Endoskopi

Ferritin düşüklüğü doğrudan endoskopi gerektirmez, ancak altta yatan nedeni belirlemek için bazı testler yapılabilir. Bu testler arasında: Tam kan sayımı. Dışkıda gizli kan testi. Endoskopi ve kolonoskopi. Ferritin düşüklüğü belirtileri yaşıyorsanız, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurmanız önerilir.

Sistoskopi, idrar yolu, mesane ve prostatı incelemek için yapılan endoskopik bir işlemdir. İşlem genellikle şu aşamalarla gerçekleştirilir: 1. Hazırlık: İşlem öncesi hastaya bilgi verilir, tıbbi geçmişi değerlendirilir ve gerekirse antibiyotik alınır. 2. Anestezi: Genellikle lokal anestezi uygulanır, ancak genel anestezi de gerekebilir. 3. Pozisyon Alma: Hasta sırt üstü yatırılır veya belirli bir pozisyonda oturtulur. 4. Sistoskopun Yerleştirilmesi: Ucunda kamera ve ışık kaynağı bulunan sistoskop, idrar yoluna (üretra) yerleştirilir ve mesaneye kadar ilerletilir. 5. Gözlem ve İnceleme: Mesanenin iç yüzeyi incelenir, gerekirse renkli görüntüler alınır ve biyopsi yapılabilir. 6. Tedavi: Patolojik bir durum tespit edilirse, sistoskop içinden cerrahi aletler veya lazer kullanılarak müdahale edilebilir. 7. Sistoskopun Çıkarılması: İşlem tamamlandığında sistoskop çıkarılır. 8. Sonrası Bakım: Hasta bir süre gözlem altında tutulur ve doktorun önerilerine uyulması gerekir. İşlem genellikle 5 ila 20 dakika arasında sürer, ancak ek prosedürler gerektiğinde bu süre uzayabilir.

Endoskopik balon dilatasyonu (pnömatik dilatasyon), akalazya tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Avantajları: Aynı gün içinde hastanın evine dönebilmesi. Ameliyat yarasının olmaması. Dezavantajları: Kanama ve delinme riski (%2-8). Dilatasyon sonrası gelişebilen reflü özofajit riski (%3). Bu yöntem, özellikle 40 yaş üzerindeki hastalarda daha iyi sonuçlar verir.

Endoskopide antrumda erozyon, mide antrumunda (mide çıkışına yakın alt kısım) meydana gelen ve mide zarında yüzeysel hasarlara (erozyonlar) neden olan bir durumu ifade eder. Erozyonların bazı nedenleri: Ağrı kesiciler (NSAID'ler): Aspirin, ibuprofen ve naproksen gibi ilaçlar. Alkol tüketimi. Sigara kullanımı. Stres. Helicobacter pylori enfeksiyonu. Safra reflüsü. Erozyonlar, mide asidi, alkol, ilaçlar veya safra gibi tahriş edici maddelerin etkisiyle oluşur. Teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Endoskopide evre kaç olursa tehlikeli sorusuna yanıt bulunamadı. Ancak, mide kanserinin evreleri hakkında bilgi verilebilir. Mide kanseri dört evrede görülür: Birinci evre. İkinci evre. Üçüncü evre. Dördüncü evre. Endoskopi, mide kanserinin erken evrede teşhisi için kullanılan bir yöntemdir. Endoskopi veya herhangi bir tıbbi işlem öncesinde bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Çölyaklı birinin mide biyopsisi, endoskopi yardımıyla yapılır. İşlem şu şekilde gerçekleşir: 1. Hazırlık: Endoskopi öncesi, genellikle 12 saat boyunca yemek yemekten ve içmekten kaçınılması gerekir. 2. Uygulama: Doktor, ucunda ışık ve kamera bulunan esnek bir tüpü (endoskop) ağızdan, yemek borusundan geçip mideye ve bağırsağa ulaştırır. 3. Biyopsi Alımı: Endoskop içindeki bir alet yardımıyla bağırsaktan dört adet doku örneği alınır. 4. Sonlandırma: İşlem genellikle 8-10 dakika sürer ve ardından hasta aynı gün evine dönebilir. Biyopsi sırasında, mide veya bağırsakta hafif tahriş ve endoskopi sonrası şişkinlik, gaz veya kusma gibi yan etkiler görülebilir. Çölyak hastalığı şüphesi veya tanısı olan kişilerin, biyopsi ve diğer tıbbi işlemler için bir uzmana danışmaları önerilir.

ERUS, tıpta endoskopik rektal ultrasonografi veya endorektal ultrasonografi olarak bilinir. ERUS'un kullanım alanlarından bazıları: Rektum, makat (anüs) ve prostat kanserlerinin teşhis ve evreleme süreçlerinde; Rektum kanserli hastalarda ışın tedavisi sonrası tümörün küçülüp küçülmediğini anlamakta; Dışkı veya gaz kaçırma durumlarında rektum ve çevresindeki kasların değerlendirilmesinde.

