NitelAraştırma

Corbin ve Strauss'un 1990 tarihli çalışması, "Grounded Theory Araştırması: Prosedürler, Kanonlar ve Değerlendirme Kriterleri" başlıklı makale, temel teori araştırma yöntemlerinin prosedürlerini, kanonlarını ve değerlendirme kriterlerini ele almaktadır. Bu çalışmada, temel teori yönteminin (GTM) veri toplama ve analiz arasındaki sürekli etkileşim yoluyla, ampirik fenomenlere sıkı sıkıya bağlı bir teori geliştirme süreci olduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca, Corbin ve Strauss'un 2007 yılında yayımlanan "Temel Nitel Araştırma: Yerleşik Teori Geliştirme Teknikleri ve Prosedürleri" kitabı, nitel araştırma ve temel teori konularında öğrencilere ve araştırmacılara rehberlik etmektedir.

Fenomenolojik yaklaşım, bireylerin bir fenomen veya kavramla ilgili anlayışlarını, duygularını, bakış açılarını ve algılarını ifade etmelerini sağlayan nitel bir araştırma yöntemidir. Örnekler: Çalışma yaşamında mobbing. Karaciğer nakli bekleyen hastaların deneyimleri. Fenomenolojik yaklaşımın diğer bir örneği, Carl Rogers'ın kişilik kuramında görülebilir.

Yıldırım ve Şimşek'in nitel araştırma yöntemleri arasında şunlar yer alır: Araştırma desenleri: Kültür analizi, olgubilim, kuram oluşturma, durum çalışması ve eylem araştırması. Veri toplama yöntemleri: görüşme; odak grup görüşmesi; gözlem; doküman incelemesi; mecazlar yoluyla veri toplama. Veri analizi: Betimsel ve içerik analizi. Geçerlik ve güvenirlik: Nitel araştırmalarda geçerlik ve güvenirliğin sağlanması için izlenen stratejiler. İnternet yoluyla nitel araştırma: Nitel araştırma ve sık yapılan hatalara ilişkin bölümler.

Tematik analiz, çeşitli araştırma yöntem ve tekniklerine uygundur, bunlar arasında: Görüşmeler ve odak grupları. Açık uçlu anketler. Büyük veri setleri. Araştırma tekniklerine göre ise tematik analiz, tümevarımsal ve tümdengelimsel yaklaşımlara ayrılır. Tümevarımsal tematik analiz, veri toplama ve analiz sürecinde herhangi bir ön yargı olmaksızın temaların verilerin kendisinden ortaya çıkmasını sağlar. Tümdengelimsel tematik analiz, analize rehberlik eden önceden var olan bir teori veya çerçeve ile başlar. Tematik analiz, ayrıca kültürlerarası araştırmalar için de uygundur; araştırmacılar, farklı gruplar veya bağlamlar arasındaki kültürel kalıplar ve farklılıklar hakkında içgörü oluşturmak için bu yöntemi kullanabilirler.

Nitel araştırma ile ilgili çıkmış sorular hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, nitel araştırma ile ilgili bazı soru tipleri şunlardır: Tanıtıcı sorular. Takip soruları. Sondaj soruları. Özelleştirici sorular. Varsayımsal sorular. Şeytanın avukatı soruları. İdeal pozisyon soruları. Yorumlayıcı sorular.

Derin anlam analizi yapmak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Metin analizi. Metin yorumlama. Metin tartışması. Metin yazımı. Derin anlam analizinde kullanılan bazı teknikler şunlardır: İçerik analizi. Söylem analizi. Anlatım analizi. Metafor analizi. Karşıt metin analizi. Derin anlam analizi yaparken, yazarın niyeti ve metnin bağlamı dikkate alınmalıdır.

Nitel araştırmalarda derinlemesine görüşme, araştırmacı ile görüşmeci arasında yüz yüze, internet ortamında, telefonla veya mail yoluyla gerçekleştirilen sözlü bir veri toplama tekniğidir. Amaçları: Görüşmeci kişinin deneyimlerini, düşüncelerini ve algılarını ortaya çıkarmak. Bilinmeyenleri gün yüzüne çıkarmak ve yeni şeyler keşfetmek. Özellikleri: Esnek yapı: Görüşmeci, görüşülen kişiye uygun alanları ele alabilir. İnteraktif: Görüşmeci, görüşme sırasında üretilen materyali işler ve katılımcıyı teşvik eder. Derinlemesine: Birçok sondalama tekniği kullanılarak sonuçlar keşif ve açıklama yoluyla anlaşılır. Üretken: Yeni bilgiler yaratır. Bu yöntem, sosyoloji, tıp, antropoloji gibi birçok disiplinde ayrıntılı ve çok boyutlu veri elde etmek için tercih edilir.

