İktidar

"Şato" kitabı, Franz Kafka tarafından yazılmış, bürokrasi ve iktidar yapılarının yarattığı sistemsel düzeni eleştirir. Romanın konusu, kadastrocu K.'nın, gizemli bir şato ve onun temsilcileriyle profesyonel ve bireysel kimliğini tanıma çabalarını anlatır. Ayrıca, romanda yabancılaşma, bireyin yerleşik düzene karşı mücadelesi ve kendi potansiyelini keşfetmesi gibi temalar da işlenir.

"Prens" dizisinin 1. sezonu, Bongomia Krallığı'nda geçmektedir. Konu özeti: Kral Thun'un beklenmedik ölümüyle birlikte, krallığın veliahtı olan Prens, kendisini bir iktidar oyununun ortasında bulur.

Foucault'ya göre iktidar, her yerde var olan ve somut bir cisim gibi ele geçirilemeyecek, yalnızca hareket halinde olan bir ilişki biçimidir. Foucault, iktidarı hukuksal-söylemsel modelden farklı olarak tanımlar; bu modelde iktidar, hükümranlık, yasa, yasaklama ve itaat sistemi içinde yer alır. Foucault'nun iktidar analizinde öne çıkan diğer kavramlar şunlardır: - Disiplin: Sanayi devrimi ve kapitalist üretim, gözetim ve kontrolü zorunlu kılmıştır. - Biyo-iktidar: İnsan bedenini disipline ederek, yeteneklerini geliştirerek ve ekonomik denetim sistemleriyle bütünleştirerek yaşama müdahale eder. - Panoptikon: Modern toplumun gözetleme tekniğine uyarlanmış, bireylerin sürekli gözetim altında tutulmasını ifade eder.

Fuko'nun iktidar kavramı, Fransız filozof Michel Foucault'ya göre, görünür ve görünmez, her yerde var olan, anlaşılması zor bir muamma olarak tanımlanır. Fuko'ya göre iktidar: - Sadece baskılayıcı ve yasaklayıcı değil, aynı zamanda üretkendir. - Bir kurum veya yapı değil, karmaşık bir stratejik durumdur. - Arkadaşlar, aile, doktor-hasta, öğretmen-öğrenci ilişkileri gibi çeşitli alanlarda mevcuttur. Ayrıca, Fuko iki tür iktidar biçimi ayırt eder: 1. Disiplini-power: Modern devletlerde yeni iktidar mekanizmalarının ortaya çıkışını inceler. 2. Bio-power: Modern devletlerin nüfusla ilgili sorunları çözmek için farklı iktidar mekanizmaları kurmasını ele alır.

Dogville filminde, Grace adlı genç bir kadının, kaçarken sığındığı küçük ve izole bir kasaba olan Dogville'de yaşadıkları anlatılır. Başlangıçta kasaba halkı, Grace'i kabul eder ve ona yardım eder. Film, insan doğasının karanlık yönlerini keşfetmek adına güçlü bir toplumsal metafor sunar ve iktidar ile gücün yozlaşması temaları üzerine kuruludur.

Ran filmi, Shakespeare'in Kral Lear eserinin Japon uyarlamasıdır. Hikaye, Orta Çağ Japonya'sında geçer ve toprak ağası Yüce Lord Hidetora Ichimonji'nin hükümdarlığını üç oğlu arasında paylaştırma kararını alması sonrası başlayan güç ve iktidar savaşını konu edinir. Lord Hidetora'nın en küçük oğlu, babalarının yeni bulunan gücün onları nasıl yozlaştıracağını ve birbirlerine düşüracağını öngörerek babasını uyarmaya çalışır. Film, açgözlülük, güç hırsı ve intikam üzerine kurulu bir hikayeyi temel alır.

Yurttaş Kane (Citizen Kane), Charles Foster Kane adında bir medya patronunun hayatını ve ölüm döşeğindeyken söylediği "Rosebud" kelimesinin anlamını çözmeye çalışan bir gazetecinin hikayesini anlatır. Film, aynı zamanda Amerikan Rüyası'nın bir eleştirisi olarak da yorumlanmaktadır. Ayrıca, sinema tekniği açısından da yenilikçi bir yapım olarak kabul edilir; derin odak tekniği ve alt açı kullanımı gibi katkılarla sinema anlayışına yeni bir soluk getirmiştir.

2019 yapımı "Kız Kardeşler" filmi, annelerinin ölümünün ardından farklı ailelerin yanına besleme olarak verilen üç kız kardeşin hikayesini anlatıyor. Yıllar sonra köylerine geri dönen kardeşler, birbirleriyle yüzleşmek zorunda kalırlar.

İktidarı elinde tutan kişiye "otorite" veya "iktidar sahibi" denir.

Dogville filmi, insan doğasının karanlık yönlerini ve toplumsal adaletsizlikleri anlatmak istiyor. Filmin özünü, iktidara sahip olanların zalimleşmesi ve ahlaki çöküş temaları oluşturuyor. Amerikan toplumuna yönelik bir eleştiri niteliği taşıyan film, kasaba halkının davranışları üzerinden Amerikan toplumunun bireyciliğini ve ahlaki çelişkilerini yansıtıyor.

