Fobi

Mahsur kalma korkusunun (klostrofobi) bazı nedenleri: Travmatik deneyimler. Çocukluk döneminde yaşanan zorlayıcı deneyimler. Genetik yatkınlık. Kontrol kaybı korkusu. Öğrenme süreci. Klostrofobi, ilaç tedavisi, bilişsel davranışçı terapi ve yaşam tarzı değişikliklerini içeren tedaviyle yönetilebilir.

Yalan Dünya dizisinde Bora Alsancak'ın hastalığı griptir. 11. bölümde, ağır bir grip geçiren Bora, doktor fobisi yüzünden hastaneye gitmemektedir.

Fobi, bir nesneye veya duruma karşı sürekli ve aşırı korkuyla tanımlanan bir tür kaygı bozukluğudur. Fobi kelimesi, Yunanca "korku" veya "dehşet" anlamına gelen "phobos" kelimesinden türemiştir. Fobiler, özgül fobiler, sosyal fobi ve agorafobi olarak sınıflandırılır. Özgül fobiler: Belirli bir nesne veya durum (örneğin, örümcek, yükseklik, hayvanlar) hakkında aktif kaçınmaya yol açan belirgin korku veya endişeyi içerir. Sosyal fobi: Kişinin başkalarıyla etkileşimde bulunurken değerlendirilme veya eleştirilme korkusudur. Agorafobi: Kaçmanın zor olabileceği açık veya kalabalık alanlardan aşırı ve irrasyonel bir şekilde korkma durumudur.

Evet, tripofobi ve delik fobisi aynı anlama gelir. Tripofobi, nesnelerin yüzeyinde bulunan delik ve boşluk birikimlerine karşı duyulan aşırı korku ve iğrenmedir.

Hayır, tripofobi ve trifobi aynı değildir. Tripofobi, nesnelerin yüzeyindeki delik ve boşlukların birikmesinden duyulan aşırı korku ve iğrenmedir. Trifobi ise delikler, çatlaklar, tümsekler veya oyuklar birikiminden duyulan korku veya iğrenmedir. Tripofobi, Yunanca "trypa" (delik) ve "phobos" (korku) kelimelerinden türetilirken, trifobi için böyle bir kelime kökeni bulunmamaktadır.

Filofobi, aşık olma veya duygusal bağ kurma korkusudur. Filifobi hakkında ise herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Filofobi belirtileri ve teşhisi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Uçak fobisi olan biri uçağa binerse, uçuş öncesinde veya esnasında bazı semptomlar gösterebilir. Bu semptomlar arasında şunlar yer alır: kalp atışında hızlanma ve nabızda artış; baş dönmesi; kaygı düzeyinde artış; nefes darlığı; titreme; kaslarda kasılma ve katılaşma; panik atak geçirme; gerginlik hissi; hızlı soluk alıp verme; mide bulantısı ve diğer gastrointestinal rahatsızlıklar. Uçak fobisi olan kişiler, bu korkuyu azaltmak için kaçınma davranışları da gösterebilir. Uçak fobisi olan bir kişinin uçağa binmesi durumunda, uzman desteği alması ve terapi sürecinden geçmesi önerilir. Uçakla seyahat etmek, genel olarak en güvenli ulaşım yollarından biridir.

Yükseklikten korkmak, yani akrofobi, tehlikeli değildir ancak kişinin günlük yaşamını ve işlevselliğini olumsuz etkileyebilir. Akrofobiye sahip bireyler genellikle yüksek yerlerde panik atak belirtileri gösterebilir veya bu tür durumlardan tamamen kaçınma eğilimi gösterebilir. Yükseklik korkusunun tehlikeli olup olmadığı ile ilgili daha doğru bilgi almak için bir uzmana danışılması önerilir.

"Body/Antibody" filminin konusu, germofobik Kip'in, Celine ile taşındıktan sonra yanına taşınmasıyla birlikte aşka kapılması ve hayatında ilk kez başka bir kişiye yaklaşma fırsatı bulmasıdır. Film, 2007 yılında Kerry Douglas Dye ve Jordan Hoffman tarafından yönetilmiş bir Amerikan komedi-drama filmidir.