Sosyolojide kullanılan nitel veri toplama yöntemlerinden bazıları şunlardır: Gözlem. Mülakat (görüşme). Belge analizi. Odak grup görüşmeleri. Anket çalışmaları. Etnografik araştırma. Ayrıca, vaka çalışmaları ve yaşam öyküsü çalışması gibi yöntemler de nitel veri toplama teknikleri arasında yer alır.

Metodolojik yaklaşım çeşitlerinden bazıları şunlardır: Pozitivist yaklaşım. Yorumlayıcı yaklaşım. Eleştirel yaklaşım. Feminist yaklaşım. Postmodernist yaklaşım. Ayrıca, sosyal bilimlerde kullanılan üç klasik metodolojik yaklaşım daha vardır: 1. Keşfedici (exploratory) araştırmalar. 2. Betimsel (descriptive) araştırmalar. 3. Açıklayıcı (explanatory) araştırmalar. Metodolojik yaklaşımlar, nicel, nitel, veri toplama ve karma gibi çeşitlere de ayrılabilir.

Yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi, yapılandırılmış ve yapılandırılmamış görüşme yöntemlerini birleştiren bir araştırma tekniğidir. Özellikleri: Soruların önceden hazırlanması. Esneklik. Derinlemesine veri toplama. Uyum sağlama. Kullanım alanları: Hassas konuların araştırılması. Katılımcıların deneyimlerine ve bakış açılarına derinlemesine inilmesi gereken durumlar. Dezavantajları: Zaman alıcı. Güvenilirlik sorunları.

Nitel hemşirelik, hemşirelik araştırmalarında kullanılan nitel yöntemleri ifade eder. Nitel araştırma, görüşme, gözlem ve doküman analizi gibi yöntemlerle olay ve olguların doğal ortamlarında bütüncül ve gerçekçi bir yaklaşımla incelenmesini sağlar. Nitel hemşirelik araştırmalarının bazı özellikleri: Deneyim ve iletişim: Hemşirelik değerleri ile uyum gösterir. Bütüncül yaklaşım: Bireylerin algılarını, davranışlarını ve soyut yaşam deneyimlerini ele alır. Teori geliştirme: Hemşirelik teorilerinin oluşturulmasına katkı sağlar. Kanıta dayalı uygulamalar: Kanıta dayalı hemşirelik uygulamaları için çeşitli bulgular sunar. Nitel araştırmalar, hemşirelikte verilen hizmetlerin değerlendirilmesi, eğitim, kritik düşünme becerisi ve evde bakım hizmetlerinin değerlendirilmesi gibi alanlarda kullanılır.

Durum çalışması, sosyal bilimlerde kullanılan bir araştırma yöntemidir. Durum çalışmasının bazı özellikleri: Amaç: Durumu, kişiyi veya olguyu özgün ortamı içinde keşfetmek, analiz etmek ve yorumlamak. Veri kaynağı: Birden fazla kanıt veya veri kaynağı bulunur. Kapsam: Hem nitel hem de nicel veriler bir arada kullanılabilir. Kullanım alanları: Siyasal bilimler, sosyoloji, örgütsel çalışmalar, eğitim bilimleri gibi alanlarda kullanılır. Türleri: Açıklayıcı, keşfetmeye dayalı, kritik olay, program yürütme, zamana bağlı gibi farklı türleri vardır. İngilizce literatürde bu araştırma yönteminin karşılığı "Case Study"dir.

Creswell içerik analizi, John W. Creswell'in nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan içerik analizi yöntemini ifade edebilir. İçerik analizi, çok farklı materyalleri (metin, belge, doküman vb.) belirli kurallar dahilinde analiz etmeyi amaçlayan bir nitel araştırma tekniğidir. Creswell'in içerik analizi hakkında spesifik bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, nitel araştırma yöntemleri ve içerik analizi hakkında genel bilgi edinmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: John W. Creswell'in "Qualitative Inquiry and Research Design" kitabı. Researchgate.net'te yer alan "İçerik Analizi Tekniği: İletişim Bilimlerinde ve Sosyolojide Doktora Tezlerinde Kullanımı" başlıklı makale.

NVivo ile yapılabilecek analizlerden bazıları şunlardır: Görüşme ve odak grup çözümlerinin kodlanması. Sosyal medya içeriklerinin analizi. Açık uçlu anket sorularının tematik olarak incelenmesi. Politik metinlerin veya haber içeriklerinin söylem analizine tabi tutulması. Görsellerin veya videoların içerik çözümlemesi. NVivo, nitel veri analizi yapmak için geliştirilmiş bir yazılımdır ve metin, ses, video, görsel gibi çeşitli veri türleri üzerinde sistematik analiz yapmayı mümkün kılar.

