NitelAraştırma

Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Ali Yıldırım, Hasan Şimşek) kitabının PDF formatında indirilebileceği bazı siteler: pdfkitap.gen.tr. academia.edu. Kitap, Seçkin Yayıncılık tarafından basılmıştır. Telif hakkı ihlallerine yol açabilecek korsan içerik indirme bağlantıları sağlanamaz.

Odak grup görüşmesi, belirli bir konu hakkında katılımcıların bakış açılarına, yaşantılarına, ilgilerine, deneyimlerine, eğilimlerine, düşüncelerine, algılarına, duygularına, tutum ve alışkanlıklarına dair derinlemesine, detaylı ve çok boyutlu nitel bilgi edinmek amacıyla gerçekleştirilen bir veri toplama tekniğidir. Odak grup görüşmesinin temel özellikleri: Grup dinamiği: Grup içi etkileşim ve dinamizmin yeni ve farklı fikirlerin ortaya çıkmasını sağlaması. Moderatör: Toplantıyı yöneten, herkesin konuşmasına imkan veren, konunun dağılmasını önleyen ve etkileşimi sağlayan kişi. Katılımcılar: Genellikle farklı yaşlara, işlere, statülere ve deneyimlere sahip 6-10 kişi. Süre: 30-90 dakika arasında değişebilir. Odak grup görüşmeleri, sosyal psikoloji ve iletişim teorilerine dayanır ve pazar araştırmaları ile eylem araştırmalarında yaygın olarak kullanılır.

Halk sağlığında karma yöntem, hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanılarak araştırma sorularının daha kapsamlı ve derinlemesine yanıtlanmasını sağlayan bir yaklaşımdır. Karma yöntemin bazı özellikleri: Veri üçgenleme: Farklı veri kaynaklarındaki bulguların doğrulanması, çalışmanın genel geçerliliğini güçlendirir. Bağlamsal anlama: Nicel bulgular, nitel verilerle bağlamsallaştırılarak sosyal, kültürel ve çevresel dinamikler içinde değerlendirilir. Kapsamlı öneriler: İstatistiksel eğilimler ve toplumsal içgörüler dikkate alınarak halk sağlığı müdahaleleri için öneriler geliştirilir. Karma yöntem, halk sağlığı araştırmalarında şu alanlarda uygulanabilir: Sağlığın sosyal belirleyicilerinin hastalık yaygınlığı üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi. Halk sağlığı iletişim stratejilerinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Sağlık hizmetlerine erişim ve kullanımın önündeki engellerin anlaşılması. Hastalık önleme ve kontrol tedbirlerinin kültürel geçerliliğinin değerlendirilmesi.

Tezde karma yöntem kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı adımlar: 1. Araştırma problemine karar vermek. 2. Araştırmanın karma desene uygun olup olmadığına karar vermek. 3. Karma yöntem veya karma model araştırma desenini seçmek. 4. Verileri toplamak. 5. Verileri analiz etmek. 6. Verileri yorumlamak. 7. Sonuçlar ve sonuç raporunu yazmak. Karma yöntem yazarken kullanılabilecek desenler: Eşzamanlı (concurrent) yöntem. Ardışık (sequential) yöntem. Dönüşümlü yöntem. Karma yöntem, nitel ve nicel yöntemlerin güçlü yönlerini birleştirerek daha kapsamlı ve güvenilir sonuçlar elde etmeyi sağlar.

Masalların derlenmesi ve incelenmesi için kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Propp Yöntemi: Vladimir Propp'un geliştirdiği bu yöntem, masalların yapısal çözümlemesi için kullanılır. Performans Teorisi: Bu yöntem, masal metinlerini icra bağlamı ve anlatıcı-dinleyici ilişkisi içinde ele alır. Psikanalitik Yöntem: Jung'un arketip ve kolektif bilinç kavramlarına dayanarak masallardaki sembolleri yorumlar. Morfolojik (Yapısalcı) Yöntem: Masalların sabit ve değişken unsurlarını analiz eder. Ayrıca, masalların derlenmesi ve incelenmesinde tarihî-coğrafi fin yöntemi ve Claude Lévi-Strauss’un yapısal çözümleme kuramı gibi yaklaşımlar da bulunmaktadır.

Durum çalışması, nitel bir araştırma yöntemidir. Nitel araştırma, gözlem ve görüşmeler yoluyla bir bireyin deneyimlerini ve bakış açılarını anlamaya odaklanan bir araştırma yöntemidir.

