KurtuluşSavaşı

“Ya istiklâl ya ölüm” sözü, Kurtuluş Savaşı döneminde Mustafa Kemal Atatürk tarafından dile getirilmiştir.

Ardahan'ın kurtuluş günü, şehrin 1921 yılında düşman işgalinden kurtulması nedeniyle önemlidir. Ardahan, 1916 yılında Rus ve Ermeni işgali altına girmiş, Türk halkı büyük acılar yaşamıştır.

Şerife Bacı'nın günümüze ulaşan bilinen bir fotoğrafı yoktur. Bunun nedeni, Kurtuluş Savaşı döneminde cephaneyi korumak isterken donarak şehit olan Şerife Bacı'nın fotoğrafının, olayın ardından çekilen orijinal bir kayıt olmaması olabilir.

Kurtuluş Savaşı'nda doğrudan savaşılan devletler şunlardır: Ermenistan, Fransa ve Yunanistan.

Kurtuluş Savaşı'nda en ünlü efeler arasında şunlar yer alır: 1. Yörük Ali Efe: Yunan işgali altındaki Aydın'da Malgaç Baskını ile düşmana ilk darbeyi vuran ve bölgedeki istiklal mücadelesini başlatan efedir. 2. Demirci Mehmet Efe: Atatürk'ün emriyle Batı Anadolu Kuvayi Milliye'sini oluşturarak Yunan kuvvetlerine karşı mücadele etmiştir. 3. Çakırcalı Mehmet Efe: Cesareti ve halk tarafından sevilmesiyle tanınan, Kurtuluş Savaşı'na da katılan bir efedir.

"Kurtuluş Savaşı 4. bölümünün yayınlanmama nedeni" olarak, dizinin toplam 6 bölüm olarak planlanmış olması ve bu bölümlerin tamamının yayınlanmış olması gösterilebilir.

Fahrettin Çiloğlu'nun "Kurtuluş Savaşı Sözlüğü" 240 sayfadan oluşmaktadır.

8. sınıf inkılap 3. senaryo, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi için hazırlanmış bir yazılı sınav senaryosunu ifade eder. Bu senaryo kapsamında ele alınan bazı konular şunlardır: Atatürkçülük ve Çağdaşlaşan Türkiye. Demokratikleşme Çabaları. Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası. Atatürk’ün Ölümü ve Sonrası. Bu senaryo, 8. sınıf T.C. İnkılap Tarihi dersi için 2. dönem 2. veya 1. yazılı sınavında kullanılabilir.

15. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu döneminde farklı cephelerde savaşmıştır: I. Dünya Savaşı: Çanakkale Cephesi. Galiçya Cephesi: 1916 yılında Galiçya'ya gönderilmiş ve burada özellikle Zilotalipa Vadisi'nde Rus kuvvetleriyle çatışmıştır. Doğu Cephesi: 1917 yılında Doğu Cephesi'ne kaydırılmıştır. Kurtuluş Savaşı: Doğu Cephesi: 1920 yılında "Doğu Cephesi Komutanlığı" olarak adlandırılmış ve Kazım Karabekir Paşa'nın komutası altında Ermenilere karşı savaşmıştır.

Gaziantep, Kurtuluş Savaşı'nda Fransız işgaline karşı kahramanca bir direniş göstermiştir. Önemli olaylar şunlardır: - 15 Ocak 1919'da İngilizler tarafından, ardından 29 Ekim 1919'da Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. - Fransızların Kilis ve Maraş'a giden kuvvetlerini, yollardayken imha etmiştir. - Şahin Bey, Antep-Kilis yolunu kapatarak Fransız garnizonunun tümeniyle irtibatını kesmiştir. - 1 Nisan 1920'den 7 Şubat 1921'e kadar süren direnişte, şehir 6317 şehit vermiştir. Bu direnişin ardından, Türkiye Büyük Millet Meclisi, 8 Şubat 1921'de Antep'e "Gazi" unvanını vermiştir.

Kurtuluş Savaşı'nda en çok askerin şehit olduğu cephe Sakarya Cephesi'dir.

Kurtuluş Savaşı'nı anlatan bir şiir örneği: Güneş Doğdu Üstümüze Bir sabah uyandık, güneş doğdu üstümüze, Bağımsızlık ateşi yandı gönlümüzde içimize. Toprağımız işgal altında, yabancı ayak basmış, Milletimiz kalktı, hürriyet için savaşmış. Samsun’da çıktı yola, Gazi Mustafa Kemal, Anadolu’yu gezip, vatanı kurtardı el el. Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir toroslar, Son hedefiniz ise bu savaşın sonu yoktur. Kurtuluş Savaşı’nda, millet birlik oldu, Şehitler can verdi, zaferle sonuç buldu. Düşmanlar kaçtı gitti, vatan toprakları temizlendi, Milletimizin bağımsızlığı böylece kazanıldı. Türk milleti, özgür ve bağımsız yaşar, Kurtuluş Savaşı’nı her zaman gurur içinde anar.

