Fasulye

Fasulye, karanlıkta sınırlı bir şekilde büyüyebilir ancak bu durum sağlıklı ve sürdürülebilir değildir. Karanlıkta büyüyen fasulyeler, ilk aşamalarda (çimlenme ve gençlik dönemi) belirli ölçüde büyüme gösterebilirler. Optimal büyüme için fasulyenin günde sekiz ila on saat güneş ışığı alması gerekmektedir.

Maş fasulyesi ve börülce için diğer kullanılan isimler şunlardır: - Maş fasulyesi ayrıca "cin börülcesi" olarak da bilinir. - Börülce ise "karnıkara" olarak da adlandırılabilir.

Kiraz ve barbunya farklı şeylerdir. Barbunya, baklagiller familyasından, kırmızı renkli, iri taneli bir fasulye çeşididir. Kiraz ise küçük ve kırmızı renkli bir meyvedir.

Tunceli'de faaliyet gösteren fasulye kooperatifi, Ovacık 94 Mahallesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi'dir.

Denizli'nin Çameli ilçesi, doğal güzellikleri ve yerel ürünleri ile meşhurdur. Meşhur olduğu bazı şeyler: Yaylacık Dağı: Yamaç paraşütü ve delta kanat sporları için uygun bir dağdır. Kolak Gölü: Krater gölü olup, çevresinde piknik alanları ve mesire yerleri bulunmaktadır. Çameli fasulyesi: İklimin fasulye üretimine elverişli olması nedeniyle ayrı bir tat ve lezzete sahiptir. Çameli cevizi: Rakımın yüksek olması ve toprak yapısı sayesinde kaliteli ceviz yetiştirilmektedir.

Kırmızı fasulye ile yapılabilecek bazı salatalar şunlardır: 1. Enginarlı Kırmızı Fasulye Salatası: Haşlanmış enginar, Meksika fasulyesi, gümüş soğan, sarı biber, pul biber, sarımsak, maydanoz, zeytinyağı ve limon suyu ile hazırlanır. 2. Klasik Kırmızı Fasulye Salatası: Haşlanmış kırmızı fasulye, domates, salatalık, yeşil biber, limon suyu, zeytinyağı ve tuz ile yapılır. 3. Soya Filizli Kırmızı Fasulye Salatası: Haşlanmış kırmızı fasulye, soya filizi, kırmızı biber, mısır, kornişon turşu ve nar ekşisi ile harmanlanır.

Türkiye'de yaklaşık 80 çeşit fasulye bulunmaktadır.

Sırık fasulyenin en iyisi olarak Pazaryeri Sırık Fasulyesi gösterilmektedir. Ayrıca, İspir fasulyesi de sırık fasulyenin iyi bir çeşidi olarak kabul edilir ve çabuk pişmesi ve lezzetli olması ile bilinir.

En iyi İspir fasulyesi, geleneksel İspir fasulyesi olarak bilinir. Diğer İspir fasulyesi çeşitleri arasında Oltu fasulyesi ve şeker fasulye de yer alır.

Kutu fasulye (konserve fasulye), sağlıklı bir besin olarak kabul edilir, ancak bazı avantajları ve dezavantajları vardır. Sağlık yararları: - Pratiklik: Hızlı bir yemek alternatifi sunar ve genellikle daha kısa pişirme süresine sahiptir. - Antioksidanlar: İçerdiği antioksidanlar, hücre hasarını azaltmaya yardımcı olabilir. - Protein ve lif: Kuru fasulye gibi kutu fasulye de yüksek protein ve lif içeriği ile sindirim sistemini destekler ve kan şekeri seviyelerini dengeler. Potansiyel riskler: - Yüksek sodyum: Konserve fasulyenin tuz içeriği yüksek olabileceğinden, tansiyon problemi olan bireyler için risk oluşturabilir. - BPA: Bazı konserveler, BPA gibi kimyasallar içerebilir, bu nedenle BPA içermeyen ambalajları tercih etmek önemlidir. Her iki tür fasulyeyi de dengeli bir şekilde tüketmek, sağlık açısından faydalı olacaktır.