Görüşme analizinde kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Transkript okuma. Kodlama. Kategori etiketleme ve bağlantı belirleme. Hiyerarşi belirleme. Görüşme analizi için içerik analizi, betimsel analiz ve metin/doküman analizi gibi yöntemler de kullanılabilir. Görüşme analizi yaparken, araştırmacının konuya hakimiyeti ve süreçteki titizliği önemlidir.

Keşfedici sıralı yöntemde amaç, araştırma problemini ilk olarak nitel veri toplama ve analizi ile keşfetmektir. Bu yöntemde: 1. Nitel veri toplama ve çözümleme yapılır. 2. Nicel veri toplama ve çözümleme gerçekleştirilir. 3. Nitel sonuçlar alınarak yeni bir ölçeğe dönüştürülür veya yeni bir veri toplama aracı geliştirilir. Bu desen, özellikle anket veya değerlendirme ölçeği geliştirilirken kullanılır.

Reklam araştırmalarında nitel ve nicel tasarımlar şu şekilde açıklanabilir: Nicel Tasarımlar: Özellikleri: Sayısal verilere dayanır, istatistiki yöntemler kullanır, betimleyici ve kestirimci sonuçlar sunar. Yöntemler: Gözlem, deney, anket taraması gibi yöntemler kullanılır. Örnekler: Tanıma testleri, sorgulama testleri, satış testleri. Nitel Tasarımlar: Özellikleri: İstatistiklere dayalı olmayan bulgular üretir, hedef kitlenin psikolojik ve davranışsal eğilimlerine odaklanır. Yöntemler: Görüşme, odak grup, gözlem, belge analizi gibi yöntemler kullanılır. Örnekler: Derinlemesine görüşme, projektif teknikler, etnografi. Özetle, nicel tasarımlar sayısal verilerle genel sonuçlar elde etmeyi amaçlarken, nitel tasarımlar daha derinlemesine ve spesifik bulgular elde etmeyi hedefler.

Emik yaklaşım, antropologların veya diğer sosyal bilimcilerin çalıştığı toplumlara "içerden" bakan, onların kendi kültürel kategorilerini ve anlamlarını yansıtan bakış açısıdır. Emik yaklaşımda araştırmacı, bir grubun nasıl düşündüğünü, dünyayı nasıl gördüklerini ve nasıl kategorize ettiklerini, ortak davranış kurallarını nasıl kullandıklarını, tutum ve davranışlarını nasıl açıkladıklarını anlamaya çalışır. Emik yaklaşım, bir kültürün sistemini yansıtırken, etik yaklaşım bu işi yapmaz. Emik ve etik bakış açıları, 1980'lerden itibaren birbirleriyle diyalog halinde kullanılmaya başlanmıştır.

Metaforik alan analizi, genellikle şu adımları içerir: 1. Metinsel-söylemsel girdinin okunması. 2. Dilsel birimlerin belirlenmesi. 3. Sözcüksel birimlerin anlamlarının çıkarılması. 4. Temel anlamın belirlenmesi. 5. Karşıtlık kontrolü. 6. Metaforik yapının belirlenmesi. Metafor analizi yöntemleri arasında içerik analizi, sözcük ve kavram analizi, metaforik temaların analizi gibi teknikler de bulunur. Metaforik analiz, dilbilim, psikoloji, sosyoloji ve edebiyat gibi alanlarda kullanılır.

Nitel ve nicel araştırma soruları şu şekildedir: Nitel araştırma soruları. Nicel araştırma soruları. Bazı nitel araştırma soruları örnekleri: 7. sınıf öğrencilerinin matematiğe karşı olumsuz tutumlarının sebeplerinin belirlenmesi. 2. sınıfta eldeli toplama işleminde yaşanan sorunların belirlenmesi. Bazı nicel araştırma soruları örnekleri: Eğitim düzeyi ile oy kullanma sıklığı arasında bir ilişki var mıdır? Yaklaşık bir aylık ücret kadar borç paraya ihtiyaç duyulduğunda ilk olarak kime başvurulur?

Betimsel analiz, nitel verilerin sınıflandırılması, organizasyonu ve yorumlanmasında kullanılan bir yöntemdir. Betimsel analizin temel amacı, elde edilen bulguları yorumlayarak ve düzenleyerek sunmaktır. Betimsel analiz, araştırmanın kavramsal yapısının daha önceden ortaya koyulduğu çalışmalarda kullanılır. Betimsel analiz, görüşme ve gözlem yöntemleriyle elde edilen verilerin analiz edilmesinde kullanılır. Betimsel analizde kullanılan bazı merkezi eğilim ölçüleri şunlardır: aritmetik ortalama; mod; medyan; ağırlıklı ortalama; geometrik ortalama.

