Fıkra

En komik Temel Dursun fıkralarından biri şu şekildedir: Beş Para Etmez: Temel ve Dursun kavga ederken bir ara laf yarışına girerler. Hemen bir taksi çağıran Temel, taksiciye "Söyle bakalım, beni Trabzon Merkez'e kaça götürürsün?" diye sorar.

Dünyanın en komik fıkrası olarak kabul edilen, İngiltere'de yapılan bir araştırmada seçilen fıkra şu şekildedir: Fıkra: Ormanda dolaşan iki avcıdan biri birdenbire yere düşer. Arkadaşı, düşen adamın nefes almadığını ve gözlerinin ferinin söndüğünü görür. Bunun üzerine telefonla acil yardımı arar ve "Arkadaşım öldü, ne yapabilirim?" diye sorar. Telefondaki ses yanıtlar: "Sakin olun. Size yardım edebilirim. Ama önce arkadaşınızın ölüp ölmediğinden emin olalım." Telefonda bir süre sessizlik olur ve bir silah sesi işitilir. Avcı telefonu tekrar eline alır ve şöyle der: "Evet, tamam. Şimdi ne yapacağım?".

Dünyanın en komik fıkrası olarak kabul edilen, İngiltere'de yapılan bir araştırmada seçilen fıkra şu şekildedir: Fıkra: Ormanda dolaşan iki avcıdan biri birdenbire yere düşer. Arkadaşı, düşen adamın nefes almadığını ve gözlerinin ferinin söndüğünü görür. Bunun üzerine telefonla acil yardımı arar ve "Arkadaşım öldü, ne yapabilirim?" diye sorar. Telefondaki ses yanıtlar: "Sakin olun. Size yardım edebilirim. Ama önce arkadaşınızın ölüp ölmediğinden emin olalım." Telefonda bir süre sessizlik olur ve bir silah sesi işitilir. Avcı telefonu tekrar eline alır ve şöyle der: "Evet, tamam. Şimdi ne yapacağım?".

"Balık Baştan Kokar" deyiminin hikayesi, bir Bektaşi fıkrasına dayanmaktadır: İhtiyar bir adam, balık almaya balık pazarına gider ve balıkçı tezgahlarını gezmeye başlar. Balıkçı, ihtiyarı takip ederken onun ne yaptığını sorar.

Düşünce yazıları üç ana kategoriye ayrılır: 1. Deneme: Sanat, edebiyat, hayat gibi konularda yazarın kendi düşüncelerini kesin sonuçlara varmaksızın açıkladığı yazılar. 2. Eleştiri (Tenkit): Bir eseri, sanatçıyı veya dönemi değerlendirme amacıyla yazılan yazılar. 3. Fıkra (Köşe Yazısı): Yazarın günlük olaylar, ülke sorunları gibi konular hakkındaki görüşlerini paylaştığı, kanıtlama amacı taşımayan kısa yazılar.

"Köylü Hizmetçi" ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Fıkra: Bir köylü, hizmetçisinin kahve fincanlarını dökmeden üst kata taşımasını merak eder ve hizmetçiye sorar: "Evladım, sen daha önce garsonluk yaptın mı?" Hizmetçi, fincanlara kahveleri koyduktan sonra ağzına birer yudum aldığını ve içeri girerken tekrar fincanlara boşalttığını söyler. Bu fıkra, hizmetçinin kurnazlığını ve işini nasıl yaptığını anlatır. 2. Film: "Köylü Kızı İstanbul'da" adlı 2004 yapımı bir film de bu ifadeyle ilişkilidir.