Yükseklik korkusu (akrofobi) olan biri, yüksek yerlerde bulunduğunda yoğun kaygı, korku ve hatta ölme hissi yaşayabilir. Yükseklik korkusu olan kişilerin sergilediği bazı davranışlar: Fiziksel belirtiler: Baş dönmesi, terleme, titreme, nefes darlığı ve kalp çarpıntısı gibi fiziksel tepkiler gösterirler. Psikolojik belirtiler: Yüksekten düşme korkusu, kontrol kaybı yaşama endişesi ve yükseklikten kaçma isteği duyarlar. Kaçınma davranışı: Yükseklik içeren durumlardan (merdiven çıkmak, yüksek katlı binalarda bulunmak) tamamen kaçınma eğilimi gösterirler. Yükseklik korkusu belirtileri yaşayan kişilerin bir psikiyatri uzmanına başvurması önerilir.

Çocukta ses fobisinin neden olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, çocuklarda ses hassasiyetinin bilinen bir neden olmadan ortaya çıkabileceği gibi işitsel işlemleme bozuklukları, duyu bütünleme bozuklukları, otizm spektrum bozukluğu veya bazı nörogelişimsel bozuklukların bir bulgusu olarak da görülebileceği bilinmektedir. Çocuklarda ses bozukluklarının bazı nedenleri ise şunlardır: doğuştan gelen ses hastalıkları; yanlış ses kullanımı alışkanlıkları; psikojenik travma ve stres; genetik bozukluklar ve sendromlar. Çocuklarda ses bozukluğu belirtileri fark edildiğinde bir kulak-burun-boğaz uzmanına başvurulması önerilir.

Yüksekten korkan bir insanın ne yapması gerektiği ile ilgili bilgi bulunamamıştır. Ancak, yükseklik korkusunu (akrofobi) yenmek için uygulanabilecek bazı yöntemler şunlardır: Bilişsel davranışçı terapi (BDT). Maruz bırakma terapisi. İlaç tedavisi. Destek grupları ve psikoeğitim. Yükseklik korkusu olan bir kişinin, bir uzmana danışarak çözüm yolu araması önerilir.

Deprem fobisinin (seismophobia) bazı nedenleri: Travmatik deneyimler: Daha önce yaşanan büyük ve yıkıcı depremler, özellikle yakınların ve evin kaybedilmesi, aşırı korku ve endişe yaratabilir. Coğrafi konum: Deprem riskinin yüksek olduğu bölgelerde yaşamak, sürekli bir tehdit hissi yaratabilir. Medya etkisi: Depremlerle ilgili sürekli haber ve belgesel izlemek, derin korku ve endişe yaratabilir. Bilgi eksikliği: Depremin nasıl oluştuğu, önlem alma ve deprem anında yapılması gerekenler hakkında yanlış veya eksik bilgi, fobiyi tetikleyebilir. Belirsizlik hissi: Depremin ne zaman ve nerede meydana geleceğini bilememek, kişide belirsizlik ve kaygı yaratır.

Yalnızlıktan korkma fobisi, "monofobi" veya "otofobi" olarak adlandırılır. Monofobinin bazı belirtileri: Psikolojik belirtiler: Yalnızlık kişide yoğun endişe ve korku uyandırması, sosyal ortamlarda dışlanmış hissetme, yalnız olmaktan kaçınma isteği. Fiziksel belirtiler: Baş dönmesi, titreme, nefes darlığı, kalp çarpıntısı, terleme, mide bulantısı. Monofobinin nedenleri arasında çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar, genetik faktörler ve panik bozukluk gibi durumlar yer alır. Tedavi, bilişsel davranışçı terapi, maruz bırakma terapisi, psikoterapi ve duyarsızlaştırma terapisi gibi yöntemlerle yapılır.