"Yurttaş Kane" (Citizen Kane) filmi, medya patronu Charles Foster Kane'in hayatını ve içsel çelişkilerini anlatır. Filmin temel teması, iktidarın doğası, karakter ve kader ilişkisi gibi kavramsal temaların yanı sıra "Amerikan rüyası" ve modern yaşamın olgusu olan kamuoyu, siyaset, medya ve halkla ilişkiler arasındaki ilişkileri sorgulamaktır. Ayrıca, filmde zenginliğin ve gücün insanı tatmin etmediği, gerçek mutluluğun ve dostluğun insan ilişkilerinde yattığı mesajı da işlenir.

Akira Kurosawa'nın "Ran" filmi, birkaç temayı işlemektedir: 1. İktidar Mücadelesi: Filmin merkezinde, yaşlı bir derebeyi olan Hidetora Ichimonji'nin, topraklarını üç oğlu arasında paylaştırma kararı sonrası yaşanan iktidar mücadelesi yer alır. 2. İnsan Doğası: Film, insan doğasının karanlık yönlerini, hırs, açgözlülük, sadakat ve intikam gibi evrensel temalar üzerinden inceler. 3. Kaos ve Düzen: "Ran" kelimesi Japonca'da "kaos" anlamına gelir ve film boyunca, düzenin ve gücün ne kadar kırılgan bir yapıya sahip olduğu vurgulanır. 4. Görsel Şölen: Kurosawa, filmde renkleri ve savaş sahnelerini kullanarak, izleyiciye etkileyici bir görsel şölen sunar.

Ran filmi, Shakespeare'in Kral Lear eserinin Japon uyarlamasıdır. Filmde, başarılı bir hükümdarlık kariyerine sahip olan Lord Hidetora Ichimonji'nin, krallığını üç oğlu arasında paylaştırma kararı alması sonrası yaşanan güç ve iktidar savaşı anlatılmaktadır. Açgözlülük, hırs ve intikam temalarının işlendiği filmde, babalarını uyarmaya çalışan oğulların ihanetleri ve bu durumun aileye verdiği ölümcül zararlar işlenmektedir.

"Hain" filminin konusu, satranç oyununu andıran bir senaryoyla, Türkiye'de ve dünyada kendini "seçilmiş" sayan iktidar sahiplerinin entrikalarla dolu dünyasını ele almaktadır. Filmde, gücü elinde tutan bu grubun sarsılmaz sanılan düzeni, kadın kahramanlar tarafından yerle bir edilirken, intikam dolu bir hikaye anlatılmaktadır.

"The Favourite" (Sarayın Gözdesi) filmi, 18. yüzyıl başlarında İngiltere'de geçen bir dönem dramasıdır. Film, Kraliçe Anne'in sağ kolu olan Lady Sarah ile saraya yeni gelen hizmetçi Abigail arasındaki mücadeleyi konu alır. Özet: - Sarah, ülkenin yönetimini ve kraliçenin sağlığını korumaya çalışırken, Abigail aristokratik köklerine geri dönmeyi ve Sarah'ın statüsünü ele geçirmeyi amaçlar. - İkili arasındaki rekabet, savaşın siyaseti ve kraliçenin özel hayatı etrafında döner. - Film, iktidar, aşk, haset ve saray entrikalarının etkilerini işler.

Foucault, özne ve iktidarı iki ana nedenle yazmıştır: 1. Batı kültüründe insanların özneye dönüştürülmesinin tarihini ortaya çıkarmak. 2. Özneye dönüştürme tekniklerine karşı verilen mücadeleleri analiz etmek.

Siyasal iktidar ve devlet iktidarı kavramları birbiriyle ilişkili ancak farklı anlamlar taşır: 1. Siyasal İktidar: Bir devlet veya toplum içinde belirli bir süre boyunca belirli bir siyasi lider, parti veya kurumun kontrolünde bulunan otorite ve karar alma yetkisidir. 2. Devlet İktidarı: Devletin sahip olduğu yetkileri kullanan ayrıcalıklı ve üstün güçtür.

Eğitimin iktidar aracı olarak kullanılması, siyasi iktidarların kendi ideolojilerini ve değerlerini gelecek nesillere aktarmak için eğitimi bir araç olarak kullanmaları anlamına gelir. Bu durumda eğitim, şu işlevleri yerine getirir: - ToplumsallaĢma: Bireylere toplumun kabul ettiği norm ve değerleri öğretir. - Homojenleştirme: Homojen ve yönetilebilir bir toplum yaratmak amacıyla eğitimi düzenler ve finanse eder. - Meşrulaştırma: Siyasal iktidarın kendini meşrulaştırmak için eğitim sistemini kullanması. Bu şekilde, okullar egemen ideolojinin dağıtıcıları olarak işlev görür ve bireylerin iktidarın söylemlerine göre şekillenmelerini sağlar.

ORC Araştırma Şirketi'nin iktidara yakın olduğu iddia edilmektedir.

Macbeth filmi, William Shakespeare'in aynı adlı eserinden uyarlanarak, iktidar hırsı ve ihanetin yıkıcı sonuçlarını anlatmaktadır. Hikaye, 11. yüzyıl İskoçya'sında Kral Duncan'ın ordusunda general olan Macbeth'in, üç kahinin kendisine kral olacağını söylemesiyle başlar. Film, entrikaları, taht kavgalarını ve bireysel seçimlerin toplumsal etkilerini konu almaktadır.