Metodoloji

Metod ve kaynak yöntemi arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Metod: Genel bir yaklaşım veya plan anlamına gelir. Kaynak Yöntemi: Daha spesifik bir uygulama alanını ifade eder. Bu bağlamda, metod daha geniş bir kavramken, yöntem bu metodun bir parçası olabilir ve daha dar bir uygulama alanına sahip olabilir.

Bilimsel araştırmada raporlaştırma, araştırma sürecinin son aşamasında, elde edilen bulguların ve sonuçların yazılı hale getirilmesi sürecidir. Raporlaştırma genellikle şu bölümleri içerir: Giriş. Yöntem. Bulgular. Tartışma. Kaynaklar. Raporlaştırma, araştırmanın güvenilirliğini ve geçerliliğini sağlamak için açık ve detaylı bir şekilde yapılmalıdır.

Veri toplamada dikkat edilmesi gereken bazı ilkeler: Amaç saptanmalıdır. Hangi verilerin toplanacağı belirlenmelidir. Veri toplama yöntemi seçilmelidir. Değerlendirmenin nasıl ve kim tarafından yapılacağı belirlenmelidir. Verilerin nasıl saklanacağı ve kullanıcıların nasıl yararlanacağı belirlenmelidir. Veri doğru, güvenilir, kullanılabilir, yararlı ve tam olmalıdır. Yanlılık olmamasına dikkat edilmelidir. Veri toplama elemanları eğitilmelidir. Veri toplama planı özenle uygulanmalıdır. Ayrıca, kişisel verilerin toplanması durumunda, veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğü gibi yasal düzenlemelere de dikkat edilmelidir.

Yeni Hitit Öğretmen Kitabı'nın nasıl kullanılacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, Yeni Hitit ders kitaplarının genel olarak nasıl kullanıldığına dair bazı bilgiler mevcuttur. Yeni Hitit ders kitapları, yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılır ve iletişimsel beceri gelişimini ön planda tutar. Yeni Hitit B1 seviyesindeki kitap, 12 üniteden oluşmaktadır. Daha fazla bilgi için Ankara Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezi (TÖMER) veya ilgili yayınevinin resmi kaynaklarına başvurulması önerilir.

Bilimsel araştırmalarda veri analizi önemlidir çünkü: Verileri anlamlı hale getirir. Araştırma sorularını yanıtlar. Sonuçların genellenebilirliğini artırır. Bilimsel tutarlılık sağlar. Bulguların etkili sunumunu mümkün kılar.

Araştırmada güvenirlik türleri şunlardır: İç tutarlılık güvenirliği. Test-tekrar test güvenirliği. Eşdeğer (paralel) formlar güvenirliği. İki yarım (split-half) güvenirliği. Gözlemciler arası (inter-rater) güvenirliği. Ölçümler arası güvenirliği (inter-method reliability).

Yalın proje yönetimi, israfı ortadan kaldırarak verimliliği en üst düzeye çıkarmayı ve müşteriye maksimum değer sunmayı hedefleyen bir yaklaşımdır. Bu yönetim şekli, Toyota Üretim Sistemi'nden (TPS) gelen yalın düşünce ilkelerine dayanır. Yalın proje yönetiminin temel prensipleri: Değer akışının haritalanması. Değer akışının düzeltilmesi. Çekme sistemi kullanımı. Standartlaştırma. Sürekli iyileştirme. Yalın proje yönetimi, yazılım geliştirme, sağlık hizmetleri, inşaat ve lojistik gibi çeşitli sektörlerde uygulanır.

Karasar'ın bilimsel araştırma süreci altı aşamadan oluşur: 1. Sorunun sezilmesi. 2. Sorunun problem içinde tanımlanması. 3. Problemin çözümüne yönelik hipotezlerin önerilmesi. 4. Hipotezlerin gözlenebilir sonuçlarının saptanması. 5. Hipotezlerin sınanması. 6. Raporlaştırma.