Sialendoskopi, tükürük bezi kanalının endoskopik olarak görüntülenmesi ve buna bağlı olarak da tükürük bezi hastalıklarının tanısının konduğu ve tedavisinin yapıldığı endoskopik girişimsel bir işlemdir. Sialendoskopinin bazı avantajları: Estetik açıdan yara izi yoktur. Bez alınmadığı için sialendoskopi sonrasında yüzde asimetri oluşmaz. Tükürük bezi komşuluğundaki sinirlere hasar oluşturma ihtimali çok azdır. Cerrahi risk, bezin alınmasına göre oldukça azdır. Sialendoskopinin bazı dezavantajları: Maliyetli ve zor bir yöntemdir. Her hastaya uygulanamaz; bazı anatomik sebepler veya çok dar kanallar nedeniyle ağız içinden giriş yapılamaz. Sialendoskopi sırasında yapılan bazı müdahaleler: Taşların çıkartılması veya kırılması. Darlıkların genişletilmesi. Stentleme. Sialendoskopi, 1990'lı yıllarda popüler olmuş ve 2008 yılından itibaren Türkiye'de de kullanılmaya başlanmıştır.

EMR (Endoskopik Mukozal Rezeksiyon) ve ESD (Endoskopik Submukozal Diseksiyon), tıpta sindirim sistemi kanserleri ve erken dönem tümörlerin tedavisinde kullanılan minimal invaziv endoskopik yöntemlerdir. EMR, sindirim sistemindeki erken evre kanserleri veya kanser öncüsü lezyonları çıkarmak için kullanılır. ESD, daha büyük ve derin lezyonların çıkarılmasını sağlar. Her iki yöntem de geleneksel cerrahi yöntemlere göre daha hızlı iyileşme süreci, daha az ağrı ve düşük komplikasyon riski sunar.

Endoskopide Barrett, Barrett özofagusu anlamına gelir. Barrett özofagusu, yemek borusunun iç yüzeyini kaplayan epitel dokunun, mide ve/veya bağırsakların iç yüzünü örten dokuya benzer bir doku ile yer değiştirmesi durumudur. Bu durum, genellikle uzun süreli mide asidi reflüsü (gastroözofageal reflü hastalığı - GÖRH) sonucu ortaya çıkar. Barrett özofagusunun teşhisi için endoskopi sırasında alınan biyopsi örneklerinin histopatolojik incelenmesi gerekir.

Endoskopi enstrümanları iki ana kategoriye ayrılır: 1. Sert Endoskoplar: Laparoskopi, torakoskopi ve histeroskopi gibi alanlarda kullanılır. 2. Yumuşak Endoskoplar: Gastroskopi, enteroskopi, laringoskopi ve bronkoskopi gibi işlemlerde kullanılır. Bazı endoskopi enstrümanları: Gastroskop: Ağız içinden yemek borusu yoluyla mide ve oniki parmak bağırsağını incelemek için kullanılır. Kolonoskop: Makat yoluyla sindirim sisteminin alt kısımlarını, özellikle kalın bağırsağı incelemek için kullanılır. Enteroskop: İnce bağırsağı incelemek için kullanılır. Kapsül Endoskop: Sindirim kanallarında ilerleyerek detaylı tetkik için görüntü elde eder. ERCP: Safra ve pankreas kanallarındaki sorunları teşhis etmek veya tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca, endoskopi sırasında biyopsi yapmak için özel aletler de eklenebilir.

Mide kanserinde endoskopide görülebilecek bazı durumlar: Lezyonlar ve ülserler. Mukoza değişiklikleri. Derin tümörler. Endoskopi sırasında şüpheli bölgelerden biyopsi alınarak patolojik inceleme yapılır. Endoskopi, mide kanseri tanısının temelidir. Mide kanseri şüphesi durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Evet, genel cerrahlar bazı durumlarda endoskopi yapabilir. Özellikle cerrahi müdahale gerektiren durumlar (polip çıkarma, kanama durdurma gibi) veya laparoskopi gibi işlemler genel cerrahlar tarafından yapılabilir. Ancak, endoskopi yapılacak organa ve işlemin amacına bağlı olarak farklı tıp bölümleri de endoskopi yapabilir. Endoskopi gibi tıbbi işlemler için doğru bölümü seçmek ve olası komplikasyonların önüne geçmek için bir uzmana danışılması önerilir.

Endoskopide sedasyon uygulanması şart değildir, ancak işlemin daha rahat gerçekleştirilmesi için sıklıkla tercih edilir. Sedasyon, hafif etkili anestezik ilaçların damar içine enjekte edilerek hastanın yarı uyur bir hale getirilmesi işlemidir. Sedasyon uygulanmasının gerekli olduğu durumlar arasında, hastanın işlemi tolere edememesi, uzun sürmesi beklenen endoskopik işlemler ve hastanın istemesi sayılabilir. Özellikle ileri yaş, sedatif, anksiyolitik ve narkotik opioid ilaç kullanımı, ağır kardiyovasküler, pulmoner, renal, metabolik ve nörolojik hastalık gibi durumlarda sedasyon uygulamasının tehlikeli olabileceği belirtilmiştir. Endoskopi işlemi için sedasyon uygulaması, gastroenteroloji uzmanları tarafından güvenli bir şekilde gerçekleştirilir. Endoskopi işlemi öncesinde, kullanılan tüm ilaçlarla ilgili gastroenteroloji doktoruna bilgi verilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Hayır, gastroskopi ve endoskopi aynı şey değildir. Endoskopi, sindirim sisteminin, midenin, yemek borusunun, on iki parmak bağırsağının ve kalın bağırsağın görüntülenmesinin genel isimlendirmesidir. Gastroskopi ise yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağının birlikte incelenmesine denir. Gastroskopi, endoskopinin bir türüdür.

