Sel

Brezilya'da sel felaketinin nedeni, şiddetli yağışların etkili olmasıdır. Ayrıca, iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi faktörler de sel felaketinin şiddetini artırmıştır.

Suudi Arabistan'da sık sık sel felaketlerinin yaşanmasının birkaç nedeni vardır: 1. Şiddetli Yağışlar: Ülkenin bazı bölgelerinde ani ve şiddetli yağışlar meydana gelmektedir. 2. Coğrafi Yapı: Mekke gibi şehirlerin etrafını saran dağlar, suyun hızla vadilere ve düşük rakımlı alanlara akmasını kolaylaştırmakta, bu da sel baskınlarına neden olmaktadır. 3. Erken Uyarı Sistemleri: Ulusal Meteoroloji Merkezi'nin erken uyarı sistemi, şiddetli yağışlar sırasında uyarı seviyesini "alarm" düzeyine çıkarmakta, ancak bu bile sel felaketlerini tamamen önleyememektedir.

Brezilya'nın Recife kentinde yaşanan sel felaketinde 7 kişi hayatını kaybetti.

Şefaatli'nin sel basmasının nedeni, 7 Haziran 2024 tarihinde yaşanan dolu ve yağmur yağışlarıdır.

Su baskını riski aşağıdaki faktörler dikkate alınarak belirlenir: 1. Coğrafi Konum: Nehir kenarları veya sel bölgeleri gibi riskli alanlar daha fazla risk taşır. 2. Hava Koşulları: Şiddetli yağışlar, fırtınalar ve kasırgalar su baskını riskini artırır. 3. Zemin Tipi: Zeminin geçirgenliği ve suyun emilme kapasitesi önemlidir. 4. Su Seviyeleri: Nehirler, göller veya deniz seviyelerinin yükselmesi riski artırır. 5. Altyapı ve Drenaj: İyi tasarlanmış drenaj sistemleri ve sel bariyerleri riski azaltır. 6. İklim Değişikliği: Daha sık ve yoğun yağış olaylarına yol açarak riski artırabilir. Belirleme yöntemleri arasında: - Risk Değerlendirmesi: İşletmenin veya mülkün çevresel faktörlerinin incelenmesi. - Veri Toplama ve Analiz: Hava durumu ve su seviyeleri hakkında sürekli veri toplanması ve analiz edilmesi. Bu bilgiler, erken uyarı sistemlerinin oluşturulmasında da kullanılır.

Suudi Arabistan'da en son sel felaketi 3 Kasım 2018 tarihinde meydana gelmiştir.

Doğankend'de sel olayları, 25 Temmuz 2023 ve 4 Ağustos 2023 tarihlerinde meydana gelmiştir.

Sel, en çok heyelan doğal afetine yol açar.

Kırklareli'de sel, kuvvetli yağış nedeniyle meydana geldi.

Türk kara yollarının sel nedeniyle kapanması farklı bölgelerde meydana gelen sel felaketlerinden kaynaklanmaktadır: 1. Bolu'da: Yedigöller bölgesine ulaşımı sağlayan kara yolu, Gurbettaşı mevkisinde yaşanan sağanak sonucu derelerin taşması ve sel oluşması nedeniyle ulaşıma kapandı. 2. Iğdır'da: Ağrı Dağı bölgesinde gece saatlerinde etkili olan şiddetli sağanak, sele yol açtı ve Türkiye-Nahçıvan kara yolu ulaşıma kapandı. 3. Antalya'da: Finike-Demre kara yolu, şiddetli yağış nedeniyle sel sularının yolu kapatması sonucu bir süre ulaşıma kapandı.

Uzunköprü'nün sular altında kalmasının nedeni, etkili olan sağanak yağışlar ve derelerin taşmasıdır.

Sel ve heyelan, doğal afet olarak kabul edilir çünkü her ikisi de ani ve yıkıcı etkilere sahip doğal olaylardır. Sellerin nedenleri genellikle yoğun yağışlar veya ani kar erimeleridir. Heyelanların nedenleri arasında ise eğimli yamaçlar, yağışlar, toprak sıkışması, yer sarsıntıları veya insan faaliyetleri yer alır.