Vaka analizinde örnek olay seçerken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar: Amaç ve hedefler: Örnek olay, analiz yapılacak konuya dair bilgi sunmalı ve karar verme süreçlerine katkıda bulunmalıdır. Önemli faktörler: Vakayı etkileyen önemli faktörler belirlenmeli ve bu faktörler doğrultusunda seçim yapılmalıdır. Bağımlı ve bağımsız değişkenler: Vakalar, bağımlı ve bağımsız değişkenler bakımından çeşitlilik göstermelidir. Teorinin test edilmesi: Eğer amaç bir teoriyi test etmekse, en muhtemel veya en az muhtemel vakalar seçilebilir. Araştırma soruları: Örnek olay, araştırma sorularının cevabına katkı sağlamalı ve literatürdeki boşlukları doldurmalıdır. Örnek olay seçimi, bu sorulara verilen yanıtlarla şekillenir ve analizin temelini oluşturur.

Çalışma protokolü, bir araştırmanın veya çalışmanın nasıl yürütüleceğini detaylı bir şekilde açıklayan belgedir. Bir çalışma protokolünde genellikle şu bilgiler yer alır: projenin adı ve önemi; araştırmanın gereç ve yöntemi; bakılacak parametreler ve bunların kim tarafından nerede ölçüleceği; öngörülen çalışma süresi, başlangıç ve bitiş tarihleri; araştırmaya dahil olacak kişi sayısı ve nitelikleri; araştırmaya dahil olma ve araştırmaya almama kriterleri; gönüllülerin araştırmadan çıkarılma kriterleri ve çıkarılma sonrası izlenme süresi; araştırmada kullanılacak istatistiksel yöntemler; araştırmacıların imzaları.

"The 12 Week Year" kitabı, geleneksel yıllık planlama döngüsünü 12 haftalık periyotlara bölerek daha kısa zaman dilimlerinde daha fazla iş başarılmasını sağlar. Türkçe'de "12 Haftalık Yıl" olarak ifade edilebilecek kitabın temel mesajları: Odaklanma ve aciliyet: Daha kısa zaman dilimleri, harekete geçiren bir aciliyet ve odak duygusu yaratır. Planlama ve uygulama: Kitap, planlamadan ziyade uygulamaya odaklanmayı vurgular. Vizyon ve hedef belirleme: Güçlü bir kişisel vizyon oluşturmak, eylemleri yönlendiren duygusal bir yakıt görevi görür. Haftalık takip: İlerleme, haftalık olarak takip edilerek kritik görevlerin sürekli olarak yerine getirilmesi sağlanır. Hesap verebilirlik: Kişisel hesap verebilirlik ve bağlılık, performansı artırır ve hedeflere ulaşmayı sağlar.

El yordamı yaklaşımı, verilerin veya işlemlerin belirli bir kural veya ölçü olmadan, tahminen ve el alışkanlığı ile yapılması anlamına gelir. Bu yaklaşım, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Veri işleme: Verilerin el yordamı ile işlenmesi, genellikle kâğıt ve kalem gibi temel araçlar kullanılarak yapılan ilk veri işleme dönemini ifade eder. 2. İş yapma: Sık yapılan işlerin tekrarlanması sonucu kazanılan el alışkanlığı sayesinde, en zor işlerin bile kolay ve hızlı yapılması.

Hermeneutical yaklaşım, yorumsamacı yaklaşım olarak da bilinir ve temel olarak anlama ve açıklamaya dayanır. Hermeneutical yaklaşımın bazı özellikleri: Değer bağımlı yöntem: Dil ve kültür odaklı bir yöntem kullanır. Çok katmanlı anlam: Metinlerin yüzey anlamlarının yanı sıra, niyetlerini, bağlamsal katmanlarını ve tarihsel ilişkilerini anlamayı hedefler. Toplumsal bağlam: Toplumsal yaşamın tüm bileşenlerinin genelgeçer bir bakışla ele alınamayacağını savunur. Hermeneutical yaklaşımın önemli temsilcileri arasında Wilhelm Dilthey, Max Weber, Jürgen Habermas, Hans-Georg Gadamer ve Martin Heidegger bulunur.

