Mikrobiyoloji

Feyyaz Akay'ın "Mikrobiyoloji Konu Kitabı" ilk kez 2021 yılında yayımlanmıştır. Kitabın 7. baskısı ise aynı yıl yapılmıştır.

Petri kabında kullanılan besiyerleri, mikroorganizmaların türüne ve yapılacak deneyin amacına göre farklılık gösterebilir. Bakteriyel kültürler. Fungus ve maya. Hücre kültürü. Petri kabında kullanılan bazı besiyeri türleri şunlardır: Nutrient Agar. Sabouraud Dextrose Agar. MacConkey Agar. Besiyerinin hazırlanmasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, ortamın sterilliğinin sağlanmasıdır.

Denitrifying bakteriler, nitrat ve nitrit gibi oksitlenmiş azot bileşiklerini terminal elektron alıcısı olarak kullanarak azot gazına (N₂) veya nitrojen okside (N₂O) dönüştürür. Başlıca işlevleri: Azot döngüsüne katkı: Topraktaki ve sudaki nitratları serbest atmosferik azota dönüştürerek azotun atmosfere geri salınmasını sağlar. Çevre temizliği: Atık su arıtma tesislerinde, nitratları zararsız azot gazına dönüştürerek su kirliliğini önler. Eutrofıkasyonun önlenmesi: Fazla azot birikimini engelleyerek su kaynaklarında aşırı bitki ve yosun büyümesini (eutrofıkasyon) azaltır. Ancak, denitrification süreci, nitrojen kaybına yol açtığı için toprak verimliliğini azaltabilir ve yanlış yönetildiğinde sera gazı emisyonlarına katkıda bulunabilir.

İnsan vücudunda 1000'in üzerinde farklı bakteri türü bulunmaktadır. Bu bakteri türlerinden bazıları şunlardır: Bağırsaklarda: Escherichia coli, Bacteroides fragilis, Lactobacillus, Bifidobacterium, Clostridium. Deride: Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus aureus, Propionibacterium acnes. Ağızda: Streptococcus mutans, Streptococcus salivarius, Porphyromonas gingivalis. Burun ve solunum yollarında: Staphylococcus aureus, Corynebacterium. Üreme sisteminde: Lactobacillus acidophilus, Gardnerella vaginalis. Midede: Helicobacter pylori. Ancak, henüz birçok bakteri türü tanımlanmamıştır.

Feyyaz Akay'ın mikrobiyoloji kitapları, farklı yayınevlerince yayımlanmıştır: Tıp Akademisi: "Feyyaz Akay Mikrobiyoloji Konu Kitabı" ve "Feyyaz Akay Mikrobiyoloji Hızlı Tekrar ve Soru Kitabı" bu yayınevinden çıkmıştır. Özyurt Matbaacılık: "Feyyaz Akay Mikrobiyoloji Hızlı Tekrar ve Soru Kitabı"nın 5. baskısı bu matbaada yayımlanmıştır. Marmara Nobeltıp Kitabevleri: "Feyyaz Akay Mikrobiyoloji Konu Kitabı"nın 2019 baskısı bu yayınevinden çıkmıştır. Dus Akademi: "DUS Mikrobiyoloji Hızlı Tekrar ve Soru Bankası" bu yayınevince yayımlanmıştır.

Agar kuyucuk difüzyon yöntemi, antimikrobiyallerin bakteri duyarlılığını değerlendirmek için kullanılan bir tekniktir. Standart agar kuyucuk difüzyon yöntemi için bazı koşullar: Besiyeri kalınlığı: 4 mm. Kuyucuk çapı: 8 mm. Bu yöntem, farklı konsantrasyonlardaki antimikrobiyallerin etkinliğini karşılaştırmak için de kullanılabilir. Agar kuyucuk difüzyon yöntemi, disk difüzyon ve MİK testleri için standartlaştırma çalışmaları yapılmış olmasına rağmen, henüz dünya çapında kabul görmüş bir standartta değildir.

