Kapitalizm

"Snowpiercer" filmi, küresel ısınmayı durdurmak için yapılan bir deneyin felaketle sonuçlanması ve dünyanın buzul çağına dönmesinin ardından hayatta kalan insanların bir trende yaşamasını anlatıyor. Filmde, bu trende sınıfsal ayrımcılık ve hiyerarşi ön plandadır; zenginler ön vagonlarda, yoksullar ise arka vagonlarda yaşamaktadır. Filmin teması, kapitalist sistem ve insan doğası üzerindeki eleştiriler üzerine kuruludur.

Refah kapitalizmi, kapitalist ekonomik sistemin sosyal refah ve toplumsal adaleti sağlayacak şekilde düzenlenmesi anlamına gelir. Bu sistemde, piyasa ekonomisi, sosyal hizmetlerin geniş bir yelpazesini (işsizlik sigortası, sağlık hizmetleri, emeklilik sigortası vb.) içerir ve hem ekonomik özgürlüğü hem de toplumsal eşitliği hedefler.

Squid Game, maddi sıkıntı içinde olan 456 oyuncunun, ölümcül çocuk oyunlarında hayatlarını riske atarak 45,6 milyar ₩ ödül kazanma şansı için yarıştığı gizli bir yarışmayı konu alır. Dizinin hikayesi, Güney Kore'deki sınıf eşitsizliği ve kapitalizmden ilham alınarak oluşturulmuştur. Ana karakterler arasında, borç batağına düşmüş ve oyuna katılan Seong Gi-hun'u canlandıran Lee Jung-jae bulunmaktadır.

Hızlanma felsefesi, genellikle iki farklı bağlamda ele alınır: 1. Yavaş Yaşam Felsefesi: Bu akım, nicelikten çok niteliğe odaklanarak, yapılan her şeyi anın içinde var olarak ve mümkün olduğunca iyi bir şekilde yapmayı savunur. 2. Hızlanma Teorisi: Bu teori, kapitalizmin ve sosyal süreçlerin hızlandırılması gerektiğini savunur.

Meta ve metalaşma kavramları şu şekilde tanımlanabilir: 1. Meta: Genel anlamda, alınıp satılabilen her türlü servis, ürün veya ilişkiyi ifade eder. 2. Metalaşma: Daha önce bir market değeri olmayan servis, ürün veya ilişkilerin ekonominin içine alınarak bir değişim değeri kazanması sürecidir.

Vahşi kapitalizm ve modern kapitalizm arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Devlet Müdahalesi: Modern kapitalizmde devlet müdahalesi minimal düzeydedir ve piyasa dinamiklerine güvenilirken, vahşi kapitalizmde devlet daha az düzenleyici rol oynar. 2. İşçi Hakları: Modern kapitalizmde işçi sendikaları ve işçi hakları daha iyi korunur, kayıt dışı istihdam ve çocuk işçiliği gibi konular daha sıkı düzenlenir. 3. Ekonomik Amaç: Modern kapitalizmde ekonomik büyüme ve bireysel özgürlükler ön plandayken, vahşi kapitalizmde ana amaç her ne pahasına olursa olsun kâr elde etmektir.

Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu adlı eser, Max Weber tarafından yazılmış ve kapitalizmin gelişimini Protestan ahlakının yaygınlaşmasına bağlamaktadır. Kitapta anlatılan ana konular şunlardır: 1. Kapitalist Ruhun Oluşumu: Weber'e göre, kapitalist ruhun gelişiminde dinin etkisi büyüktür ve Protestan ahlakı, kapitalizmin gelişmesini sağlayan ruhtur. 2. Mezhep Farklılıkları ve Toplumsal Tabakalaşma: Mezhepler arasındaki farklılıklar ve bu farklılıkların kapitalist ruhla ilişkisi incelenir. 3. Luther'in Meslek Kavramı: Luther'in reformist etkinlikleriyle Protestan halklarda meslek anlayışının nasıl oluştuğu ve bu anlayışın modern sınai kapitalizmin gelişimine katkısı ele alınır. 4. Asketizm: Dünyevi asketizm, Tanrı'nın şanını yüceltmek için dünya işleriyle uğraşmak olarak tanımlanır ve kapitalizmin temel ilkelerinden biri olarak vurgulanır.

Günümüzde kapitalizmin 19. yüzyıldaki biçiminden farklı olarak yeni kapitalizm olarak tanımlanan kavram, post-Fordist üretim modeli veya bilgi merkezli kapitalizm olarak adlandırılabilir.

Thomas Piketty'nin "Yirmi Birinci Yüzyılda Kapital" kitabı, birkaç önemli nedenle öne çıkmaktadır: 1. Gelir Eşitsizliği Analizi: Kitap, 18. yüzyıldan 21. yüzyıla kadar Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gelir eşitsizliğini tarihsel verilerle ele alarak, sermayenin getirisi (r) ile ekonomik büyüme hızı (g) arasındaki dengesizliğin toplumsal ve ekonomik eşitsizliklere yol açtığını savunur. 2. Politika Önerileri: Piketty, küresel gelirin küçük bir kesimin denetimine girmesini engellemek için artan oranlı bir gelir vergisi uygulanmasını önerir. Bu, daha adil bir ekonomik sistem için politika yapıcılara yön gösterici bir yaklaşım sunar. 3. Kapsamlı Araştırma: On sekiz ülkeye ait benzersiz bir veri koleksiyonunu analiz ederek, zenginlik ve eşitsizliğin dinamiklerini açıklamaya çalışır. Bu, konunun sadece teorik değil, aynı zamanda ampirik bir yaklaşımla ele alındığını gösterir. 4. Modern Kapitalizme Eleştiri: Kitap, modern kapitalist ekonominin eşitsizlik doğuran yapısını modern verilerle eleştirerek, kapitalizmin otomatik bir çöküşe gitmeyeceğini, ancak müdahale edilmezse toplumun istikrarsızlaşacağını öne sürer.