Yerli ve ithal fasulye arasındaki farklar şunlardır: 1. Menşei ve Çeşit: Yerli fasulyeler, üretildiği bölgenin iklim özelliklerine uygun ve kendine has lezzetlere sahiptir. 2. Tanelerin Homojenliği: Yerli fasulyelerin taneleri homojen ve parlak renklidir. 3. Pişme Süresi ve Kalite: Yerli fasulyeler, daha kısa sürede pişer ve genellikle daha kaliteli olarak kabul edilir. 4. Ekonomik Faktörler: Yerli fasulye üretimi, bazı yıllarda verim düşmeleri nedeniyle ithalata ihtiyaç duyulmasına rağmen, genel olarak daha ekonomiktir.

Fasulye en hızlı şekilde suda çimlendirme yöntemiyle çimlendirilebilir. Bu yöntem için: 1. Fasulye tohumları bir kap suya konur ve 8-12 saat bekletilir. 2. Bekleme süresi sonunda tohumlar sudan çıkarılır ve bir süzgeçte bekletilir. 3. Günlük olarak su ile nemlendirilerek 3-5 gün içerisinde filizlenmesi sağlanır. Ayrıca, pamukta çimlendirme yöntemi de hızlı ve etkili bir seçenektir. Bu yöntem için: 1. Bir avuç pamuk ikiye bölünür ve cam kasenin dibine yarısı yayılır. 2. Kuru fasulyeler pamuğa yan yana olacak şekilde dizilir. 3. Kalan pamuk fasulyelerin üzerine yerleştirilir ama bastırılmaz. 4. Kaseyi ışık alan aydınlık bir alana konur ve pamuğu ıslatacak şekilde su eklenir. 5. Pamuk kurudukça az miktarda su eklenerek nemlendirilir. Çimlendirme sürecinde sıcaklık (20-25°C) ve nem dengesi önemlidir; aşırı sulama tohumların çürümesine neden olabilir.

Evet, pamuksuz da fasulye yetiştirilebilir. Fasulye yetiştirmek için pamuk kullanımı, genellikle evde yapılan deneylerde tercih edilir.

En güzel beyaz kuru fasulye çeşitleri arasında Dermason Fasulyesi ve İspir Fasulyesi öne çıkmaktadır. - Dermason Fasulyesi: Orta büyüklükte, oval şekilli ve beyaz renklidir. - İspir Fasulyesi: Küçük taneli, ince kabuklu ve hızlı pişen bir çeşittir.

Alman Ayşe kadın fasulye tohumu, ilkbahar ve yaz aylarında ekilmeye uygundur.

Erzurum'da İspir fasulyesi dışında meşhur olan diğer fasulye türleri şunlardır: 1. Hınıs Fasulyesi: Erzurum'un Hınıs ilçesine özgü, yuvarlak veya oval şekilli, beyaz renkli bir fasulye türüdür. 2. Şeker Fasulye: Erzurum ve çevresinde yetişen, İspir fasulyesine benzer bir tür olup, daha tatlımsı bir aromaya sahiptir. 3. Oltu Fasulyesi: Erzurum'un Oltu ilçesinde yetişen, İspir fasulyesine oldukça benzeyen, biraz daha küçük ve oval yapılı bir fasulye çeşididir.

Fasulye çimlendirme için iyi drene edilmiş, kumlu-tınlı ve hafif asit toprakları tercih edilmelidir. Ayrıca, toprağın pH seviyesinin 5,2'nin altında olmaması gerekir, aksi takdirde bitkide sararma, bodurluk, yapraklarda kıvrılma ve buruşma görülebilir.

Küçük taze fasulyenin adı "çalı fasulyesi" olarak bilinir.

Şeker hastaları, glisemik indeksi düşük olan fasulyeleri yemelidir.

Magnum oturak fasulye ekimi ilkbahar ve sonbahar aylarında yapılabilir.