EkonomikAnaliz

Türkiye'de enflasyonun en çok arttığı yıllar arasında 1978-1983 dönemi öne çıkmaktadır. Diğer yüksek enflasyon yılları arasında 1994 (enflasyonun %125,49'a yükseldiği yıl) ve 2023 (enflasyonun %64,77 olduğu yıl) da bulunmaktadır. Enflasyonun artış nedenleri arasında para arzındaki artış, mal ve hizmet maliyetlerinin yükselmesi, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve ekonomik krizler yer almaktadır.

CEGA farklı alanlarda faaliyet gösteren birden fazla kurumu ifade edebilir: Center for Effective Global Action (CEGA). Çega İnşaat. CEGA Yapı.

PMI'ın (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) amacı, imalat, inşaat ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren şirketlerin satın alma müdürlerinin mal ve hizmet satın alma eğilimlerini ölçmektir. PMI'ın diğer amaçları şunlardır: Ekonomik gösterge: Bir ekonominin genel sağlığı hakkında erken bir gösterge olarak işlev görür. Yatırım kararları: Yatırımcılar ve analistler, PMI verilerini kullanarak hisse senedi, tahvil ve diğer finansal varlıklara yatırım yapma kararlarını şekillendirirler. Politikacılar için bilgi: Merkez bankaları ve hükümetler, para ve maliye politikalarını belirlerken PMI gibi ekonomik göstergeleri dikkate alırlar. Sektörel analiz: İmalat ve hizmet sektörleri için ayrı ayrı hesaplanarak sektörel performans ve ekonominin farklı bölümlerindeki büyüme eğilimleri hakkında bilgi sağlar.

Bankalardaki beklentilerin düşmesinin birkaç nedeni vardır: Mevduat faizlerinde düşüş beklentisi: Stopaj oranlarının artırılması, mevduat getirilerini düşürmüştür. Kredi maliyetleri ve takipteki alacaklar: Artan kredi kullanım maliyetleri ve takipteki alacaklardaki yükselişler, bankaların net kârları üzerinde baskı yaratmaktadır. Makroekonomik belirsizlikler: Enflasyon ve döviz kuru üzerindeki riskler, bankaların finansal performansına dair belirsizlikleri artırmaktadır. Bu faktörler, bankaların hisse değerlerinde ve hedef fiyatlarında düşüşlere yol açmaktadır.

Fizibilite çalışmasının aşamaları genellikle şu şekildedir: 1. Proje tanımı ve amacın belirlenmesi. 2. Ön araştırma ve veri toplama. 3. Pazar analizi. 4. Teknik analiz. 5. Finansal analiz. 6. Yasal analiz. 7. Risk analizi. 8. Sonuçların değerlendirilmesi ve raporlama. 9. Karar verme ve uygulama planı. Fizibilite çalışmalarının aşamaları, projeye göre değişiklik gösterebilir.

Çin ekonomisini takip etmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: Uluslararası Para Fonu (IMF) verileri. Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) verileri. Investing.com. Made-in-China.com. Ayrıca, Çin'in ekonomik politikalarını ve güncel haberlerini takip etmek için Onedio.com gibi siteler de kullanılabilir.

2025 yılı Haziran ve Temmuz ayları arasındaki enflasyon oranı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 2025 yılı Haziran ayı enflasyon oranları şu şekildedir: Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE): %35,05. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE): %24,45. 2025 yılı Temmuz ayı enflasyon oranları ise henüz açıklanmamıştır. Daha fazla bilgi için Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) gibi resmi kurumların web sitelerini ziyaret edebilirsiniz.

Yıllık enflasyon, bir yıl içerisindeki enflasyon oranının hesaplanmasıdır. Yıllık enflasyon oranı hesaplanırken genellikle Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kullanılır. Ayrıca, 6 aylık enflasyon ve kümülatif enflasyon gibi farklı zaman dilimlerini kapsayan enflasyon hesaplamaları da yapılmaktadır. Merkez Bankası tarafından belirlenen enflasyon hedefleri ise genellikle 3 yıllık dönemler hâlinde belirlenir.