En iyi fıkralar arasında şunlar öne çıkmaktadır: 1. Temel ve Pilotluk: Temel, pilot olmaya karar verir ve uçuş okuluna yazılır. Uygulamalı sınavda, üç motor da arızalanınca "Paraşütü takarım, atlarım hocam" der. 2. Nasrettin Hoca ve Eşeği: Hoca, eşeğine şemsiye takmasını soranlara, "Eşek, yağmurda ıslandıkça fiyatı düşmez" diye cevap verir. 3. Doktor ve Temel: Doktor, Temel'e günde üç defa ilaç almasını söyler. Temel, "Aç mı, tok mu alayım?" diye sorar, doktor ise "Her ikisi de fark etmez, yeter ki su ile al" der. 4. Dursun'un Problemi: Dursun doktora gider ve "Doktor bey, ben sabah kalkamıyorum, öğlene kadar uyuyorum" der. Doktor, "Gece kaçta yatıyorsun?" diye sorar. 5. Maymun ve Otobüs Şoförü: Otobüs şoförü, kadın yolcuya "Aman tanrım, ne kadar çirkin bir bebek" der. Kadın sinirlenir ve "Büyük bir terbiyesizlik ettin" diye karşılık verir.

İpe Un Sermek hikayesi, Nasreddin Hoca fıkralarından biridir. Olay şöyle gelişir: Nasreddin Hoca'nın komşuları, ondan sürekli bir şeyler istedikleri için Hoca bıkmış durumdadır. Komşu, "Amma yaptın Hoca, ipe un serilir mi?" diye sorduğunda Hoca, "İnsanın vermeye gönlü olmayınca, ipe un da serer" cevabını verir.

Nasrettin Hoca'nın fıkraları komik olarak kabul edilir çünkü: 1. Alışılmışın dışında bir karakter olması: Nasrettin, bir efsane olarak hem bir kişi hem de hiç kimsedir, bu da fıkralarının evrensel olmasını sağlar. 2. Derin felsefi düşünceler içermesi: Fıkralar, etik, mantık, varoluşsal ve metafizik gibi çeşitli konuları ele alarak düşündürücüdür. 3. Günlük hayattan kesitler sunması: Fıkralar, sıradan olayları sıra dışı bir zekayla ele alır ve her durumdan bir ders çıkarır. 4. Mizahi dil kullanımı: Anlatımlar basit, doğrudan ve mizahi bir dille yapılır, bu da dinleyicilerin hem gülüp hem de düşünmesini sağlar.

Nasrettin Hoca'nın üç fıkrası: 1. Ye Kürküm Ye: Nasrettin Hoca, bir zengin konağına fakir kıyafetlerle gitmiş ve ilgi görmemiş. Daha sonra güzel bir kürk giyip geri dönmüş ve herkes ona saygı göstermiş. Hoca, kürküne bakarak "Ye kürküm ye!" demiş. 2. Parayı Veren Düdüğü Çalar: Nasrettin Hoca, pazarda düdük satan bir çocuğa rastlamış ve düdüklerin fiyatını sormuş. Çocuk "Bir akçe" demiş. Hoca, "Parayı vermezsem düdüğü çalamaz mıyım?" diye sormuş, çocuk da gülerek "Parayı veren düdüğü çalar!" demiş. 3. İpe Un Sermek: Nasrettin Hoca, komşusundan un istemiş. Komşu, "Unum var ama serilecek ipim yok!" demiş. Hoca gülerek "İpe un serildiğini ilk defa duyuyorum!" demiş.

Anekdot ve fıkra kavramları birbirine yakın olsa da aynı şey değildir. Anekdot, bir edebi eserde anlatılan olayın başlı başına ayrı bir bütünlük gösteren parçası, kısa öykü veya menkıbe anlamına gelir. Fıkra ise, genellikle mizahi yönü ağır basan, kısa ve özlü anlatımı olan güldürücü öykü olarak tanımlanır.

Nasreddin Hoca'nın en komik fıkralarından biri "Parayı Veren Düdüğü Çalar" fıkrasıdır: Çocuklar, pazara gelen Nasreddin Hoca'nın etrafını sarmış ve "Hoca, bana düdük al!" demişler.

Fıkra, bir yazarın günlük olaylar veya düşünceler hakkındaki görüşlerini, akıcı bir dille anlattığı kısa fikir yazılarına verilen isimdir.

Nasrettin Hoca, eşeğine ters binme sebebini saygısızlık yapmamak için açıklamıştır. Fıkraya göre, Hoca cuma namazından çıktıktan sonra eşeğine binmiş, ancak eşek hızlı hızlı yürüyerek kalabalığın önüne geçmiş. Hocanın arkası cemaate dönük olunca, hemen eşekten inip tersine binmiş.