Sel, çeşitli doğal ve insan kaynaklı nedenlerle meydana gelir: 1. Aşırı Yağışlar: Uzun süre devam eden veya ani yoğunlaşan yağışlar, toprağın suyu emme kapasitesini aşarak yüzeyde birikmesine neden olur. 2. Kar Erimesi: İlkbaharda ani sıcaklık artışlarıyla karların erimesi, büyük miktarda suyun hızlıca açığa çıkmasına yol açar. 3. Baraj ve Göletlerin Taşması: Baraj veya göletlerde biriken sular beklenmedik şekilde taştığında çevrede sel baskınları oluşturabilir. 4. Toprak Yapısı ve Eğim: Bazı toprak türleri suyu iyi ememez ve dik yamaçlarda yağmur suları hızla akarak sel oluşturabilir. 5. Altyapı Eksiklikleri: Yetersiz kanalizasyon sistemleri ve drenaj sorunları, yoğun yağışlarda suyun birikmesine ve yolların su altında kalmasına neden olur. 6. Ormansızlaşma: Ağaçların ve bitki örtüsünün azalması, yağış sularının yüzeyde kalmasına ve sel riskini artırmasına yol açar. Ayrıca, fırtınalı hava koşulları ve tsunami gibi doğal afetler de sel baskınlarını tetikleyebilir.

Seraların sular altında kalmasının birkaç nedeni olabilir: 1. Şiddetli Yağmur ve Sel: Yoğun yağışlar ve sel suları, seraların bulunduğu bölgeleri sular altında bırakabilir. 2. Dere Taşması: İnşaat çalışmaları veya diğer nedenlerle dere yataklarının daraltılması, yağmur sularının taşmasına ve seraların su basmasına yol açabilir. 3. Altyapı Eksikliği: Motopomp ve altyapı eksiklikleri, seralardaki suların tahliye edilememesine neden olabilir.

Sel ve taşkın, doğal afet olarak kabul edilir çünkü: 1. Şiddetli Yağışlar: Yoğun ve uzun süreli yağışlar, nehirlerin ve akarsuların taşmasına neden olarak sel ve taşkın riskini artırır. 2. Toprak Erozyonu: Orman kesimi, tarım uygulamaları ve kentsel gelişim gibi insan faaliyetleri toprak erozyonunu artırarak sel riskini yükseltir. 3. Yer Şekilleri: Dik yamaçlar ve engebeli araziler gibi topografik özellikler, suyun hızla akmasına ve taşkınların daha şiddetli olmasına yol açar. 4. Altyapı Sorunları: Yetersiz drenaj sistemleri ve su yollarının betonlaşması gibi altyapı sorunları sel riskini artırır. 5. İklim Değişikliği: Artan sıcaklık ve yoğun yağışlar, sel ve taşkınların sıklığını ve şiddetini artırır. Bu faktörlerin bir araya gelmesi, sel ve taşkınların afete dönüşmesine neden olabilir.

Ordu Ünye'de selin nedeni, şiddetli yağışlardır. 8 Ağustos 2018 tarihinde yaşanan sel felaketinde, Cevizdere Deresi'nin su seviyesinin yükselmesi ve taşması sonucu sel meydana gelmiştir.

Sağanağın tehlikeli olduğunu anlamak için aşağıdaki belirtilere dikkat edilmelidir: 1. Yoğunluk ve Süre: Sağanak yağışlar genellikle kısa süreli ama yoğun olur ve aşırı miktarda suya neden olabilir. 2. Fırtına Eşliğinde Olması: Sağanak yağışlar, rüzgar hızının artması, şiddetli yağmur veya gök gürültüsü gibi fırtınaları da beraberinde getirebilir. 3. Yaşamsal Fonksiyonlarda Bozulma: Yoğun bakımdaki hastalarda sağanak yağışa benzer belirtiler olan solunum yetmezliği, multiorgan yetmezliği ve şiddetli sepsis gibi durumlar, yaşam süresi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. 4. Cilt ve Vücut Değişiklikleri: Soluk, mavi, sarı veya kül rengi cilt tonları ve uzuvların soğukluğu, kan dolaşımının azaldığını gösterir ve ölüm riskinin arttığına işaret edebilir. Bu belirtiler gözlemlendiğinde, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Sel felaketlerinde toplam ölü sayısı şu şekildedir: 1. İspanya: 205 kişi. 2. Afganistan: En az 21 kişi. 3. Genel: Son 50 yılın en büyük sel felaketinde İspanya'da 211 kişi hayatını kaybetti.

Selde alt geçitte mahsur kalanlar, farklı yöntemlerle kurtarıldı: 1. Yüzerek Kurtuluş: Şanlıurfa'da bir vatandaş, 3-4 saat sonra yüzerek su üstüne çıktı ve itfaiye hortumuna tutunarak kurtarıldı. 2. Merdiven ve İple Kurtarma: Aynı olayda, üst geçitten alt geçide uzatılan merdiven ve sarkıtan ipler yardımıyla itfaiye erleri yukarı çekildi. 3. İtfaiye Botları: İstanbul'da Haramidere alt geçidinde mahsur kalan vatandaşlar, itfaiye botlarıyla kurtarıldı.

Kastamonu'daki sel felaketinde 5 kişi hayatını kaybetti.