Hidrokarbonlar

Hiçbir hidrokarbon suda çözünmez.

Alkanların bazı özellikleri: Kimyasal yapı: Sadece karbon (C) ve hidrojen (H) elementlerinin bulunduğu ve bu elementlerin birbirleriyle tekli bağ yaptığı doymuş alifatik organik bileşiklerdir. Genel formül: CnH2n+2 (n=1,2,3,....). Fiziksel durum: 0-4 karbonlu alkanlar gaz, 5-17 karbonlu alkanlar sıvı, 17'den fazla karbonlu alkanlar ise katı hâldedir. Kaynama ve erime noktası: Molekül kütlesi arttıkça kaynama ve erime noktaları da artar. Polarite: Molekülleri apolardır, suda çözünmezler, polar olmayan organik çözücülerde çözünürler. Yoğunluk: Organik bileşikler arasında en küçük yoğunluğa sahiptirler, sudan daha az yoğundurlar ve su üzerinde yüzerler. Reaktivite: İşlevsel grup içermediklerinden kimyasal reaksiyonlara karşı ilgisizdirler.

Hidrokarbonlar, yapılarına bağlı olarak şu şekilde sınıflandırılır: Alifatik hidrokarbonlar: Düz zincirli veya dallanmış karbon zincirlerinden oluşur. Doymuş alifatik hidrokarbonlar (alkanlar veya parafinler): Genel formülü CnH2n+2'dir. Doymamış alifatik hidrokarbonlar: Alkenler (olefinler): Genel formülü CnH2n'dir. Alkinler: Genel formülü CnH2n-2'dir. Aromatik hidrokarbonlar: Bir veya daha fazla benzen halkası içerir. Örnekler: Toluen, ksilen, naftalin. Ayrıca, hidrokarbonlar doymuş ve doymamış olarak da sınıflandırılabilir. Yapısında pi bağı bulunmayan hidrokarbonlara doymuş hidrokarbon, pi bağı bulunanlara ise doymamış hidrokarbon denir.

Ham petrolün ayrıştırılması, karmaşık hidrokarbon karışımını farklı bileşenlere ayırarak her birinin farklı ihtiyaçlara hizmet etmesini sağlamak için yapılır. Ayrıştırma (rafinasyon) işlemi için kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Damıtma (distilasyon). Kırma (cracking). Reformlama (reforming). Alkilasyon (alkylation). Sülfürden arındırma (desulfurization).

Parafinler (alkanlar), doymuş hidrokarbonlardır çünkü yapılarında sadece tekli bağlar bulunur. Bu tekli bağlar, karbon atomlarının sp³ hibritleşmesi yapmış orbitallerinin üst üste çakışmasıyla oluşan sigma bağlarıdır. Parafinlerin genel formülü CnH₂n+2 şeklindedir.

Hidrokarbonlar, lipit olarak kabul edilir. Lipitler, suda çözünmeyen, yapısal ve işlevsel olarak çeşitli organik bileşikler grubudur ve hidrokarbonlar, karbon ve hidrojen atomlarından oluşan kimyasal bileşiklerdir. Lipitlerin temel yapı taşları yağ asitleridir ve hidrokarbonlar, yağ asitlerinin yapısında yer alır.

Hidrokarbonun hammaddesi karbon (C) ve hidrojen (H) elementleridir. Hidrokarbonlar, yapılarına bağlı olarak alifatik, aromatik ve alisiklik bileşikler olarak sınıflandırılır. Hidrokarbonların bazı örnekleri: metan (CH4); benzen (C6H6); naftalin; asetilen.

Sikloalken ve sikloalkan arasındaki temel fark, sikloalkanın doymuş bir hidrokarbon olması, sikloalkenin ise doymamış bir hidrokarbon olmasıdır. Sikloalkan: Genel formülü CnH2n'dir. Moleküldeki her bir atom arasında yalnızca tekli bağlar bulunur. Örnekler: siklopropan, siklobütan, siklopentan, sikloheksan. Sikloalken: Genel formülü CnH2n-2'dir. Molekülde en az bir çift bağ bulunur. Örnekler: siklopropen, siklobüten, siklopenten, siklohekzen.

Hayır, metan ve metil aynı şey değildir. Metan, kimyasal formülü CH4 olan, karbon ve 4 hidrojen atomundan oluşan bir bileşiktir. Metil ise, en basit ve yaygın olan organik radikal olup, CH3 formülü ile gösterilir ve metandan bir hidrojen atomunun kaybolmasıyla oluşur.

