Sel

Brezilya'da sel felaketinin nedeni, şiddetli yağışların etkili olmasıdır. Ayrıca, iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi faktörler de sel felaketinin şiddetini artırmıştır.

Recife'de sel nedeniyle 7 kişi hayatını kaybetti.

Suudi Arabistan'da sık sık sel felaketlerinin yaşanmasının birkaç nedeni vardır: 1. Şiddetli Yağışlar: Ülkenin bazı bölgelerinde ani ve şiddetli yağışlar meydana gelmektedir. 2. Coğrafi Yapı: Mekke gibi şehirlerin etrafını saran dağlar, suyun hızla vadilere ve düşük rakımlı alanlara akmasını kolaylaştırmakta, bu da sel baskınlarına neden olmaktadır. 3. Erken Uyarı Sistemleri: Ulusal Meteoroloji Merkezi'nin erken uyarı sistemi, şiddetli yağışlar sırasında uyarı seviyesini "alarm" düzeyine çıkarmakta, ancak bu bile sel felaketlerini tamamen önleyememektedir.

Brezilya'nın Recife kentinde yaşanan sel felaketinde 7 kişi hayatını kaybetti.

Şefaatli'nin sel basmasının nedeni, 7 Haziran 2024 tarihinde yaşanan dolu ve yağmur yağışlarıdır.

Su baskını riski aşağıdaki faktörler dikkate alınarak belirlenir: 1. Coğrafi Konum: Nehir kenarları veya sel bölgeleri gibi riskli alanlar daha fazla risk taşır. 2. Hava Koşulları: Şiddetli yağışlar, fırtınalar ve kasırgalar su baskını riskini artırır. 3. Zemin Tipi: Zeminin geçirgenliği ve suyun emilme kapasitesi önemlidir. 4. Su Seviyeleri: Nehirler, göller veya deniz seviyelerinin yükselmesi riski artırır. 5. Altyapı ve Drenaj: İyi tasarlanmış drenaj sistemleri ve sel bariyerleri riski azaltır. 6. İklim Değişikliği: Daha sık ve yoğun yağış olaylarına yol açarak riski artırabilir. Belirleme yöntemleri arasında: - Risk Değerlendirmesi: İşletmenin veya mülkün çevresel faktörlerinin incelenmesi. - Veri Toplama ve Analiz: Hava durumu ve su seviyeleri hakkında sürekli veri toplanması ve analiz edilmesi. Bu bilgiler, erken uyarı sistemlerinin oluşturulmasında da kullanılır.

Suudi Arabistan'da en son sel felaketi 3 Kasım 2018 tarihinde meydana gelmiştir.

Suudi Arabistan'da sel felaketleri genellikle şiddetli yağışlar nedeniyle meydana gelir. Örneğin, 2022 yılında Cidde kentinde yaşanan sel felaketinde, yaklaşık 8 saat süren şiddetli yağışlar sonucu caddeler sular altında kalmış ve onlarca araç sürüklenmiştir.

En tehlikeli doğal afetler arasında deprem ve orman yangınları öne çıkmaktadır. - Depremler, yerkabuğundaki fay hatlarının kırılması veya kayması sonucu oluşan yer sarsıntılarıdır ve büyük yıkıma neden olabilir. - Orman yangınları, kurak hava koşulları, yıldırım düşmesi veya insan faaliyetleri nedeniyle başlayıp, ekosistemleri yok edebilir ve kontrol altına alınması zor olan yıkıcı güçlere sahiptir. Diğer tehlikeli doğal afetler arasında sel, kasırga, volkan patlamaları da bulunmaktadır.

Suudi Arabistan'da sel felaketlerinde toplam 2 kişi hayatını kaybetmiştir.

Doğankend'de sel olayları, 25 Temmuz 2023 ve 4 Ağustos 2023 tarihlerinde meydana gelmiştir.

Sel, çeşitli doğal ve insan kaynaklı nedenlerle meydana gelebilir: 1. Yoğun yağışlar: Uzun süreli ve şiddetli yağışlar, akarsuların taşmasına ve çevredeki alanları sular altında bırakmasına neden olur. 2. Kar erimesi: Kış aylarında yağan karın, ilkbahar aylarında erimesiyle oluşan sular da sellere yol açabilir. 3. Fırtınalar: Rüzgarın etkisiyle yağmur ve kar yağışına neden olan fırtınalar, sel riskini artırır. 4. Barajların patlaması: Barajların yıkılması, büyük miktarda suyun hızla boşalmasına ve sel felaketine neden olabilir. 5. Ormansızlaşma: Ormanların tahrip edilmesi, suyun emilimini azaltarak erozyona ve toprak kaymalarına yol açar. 6. Şehirleşme: Betonlaşma ve arazi kullanımındaki değişiklikler, suyun doğal akışını engelleyerek taşkınlara neden olabilir.