En iyi istatistiksel yöntem, araştırma sorusuna ve veri yapısına bağlı olarak değişir. İşte bazı yaygın istatistiksel yöntemler: Tanımlayıcı İstatistikler: Veri setinin genel yapısını anlamak için kullanılır. Çıkarımsal İstatistikler: Örnek bir veri setine dayanarak genel popülasyon hakkında tahminlerde bulunmak ve değişkenler arası ilişkileri ortaya koymak için kullanılır. Deney Tasarımı: Müdahale veya grup bazlı farklılıkların çeşitli ölçümler üzerinden test edilmesini içerir. Faktör Analizleri: Çok sayıda değişkeni daha az sayıda faktöre indirgeyerek veri setini daha kolay yorumlanabilir hale getirir. İstatistiksel yöntem seçimi, veri setinin büyüklüğü, çeşitliliği ve nitelikleri gibi faktörler göz önünde bulundurularak yapılmalıdır.

Hemşirelikte kullanılan nicel ve nitel araştırma yöntemleri şunlardır: Nicel Araştırma Yöntemleri: Anketler. Gözlemler. Mevcut verilerin analizi. Nitel Araştırma Yöntemleri: Görüşme. Odak grup tartışmaları. Gözlem. Doküman incelemesi. Nitel araştırma yöntemleri, bireylerin deneyimlerini ve algılarını derinlemesine anlamaya odaklanır. Hemşirelikte nitel araştırmalar, verilen hizmetlerin değerlendirilmesi ve bütünlüğünün sağlanmasına, bilgi birikimi oluşturulmasına ve kanıta dayalı uygulamalar için farklı bulguların sunulmasına olanak sağlar.

Derinlemesine görüşmeler, özellikle nitel araştırma yöntem ve tekniklerine uygundur. Bu yöntemler arasında şunlar yer alır: Sosyoloji; Tıp ve klinik çalışmaları; Antropoloji; Kriminoloji; Psikoloji. Ayrıca, derinlemesine görüşmeler etnografik çalışmalar ve sosyal araştırmalar için de yaygın olarak kullanılır. Bazı araştırma teknikleri ise şunlardır: Anket; Gözlem; Kart gruplama çalışması; Netnografi; Çalıştaylar. Derinlemesine görüşmeler, esnek yapıları sayesinde birçok farklı araştırma yönteminde kullanılabilir.

Ali Yıldırım ve Hasan Şimşek'in "Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri" kitabını PDF formatında indirmek için aşağıdaki siteler kullanılabilir: pdfkitap.gen.tr. turcademy.com. Telif hakkı ihlallerine yol açabilecek korsan içerik indirme bağlantıları sağlanamaz. Kitabın satın alınması veya yasal yollardan indirilmesi önerilir.

Karma yöntemler araştırması, nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanılmasını içeren bir yaklaşımdır. Kısa tarihçesi: 1980'lerden itibaren popülerlik kazanmıştır. Farklı disiplinlerde ve ülkelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Tanımı: "Nitel ve nicel araştırmaların entelektüel ve pratik bir sentezidir; üçüncü bir metodoloji veya araştırma paradigmasıdır". Amacı, her iki yöntemin güçlü yönlerini birleştirerek zayıf yönlerini en aza indirmektir. Temel kavramlar: Üçgenleme: Bulguların farklı veri kaynakları arasında doğrulanması. Tamamlayıcılık: Nitel ve nicel yöntemlerin farklı bilgi türleri sağlaması. Esneklik: Araştırma boyunca yaklaşımı uyarlama imkanı. Metodolojik uzmanlık: Hem nitel hem de nicel yöntemlerde uzmanlık gerektirir. Bakış açıları: Araştırma sürecinde kullanılan tanımların (felsefi varsayımlar, metodolojik yaklaşımlar vb.) açıkça belirtilmesi gerekir. Araştırmaların nitel ve nicel yöntemlerin entegrasyonuna odaklanması önemlidir.

MAXQDA'nın temel kullanım adımları: 1. Proje Oluşturma: - Yeni Proje'ye tıklayın, projenize bir isim verin ve kaydedin. 2. Veri İçe Aktarma: - Farklı veri türleri için içe aktarma yollarını kullanın veya belgeleri Belge Sistemi penceresine sürükleyin. 3. Verileri Keşfetme: - Belge Tarayıcısı'nda belgeleri inceleyin. 4. Kodlama: - Belgelerin bölümlerini vurgulayın, sağ tuşla tıklayıp Yeni Kod İle seçeneğini seçin. 5. Verileri Analiz Etme: - Kodlama Sorgusu veya Sözcüksel Arama gibi yöntemlerle verileri analiz edin. 6. Görselleştirme: - Kelime bulutları, kavram haritaları gibi araçlarla verileri görselleştirin. 7. Raporlama: - Alıntılar, tablolar, grafikler içeren raporlar oluşturun ve PDF, HTML veya RTF formatlarında dışa aktarın. MAXQDA, nitel ve karma yöntemler için veri analizi, yorumlama ve görselleştirme araçları sunar.