Metodoloji

Araştırma yöntemlerinde sorulan sorular, araştırma türüne ve hedeflerine göre değişiklik gösterir. İşte bazı yaygın araştırma soruları türleri: 1. Tanımlayıcı Sorular: Bir olguyu veya konuyu ayrıntılı olarak tanımlamayı amaçlar. 2. Keşifsel Sorular: Yeni veya az araştırılmış alanları keşfetmek için kullanılır. 3. İlişkiye Dayalı Sorular: Farklı değişkenler, fikirler veya olaylar arasındaki ilişkileri ve bağlantıları araştırır. 4. Tahmine Dayalı Sorular: Çeşitli değişkenler veya koşullar arasındaki bağlantıya dayalı olarak belirli bir olayın veya sonucun olasılığını tahmin etmeye çalışır. 5. Değerlendirici Sorular: Belirli bir müdahalenin, programın, politikanın veya uygulamanın etkinliğini, etkisini veya değerini belirlemeye odaklanır. Ayrıca, açık uçlu ve kapalı uçlu sorular da araştırma sürecinde sıkça kullanılır.

Satranç Akademisi'nde satranç öğrenmek, 6 adımdan oluşan bir metodoloji ile gerçekleştirilir. Bu adımlar şunlardır: 1. Piyon. 2. At. 3. Fil. 4. Kale. 5. Vezir. 6. Şah. Bu metodoloji, Rob Brunia ve Cor van Wijgerden tarafından geliştirilmiş olup, uzun yıllardır birçok satranç eğitim merkezi tarafından kullanılmaktadır.

Gant diyagramı, proje yönetimi metodolojilerinden biri olan Gantt çizelgesine aittir.

Gelir düzeyini ölçmek için anketlerde aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: 1. Açık uçlu sorular: Katılımcılardan yıllık gelirlerini doğrudan yazmaları istenir. 2. Aralıklı yanıt seçenekleri: Gelir miktarı için belirli aralıklar (örneğin, 0-200.000 TL, 200.001-450.000 TL) sunulur ve katılımcılar bu aralıklardan birini seçer. 3. Likert tipi ölçekler: Katılımcılardan gelir seviyelerini "hiç katılmıyorum"dan "tamamen katılıyorum"a kadar giden bir ölçekte değerlendirmeleri istenir. 4. Sınıflama ölçeği (nominal): Gelir, "düşük", "orta", "yüksek" gibi kategorilere ayrılır ve katılımcılar bu kategorilerden birini seçer. Anket sorularının net, anlaşılır ve yönlendirici olmaması önemlidir.

Ahmet Zeki Velidi Togan'ın "Tarihte Usul" adlı eseri, tarih metodolojisine dayanır. Bu eserde, tarih araştırmalarında tam tarafsızlık ve olayların hangilerinde hangi etkenlerin etkili olduğunu önyargısız bir şekilde tespit etme yöntemleri öne çıkar.

Bilimsel ve bilimsel olmayan araştırma arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Tekrarlanabilirlik: Bilimsel araştırmalar, aynı yöntem ve veriler kullanılarak birkaç kez tekrarlanabilirken, bilimsel olmayan araştırmalar tekrarlanamaz. 2. Yöntem ve Süreç: Bilimsel araştırmalar, mantıksal ve sistematik bir süreç izlerken, bilimsel olmayan araştırmalar sezgi, kişisel deneyim ve inançlara dayanır. 3. Amaç: Bilimsel araştırmaların amacı, nesnel ve evrensel bilgiler üretmekken, bilimsel olmayan araştırmalar öznel sonuçlar sunar. 4. Veri Toplama: Bilimsel araştırmalarda gözlem, formülasyon ve hipotezlerin test edilmesi gibi teknikler kullanılırken, bilimsel olmayan araştırmalarda sadece gözlem kullanılır.

DDD (Domain-Driven Design) ve FDD (Feature-Driven Development) farklı yazılım geliştirme yaklaşımlarıdır. DDD, yazılım modelini iş domainiyle yakından hizalamayı amaçlar. FDD ise, yazılım özelliklerini sistematik ve organize bir şekilde tasarlayıp teslim etmeyi hedefler.