Alkenler ve alkeniller arasındaki temel fark, alkenillerin alkenlerden bir hidrojen atomunun kopmasıyla oluşması ve organik bileşiklerde dal olarak bulunmasıdır. Alkenler, yapılarında en az bir tane karbon-karbon çift bağı ($C=C$) bulunduran hidrokarbonlardır. Alkeniller, alkenlerden bir hidrojen atomu çıkarıldığında oluşan gruplardır ve IUPAC adı, türediği alkenin adının sonuna “-il” son eki konularak bulunur. Örnek olarak, propen (alken) molekülünden bir hidrojen atomu çıkarıldığında, propenil grubu oluşur.

C14H30 hidrokarbonu, tetradekan olarak adlandırılır. Tetradekan, CnH2n+2 genel formülü ile gösterilen alkanlar (doymuş hidrokarbonlar) sınıfına dahildir.

Evet, alkanlar ve alkenler alifatik hidrokarbonlardır. Alifatik hidrokarbonlar, hidrojen atomlarının bağlı olduğu düz veya dallanmış karbon zincirlerinden meydana gelir. Alkanlar (doymuş hidrokarbonlar), yalnızca karbon-karbon ve karbon-hidrojen tekli bağlarına sahiptir. Alkenler (doymamış hidrokarbonlar), hidrokarbon zincirlerinde bir adet doymamış çift bağ içerir.

Alkil, bir alkan molekülünden bir hidrojen atomunun koparılmasıyla türeyen ve genel formülü CnH2n+1 olan tek değerli gruptur. Alkil grubu genellikle R ile gösterilir. Bazı alkil grupları: metil (CH3-); etil (C2H5-); propil (CH3-CH2-CH2-). Alkilleme, petrol rafinasyonunda, alken (olefin) moleküllerine alkil gruplarının eklenmesi işlemidir.

Evet, toluen ve toluol aynıdır. Toluen, aynı zamanda toluol olarak da bilinir.

Alifatik hidrokarbonlar, hidrojen atomlarının bağlı olduğu düz veya dallanmış karbon zincirlerinden meydana gelen hidrokarbonlardır. Alifatik hidrokarbonlar iki ana gruba ayrılır: 1. Doymuş hidrokarbonlar (alkanlar veya parafinler). 2. Doymamış hidrokarbonlar. Alkenler (olefinler). Alkinler (asetilenler). Alifatik hidrokarbonlara örnek olarak metan (CH4), etan (C2H6), propan (C3H8), bütan (C4H10) verilebilir.

Aromatizasyona uğrayan hidrokarbon, aromatik hidrokarbondur. Aromatik hidrokarbonlar, bir veya daha fazla benzen halkası içeren hidrokarbonlardır. Aromatik hidrokarbonların aromatiklik kazanması için, doymuş veya kısmen doymamış siklik bir bileşikten oluşması gerekir. Aromatik hidrokarbonların bazı örnekleri şunlardır: benzen, C₆H₆; naftalin; antrasen.

Parafin, genellikle düz zincirli ve doymuş hidrokarbon bileşenlerinden oluşur. Parafinin bazı yapısal özellikleri: Karbon zincir uzunluğu: Genellikle 20 ile 40 arasında değişir. Erime noktası: 46 °C ile 68 °C arasında değişir. Kaynama noktası: 370 °C'nin üzerindedir. Suya karşı çözünmez, ancak eter, benzen ve belirli esterlere karşı çözünür. Kimyasal reaktiflerden etkilenmez, ancak kolayca yanar.

Hidrokarbonlar (karbon ve hidrojen atomundan oluşan moleküller) genellikle apolar moleküllerdir. Bunun sebebi, bu tür moleküllerde atomlar arasındaki elektronların eşit olarak paylaşılması ve molekülün içinde belirgin bir kısmi yük farkının oluşmamasıdır. Ancak, cis-trans izomerleri gibi durumlarda, moleküller kısmi bir polarlık gösterebilir, yine de molekül apolar kabul edilir.

Alifatik hidrokarbonlar, düz zincirli veya dallanmış karbon zincirlerinden oluşan, yapısında sadece karbon ve hidrojen bulunan hidrokarbonlardır. Alifatik hidrokarbonlar, doymuş ve doymamış olarak ikiye ayrılır: Doymuş alifatik hidrokarbonlar (alkanlar), mümkün olan en fazla hidrojen içerir ve karbonlar tek bağ ile bağlıdır. Doymamış alifatik hidrokarbonlar, karbonlar arasında çift veya üç bağ bulunur ve alkinler olarak ikiye ayrılır: Alkenler, en az iki karbon arasında çift bağ içerir, genel formülü CnH2n'dir. Alkinler, karbonlardan bir çiftinin arasında üç bağ bulunur, genel formülü CnH2n-2'dir. Alisiklik hidrokarbonlar, alifatik hidrokarbonların halka yapısında olanlarıdır.

Cn H2n+2 formülü, alkanlar sınıfına giren hidrokarbonları ifade eder.