Nitrifikasyon, aerobik bakterilerin azot, amonyum ve nitriti kademe kademe nitrata dönüştürmesi işlemidir. Bu süreç, ölen canlıların proteinlerinin oksijenli ortamda mantar ve bakteri faaliyetleri ile amonyum iyonu, su ve karbondioksite kadar giden bir dizi ara basamakla yıkılmasını da içerir. Nitrifikasyon, doğada nitrifikasyon bakterileri (nitrosomanas ve nitrobakter) tarafından gerçekleştirilir.

Petri kutusu ile yapılabilecek bazı şeyler: Mikrobiyolojik çalışmalar: Bakteri, mantar ve diğer mikroorganizmaların izole edilmesi ve incelenmesi. Gıda testleri: Ürünlerin mikrobiyolojik analizlerinin yapılması. Hücre kültürü çalışmaları: Hücrelerin büyüme ve gelişiminin gözlemlenmesi. Eğitim amaçlı kullanım: Okullarda ve üniversitelerde temel mikrobiyoloji deneyleri yapılması, örneğin tohum çimlenmesinin veya küçük hayvan davranışlarının gözlemlenmesi. Sıvılı ortamların incelenmesi: Şeffaf yapısı sayesinde sıvılı ortamlar mikroskop altında incelenebilir.

Endosporun görevi, bakterilerin uygun olmayan koşullar altında (örneğin, yüksek veya düşük sıcaklık, kuruluk, toksinler) sitoplazma yüzeyini minimuma indirerek metabolizmalarını en düşük seviyede çalıştırıp ortamın dış etkilerinden korunmalarını sağlamaktır. Endospor bir üreme biçimi değildir. Endosporlar, binlerce yıl boyunca canlılığını koruyabilir ve koşullar uygun olduğunda çimlenerek tekrar bakteri hücresine dönüşebilir.

Endosporun görevi, bakterilerin uygun olmayan koşullar altında (örneğin, yüksek veya düşük sıcaklık, kuruluk, toksinler) sitoplazma yüzeyini minimuma indirerek metabolizmalarını en düşük seviyede çalıştırıp ortamın dış etkilerinden korunmalarını sağlamaktır. Endospor bir üreme biçimi değildir. Endosporlar, binlerce yıl boyunca canlılığını koruyabilir ve koşullar uygun olduğunda çimlenerek tekrar bakteri hücresine dönüşebilir.

Mikrobiyolojiye aşağıdaki bölümler girer: Tıp. Biyoloji. Kimya. Veterinerlik. Mezun olduktan sonra da TUS’tan (Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı) yeterli puanı alıp mikrobiyoloji alanında ihtisas eğitimi almak mümkündür.

Konjugasyon, genetik özellikleri farklı aynı türden iki hücrenin yan yana gelerek aralarında sitoplazmik köprü veya tüpe benzer bir bağlantı kurup gen aktarımının sağlaması olayıdır. Konjugasyon, bakteriler ve paramesyumlar gibi canlılarda görülür. Konjugasyonun bazı özellikleri: Birey sayısını artırmaz. Kalıtsal çeşitlilik sağlar. Tek yönlü gen aktarımı yapılır (bakterilerde). Çift yönlü çekirdek değiş tokuşu yapılır (paramesyumlarda). Mayoz bölünme ve döllenme görülmez (bakterilerde ve paramesyumlarda). Ortam koşullarına dayanıklı bireyler oluşur.

Arkeler (Archaea) âleminde beş ana tür bulunmaktadır: 1. Metanojenler (Metanojenler). 2. Halofiller (Tuz Seviciler). 3. Termofiller (Sıcak Seviciler). 4. Alkalifiller (Alkali Seviciler). 5. Asitfiller (Asit Seviciler). Ayrıca, arkeler hücre yapılarına ve yaşam alanlarına göre daha detaylı sınıflandırmalara da tabi tutulabilir.