Vatanım Sensin 32. bölümde Sevr Antlaşması'nın kararları tüm Anadolu'da yankılanır. Bölümün özeti şu şekildedir: - Miralay Cevdet, yaşadığı patlama sonrası yeniden gücünü toplamaya çalışırken, Yüzbaşı Yakup tarafından suçlanır. - İzmir'deki işgal kuvvetleri, şehirdeki şiddetin artmasına sebep olur. - Mustafa Kemal Paşa ve kurmayları, Sevr Antlaşması'na karşı harekete geçmeye hazırlanır. - Dağıstanlı ve taraftarları, verilen mücadelenin parçası olurlar. - İngiliz Charles Hamilton için ise kurtuluş mücadelesi, kişisel bir hesaplaşmaya dönüşür.

Kurtuluş Savaşı'nda en son Batı Cephesi kapandı. Bu cephe, 11 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması ile kapanmıştır.

Kurtuluş Savaşı'nda izlenen yol haritası şu şekilde özetlenebilir: 1. Samsun'a Çıkış: 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk, Samsun'a gelerek Milli Mücadele'yi başlattı. 2. Amasya Genelgesi: 22 Haziran 1919'da yayımlanan genelge ile yeni Türk devletinin kurulması için ilk adım atıldı. 3. Erzurum Kongresi: 23 Temmuz 1919'da ulusal kararlar alındı. 4. Sivas Kongresi: 4 Eylül 1919'da temsilciler bir araya gelip ulusun kaderini değiştirecek konuları görüştü. 5. Büyük Millet Meclisi: 23 Nisan 1920'de ulusal egemenlik düşüncesi ile Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu. 6. Sakarya Meydan Muharebesi: 13 Eylül 1922'de Mustafa Kemal Atatürk, Mareşal unvanı aldı. 7. Büyük Taarruz: 30 Ağustos 1922'de savaşın kazanılmasıyla Yunan kuvvetleri geri çekildi ve İzmir kurtarıldı.

Kurtuluş Savaşı ile ilgili iki farklı atlas bulunmaktadır: 1. "Kurtuluş Savaşı Ansiklopedisi - Tarih Atlası", 2 cilt olarak yayımlanmıştır. 2. "Mustafa Kemal Atatürk ve Kurtuluş Savaşı" adlı eser ise 3 cilt takım halinde sunulmaktadır.

Tekâlif-i Milliye Emirleri kapsamında toplanan mallar, Kurtuluş Savaşı'nın ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılmıştır. Bu mallar arasında halkın elindeki silah ve cephane, yiyecek ve giyecek maddeleri, makineli araçlar, binek hayvanları ve taşıt araçları yer alıyordu.

Amasya'da kongre yapılmasının nedeni, Türk Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın başlatılması ve milli mücadelenin organize edilmesidir. Amasya Genelgesi ile şu kararlar alınmıştır: Vatanın bütünlüğü ve ulusun bağımsızlığı tehlikededir. İstanbul Hükümeti sorumluluğunu yerine getirmemektedir. Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır. Sivas'ta ulusal bir kongre düzenlenecektir. Kongre için her bölgeden güvenilir delegeler seçilecektir. Bu genelge, milli mücadelenin gerekçesini, amacını ve yöntemini belirleyerek, ulusal egemenliğe dayalı bir yönetimden ilk kez bahsedilmiş ve İstanbul Hükümeti ilk kez yok sayılmıştır.

Mantika Palas, Kurtuluş Savaşı'nın temellerinin atıldığı yerlerden biri olarak önemlidir. 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Paşa ve çalışma arkadaşlarının Samsun'a çıktıklarında 25 Mayıs'a kadar kaldıkları otel olan Mantika Palas, milli mücadelenin başlangıç noktası olarak tarihe geçmiştir. Ayrıca, bugünkü Gazi Müzesi olarak hizmet veren bu bina, Atatürk'ün kullandığı eşyalar ve dönemin fotoğraflarıyla da tarihi bir değere sahiptir.

Papa Eftim (Zeki Erenerol), Kurtuluş Savaşı sırasında Milli Mücadele'ye önemli katkılarda bulunmuştur. Yaptıkları: 1. Fener Rum Patrikhanesi'ne Karşı Duruş: Papa Eftim, Fener Rum Patrikhanesi'nin Türkiye aleyhine tutumuna karşı çıkarak, patrikhanenin emirlerini tanımadığını ilan etmiş ve Milli Mücadele'ye katılma kararı almıştır. 2. Beyanname Yayınlama: Keskin metropolit sıfatıyla, Avrupa devletlerine ve patrikhaneye hitaben bir beyanname yayımlayarak, Anadolu'nun işgalinin hem Müslümanları hem de Hristiyanları üzdüğünü belirtmiştir. 3. Çetelerle Mücadele: Pontus-Rum çeteleriyle mücadelede ön saflarda yer almış, bu çetecilerin bir kısmını ikna yoluyla faaliyetlerine son vererek dağlardan indirmeyi başarmıştır. 4. Mitingler ve Konuşmalar: Ankara'da Büyük Millet Meclisi önünde halka hitaben konuşmalar yaparak, Milli Mücadele'nin zaferine olan inancı artırmıştır. 5. Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin Kuruluşu: Milli Mücadele'nin ardından, Türk Ortodokslarının bağımsız bir kilise çatısı altında toplanması için çalışarak, 1921 yılında Türk Ortodoks Patrikhanesi'ni kurmuştur.