Nazal endoskopi (burun ve sinüslerin incelenmesi) genellikle 5 ila 15 dakika arasında sürer. Endoskopi süresi, uygulama bölgesine ve yapılacak işleme bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Skopi cihazı ile yapılan bazı işlemler: Ortopedi ve travmatoloji: Kırık ameliyatlarında kemiğin doğru konumlandırılmasını sağlamak ve platin veya vida takılması gereken vakalarda doğru açıyı belirlemek. Girişimsel radyoloji: Anjiyografi, balon anjiyoplasti, stent yerleştirme gibi minimal invaziv prosedürlerde damarların iç yapısını görüntülemek. Gastroenteroloji ve endoskopik işlemler: Baryumlu grafiler ile yemek borusu, mide ve bağırsakların detaylı görüntülenmesi. Üroloji: Böbrek taşı kırma ve idrar yolları görüntüleme işlemlerinde tedavinin başarı oranını artırmak. Kardiyoloji ve kalp damar cerrahisi: Koroner anjiyografi ve kalp kapakçığı işlemlerinde yüksek çözünürlüklü görüntüler sağlamak. Fıtık tedavisi: Epidural steroid enjeksiyonları ve radyofrekans tedavisinde iğnenin doğru noktaya yönlendirilmesini sağlamak. Skopi cihazı, X-ışınları kullandığı için radyasyon riski taşır; bu nedenle hem hastaların hem de sağlık çalışanlarının koruyucu önlemler alması gerekir.

Mide endoskopisinde sesil lezyon, genellikle hiperplastik polipler için kullanılan bir terimdir. Hiperplastik polipler, mide epitelinden veya submukozadan köken alan, lümene doğru çıkıntı yapan, saplı veya sapsız (sesil) lezyonlardır. Sesil lezyonlar, tepesi ve tabanı aynı boyutta olan polipler olarak tanımlanır. Çoğu asemptomatik olan hiperplastik polipler, genellikle endoskopi sırasında rastlantısal olarak saptanırlar. Poliplerin malignite riski taşıyabileceği göz önünde bulundurularak, endoskopik değerlendirme sonrası gerekli durumlarda biyopsi veya cerrahi müdahale gerekebilir.

Rektoskopi ve kolonoskopi arasındaki temel farklar şunlardır: İncelenen bölge: Rektoskopi, rektum bölgesinin detaylı görüntülenmesini ve taranmasını sağlar. Kolonoskopi, bağırsaklardaki değişikliklerin tespiti için yapılır ve poliplerin alınması gibi müdahaleler için de kullanılabilir. Penetrasyon derinliği: Rektoskopi, cihazların 20-30 cm derinliğe ulaşmasını sağlar. Kolonoskopi, tüm bağırsak yüzeyini ince bağırsak ile birleştiği yere kadar inceleyebilir. Anestezi: Rektoskopi genellikle sedasyon veya anestezi gerektirmez. Kolonoskopi sırasında hasta anestezi ile uyutulur. Hazırlık: Rektoskopi için lavman gibi basit hazırlıklar yeterlidir. Kolonoskopi için daha kapsamlı bir hazırlık süreci gereklidir. Bilgi değeri: Kolonoskopi, rektoskopiye göre daha kapsamlı ve kesin bilgiler sunar. Her iki yöntem de bağırsak hastalıklarının teşhisi için kullanılır, ancak hangi yöntemin tercih edileceği hastanın durumuna ve doktorun değerlendirmesine bağlıdır.

Mide kanserinde endoskopi 3 yılda bir veya 1 yılda bir yapılabilir, bu durum risk faktörlerine ve aile öyküsüne bağlıdır. 3 yılda bir endoskopi: Ailesinde mide kanseri öyküsü olmayan, ileri derecede yaygın atrofik gastriti olan kişiler için önerilir. 1 yılda bir endoskopi: Ailesinde mide kanseri öyküsü olan, intestinal metaplazisi yaygın ve inkomplet tip olan, sigara içen ve birinci dereceden akrabasında mide kanseri hikayesi bulunan kişiler için önerilir. Mide kanseri için belirli bir tarama programı yoktur, ancak açıklanamayan kilo kaybı, yemek yerken göğüs boşluğu altında takılı kalması hissi, anemi, bulantı-kusma ve mide koruyucu tedaviye rağmen geçmeyen karın üst bölgesinde ağrı gibi belirtiler varsa endoskopi yaptırılmalıdır.