Selden korunmak için yapılması gerekenler şunlardır: 1. Hava durumunu takip etmek: Sel riski olan bölgelerde hava durumunu ve yetkililerin uyarılarını izlemek önemlidir. 2. Acil durum eylem planı oluşturmak: Sel durumunda nerelerde buluşulacağını ve ev/iş yerinde kimin hangi görevi üstleneceğini belirlemek gerekir. 3. Acil durum çantası hazırlamak: 72 saat boyunca temel ihtiyaçları karşılayacak bir acil durum çantası hazırlanmalıdır. 4. Sele karşı sigorta yaptırmak: Mülkü ve maddi varlıkları sel gibi afetlere karşı sigortalamak faydalı olacaktır. 5. Elektronik cihazları korumak: Elektronik eşyaları sel sularının ulaşamayacağı bir noktada bulundurmak gerekir. 6. Tesisatları kontrol etmek: Elektrik ve diğer şebekelere bağlı tesisatların güvenliğini sağlamak önemlidir. 7. Temiz su depolamak: Sel sonrası temiz su bulmak zor olabileceğinden, kapalı kaplarda içme suyu depolamak gereklidir. 8. Kum torbası edinmek: Sel uyarısı alındığında kum torbaları ile su taşkınlarını engellemek mümkündür.

Sel çeşitli nedenlerle meydana gelir ve bu nedenler resimlerle şu şekilde açıklanabilir: 1. Şiddetli Yağışlar: Kısa sürede çok fazla yağış, sel riskini artırır. - Resim: Yoğun yağmur suları, akarsu ve nehirlerin su seviyesini hızla yükseltir. 2. Kar Erimeleri: Kış aylarında biriken karların erimesi, özellikle ilkbaharda sellere yol açar. - Resim: Eriyen karlar, dere yataklarında su ile birleşerek taşkınlara neden olur. 3. Çarpık Kentleşme: Şehirlerde altyapı yetersizliği ve su akışının engellenmesi selleri tetikler. - Resim: Yol haline getirilmiş veya daraltılmış dere yatakları, suyun taşmasına sebep olur. 4. Doğal Bitki Örtüsünün Tahribi: Orman ve meraların yok edilmesi, suyun akışını hızlandırarak selleri artırır. - Resim: Ağaçsız arazilerde yağışın toprağa sızması mümkün olmaz ve yüzey akışı artar.

5 çeşit doğal afet şunlardır: 1. Deprem: Yer kabuğundaki ani sarsıntı ve titreşimler. 2. Sel: Yağışlar ve eriyen kar suları nedeniyle oluşan su baskınları. 3. Heyelan: Yağışın fazla olduğu yerlerde taş, toprak ve kayaların eğimli arazilerde kayması. 4. Çığ: Eğimli yamaçlarda tutunamayan kar kütlesinin yuvarlanarak büyümesi. 5. Orman Yangını: Doğal veya beşeri nedenlerden dolayı ormanların yanması.

Sel, en çok heyelan doğal afetine yol açar.

Türkiye'de görülen başlıca doğal afetler şunlardır: 1. Depremler: Türkiye, aktif fay hatları üzerinde yer aldığı için sık sık depremlere maruz kalır. 2. Sel ve Su Baskınları: Özellikle Karadeniz Bölgesi'nde yoğun yağışlar nedeniyle sık sık sel felaketleri meydana gelir. 3. Orman Yangınları: Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yaz aylarında sıcaklıkların artması ve insan hataları nedeniyle orman yangınları çıkar. 4. Heyelanlar: Eğimli arazilerde yoğun yağışlar sonucu toprak kayması ve heyelanlar yaşanır. 5. Çığ Felaketleri: Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesi'nde kış aylarında yoğun kar yağışı nedeniyle çığ tehlikesi oluşur.

Sel afeti çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Şiddetli yağışlar: Ani ve beklenmedik yağışlar, özellikle kar erimesi ile birleştiğinde nehir yataklarından taşarak sele neden olur. 2. Tsunami ve kasırgalar: Denizlerde oluşan dev dalgalar ve fırtınalar, sel oluşumunu tetikleyebilir. 3. Barajların yıkılması: Barajlarda biriken fazla su, barajın yıkılmasına ve bölgede sel oluşmasına yol açabilir. 4. Ormansızlaşma ve arazi kullanımı değişiklikleri: Bitki örtüsünün azalması ve sulak alanların kaldırılması, su akışını değiştirerek sel riskini artırır. Bu faktörler, doğal süreçlerin yanı sıra insan faaliyetlerinin de etkisiyle sel afetlerinin şiddetini ve sıklığını artırabilir.

Kırklareli'de sel, kuvvetli yağış nedeniyle meydana geldi.

Türk kara yollarının sel nedeniyle kapanması farklı bölgelerde meydana gelen sel felaketlerinden kaynaklanmaktadır: 1. Bolu'da: Yedigöller bölgesine ulaşımı sağlayan kara yolu, Gurbettaşı mevkisinde yaşanan sağanak sonucu derelerin taşması ve sel oluşması nedeniyle ulaşıma kapandı. 2. Iğdır'da: Ağrı Dağı bölgesinde gece saatlerinde etkili olan şiddetli sağanak, sele yol açtı ve Türkiye-Nahçıvan kara yolu ulaşıma kapandı. 3. Antalya'da: Finike-Demre kara yolu, şiddetli yağış nedeniyle sel sularının yolu kapatması sonucu bir süre ulaşıma kapandı.