Durkheim'ın metodolojisi, sosyal olayları anlamak ve açıklamak için geliştirdiği yaklaşım ve yöntemleri içerir. Temel bileşenleri şunlardır: 1. Sosyal Olgu Kavramı: Durkheim, sosyolojinin incelemesi gereken temel birim olarak "sosyal olgular" kavramını geliştirmiştir. 2. Nesnellik ve Tarafsızlık: Sosyolojik araştırmalarda nesnelliği ve tarafsızlığı vurgulamıştır. 3. Betimleyici ve İstatistiksel Yöntemler: Sosyal olguları incelemek için betimleyici ve istatistiksel yöntemler kullanmıştır. 4. Yapısal Fonksiyonalizm: Toplumsal yapıların ve kurumların işlevlerini, toplumsal düzenin sürdürülmesine katkı sağladığını vurgular. 5. Toplumsal Gerçeklik: Toplumsal gerçekliği, bireylerin düşünceleri ve eylemleriyle değil, toplumun kendisiyle açıklayarak, sosyal fenomenlerin altında yatan toplumsal koşulları ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. 6. Neden-sonuç İlişkileri: Sosyal olgular arasındaki neden-sonuç ilişkilerini belirlemek için çeşitli yöntemler geliştirmiştir.

Olasılıklı örnekleme yöntemleri dört ana gruba ayrılır: 1. Basit rastgele örnekleme. 2. Sistematik örnekleme. 3. Küme örneklemesi. 4. Tabakalı örnekleme.

"Metodoloji izlenmiştir" ifadesi, bir araştırmada belirli yöntemlerin sistematik bir şekilde takip edildiğini ifade eder. Bu, araştırmanın nasıl tasarlanacağı, verilerin nasıl toplanacağı ve analiz edileceği gibi süreçlerin bilimsel ilkelere uygun olarak gerçekleştirildiği anlamına gelir.

Hukukta metodoloji, "nasıl düşünmeliyiz?" sorusunu hukuk bağlamında soran disiplindir. Bu alan, hukuk kurallarının nasıl yorumlandığını, hukuki mantığın nasıl işlediğini ve hukuki bilgiye nasıl ulaşıldığını araştırır. Hukuk metodolojisinin temel işlevleri arasında: - normları sistematik olarak anlamlandırmak, - yargı kararlarının gerekçelendirme biçimlerini analiz etmek, - boşluk ve çelişki durumlarında çözüm üretmek yer alır.

RAD (Rapid Application Development) ve rapid terimleri farklı bağlamlarda kullanılmaktadır: 1. RAD: Yazılım geliştirme metodolojisidir ve hızlı prototipleme, kullanıcı katılımı ve iterative (yinelemeli) geliştirme döngülerine odaklanır. 2. Rapid: Genel anlamda "hızlı" anlamına gelir ve belirli bir bağlama göre farklı anlamlar taşıyabilir. Örneğin, "rapid web application development" ifadesi, web uygulamalarının hızlı bir şekilde geliştirilmesi anlamına gelebilir. Özetle, RAD belirli bir yazılım geliştirme yaklaşımını ifade ederken, rapid daha genel bir terimdir ve bağlama göre değişebilir.

Ahmet Şimşek'e göre tarih yazımı, "Tarih Nasıl Yazılır? Tarihyazımı İçin Çağdaş Bir Metodoloji" adlı kitabında şu şekilde özetlenmiştir: 1. Araştırma Süreci: Tarihçi, birinci el tarihsel belgelere dayanarak ve bu belgeleri eleştirel bir incelemeye tabi tutarak araştırma yapmalıdır. 2. Metodoloji: Tarihçi, tarihi olayları ve olguları tarafsız ve bilimsel bir şekilde ortaya koymalıdır. 3. Kaynak Kullanımı: Tarih kaynaklarının verdiği bilgilerin doğruluğu, yanlışlığı veya yalan olup olmadığının ilmi yöntemlerle ayrılması gerekmektedir. 4. Metin İnşası: Tarihçi, tarihi olaylar arasındaki ilişkileri arayıp bulmalı, bunların sebep ve sonuçlarını göstermelidir. 5. Disiplinlerarası Yaklaşım: Tarih yazımı, sadece tarih biliminin değil, aynı zamanda arkeoloji, antropoloji, etnoloji ve dil bilimi gibi alanların da yardımıyla yapılmalıdır.