Keşfedici sıralı desen, karma araştırma yöntemlerinin bir tasarımıdır. Keşfedici sıralı desende izlenen adımlar: 1. Nitel veri toplama ve çözümleme. 2. Nicel veri toplama ve çözümleme. 3. Nicel verilerin nitel verileri doğrulayıp doğrulamadığına bakma. Bu desen, açıklayıcı sıralı desenin tersi bir süreç işler.

Nitel araştırmalarda örneklem seçimi, araştırma amacına ve konusuna uygun bir şekilde gerçekleştirilir. İşte bazı adımlar: 1. Evrenin tanımlanması: Araştırma evreninin açıkça tanımlanması ve sınırlandırılması gereklidir. 2. Örneklem çerçevesinin belirlenmesi: Evreni temsil eden bir örneklem çerçevesi oluşturulur (örneğin, okuldaki öğrenci kayıtları). 3. Örneklem büyüklüğünün tespiti: Araştırmanın zaman ve maliyet kaynaklarına uygun, yeterli büyüklükte bir örneklem belirlenir. 4. Örneklem tekniğinin seçimi: Olasılık temelli veya amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri seçilir. Olasılık temelli örnekleme yöntemleri, evrendeki her birimin örnekleme dahil olma şansının eşit olmasını sağlar.

ENAD iki farklı derginin kısaltması olabilir: 1. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi (ENAD): Bu, açık erişimli, çevrimiçi, hakemli ve ücretsiz bir uluslararası dergidir. 2. Journal of Qualitative Research in Education (ENAD): Bu dergi, mimari tasarım süreci için enerji performansı değerlendirme programı olan EnAd'ın adını taşır.

Nitel araştırmada araştırma sorusu yazarken aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Geniş bir araştırma sorusu ile başlayın. 2. Araştırma hedeflerini belirleyin. 3. Olguya odaklanın. 4. Açık uçlu ve keşfedici bir dil kullanın. 5. Bağlamı ve katılımcıları göz önünde bulundurun. 6. Teori ve literatürü birleştirin. Ayrıca, araştırma sorunuzun net, odaklanmış ve özlü olması da önemlidir.

Fenomenoloji ve yorumlayıcı fenomenolojik analiz (YFA) arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Fenomenoloji: Genel olarak olayların varlığını inceleme ve tanımlama yöntemidir. 2. Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (YFA): Katılımcıların herhangi bir deneyime ilişkin nasıl bir anlam yüklediklerini keşfetmeyi amaçlayan nitel bir araştırma desenidir. Özetle, fenomenoloji daha genel bir kavramken, YFA fenomenolojinin bir uygulama alanıdır ve daha spesifik bir analiz yöntemi sunar.

Sporda kullanılan araştırma yöntemleri, nicel ve nitel olmak üzere ikiye ayrılır. Nicel araştırmalar, sayısal verileri elde etmek için kullanılır ve kesin sonuçlara ulaşmak amacıyla birden fazla kaynaktan bilgi edinilip karşılaştırmalar yapılır. Nitel araştırmalar ise herhangi bir olayın neden, ne zaman ve kim tarafından yapıldığını araştırır. Ayrıca, sporda kullanılan bazı özel araştırma yöntemleri şunlardır: Tarama araştırması: Bir gruba ait belli özellikleri ortaya koymak amacıyla yapılır. Deneysel araştırma: Kesin bir sonuca ulaşmak için yapay bir ortam oluşturulur. Gözleme dayalı uygulamalı araştırmalar: Toplumsal sorunları çözmek için doğal ortamlarda gerçekleştirilir.

Hilağa araştırma yöntemi ifadesi, belgelerde doğrudan yer almamaktadır. Ancak, araştırma yöntemleri genel olarak "nitel" ve "nicel" olarak sınıflandırılmaktadır. Nitel araştırma yöntemleri, katılımcıların kişisel deneyimlerine, düşüncelerine ve duygularına odaklanarak derinlemesine anlamayı amaçlar. Nicel araştırma yöntemleri ise sayısal veriler toplar ve istatistiksel analiz gerçekleştirir.