Anket sorularında ölçeklendirme yapmak için kullanılabilecek bazı yöntemler şunlardır: Likert ölçeği. Doğrusal sayısal ölçek. Frekans ölçekleri. Eşleştirilmiş kıyaslama ölçeği. Resimli veya grafik ölçekler. Anket sorularında ölçeklendirme yaparken, soruların açık ve net olması, belirsiz ifadelerden kaçınılması ve katılımcıların anlayış seviyesine uygun olması önemlidir. Anket sorularında ölçeklendirme hakkında daha fazla bilgi almak için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: jotform.com; questionpro.com.

Impact faktör (etki faktörü), aşağıdaki formülle hesaplanır: Impact Faktörü (X yılı için) = (X-1 ve X-2 yıllarında yayımlanan makalelere, X yılında yapılan atıf sayısı) ÷ (X-1 ve X-2 yıllarında yayımlanan makale sayısı). Örnek hesaplama: Bir dergide 2021 ve 2022 yıllarında toplam 100 makale yayımlanmış ve bu makalelere 2023 yılında 250 atıf yapılmışsa: 2023 Impact Faktörü (IF) = 250 / 100 = 2.5. Bu, dergide yayımlanan her bir makalenin ortalama 2.5 kez atıf aldığı anlamına gelir. Impact faktörü, her yıl Clarivate Analytics tarafından hazırlanan Journal Citation Reports (JCR) aracılığıyla hesaplanır ve yayınlanır.

Seminerin giriş bölümünde olması gerekenler: Seminer konusunun tanıtımı. Konunun önemi. Amaç. Genel bilgi (özet bilgi). Kullanılan kavramsal çerçeve, yöntem ve teknikler. Araştırma süresince izlenen yöntem ve karşılaşılan sınırlamalar. Konunun arka planı. Giriş bölümü, genellikle 1-2 sayfa sürer.

Araştırma problemi, bir araştırmacının üzerinde derinlemesine inceleme yapmak istediği sorundur. Araştırma probleminin önemi: Araştırmanın yönünü belirler. Araştırma sürecinin her aşamasında rehberlik eder. Toplum için değerli bir katkı sağlama potansiyeline sahiptir. Araştırma probleminin tanımı, açık ve sistematik bir şekilde yapılmalıdır. Bu süreçte şu adımlar izlenebilir: Sorunun genel bir şekilde ifade edilmesi. Gözlemler ve literatür taraması yapılması. Sorunun spesifik hale getirilmesi. İyi tanımlanmış bir araştırma problemi, bazı özelliklere sahip olmalıdır: Açık ve net olmalıdır. Ölçülebilir olmalıdır. Uygulama alanı olmalıdır. Pratik değere sahip olmalıdır. Başlangıç hipotezine sahip olmalıdır.

Araştırmalarda örneklem seçmenin sağladığı bazı tasarruflar şunlardır: Zaman tasarrufu: Örneklem seçimi, tüm evren yerine daha küçük bir grupla çalışmayı mümkün kılar, bu da araştırma sürecini hızlandırır. Maliyet tasarrufu: Veri toplama ve analiz maliyetleri, örneklem üzerinde çalışılarak önemli ölçüde azaltılır. Emek tasarrufu: Örneklem, daha az çaba ve kaynak ile veri elde etmeyi sağlar. Ayrıca, örneklem seçimi, araştırmanın kontrol ve denetim süreçlerini de kolaylaştırır.

Analiz yöntemi, herhangi bir içeriği sistematik olarak analiz etmek için kullanılan bir tekniktir ve anlamlı bilgiler elde etmek için kullanılır. Bazı analiz yöntemleri: Nitel analiz. Nicel analiz. Açıklayıcı analiz. Teşhis analizi. Tahmin yöntemi. Kuralcı yöntem.

Çevre kirliliğini bilimsel araştırma basamaklarına göre incelemek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Problem tespiti. 2. Gözlem. 3. Veri toplama. 4. Hipotez oluşturma. 5. Hipoteze dayalı tahminler. 6. Deney tasarlama. 7. Analiz ve sonuç çıkarma. Ayrıca, çevre kirliliğiyle ilgili bilimsel araştırma basamaklarına şu sitelerden de ulaşılabilir: sorumatik.co; eodev.com; hayatimizodev.blogspot.com.