İşitme

Evet, kulaklık kullanımı işitme kaybına neden olabilir. Uzun süreli ve yüksek sesle müzik dinlemek, kulaklıkların kulak zarına basınç uygulayarak ve iç kulaktaki tüylü hücrelere zarar vererek işitme kaybına yol açabilir. İşitme sağlığını korumak için kulaklık kullanırken ses seviyesini 70 desibelin altında tutmak, dinleme süresini kısaltmak ve ara vermek önemlidir.

Duyma kaybı, durumuna göre düzelebilir veya kalıcı olabilir. Geçici duyma kayıpları genellikle kulak kiri veya enfeksiyon kaynaklı olup, uygun tedavi ile düzeltilebilir. Kalıcı duyma kayıpları ise yaşa bağlı (presbiakuzi), genetik, kronik hastalıklar veya ototoksik ilaç etkileri gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Duyma kaybından şüphelenildiğinde, kesin teşhis ve uygun tedavi için bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına başvurulması önerilir.

Mastoidektomi ameliyatından sonra işitme düzelebilir, ancak bu durum ameliyat öncesi işitme kaybının seviyesine ve hastanın genel durumuna bağlıdır. Ameliyatın amacı, işitme yetisini korumak veya mevcut durumu iyileştirmektir. Ameliyat sonrası dönemde, işitme fonksiyonunun tamamen düzelmesi birkaç ay sürebilir.

Kulak hastalıklarında yapılan bazı testler şunlardır: 1. İşitme Testleri: İşitme kaybının derecesini belirlemek için yapılır. 2. Denge Bozukluğu Testi: Göz hareketleri, ayak dengesi ve sese verilen tepkiler incelenir. 3. Görüntüleme: BT ve MRG ile kulak içindeki yapılar detaylı olarak incelenir. 4. Endoskopi: Kulak içine kamera ile ulaşılarak detaylı teşhis sağlanır. 5. Otoskop ile Kulak Zarının İncelenmesi: Kulak zarının kızarıklık, şişme veya sıvı birikimi gibi iltihap belirtileri aranır. 6. Timpanometri: Kulak zarının hareketini ölçerek orta kulakta sıvı olup olmadığını belirler. Bu testler, uzman doktor tarafından hastanın şikayetlerine ve durumuna göre belirlenir.

Otolit (işitme taşı), omurgalılarda ve bazı omurgasızlarda denge organı olarak görev yapar. İç kulakta bulunan kalker parçacıklarıdır. İşlevleri: - Vücut yönelimini tespit eder: Baş hareketlerini ve vücut pozisyonunu algılayarak dengenin korunmasına yardımcı olur. - Sudaki titreşimleri algılar: Balıkların duymasına ve iletişim kurmasına, avcılardan kaçmasına ve yiyecek bulmasına yardımcı olan ses titreşimlerini algılamada rol oynar.

Kulak zarının incelmesi (perforasyonu) tehlikeli olabilir ve ihmal edilmemelidir. Bu durum, kemikçiklere zarar vererek işitme kaybına, sersemliğe ve yüz kaslarında felce yol açabilir. Tedavi için bir kulak burun boğaz uzmanına başvurmak gereklidir.

Evet, işitme kaybı baş dönmesine neden olabilir. Bu durum, iç kulaktaki koklea ve vestibüler sistemin bağlantılı olmasından kaynaklanır. Baş dönmesiyle birlikte işitme kaybına yol açabilecek bazı hastalıklar şunlardır: - Meniere hastalığı: İşitme kaybı, kulak çınlaması ve baş dönmesi ile seyreder. - Vestibüler nörinit veya labirentit: İç kulak sinirinin iltihaplanması sonucu ani baş dönmesi ve mide bulantısı görülebilir. - Akustik nörinom (iyi huylu tümör): Tek taraflı işitme kaybı, çınlama ve dengesizlik yapabilir. - Ani işitme kaybı: Nadiren de olsa ani işitme kaybı yaşayan bazı kişilerde baş dönmesi de gözlenebilir. Baş dönmesi ve işitme kaybı yaşıyorsanız, en kısa sürede bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanı veya nöroloji doktoruna başvurmanız gerekmektedir.