Six Sigma, DMAIC (Define, Measure, Analyze, Improve, Control) metodolojisi ile çalışır. DMAIC döngüsünün adımları şunlardır: 1. Tanımlama (Define): Projenin genel hedeflerini belirlemek ve süreci net bir şekilde tanımlamak. 2. Ölçme (Measure): Sürecin mevcut performansını ölçmek ve veri toplamak. 3. Analiz (Analyze): Toplanan verileri analiz etmek, sorunları ve kök nedenlerini belirlemek. 4. İyileştirme (Improve): Analiz sonuçlarına dayanarak süreci optimize etmek ve çözümler geliştirmek. 5. Kontrol (Control): İyileştirmelerin sürekliliğini sağlamak ve süreci kontrol altında tutmak.

İstanbul Üniversitesi İktisat Bölümü, teorik matematiksel modeller ve veriye dayalı yöntemler kullanarak metodoloji geliştirir. Ayrıca, bölümde ekonometrik teknikler de önemli bir yer tutar ve bu yöntemler sayesinde iktisadi fenomenler test edilerek simule edilir.

Hukuk metodolojisi, hukukun konusu ve amacı ile ilgili gerçekleri bulmak amacıyla kullanılan yöntemlerin incelenmesidir. PDF formatında hukuk metodolojisi kitabını aşağıdaki sitelerden indirebilirsiniz: 1. pdfkitap.gen.tr: Prof. Dr. Abdullah Demir'in "Hukuk Metodolojisi" kitabını PDF, EPUB, MOBI, ODF, DJVU, RAR ve ZIP formatlarında indirebilirsiniz. 2. turcademy.com: Aynı kitabın PDF formatındaki versiyonunu satın alabilirsiniz.

Descartes'ın Metod Üzerine Konuşmalar adlı eserinde öne sürdüğü 4 temel kural şunlardır: 1. Apaçıklık Kuralı: Doğruluğunu apaçık bilmediğim hiçbir şeyi doğru olarak kabul etmemek, yani acele hüküm vermekten ve peşin hükümlere saplanmaktan dikkatle kaçınmak. 2. Bölme Kuralı: İnceleyeceğim güçlükleri daha iyi çözümlemek için her birini mümkün mertebe daha iyi anlamak üzere bölümlere ayırmak. 3. Basitleştirme ve Sıralama Kuralı: En basit ve bilinmesi en kolay şeylerden başlayarak, azar azar en karışıkların bilgisine yükselmek için düşüncelerimi bir sıraya göre yürütmek. 4. Sayma (Kontrol) Kuralı: Hiçbir şeyi unutup ihmal etmediğimden emin olmak için her tarafta sayma ve tekrar yapmak.

Sokratik düşünce ve modern düşünce arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Tarihsel Bağlam: Sokratik düşünce, Orta Çağ Avrupa'sında, 12. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar olan dönemde gelişmiştir. 2. Metodoloji: Sokratik felsefe, mantıksal ve analitik bir yaklaşım benimsedi; teolojik ve metafizik konuları anlamak için mantıksal tartışmalar ve diyaloglar kullandı. 3. İnanç ve Akıl: Sokratik düşünce, inanç ile akıl arasında bir denge kurmaya çalıştı. 4. Konu Seçimi: Sokratik düşünce, teolojik ve metafizik sorulara odaklanırken, modern düşünce toplumsal, siyasal ve bilimsel konulara yönelmiştir. 5. Temel Figürler: Sokratik düşüncenin önemli temsilcileri arasında Thomas Aquinas, Anselmus ve Duns Scotus bulunurken, modern düşüncenin önde gelen figürleri René Descartes, John Locke, Immanuel Kant ve David Hume'dur.

Sınırlılıklar ve varsayımlar bilimsel bir araştırmada farklı bölümlere yazılır: 1. Sınırlılıklar: Araştırmanın sınırlılıkları, giriş bölümünde veya yöntem bölümünde yer alır. 2. Varsayımlar: Varsayımlar ise giriş bölümünde ayrı bir başlık altında yazılır.

En iyi araştırma deseni, araştırma konusunun doğası, mevcut kaynaklar ve araştırmacının hedeflerine bağlı olarak değişir. İşte bazı yaygın araştırma desenleri: 1. Nicel Araştırma: Sayısal verilerin sistematik olarak toplanması ve analiz edilmesini içerir. 2. Nitel Araştırma: Karmaşık olguları anlamaya ve öznel deneyimleri, anlamları ve bağlamları keşfetmeye odaklanır. 3. Karma Araştırma: Hem nicel hem de nitel yaklaşımları birleştirerek daha kapsamlı ve güvenilir sonuçlar elde etmeyi sağlar. Ayrıca, durum çalışması ve olgubilim gibi spesifik desenler de belirli araştırma soruları için etkili olabilir.