HücreBiyolojisi

Hücre bloğunda yetersizlik, hücrenin büyümesi sırasında hacim-yüzey oranının bozulması anlamına gelir. Ayrıca, sitoplazma-çekirdek oranının değişmesi de hücre bloğunda yetersizliğe yol açar ve hücrenin yönetimini güçleştirir.

Sitoplazmanın kıvamı, yarı akışkan ve yumurta akı kıvamında olmasının nedeni, büyük oranda su içermesidir.

Reaktif hücresel değişiklikler, hücrelerin çevresel uyarıcılara yanıt olarak gösterdiği adaptif değişiklikler olarak tanımlanır. Bazı reaktif hücresel değişiklik türleri: - Hücre büyümesi ve hiperplazi: Hücre sayısında veya boyutunda artış. - Hücre küçülmesi ve atrofik değişiklikler: Hücre boyutunun ve sayısının azalması. - Metaplazi: Bir hücre tipinin başka bir hücre tipi ile yer değiştirmesi. - Displazi: Hücrelerin normal yapısının ve organizasyonunun bozulması. - Apoptoz ve nekroz: Programlı hücresel ölüm ve kontrolsüz hücre ölümü. Bu değişiklikler, genellikle inflamatuar veya patolojik durumlarla ilişkilidir.

Substrat düzeyinde fosforilasyon ile üretilen ATP, tüm canlılarda hücresel solunumda ortak olarak üretilir.

AYT biyolojide en zor konu olarak moleküler genetik öne çıkmaktadır. Bunun yanı sıra, fotosentez ve kemosentez ile hücresel solunum da zor konular arasında yer alır. AYT biyoloji konularının zorluk derecesi, öğrencinin biyolojiye olan ilgi ve yatkınlığına, ayrıca önceki bilgi birikimine bağlı olarak değişebilir.

Eksozomlar, vücuttaki tüm hücreler tarafından üretilir.

Endoplazmik retikulum (ER) ve granülsüz ER'nin görevleri şunlardır: 1. Endoplazmik Retikulum (ER): Hücre zarının ve çekirdek zarının devamı olan kıvrımlı şekilli zarlı bir yapıya sahiptir. - Granüllü ER: Üzerinde ribozomlar bulunur ve proteinlerin sentezini, katlanmasını ve taşınmasını sağlar. - Granülsüz ER: Ribozom içermez, lipid (yağ), karbonhidrat, fosfolipit ve steroit sentezinde görev alır. 2. Granülsüz ER ayrıca: - Kas hücrelerinde kalsiyum depolar. - İnsan karaciğer hücrelerinde ilaçların ve zehirli maddelerin etkisiz hale getirilmesinde rol oynar.

Zonula ve makula adherens — epitel hücrelerinde bulunan iki tür bağlantı kompleksidir. Zonula adherens (kemer bağlantı): - hücreleri kuşaklar şeklinde sararak birbirine yapıştırır; - ünit zarların dış katları birbiriyle kaynaşmaz; - hücreler arası aralık mukopolisakkarit materyali ile dolarak yoğunca görünür. Makula adherens (desmozom): - iki komşu hücreyi birer yarımı karşılıklı yüzeylerde yer alan düğmecik biçimindeki oluşumlarla birbirlerine tutundurur; - her desmozomda hücre zarı altında bağlantı plakları denen yapılar bulunur.

Evet, ağız içi epitel hücresinde hücre zarı bulunur.

MYC geni, hücre büyümesi, çoğalması ve farklılaşması gibi temel hücresel süreçlerde önemli rol oynayan bir proto-onkogendir. İşlevleri: - Hücre büyümesi ve çoğalması: MYC proteinleri, hücre döngüsünü düzenleyen genlerin ifadesini artırarak hücre büyümesini teşvik eder. - Apoptoz: Hücrelerin programlı ölümünü düzenleyebilir. - Metabolizma: Glikoliz ve glutamin metabolizması gibi süreçleri etkileyerek enerji üretimini ve besin alımını düzenler. - Farklılaşma: Hücrelerin özelleşmiş fonksiyonlara sahip olmasını sağlar. Kanserdeki rolü: MYC genlerinin aşırı ifade edilmesi veya mutasyona uğraması, kontrolsüz hücre büyümesine ve çeşitli kanser türlerine yol açabilir.