İşitme kaybı, desibel (dB) cinsinden ölçülür ve yüzde olarak ifade edilmez. İşitme kaybı dereceleri şu şekildedir: - Normal işitme: 0-15 dB. - Çok hafif dereceli işitme kaybı: 16-40 dB. - Hafif dereceli işitme kaybı: 41-55 dB. - Orta dereceli işitme kaybı: 56-70 dB. - İleri dereceli işitme kaybı: 71-90 dB. - Çok ileri dereceli işitme kaybı: 91 dB ve üzeri. İşitme kaybının teşhisi ve derecesinin belirlenmesi için bir KBB hekimine başvurulması önerilir.

İşitme siniri aksiyon potansiyeli, iç kulaktaki tüy hücrelerinin ses dalgalarını elektrik sinyallerine dönüştürmesiyle oluşur. Bu süreç şu adımlarla gerçekleşir: 1. Depolarizasyon: Ses dalgaları, baziler membranın titremesine neden olur ve bu titreşim, Corti organındaki tüy hücrelerinin stereosilyumlarının eğilmesine yol açar. 2. İyon Kanallarının Açılması: Eğilme sırasında stereosilyumlar arasındaki iplikçikler gerilir ve hücre zarında iyon kanallarını açar. 3. İyon Girişi: Potasyum ve kalsiyum iyonları hücreye girer, bu da hücre zarının elektrik potansiyelini değiştirir (depolarizasyon). 4. Kimyasal İleticilerin Salgılanması: Depolarize olan tüy hücresi, sinir uçlarına (işitsel sinir liflerine) glutamat gibi kimyasal ileticiler salgılar. 5. Aksiyon Potansiyeli: Bu ileticiler, sinir hücrelerinde aksiyon potansiyellerini başlatarak ses bilgisini beyne taşır.

Şive bozukluğu, yani konuşma bozukluğu, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Genetik Faktörler: Ailede konuşma bozukluğu öyküsü olan bireylerde risk daha yüksektir. 2. Beyin Yapıları: Beyindeki yapısal veya işlevsel farklılıklar konuşma bozukluklarına yol açabilir. 3. Gebelik ve Doğum Komplikasyonları: Gebelik sırasında ve doğumda meydana gelen komplikasyonlar bebeğin beyin gelişimini etkileyebilir. 4. İşitme Sorunları: İşitme yeteneğinin eksikliği, konuşma gelişimini olumsuz etkiler. 5. Çevresel Faktörler: Çevresel faktörler ve stres, anksiyete gibi psikososyal faktörler de şive bozukluğuna neden olabilir. 6. Yabancı Dil Etkisi: Yabancı dil öğrenirken anadili şiveden kaynaklanan telaffuz alışkanlıkları da şive farklılıklarına yol açabilir.

İşitme kaybının düzeltilmesi için en uygun tedavi yöntemi, işitme kaybının nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. İşte bazı yaygın tedavi seçenekleri: 1. İşitme Cihazları: İşitme kaybı yaşayan birçok kişi için işitme cihazları, sesleri yükselterek işitmeyi iyileştirir. 2. Koklear İmplant: İç kulakta ciddi hasar varsa, koklear implantlar sesi doğrudan işitme sinirine ileterek işitmeyi sağlayabilir. 3. Timpanostomi Tüpleri: Orta kulakta sıvı birikmesi gibi durumlarda basıncı dengelemek ve sıvının tahliye edilmesini sağlamak için kullanılır. 4. İlaç Tedavisi: Altta yatan hastalıkların tedavisinde kullanılabilir. 5. Cerrahi Müdahaleler: Kemik veya kulak yapılarındaki bozuklukların düzeltilmesi için küçük ameliyatlar gerekebilir. İşitme kaybı belirtileri fark edildiğinde, kesin teşhis ve uygun tedavi için bir kulak burun boğaz doktoruna başvurmak önemlidir.

Göz ve kulak farklı işlevlerden sorumludur: 1. Göz: Görme duyusundan sorumludur. 2. Kulak: İşitme ve denge organımızdır.

