Frigler

Tapates kilimi, Frigler uygarlığına aittir.

Frigler, seramik ve eşyalarında aslan, boğa, geyik gibi hayvan motiflerini kullanmışlardır.

Alaca Höyük'te sırasıyla şu uygarlıklar ve topluluklar yaşamıştır: 1. Hatti Uygarlığı: Eski Tunç Çağı'nda (MÖ 2500-2000) Alacahöyük, Hatti kültürünün önemli bir merkezi olmuştur. 2. Hititler: Alacahöyük, Hititler döneminde önemli bir kült ve sanat merkezi olarak kullanılmıştır. 3. Frigler: Höyüğün bir diğer kültür katı Frig dönemine aittir. 4. Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı: Alacahöyük, daha sonraki dönemlerde de bu uygarlıkların etkisi altında kalmıştır.

Frigler ve Traklar aynı halk değildir, ancak aralarında bir bağlantı olduğu düşünülmektedir. Frigler, MÖ 1200'den itibaren Balkanlar'dan Anadolu'ya göç eden Trak kökenli bir halk olarak kabul edilir.

Frigler, Orta Anadolu bölgesinde Türkçe benzeri bir dil olan Frigce dilini konuşuyorlardı.

Frigler, tarım ve hayvancılık alanlarındaki gelişmişlikleriyle meşhurdur. Ayrıca aşağıdaki özelliklerle de tanınırlar: Ana Tanrıça Kibele: Friglerin en önemli tanrıçası olup, bereket ve doğa ile özdeşleştirilmiştir. Fibula: Giysileri tutturmak için kullanılan çengelli iğneler üretmiş ve bu alanda ileri bir teknolojiye sahip olmuşlardır. Tapates: Geometrik desenleri, canlı renkleri ve dayanıklılığıyla öne çıkan halı ve kilimler yapmışlardır. Müzik: Frigler, müzik alanında da ileriydiler ve birçok müzik aleti geliştirmişlerdir. Frig Başlığı: Koni biçimli, yünlü ve kırmızı renkli bu başlık, Avrupa'ya Friglerden geçmiştir.

Yazılıkaya'nın hikayesi iki ana bölümde incelenebilir: Frigler Dönemi ve Hititler Dönemi. Frigler Dönemi'nde Yazılıkaya, Eskişehir'e 80 kilometre uzaklıkta, Han ilçesi sınırları içinde yer alan ve Kybele için yapılmış bir kült merkezi olarak bilinir. Hititler Dönemi'nde Yazılıkaya, Hattuşaş (Boğazköy) antik kentinin 2 km kuzeydoğusunda yer alan bir açık hava tapınağı olarak kullanılır. Ayrıca, son araştırmalar Yazılıkaya'nın astronomik gözlemler için de kullanıldığını ve dev bir zaman makinesi işlevi gördüğünü ortaya koymuştur.

Frigler, zengin orman kaynaklarına sahip olmaları nedeniyle mobilyacılıkta çok gelişmişlerdir. Ayrıca, çivi kullanmadan geçme sistem ile masalar, sehpalar, iskemleler ve servis masaları gibi çeşitli mobilyalar üretmişlerdir.

Frigler, Anadolu Uygarlığına aittir.

Frigler, M.Ö. 1200 yıllarında batıdan göç yoluyla Anadolu'ya geldiler ve Afyonkarahisar bölgesine yerleştiler.

Anadolu Medeniyetleri altı ana gruba ayrılır: Hititler, Frigler, Lidyalılar, Urartular ve İyonyalılar. Özellikleri: 1. Hititler: MÖ 1660-1190 yılları arasında yaşamışlardır. 2. Frigler: MÖ 750-300 yılları arasında yaşamışlardır. 3. Lidyalılar: MÖ 687-546 yılları arasında yaşamışlardır. 4. Urartular: MÖ 900-600 yılları arasında yaşamışlardır. 5. İyonyalılar: Şehir devletleri halinde yaşamışlardır.

