Cafer Höyük, Malatya'nın Battalgazi ilçesinde yer alan ve kadim tarihe ışık tutan önemli bir arkeolojik höyüktür. Önemini şu özelliklerle ortaya koyar: - Tarih Öncesi Dönemler: MÖ 7000 yılbaşlarına tarihlendirilmiş olup, Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ'a ait kalıntılar bulunmuştur. - Yapı Tekniği: Özellikle yapı tekniği yönünden Çayönü ile benzerlikler gösterir. - Buluntular: Bereket tanrıçasını temsil eden kadın idolleri, erkek heykelcikleri, obsidiyen ve çakmak taşından yapılmış aletler gibi önemli buluntular ele geçirilmiştir. - Tarım ve Hayvancılık: Evcil hayvan olarak sadece köpeğin bulunması ve tarımın başlamış olması, ancak hayvancılığın henüz başlamamış olması dikkat çekicidir. Ne yazık ki, höyük günümüzde Karakaya Barajı suları altında kalmıştır.