Orta kulak, işitme sisteminin önemli bir parçası olup, çeşitli işlevler üstlenir: 1. Ses İletimi: Dış kulaktan gelen ses dalgalarını kulak zarına ileterek iç kulağa ulaşmasını sağlar. 2. Basınç Dengeleme: Eustachian tüpü aracılığıyla orta kulaktaki hava basıncını dış ortamla dengeleyerek kulak zarının düzgün çalışmasını sağlar. 3. Koruma: İç kulağı dış etkenlerden korur ve aşırı seslerden gelen titreşimleri azaltarak işitme kaybını önler. 4. Akustik Amplifikasyon: Ossiküller (çekiç, örs, üzengi) sayesinde ses titreşimlerini büyüterek iç kulak tarafından daha etkili bir şekilde algılanmasını sağlar.

Odyometre uzmanı, işitme kaybı ve denge bozukluklarını tespit etmek için işitme testleri ve değerlendirmeler yapan sağlık profesyonelidir. Görev ve sorumlulukları şunlardır: - İşitme testleri yapmak ve işitme cihazlarını ayarlamak; - Hastaların işitme ve denge bozukluklarını tespit etmek; - İşitme kaybı veya diğer sorunların teşhisini desteklemek için rapor hazırlamak; - İşitme cihazlarının bakımını ve takibini yapmak; - İşitme sorunları olan hastalara danışmanlık hizmeti vermek. Odyometre uzmanları, hastanelerde, özel kliniklerde, işitme merkezlerinde ve kamu sağlık kuruluşlarında çalışabilirler.

Gürültüye maruz kalan kişi, konuşma sırasında zorluk yaşayabilir ve anlaşılırlığı azalabilir. Belirtiler arasında: - Kişinin anlaması için kulağına doğru bağırmak zorunluluğu; - Geçici işitme kaybı sonrası konuşma tonunu arttırmak gerekliliği; - Çalışma günü sonunda konuşma ve müzik seslerini açık ve net olarak anlayamama. Bu tür durumlarda, kulak koruyucuları kullanmak ve gürültü seviyesini azaltmak için önlemler almak önemlidir.

Odyolog, işitme ve denge testlerini yapan sağlık personelidir.

Huu sesi farklı bağlamlarda farklı nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Kulaklıklar ve Ses Sistemleri: Kulaklık kullanırken bilgisayardan gelen "huu" sesi, elektronik parazit veya ses çıkışı bozuklukları gibi nedenlerden kaynaklanabilir. 2. Yutkunma Sırasında Kulakta Ses: Yutkunma sırasında kulağınızda "huu" benzeri bir ses duymanız, Eustachian tüpünün işlevi veya hava akımındaki değişiklikler ile ilgili olabilir. 3. Genel Sağlık Sorunları: Kulakta sürekli frekans sesi (tinnitus) gibi durumlar, işitme kaybı, yüksek ses maruziyeti, ilaç yan etkileri veya kulak enfeksiyonları gibi çeşitli sağlık sorunlarının belirtisi olabilir.

Kulak zarı ameliyatı sonrası işitme, ameliyatın türüne ve hastanın durumuna bağlı olarak değişir. Genellikle 2 yıla kadar işitmede artış olduğu gözlemlenir. İşitmenin tam olarak düzelmesi için ortalama 2-3 ay gerekebilir. Ameliyat sonrası dönemde doktorun önerdiği bakım talimatlarına uymak ve düzenli kontrollere gitmek, iyileşmenin hızlanması ve komplikasyonların önlenmesi açısından önemlidir.

İşitme engelli oranı, odyometri testi sonuçlarına dayanarak hesaplanır. Hesaplama adımları: 1. Frekans Değerlerinin Belirlenmesi: 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz ve 4000 Hz frekanslarındaki işitme eşikleri ölçülür. 2. Desibel Cinsinden İşitme Kaybının Tespiti: Her iki kulağın işitme kaybı desibel (dB) cinsinden belirlenir. 3. Balthazar Formülü: Sağ ve sol kulak için belirlenen işitme kaybı yüzdeleri, Balthazar formülü ile hesaplanır. Bu formül, işitme kaybının günlük yaşam üzerindeki etkisini göz önünde bulundurur. 4. Tek Değer Haline Getirme: Her iki kulak için elde edilen değerler, tek bir engellilik oranı haline getirilir. Engel oranı %40 ve üzerinde ise, kişi engelli raporu almaya hak kazanır.

91 dBHL işitme kaybı, çok ileri derecede işitme kaybı olarak kabul edilir.