Petri kabının başlıca kullanım amaçları: Mikroorganizma kültürü: Petri kabı, biyologlar tarafından kültür hücreleri veya küçük yosun bitkileri yetiştirmek için kullanılır. Mikrobiyolojik testler: Özel besiyerleri ile doldurularak bakteriyel kültürlerin büyütülmesine ve antibiyotik testleri gibi mikrobiyolojik testlerin yapılmasına olanak tanır. Hücre kültürü çalışmaları: Hücre kültürlerinin incelenmesi ve doku mühendisliği ile kök hücre araştırmalarına destek sağlar. Gıda güvenliği: Gıda sektöründe, mikroorganizmaların varlığını tespit etmek ve bozulma ile kontaminasyon risklerini belirlemek için kullanılır. Çevre bilimleri: Toprak ve su örneklerinin mikrobiyolojik analizinde, kirlenme ve patojenlerin belirlenmesinde rol oynar. Eğitim: Özellikle sıvılı ortamların mikroskop altında incelenmesi gibi eğitim faaliyetlerinde de kullanılabilir.

Çalkalamalı inkübatör, numunelerin sıcaklıkları korunurken aynı zamanda çalkalama işlemi yapılmasını sağlar. Kullanım alanlarından bazıları: Biyoloji, zooloji ve ziraat: Donma, inkübasyon, kurutma ve uzun süreli saklama işlemleri için. İlaç, gıda ve kozmetik sanayi: Kalite kontrol laboratuvarlarında. Biyomedikal araştırmalar: Hücre kültürlerinin büyütülmesi ve deneylerin yapılması için. Çalkalamalı inkübatörlerin soğutmalı ve soğutmasız modelleri bulunmaktadır.

Nitrifiye edici bakteriler, azot döngüsünde önemli bir rol oynar ve iki aşamalı bir süreç olan nitrifikasyon yoluyla azot bileşiklerini dönüştürürler: 1. Amonyak (NH3) oksidasyonu: Amonyak, amonyak oksitleyici bakteriler (Nitrosomonas, Nitrosococcus) tarafından nitrite (NO2) dönüştürülür. 2. Nitrit (NO2) oksidasyonu: Nitrit, nitrit oksitleyici bakteriler (Nitrobacter, Nitrospina) tarafından nitrata (NO3) dönüştürülür. Bu süreç, doğada bulunan azot dengesini düzenler ve tüm canlıların yaşamı için kritik öneme sahiptir.

Nitrifiye edici bakteriler, azot döngüsünde önemli bir rol oynar ve iki aşamalı bir süreç olan nitrifikasyon yoluyla azot bileşiklerini dönüştürürler: 1. Amonyak (NH3) oksidasyonu: Amonyak, amonyak oksitleyici bakteriler (Nitrosomonas, Nitrosococcus) tarafından nitrite (NO2) dönüştürülür. 2. Nitrit (NO2) oksidasyonu: Nitrit, nitrit oksitleyici bakteriler (Nitrobacter, Nitrospina) tarafından nitrata (NO3) dönüştürülür. Bu süreç, doğada bulunan azot dengesini düzenler ve tüm canlıların yaşamı için kritik öneme sahiptir.

LT kısaltmasının tıp alanındaki açılımı, mikrobiyolojik yayınlarda "labil toksin" (kararsız, ısıya duyarlı toksin) anlamına gelir. Ayrıca, "LT" akciğer nakli veya "LT" alt tepsi gibi tıp alanında farklı anlamlar da taşıyabilir. Daha spesifik bir bilgi için bağlamın veya kullanıldığı kaynağın belirtilmesi gerekebilir.

Toxin kelimesi farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebilir. Biyoloji ve Kimya: Toksine, canlı hücrelerin metabolik faaliyetleri tarafından üretilen, organizmalara zarar verebilecek maddeler denir. Film: 2015 yapımı "Toxin" (diğer adıyla "Mentryville") filmi, ölümcül bir virüs keşfeden büyük bir ilaç firmasının, aşı ve serum üretmek için kurduğu gizli proje grubunun, yeraltı tesislerinde masum insanlar üzerinde yaptığı deneyleri konu alır.

Mikrobiyolojide incelenen bazı hastalıklar şunlardır: Bakteriyel enfeksiyonlar. Viral enfeksiyonlar. Mantar enfeksiyonları. Paraziter enfeksiyonlar. Ayrıca, enfeksiyon hastalıkları kapsamında ateşli ve bulaşıcı hastalıklar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, hastane enfeksiyonları gibi çeşitli hastalıklar da mikrobiyolojik olarak incelenir.