Hz.Ali

Ebu Talip'in en küçük oğlu Hz. Ali'dir.

Harevra (Harûra), Kûfe civarında bir yerdir ve Hz. Ali’nin halifeliği sırasında ona isyan ederek ayrılan ve daha sonra kendilerine bu yüzden Hâricîler denilen isyancıların ilk olarak toplandıkları yerin adıdır. Hâricîler, Hz. Ali ile Şam valisi Muâviye arasında yapılan Sıffin Savaşı'nda, sorunun çözümü için tarafların birer hakem atamaları üzerine ortaya çıkmışlardır.

Şehit Dr. Mustafa Çamran'ın "Varlığın En Güzel Ezgisi Hz. Ali (a.s.)" kitabı, Hz. Ali'yi bir âşık olarak tasvir eder. Çamran, kendi duygularını anlatmak yerine, Hz. Ali'nin dertlerine, yalnızlığına ve gurbetine ayna olmayı hedefler. Kitap, Hz. Ali'yi Allah ve onun Resulü'nün dilinden tanıma çabasını da içerir.

"Kendi ayıbını görmeyen başkasına nasihat edemez" sözünün kime ait olduğu bulunamamıştır. Ancak, konuyla ilgili bazı sözler şunlardır: Hz. Ali: "Kim kendi ayıbına bakarsa başkasının ayıbını görmez". M. Said Arvas: "İnsanların çoğu başkalarının ayıplarını araştırırlar, siz kendi ayıplarınızla meşgul olun!". İbrahim bin Edhem: "İnsanların çoğu başkalarının ayıplarını araştırırlar, siz kendi ayıplarınızı araştırın!". Rabiatül Adeviyye: "Kul Allah sevgisini tattığında Allah Teala ona kendi kötü amellerini gösterir. O bundan sonra başkalarının ayıplarıyla uğraşmaya fırsat bulamaz". Hasan-ı Basri: "Ey adem oğlu, sende mevcut olan bir kusur ile insanları kınayıp dururken, kamil bir Müslüman olamazsın. Kamil Müslüman olmak için önce kendi kusurunu ıslah etmen, sonra da başkalarının kusurlarını ıslah ile meşgul olman gerekir".

Fazîletnâme'de işlenen bazı konular: Hz. Ali'nin faziletleri ve kerametleri. On İki İmam. Hz. Muhammed'in Hz. Ali ile ilişkileri. Ehl-i Beyt hakkında bilgiler. Bazı vakitlerin ve mekânların faziletleri. Na'tlar ve mev'izalar. Şiîlik unsurları. Fazîletnâme, genel itibarıyla didaktik bir eser olup, on dokuz bölümden oluşur.

Amentü Gemisi'nin yürümemesinin sebebi, "vav" harflerinin kürekler gibi yerleştirildiği amentü istifinde bereketin timsali olan geminin ilerlemesi için gerekli olan suyun bulunmamasıdır. Amentü Gemisi Nasıl Yürüdü? adlı 1970 yapımı animasyon filminde, Hz. Ali'nin "Ya Hak" okunu germesiyle ok yüreği deler, yürek "ah" edip ağlar ve gözyaşları sel olup gemiyi hareket ettirir.

"Tutumluluk, az şeyi çoğaltır; israf, çok şeyi azaltır" sözü Hz. Ali'ye aittir.

Barbaros Hayreddin Paşa sancağında Zülfikar, Hz. Muhammed'in damadı Hz. Ali'nin çatal şeklindeki meşhur kılıcını temsil eder. Sancağın diğer sembolleri ve anlamları şu şekildedir: Pençe-i Âl-i Aba: Hz. Muhammed, kızı Hz. Fatma, damadı Hz. Ali ve torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin'i temsil eder. Saff Suresi 13. ayet: "Allah'tan bir yardım ve yakın bir fetih vardır. (Ya Muhammed) Mü'minlere müjde ver" hükmünü içerir. Hz. Süleyman mührü: Geçmişte Müslümanlar tarafından yaygın olarak kullanılan Rahmani bir simgedir.