Kalabalık fobisi olan kişiye sosyal fobi veya sosyal anksiyete bozukluğu olan birey denir. Sosyal fobi, kişinin başkaları tarafından gözlem altında tutulmaktan veya yargılanmaktan korkması sonucu ortaya çıkan yoğun anksiyete, korku, özbilinç ve utanç duygularını ifade eder. Sosyal fobi belirtileri arasında kalabalık ortamlarda nefes darlığı, aşırı terleme, titreme, baş dönmesi, mide bulantısı gibi fiziksel semptomlar bulunur. Sosyal fobi tedavi edilmezse duyulan korku, sosyal beceri eksikliği veya yaşanan kötü bir olay sonucunda ağırlaşarak panik atağa dönüşebilir. Sosyal fobi teşhisi ve tedavisi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Kedi sevmeyen kişiye genellikle "kedi sevmeyen" denir. Ayrıca, bazı kaynaklarda bu kişilerin ortak özellikleri şu şekilde sıralanmıştır: Sevgiyi kendi programlarına göre almak isterler. Seçilen olmaya katlanamazlar. Bağımsızlık, onlar için kabalıkla eşdeğerdir. Tüm ilişkilerde, hiyerarşinin net çizgilerle belirlenmesini isterler. Durduk yere gördükleri sevgiden hazzetmezler. Doğal davranışları yanlış yorumlarlar ve reddedildiklerini düşünürler. Hayvanların, hep kendilerine minnettar olmasını beklerler. Kedilerin tahmin edilemezliği onları korkutur. Bu özellikler, kişisel tercihlere ve hayvanlarla olan ilişki biçimlerine göre değişebilir.

Telefon fobisini (telefobi) yenmek için bazı öneriler: Kademeli maruz bırakma: Kısa mesajlaşmaya başlayarak telefonla konuşma pratiği yapılabilir. Sadece acil durumları arama: Başlangıçta sadece gerçekten acil durumlarda veya kısa bilgi alınıp verilmesi gereken durumlarda telefon kullanılabilir. Sesli mesaj kullanma: Ulaşılamadığında hemen kapatmak yerine sesli mesaj bırakılabilir. Kontrollü görüşmeler planlama: Görüşmeden önce ne söyleneceğini hazırlamak kaygıyı azaltabilir. Korkunun kaynağını anlama: Fobinin altında yatan nedenler belirlenerek çözüm yolları aranabilir. Olumlu düşünce kalıpları: Olumsuz düşünceler yerine yapıcı ve olumlu düşünceler yerleştirilmeye çalışılabilir. Fiziksel ve zihinsel rahatlama teknikleri: Derin nefes alma ve meditasyon gibi tekniklerle stres azaltılabilir. Profesyonel yardım: Fobi çok şiddetliyse bir terapistten yardım alınabilir. Bu süreçte sabırlı olmak ve düzenli olarak bu adımları uygulamak önemlidir.

Uzay fobisinin (alan fobisi) nedenleri arasında şunlar sayılabilir: Dengeyi kaybetme ve düşme korkusu. Büyüklük, boşluk ve derinlik korkusu. Uzay fobisinin genetik, çevresel ve deneyimsel faktörlerin etkisiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Fobilerin hastalık değil, huy veya kişilik özelliği olduğu ve tedavisinin olmadığı gibi yanlış inanışlar, bu tür sorunlara sahip kişilerin yardım almasını geciktirebilir. Eğer bu tür bir korku günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa, bir uzmana danışılması önerilir.

Phobia (2016) filmi, başarılı bir ressam olan Mehak'ın yaşadığı bir olay sonucunda agorafobik bir yaşam sürmeye başlamasını ve bu durumun hayatına etkilerini anlatır. Bir taksi şoförü tarafından tacize uğraması, Mehak'ın halka açık yerlerden ve kalabalıklardan aşırı derecede korkmasına neden olur. Phobia (2013) filmi ise, karısının ölümünden sonra şiddetli bir agorafobi geliştiren ve evinde hayaletlerle karşılaşmaya başlayan Jonathan'ın hikayesini konu alır.

Matematik fobisinin (matematik kaygısı) bazı nedenleri: Çocukluk döneminde yaşanan olumsuz deneyimler. Öğrenilen önyargılar. Eğitim tekniği. Başarısız olma korkusu. Genetik ve deneyim eksikliği. Çevresel faktörler.