Endoplazmik retikulum (ER) ve granüllü ER arasındaki temel fark, yapı ve işlevlerindedir. Endoplazmik retikulum (ER): Ökaryotik hücrelerde kıvrımlı şekilli zarlı bir yapıya sahip bir organeldir. İki türü vardır: 1. Granüllü ER: Üzerinde ribozomlar bulunur, bu yüzden böyle adlandırılır. 2. Granülsüz ER: Ribozom içermez, dolayısıyla granülsüz veya düz ER olarak adlandırılır. Özetle: - Granüllü ER: Protein üretimi. - Granülsüz ER: Lipid sentezi.

Evet, spermde mitokondri bulunur. Mitokondri, spermin orta kısmında yer alır ve hücrenin ihtiyaç duyduğu enerjiyi üretir.

Evet, otolize uğrayan hücre ölür. Otoliz, hücrelerin kendi enzimleriyle tahrip olması ve parçalanması sürecidir.

Fagositoz ve fagolizozom arasındaki fark şudur: 1. Fagositoz: Organizmanın hücresel savunma yolu olup, yabancı materyalin hücreler tarafından sitoplazmalarına alınarak sindirilmesi sürecidir. 2. Fagolizozom: Fagositoz sırasında, fagozom (yutulan partikül içeren boşluk) ile lizozom vakuolünün birleşmesiyle oluşan yapıdır.

Hücre kültürü, hücrelerin doğal ortamlarının dışında, kontrollü bir laboratuvar ortamında yetiştirilmesi sürecidir. Hücre kültüründe kullanılan temel malzemeler: - Kültür ortamı: Glikoz, amino asitler, vitaminler, tuzlar ve büyüme faktörleri gibi besinleri içerir. - Sıcaklık ve nem: Çoğu memeli hücresi için 37°C sıcaklık ve %95 nem oranı gereklidir. - pH ve CO₂: Tamponlama ajanları ve %5 CO₂ atmosferi ile kontrol edilir. - Sterilite: Bakteri, mantar veya mikoplazma kontaminasyonu deneyi tehlikeye atabilir. Hücre kültürü türleri: - Tek katmanlı (2D) kültür: Hücreler bir yüzeye tutunarak düz bir tabaka oluşturur. - Süspansiyon kültürü: Yapışmayan hücreler için kullanılır. - Üç boyutlu (3D) kültür: Daha fizyolojik ve gerçekçi bir hücre organizasyonu sağlar. - Organoid kültür: Gerçek organların işlevini ve organizasyonunu taklit eden yapılar.

Evet, epitel hücrelerinin hücre iskeleti vardır. Epitel hücrelerinin hücre iskeleti, spektrin gibi proteinlerden oluşur ve bu proteinler aktin filamentlerini daha dayanıklı hale getirir.

Mikrozonal ve mikrozomal terimleri farklı anlamlara sahiptir: 1. Mikrozonal: Belirli bir bölgedeki mikro ölçekli özellikleri veya boyutları tanımlamak için kullanılır. 2. Mikrozomal: Hücrenin endoplazmik retikulum ve ribozomları içeren küçük parçacıklarını ifade eder.

DNA'da bir tane görev birimi vardır ve bu birim gen olarak adlandırılır.

Sitoplazma ve organeller çeşitli boyama yöntemleriyle boyanabilir. İşte bazı yaygın yöntemler: 1. Gram Boyama: Bakteriyolojide kullanılır ve bakterilerin gram pozitif veya gram negatif olarak sınıflandırılmasını sağlar. 2. Hematoksilin ve Eozin (H&E) Boyama: Patoloji alanında yaygın olarak kullanılır, hücrelerin çekirdeklerini mavi, sitoplazmayı ise pembe renkte boyar. 3. Giemsa Boyama: Trichomonas gibi protozoaların iç yapılarını net olarak görmek için kullanılır, nükleusu kırmızı, sitoplazmayı menekşe-mor renginde boyar. 4. Flüoresan Boyama: Belirli moleküllerin veya hücresel bileşenlerin belirgin hale getirilmesi için kullanılır, genellikle proteinlerin veya DNA'nın görüntülenmesinde tercih edilir. Boyama işlemi genellikle şu adımları içerir: 1. Numune Hazırlama: İnce bir kesit alınır ve mikroskop lamına yerleştirilir. 2. Boyama Çözeltisi Uygulama: Uygun boya çözeltisi ile numune boyanır ve belirli bir süre bekletilir. 3. Durulama: Boya işlemi tamamlandıktan sonra numune durulanır. 4. Mikroskop Altında Gözlem: Boyanmış numune flüoresan mikroskop altında incelenir.

Evet, insan deri hücresinde çekirdek bulunur.