Zülfikar'ın sahibi konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Hz. Ali: Zülfikar, Hz. Muhammed tarafından Hz. Ali'ye hediye edilen bir kılıç olarak kabul edilir. Merzûk es-Saykal: Bazı kaynaklara göre, Merzûk es-Saykal adlı bir köle, Zülfikar'ı kendi elleriyle yaptığını iddia etmiştir. Münebbih ve Nebih b. Haccâc: Kaynaklarda, kılıcın sahipleri arasında Münebbih b. Haccâc es-Sehmî ve kardeşi Nebih öne geçmektedir. Zülfikar, Hz. Ali'den sonra sırasıyla Hasan, Hüseyin ve torunları tarafından taşınmış, daha sonra Abbasi halifelerinin eline geçmiştir.

Düldül Dağı'nın hikayesi, Hz. Ali'nin atı Düldül ile ilişkilidir. Eğri Düldül Dağı'nın adı, bu efsaneden gelmektedir. Beşik Düldül Dağı'nın adı ise zirvesinin beşik benzeri yapısından gelmektedir. Düldül Dağı, ayrıca, 2000 metreye kadar karaçam ormanı ve maki bitkileri ile kaplıdır.

Haydar-ı Kerrar, "döne döne saldıran" anlamına gelir ve Hz. Ali'nin lakaplarından biridir. Haydar, Arapça'da "yiğit, cesur adam" demektir. Bu tabir, Hz. Ali'nin kahramanca düşman üzerine gitmesini ve asla geri dönmemesini ifade eder.

Hz. Ali'nin önemli olmasının bazı nedenleri: Peygamber ile olan yakın ilişkisi: Hz. Ali, Hz. Muhammed'in damadı ve amcasının oğludur. Savaşçılık ve yiğitliği: Bedir, Hendek ve Hayber gibi önemli savaşlarda önemli rol oynamıştır. İlim ve irfan sahibi olması: Sahabe arasında ilimde en önde gelen kişidir; "Ben ilmin şehriyim, Ali de onun kapısıdır" hadisiyle övülmüştür. Sadakati: Hz. Muhammed, Hz. Ali'nin sadakatini "Ali bendendir, ben Ali'denim" sözüyle ifade etmiştir. Önderliği: Aleviler için önder bir figürdür ve "Şah-ı Merdan Ali" olarak anılır. Ümmet için önemi: Hz. Muhammed, Hz. Ali'nin ümmet için önemini "Ya Ali, sen müminlerin emirisin" sözleriyle belirtmiştir.

"Utanacağın işi yapma" sözü, Hz. Ali'ye atfedilmektedir. Ayrıca, "Utanmadıktan sonra dilediğini yap!" sözünün bir yorumu olarak da değerlendirilebilir.

"Görmek istemeyen göze ışık ne yapsın?" sözü, Hz. Ali'ye atfedilen bir sözdür. Tam hali şu şekildedir: "Gören göze karanlık perde olmaz, görmek istemeyen göze ışık ne yapsın?"

"Bir dağ bile beni sevse musibetlere uğrar" sözü, Hz. Ali'ye aittir.

Cemâziyelâhir ayında meydana gelen bazı olaylar şunlardır: Hz. Ömer'in halifeliği. Hz. Fatıma'nın doğumu. Cafer es-Sadık'ın doğumu. Ay tutulması. Ayrıca, Cemâziyelâhir ayında hataya ve günaha sırtını dönmeye gayret etmek, tövbe ve istiğfara yönelmek, ibadetle meşgul olmak tavsiye edilir.

Haydar-ı Kerrar, Hz. Ali'nin lakabıdır. Bu lakap, "döne döne ve tekrar tekrar saldıran yiğit" anlamına gelir.

Hz. Ali'nin kılıcı 105 kilogram ağırlığındadır.

Haydar ismi, Hz. Ali'ye yiğitlik ve cesaretinden dolayı lakap olarak verilmiştir.

"Hayber'in Konusu" olarak, genellikle Hz. Ali'nin Hayber Kalesi'nin fethi sırasında gösterdiği yiğitlik ve kahramanlık olayları ele alınır.