"Fark Var" ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Fıkra: "Fark Var" fıkrası, bir başhekimin deliler hastanesinde hastaların rakam söyledikten sonra gülmelerini sormasıyla başlar. 2. Şarkı: "Fark Var" aynı zamanda Ceza'nın 2006 yılında çıkardığı "Yerli Plaka" albümündeki bir şarkının adıdır.

Nasreddin Hoca'nın en komik fıkralarından biri olarak şu fıkra gösterilebilir: Ya Tutarsa?: Nasreddin Hoca bir gün gölün kıyısına gider ve elinde koca bir kaşık yoğurdu göle boşaltmaya başlar.

Nasrettin Hoca'nın en çok sevilen fıkralarından biri "Parayı Veren Düdüğü Çalar" fıkrasıdır. Fıkranın konusu: Hoca, pazarda düdük satan bir adamın önünde durur ve düdüklerin fiyatını sorar. Adam, "Parayı veren düdüğü çalar!" der.

Terekeme fıkralarından bazıları şunlardır: 1. Hambal Hasan: Hambal Hasan, sırtına yüklediği iki telis arpayla hapan mevkiinden istasyon mahallesine doğru yürürken, karşısına çıkanların "Saat kaç?" sorusuna burnundan soluyarak cevap verir. 2. Günahsız Cenaze: Adamın hırsız olduğu gerekçesiyle cenazesine kimse gelmez. İki oğlu, babalarının cenazesini tek başlarına kaldırmak zorunda kalır. 3. Namaz Gılmır: Terekemenin biri hiç camiye gitmemiştir. Bir gün oğlu, "Bugün Kadir Gecesi, camiye gidelim" der. Baba istemese de oğlu ısrar eder ve ikisi de akşam namazına giderler. 4. Kız İsteme: Uygun gelin adayı bulunduğunda, kız tarafına haber gönderilerek kız istemeye gidilir. 5. "Beh" Takma: Kız isteme olayından sonra, erkek tarafından gelen kişiler tekrar kız evine giderek "beh"lerini takarlar.

Fıkra, anonim halk edebiyatı türlerinden biri olup, genellikle kısa, mizahi ve öğretici hikayelerdir. Örnek fıkralar: 1. Nasreddin Hoca Fıkrası: Bir gün Nasrettin Hoca, bir grup insana büyük bir hikaye anlatırken, birden durur ve der ki: "Herkes ne kadar da beni dikkatle dinliyor. Şimdi size bir soru soracağım." "Eğer bir insanın cebinde bir yumurta, cebinde bir taş ve cebinde bir de para varsa, hangi biri en değerli?" diye sorar Hoca. Birçok kişi cevap vermeye çalışır ama kimse doğru cevabı bulamaz. Nasrettin Hoca gülerek şöyle der: "En değerli olan para, çünkü o cebinizdeki taş ve yumurtayı alır ve size yemeğinizi alır". 2. Meslek Sırrı Fıkrası: Hakim hırsıza sorar "O dükkana nasıl girdin?" Hırsız biraz düşünür ve "Hakim bey, biz buraya cezamızı çekmeye geldik, meslek sırrı vermeye değil". 3. Piyanoya Eşlik Etmek Fıkrası: Küçük çocuk piyano çalarken köpeği de havlayarak kendisine eşlik ediyormuş. Gazetesini okumaya çalışan babanın ise artık sabrı taşmış. En sonunda "Evladım, şunun bilmediği bir parça çalsana...".

Nasrettin Hoca, eşeğe ters binme sebebini saygısızlığı önlemek olarak açıklamıştır. Fıkraya göre, Hoca cuma namazından çıktıktan sonra eşeğine binmiş ve cemaatle birlikte eve giderken eşek hızlı hızlı yürüyerek kalabalığın önüne geçmiş. Yanındakiler nedenini sorunca, Hoca şöyle demiş: > "Siz önüme düşseniz, arkanızı bana dönmüş olacaksınız; bu usulsüzlük ve saygısızlık olur.