"Filantropica" filmi, Romanya'da bir özel okulda edebiyat öğretmeni olan ve yazar olmaya çalışan Ovidiu'nun hikayesini anlatıyor. Ovidiu, üç kuruş maaşla geçinmeye çalışan ezik bir memurdur. Film, Çavuşesku sonrası Romanya'daki kapitalistleşme sürecini kara mizah unsurlarını kullanarak ele alıyor.

"Köşeyi Dönen Adam" filmi, kapitalizm ve toplumsal değerler üzerine eleştirel bir bakış sunar. Filmin konusu özetle şöyledir: Fakir bir adam olan Adem, bir şekerleme firmasında odacı olarak çalışmaktadır. Ancak beklenen miras Amerika'dan bir sandıkla geldiğinde, içinden çıkan eşektir. Film, Adem'in çevresindeki kişilerin iki yüzlülüğünü ve para için her şeyi yapabileceklerini anlatır.

Pop Art ve kapitalizm arasındaki ilişki, Pop Art'ın tüketim kültürünü ve reklamcılığı eleştirel ama eğlenceli bir dille ele almasıyla ortaya çıkar. Bu sanat akımı, kapitalizmin etkisiyle ortaya çıkan popüler kültür unsurlarını (reklamlar, çizgi romanlar, ünlü figürler) sanat eserlerine dahil ederek, geleneksel sanatın elitizmine karşı çıkar ve geniş kitlelerin anlayabileceği eserler üretir. Ayrıca, Pop Art sanatçıları, seri üretim teknikleri ve parlak renkler kullanarak kapitalizmin seri üretim ve tüketim alışkanlıklarını sanatla birleştirirler.

Mustafa Özel, "Piyasa Düşmanı Kapitalizm" kitabını, kapitalizmin özünde tekelci ve piyasa karşıtı olduğunu savunmak amacıyla yazdı. Özel'e göre, çok uluslu şirketler, devletlerle işbirliği yaparak yasaları kendi lehlerine çevirmekte ve piyasadaki rekabeti ortadan kaldırmaktadır.

"Dünya Sistemleri Analizi" kitabı, Immanuel Wallerstein tarafından yazılmış olup, dünya-sistemleri analizinin temel prensiplerini ele almaktadır. Kitapta anlatılan konular şunlardır: 1. Kapitalist Dünya Ekonomisi: Üretim, artı değer ve kutuplaşma üzerinden kapitalizmin işleyişi. 2. Devletler Sistemi: Egemen ulus-devletler, sömürgeler ve devletlerarası ilişkiler. 3. Tarihsel Kökenler: Modern dünya sisteminin 16. yüzyıldan itibaren gelişimi ve tarihsel bağlamı. 4. Jeokültür ve İdeolojiler: Sosyal bilimler, ideolojiler ve toplumsal hareketlerin rolü. 5. Kriz ve Dönüşüm: Modern dünya sisteminin mevcut krizi ve gelecekteki olası dönüşümler. Bu kitap, sosyal bilimler arasındaki duvarların yıkılması ve toplumsal gerçekliğin bir bütün olarak incelenmesi çağrısı yapmaktadır.

"Müşterek Dostumuz" romanı, Charles Dickens tarafından yazılmış ve yazarın tamamlayabildiği son eseridir. Roman, dönemin Londra'sındaki hayatı ve toplumsal sınıflaşmayı ele alır. Dickens, eserde kapitalizmin etkilerini mizahi ve ciddi bir üslupla eleştirir.

2016 yapımı "Babil" (Babylon) filmi, sinemanın sessiz dönemden çıkış sürecinde Hollywood'da birkaç oyuncunun yükseliş ve çöküş öykülerine odaklanıyor. Filmde anlatılan ana konular: - Sesli sinemaya geçiş: Hollywood'un büyük yıldızları, sesli filmlerin yaygınlaşmasıyla kariyerlerinden endişe etmeye başlar. - Aşırılıklar ve ahlaksızlık: Erken dönem Hollywood'unun dizginlenemeyen çöküşü ve vahşi kapitalizmi ele alınır. - Irkçılık ve dejenerasyon: Filmde, ırklar arası ilişkiler ve sosyal dinamikler de işlenir. Başrollerde Brad Pitt, Margot Robbie ve Diego Calva gibi isimler yer almaktadır.

Kapitalizmin kurucusu olarak genellikle Adam Smith kabul edilir. Smith, 18. yüzyılın ikinci yarısında yazdığı "Ulusların Zenginliği" adlı eserinde, kapitalist ekonomik düzenin iktisadi ve siyasi yapısını tanımlamıştır.

Amerika Birleşik Devletleri, kapitalizmin en büyük örneklerinden biri olarak kabul edilir.

Kapitalist ekonomi modelini benimseyen bazı ülkeler şunlardır: Amerika Birleşik Devletleri; Birleşik Krallık; Kanada; Japonya; Çin. Ancak, hiçbir ülkenin tam anlamıyla kapitalist olmadığı ve olamayacağı düşünülmektedir.

"Nathan for You", Nathan Fielder'ın işletme lisans derecesini ve hayat deneyimlerini kullanarak küçük işletmelere kâr ettirmeye çalışmasını konu alır. Ancak Fielder'ın sıra dışı yöntemleri, bu gerçek insanlara beklediklerinden çok daha farklı bir deneyim yaşatır. "Nathan for You", belgesel-komedi türünde bir yapımdır.