Heyelan

Erozyonu tetikleyen toprak kaymasına "heyelan" denir.

Taşkesti suyunun kapandığına dair doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Abant-Taşkesti kara yolunun heyelan riski nedeniyle ulaşıma kapatıldığı bilinmektedir.

Evet, heyelan ve erozyon kütle hareketleri olarak kabul edilir. Heyelan, toprak tabakasının ana kayayla birlikte yer değiştirmesidir. Erozyon ise toprağın dış kuvvetlerce aşındırılması ve taşınması sürecidir.

Heyelan Öncesi ve Sonrası Yaşananlar: Heyelan Öncesi: 1. Eğim ve Yağış: Eğimin fazla olduğu bölgelerde yağış artışı heyelan riskini artırır. 2. Kaya ve Toprak Özellikleri: Killi ve suyu emen topraklar heyelana daha yatkındır. 3. Doğal ve İnsan Etkileri: Deprem, sel gibi doğal afetler ve yol yapımı gibi insan faaliyetleri heyelan riskini tetikleyebilir. Heyelan Sonrası: 1. Can ve Mal Kayıpları: Heyelan, toprak kayması, su baskınları ve çamur akıntıları gibi doğal afetlere yol açarak can ve mal kayıplarına neden olabilir. 2. Yapısal Hasarlar: Yollar, demiryolları ve binalar gibi yapılar ciddi hasar görebilir. 3. Çevre Değişiklikleri: Heyelan sonucu tarım alanları ve araziler kum, çakıl ve taş gibi maddelerle kaplanabilir. 4. Erken Uyarı Sistemleri: Heyelan riski taşıyan bölgelerde erken uyarı sistemleri kurularak önlemler alınabilir.

Heyelan en zor Karadeniz Bölgesi'nde, özellikle Doğu Karadeniz şeridinde görülür.

Arhavi Kireçli heyelanı, 8 Aralık 2024 tarihinde meydana gelmiştir.

Çığ, doğrudan doğal afet olarak kabul edilir ve dolaylı olarak da diğer afetlere yol açabilir. Çığların yol açtığı başlıca doğal afetler şunlardır: 1. Erozyon: Çığlar, yamaç üzerindeki bitki ve toprak örtüsünü yok ederek erozyona neden olur. 2. Can ve mal kayıpları: Çığlar, kar ve buz kütlelerinin hızla hareket etmesi sonucu can kayıplarına ve maddi hasarlara yol açar. 3. Heyelan: Çığların tetiklediği kütle hareketleri, heyelan riskini artırabilir.

8 Aralık 2024 tarihinde Artvin'in Arhavi ilçesinde meydana gelen heyelanda yaklaşık 100 bin ton toprak kütlesi hareket etmiştir.

Tosya Kargın Köyü, heyelan sebebiyle boşaltılarak yeni bir yerleşim yerine taşınmıştır.

Karların erimesi sonucunda heyelan ve sel gibi afetler oluşabilir.

E-90 otoyolu, yoğun kar yağışı ve heyelan gibi doğal afetler nedeniyle zaman zaman kapanabilmektedir.

Ambaroba Köyü'nün "kayan köy" olarak anılmasının sebebi, 1992'den beri devam eden heyelanlardır. Heyelanın başlıca nedenleri arasında zemin altındaki su sirkülasyonu, çevredeki bitki örtüsünün tahribi ve insan müdahalesi yer almaktadır. Heyelan nedeniyle köydeki bazı evler yıkılmış, bazıları ise tehlike nedeniyle boşaltılmıştır.

Türkiye'nin en büyük heyelan bölgesi Doğu Karadeniz Bölgesi olarak kabul edilmektedir.

Moloz akması ve çamur akıntısı, heyelanın en tehlikeli türleri arasında yer alır. Bu tür heyelanlar, yüksek hızda hareket edebilir ve geniş alanlara yayılarak ciddi can ve mal kaybına neden olabilir.

Heyelan, heyelan duyarlılık haritası ile gösterilir. Bu tür haritalar, gelecekte oluşabilecek potansiyel heyelan alanlarının tespitinde kullanılır ve Coğrafi Bilgi Sistemi olanaklarıyla oluşturulur.

Toprak çökmesi (heyelan), dağlık ve eğimli arazisi bulunan her bölgede görülebilir. Ülkemizde ise en çok Karadeniz Bölgesi'nde meydana gelmektedir.

En son heyelan olayı, 20 Eylül 2024 tarihinde Trabzon'un Sürmene ilçesinde meydana gelmiştir.

Yıkıklar Köyü'nde evlerin yıkılmasının iki ana nedeni vardır: heyelan ve doğal afetler. 1. Heyelan: Tokat'ın Günebakan köyünde meydana gelen heyelanlar, köyü ikiye ayırarak bazı evlerin 3 metre güneye kaymasına ve yıkılmasına neden olmuştur. 2. Doğal Afetler: 2023 yılında yaşanan depremler, özellikle Malatya, Adıyaman ve Kahramanmaraş gibi illerde kırsal bölgelerdeki evlerin yıkılmasına yol açmıştır.

Helvacı Mahallesi'nde heyelan ve sel gibi doğa kaynaklı afetler görülmektedir.

Sürmene Oylum heyelanında toplamda 4 ev yıkıldı.