taşınımını sağlar, proteinleri işler ve depolar. 6. Koful: Hücre içinde su, besin ve iyonları depolar, turgor basıncını düzenler. 7. Peroksizom: Yağ asitleri ve alkolün parçalanmasında rol alır, hidrojen peroksit gibi zararlı maddeleri zararsız hale getirir.

Endoplazmik retikulum, çekirdek, hücre zarı, lizozom ve sentrozom — hücrenin yapı ve organellerinden bazılarıdır. Labirentteki robotun bu organellerle karşılaşması sırası şu şekilde olabilir: 1. Endoplazmik retikulum. 2. Çekirdek. 3. Hücre zarı. 4. Lizozom. 5. Sentrozom.

7. sınıf fen bilimleri dersinde yer alan bazı organeller şunlardır: Ribozom. Mitokondri. Endoplazmik Retikulum (ER). Golgi Cisimciği (Aygıtı). Koful. Lizozom. Sentrozom (Sentriyoller). Kloroplast.

Çekirdekçik (Nükleolus), hücre çekirdeğinin içinde bulunan, protein ve RNA yönünden zengin, zarsız bir yapıdır. Görevleri: - Ribozomal RNA (rRNA) sentezlenir. - Proteinlerle birleştirilerek ribozomun alt birimleri oluşturulur. Çekirdek ise hücrenin yönetim ve kontrol merkezidir, DNA'yı barındırır ve hücrenin işlevlerini kontrol eder.

9. sınıf biyoloji ders kitabı sayfa 77'de genellikle hücre, hücrenin yapısı, organeller ve onların işlevleri gibi temel biyolojik bilgiler yer alır. Sayfa 77'de bulunabilecek bazı içerikler: Mars'ta yaşam tartışmaları: Mars'ın kraterlerinde su ve akarsuların olabileceği, bu durumun canlı formları barındırmaya elverişli olabileceği düşüncesi. Canlının domainlere sınıflandırılması: Metinde bahsedilen canlının, iki halkasal kromozom ve plazmit içermesi, zarla çevrili yapılar içermemesi, ekstrem koşullarda yaşayabilmesi ve antibiyotiklere karşı direnç göstermesi gibi özelliklere dayanarak bakteri veya arke olabileceği. Bilim insanlarının Mars'ta yaşam araştırmaları: Bilim insanlarının, Mars'ın yüzeyi yerine kraterlerde çalışmalarını yoğunlaştırmasının nedenleri.

Sentrozom sadece hayvan hücrelerinde bulunan bir organeldir. Görevi, hücre bölünmesinde kromozomları zıt kutuplara çekerek iğ ipliklerini oluşturmaktır.

Sentrozoma sahip hücreler şunlardır: Hayvan hücreleri: Sentrozom, hayvan hücrelerinin birçoğunda bulunur. Mantarlar: Bu organel mantar hücrelerinde de rastlanır. Algler ve yosunlar: İlkel yapılı bitki hücrelerinde de sentrozom mevcuttur. Ancak, gelişmiş bitki hücreleri sentrozom içermez.

Endoplazmik retikulum (ER), ökaryot hücrelerde çeşitli işlevler üstlenen bir organeldir: 1. Protein sentezi ve taşınması: Üzerinde ribozom bulunan granüllü ER, proteinlerin sentezini yapar ve bu proteinleri veziküllere yükleyerek golgiye taşır. 2. Lipid sentezi: Granülsüz ER, lipid (yağ), karbonhidrat, fosfolipit ve steroit sentezinde görev alır. 3. Kalsiyum depolaması: Özellikle kas hücrelerinde sarkoplazmik retikulum adı verilen özel bir tip ER, kalsiyum iyonlarını depolar ve serbest bırakır. 4. Detoksifikasyon: Karaciğer hücrelerinde ilaçların ve zehirli maddelerin etkisiz hale getirilmesine yardımcı olur.

"Canlıların Yapısına Yolculuk" ünitesi iki bölümden oluşmaktadır: 1. Hücre ve Organelleri. 2. Destek ve Hareket Sistemi.

Ribozom ve sentrozomda DNA bulunmaz çünkü bunlar zarsız organellerdir.

Ağız içi epitel hücresinde bulunan organeller şunlardır: 1. Hücre Zarı: Hücreyi dış ortamdan ayıran ve madde alışverişini düzenleyen yapı. 2. Çekirdek: Genetik materyalin bulunduğu ve hücre bölünmesi ile protein sentezinde rol oynayan organel. 3. Ribozomlar: Protein sentezinin gerçekleştiği organeller. 4. Endoplazmik Retikulum (ER): Protein ve lipid sentezinde önemli rol oynayan, iki türü bulunan (düz ve granüllü) bir organel. 5. Golgi Aygıtı: Proteinlerin modifiye edildiği ve paketlendiği organel. 6. Lizozomlar: Hücre içindeki atık maddeleri ve zararlı bileşenleri parçalayan organeller. 7. Mitokondri: Enerji üretiminden sorumlu organeller. 8. Peroksizomlar: Yağ asitleri ve diğer toksik maddelerin metabolizmasında rol oynayan organeller.

En çok organel, kas ve karaciğer hücrelerinde bulunur.

Sinir hücresinde bulunan başlıca organeller şunlardır: 1. Hücre Zarı: Hücrenin en dış kısmını oluşturur ve yarı geçirgen bir yapıya sahiptir. 2. Sitoplazma: Hücre zarının içinde yer alan ve organellerin bulunduğu jel benzeri maddedir. 3. Nükleus: Genetik materyali barındıran organeldir, hücrenin büyümesi ve gelişmesi için gerekli genetik bilgiyi içerir. 4. Ribozomlar: Protein sentezinin gerçekleştiği organellerdir. 5. Endoplazmik Retikulum (ER): Protein ve lipid sentezinde görev alır, iki türü vardır: granüllü (düz) ve granülsüz (pürüzsüz). 6. Golgi Aygıtı: Protein ve lipidlerin modifikasyonunu, paketlenmesini ve dağıtımını sağlar. 7. Mitokondri: Hücrenin enerji santralleri olarak bilinir, ATP üretiminde önemli rol oynar. 8. Lizozomlar: Hücre içindeki atık maddelerin ve zararlı bileşenlerin parçalanmasında görev alır.

Mitozda organeller çoğalır. Bu süreçte, sentrozomlar kendini eşler.

Endoplazmik retikulumda bulunan organeller şunlardır: 1. Golgi Aygıtı: Endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur ve madde işleme, paketleme ve taşıma işlevlerinde yer alır. 2. Lizozomlar: Hücresel makromolekülleri sindiren zara bağlı enzim kesecikleri. 3. Kofullar: Hücre içinde madde depolama ve taşıma işlevlerini yerine getirir. 4. Çekirdek Zarı: Endoplazmik retikulum ile bağlantılı olup, madde taşınmasını sağlar.