Friglerin başkenti Gordion şehridir.

Tümülüsün hangi uygarlığa ait olduğunu anlamak için şu ipuçlarına bakılabilir: 1. Coğrafi Konum: Tümülüsler, en çok Friglerin yaşadığı Ankara ve çevresinde bulunur. 2. Boyut ve Özellikler: Frig tümülüsleri, genellikle büyük boyutlu olup, mezar odası zemin yüzeyinde yer alır ve taş duvarla çevrilidir. 3. Tarihsel Kayıtlar: Tümülüslerin inşa edildiği dönem ve uygarlık, arkeolojik kazılar ve tarihsel belgeler aracılığıyla belirlenebilir. Bu kriterlere göre, bir tümülüsün Friglere ait olup olmadığını tespit etmek mümkündür.

Friglerin en önemli bitkisel motifleri arasında "yaşam ağacı" veya "yaşam otu" olarak adlandırılan bitkiler yer almaktadır.

Kazankaya Vadisi'nde tarih boyunca çeşitli medeniyetler yaşamıştır. Bu bölgede Hititler dönemine ait Þappinuva yerleşimi ve Frigler'de bolluğun sembolü olan "Tanrıça Kibele" kabartması bulunmaktadır. Ayrıca, Roma ve Helenistik döneme ait kalıntılar da vadinin çevresinde yer almaktadır.

Frig dilinde "gölge" anlamına gelen bir kelime bulunmamaktadır. Ancak, Friglerin dini inançlarında doğa tanrıçası Matar önemli bir yer tutar ve bu tanrıça ile ilgili tapınım ve ritüellerde açık hava tapınakları ve kayalık alanlar kullanılırdı.

Friglerin haritasının neden yok olduğuna dair doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Friglerin yayılım alanını gösteren haritalar mevcuttur. Frigler, Orta Anadolu bölgesinde, özellikle Sakarya Nehri civarında ve Eskişehir, Afyon, Kütahya gibi şehirlerde yaşamışlardır.

Friglerin Anadolu'ya gelişi ve Trak göçleri, MÖ 1200 civarında başlayan ve dört yüzyıl süren bir göç hareketidir. Frigler, Güneydoğu Avrupa'dan Anadolu'ya göç eden Trak boylarından biri olarak kabul edilirler. Trak göçleri ile birlikte Frigler, Marmara Denizi'nin güneyine yerleşmiş ve önce Troya'yı ele geçirmişlerdir.

İyonya ile birlikte Anadolu'da kurulan diğer uygarlıklar şunlardır: 1. Hititler: Kızılırmak dolaylarında devlet kurmuşlardır, başkentleri Hattuşaş'tır. 2. Frigler: Sakarya Nehri kıyısında kurulmuşlardır, başkentleri Gordion'dur. 3. Lidyalılar: Gediz ve Küçük Menderes nehirleri arasında, başkentleri Sard şehridir. 4. Urartular: Doğu Anadolu'da, başkentleri Tuşpa (Van)'dır. Bu uygarlıklar, tarih boyunca Anadolu'nun kültürel ve ekonomik gelişimine önemli katkılarda bulunmuşlardır.

İnönü Mağaraları'nda sırasıyla şu topluluklar yaşamıştır: 1. Frigler: Mağaralar, milattan önce 8. yüzyılda Frigler döneminde ev olarak kullanılmıştır. 2. Hititler: Mağaraların Hititler tarafından da kullanıldığı düşünülmektedir. 3. Romalılar: Hristiyanlık döneminde mağaraların Romalılar tarafından aktif olarak kullanıldığı belirtilmektedir. 4. Kaşkalar: Mağaralarda, Geç Tunç Çağı'na tarihlenen buluntular arasında, Anadolu'nun kayıp topluluğu Kaşkalar'a ait izler de bulunmuştur.