Yumurta tavuğu fizibilite raporu hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Proje Özeti: Projenin adı, amacı ve kapsamı kısaca tanıtılır. 2. Giriş: Konunun tanıtımı yapılır, tavukçuluğun önemi vurgulanır. 3. Projenin Önemi ve Gerekçesi: Projenin sağlayacağı katkılar ve yapılmasının gerekçeleri yazılır. 4. Uygulama Yeri ve Çalışılacak Genotip: Projenin uygulanacağı bölgenin coğrafi özellikleri ve tavuk türünün genel özellikleri belirtilir. 5. Kurulacak İşletmenin Temel Özellikleri: Kullanılacak tavuk ırkı, işletmenin kapasitesi, hayvan materyalinin temin şekli, yapılacak inşaatlar, alet-ekipman ve üretim girdileri tanımlanır. 6. Üretim Kabulleri: Üretim türü, miktarı, fiyatı ve değerlendirme biçimi belirtilir. 7. Girdi Temini ve Ürün Pazarlama Şekli: Yem, aşı, ilaç, personel, elektrik, yakıt, su gibi giderler ve pazarlama koşulları açıklanır. 8. Yatırım Giderleri: Sabit yatırım giderleri, işletme sermayesi ihtiyacı, toplam yatırım tutarı ve finansman seçenekleri detaylandırılır. 9. Yıllık İşletme Giderleri: Yem, aşı-ilaç, personel, elektrik, yakıt, su, amortisman, bakım-onarım, sigorta gibi giderler listelenir. 10. Yatırımın Geri Dönüş Süresi ve Yapılabilirlik: Sabit yatırım, işletme sermayesi ihtiyacı, toplam yatırım tutarı ve projenin finansmanı hakkında bilgi verilir. Fizibilite raporu hazırlama konusunda daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: acikders.ankara.edu.tr; 9lib.net; kelkittso.org.tr; akselbahce.com.tr.

İşsizlik oranının gerçek işsizlik oranını yansıtmamasının bazı nedenleri: İş aramayanların dikkate alınmaması. Eksik istihdamın göz ardı edilmesi. Kayıt dışılık ve idari kayıtların yetersizliği. Yöntem farklılıkları.

Makro ve mikro ekonominin önemi şu şekilde açıklanabilir: Makroekonomi: Ekonomik politikaların belirlenmesi. Ekonomik kararların değerlendirilmesi. Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması. Mikroekonomi: Ekonomik kararların anlaşılması. Özel sektör analizlerinin yapılması. Piyasa dinamiklerinin incelenmesi.

Hibrit enerji sistemi ekonomik analizi, genellikle HOMER (Hybrid Optimization Model for Electric Renewable) yazılımı kullanılarak yapılır. Ekonomik analiz adımları: 1. Sistemin Modellenmesi: HOMER yazılımı ile hibrit enerji sisteminin farklı tasarımları simüle edilir. 2. Maliyet Analizi: Sistemin kurulum maliyeti ve işletme maliyeti hesaplanır. 3. Geri Ödeme Süresi: Sistemin maliyetini geri kazanma süresi (PBP - Payback Period) belirlenir. 4. Enerji Maliyeti: Üretilen elektrik enerjisinin kWh başına maliyeti (COE - Cost of Energy) hesaplanır. 5. Duyarlılık Analizleri: Dizel yakıt fiyatı, rüzgâr hızı gibi parametreler değiştirilerek sistemin farklı senaryolardaki performansı değerlendirilir. Bu analizler, hibrit enerji sisteminin kurulacağı coğrafi bölgeye en uygun maliyetli çözümü bulmayı ve sistemin verimliliğini artırmayı hedefler.

Marjinalizm ve marjinal ekonomi arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Marjinalizm, bir karar dolayısıyla oluşan ek fayda veya maliyetin incelenmesidir. Marjinal ekonomi hakkında ise doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle, marjinalizm ve marjinal ekonomi arasındaki fark, marjinal ekonominin spesifik bir tanımı veya kavramı değil, daha çok marjinalizmin genel bir iktisadi analiz yöntemi olarak anlaşılması ile açıklanabilir.

Monopol piyasasında talep esnekliği, talebin fiyat esnekliği formülü kullanılarak hesaplanır. Talebin fiyat esnekliği, beş kategoriye ayrılır: Tamamen esnek olmayan. Esnek olmayan. Üniter elastik. Elastik. Tamamen elastik. Talep esnekliği, malın ikame edilebilir olup olmaması, fiyat değişiminden sonra geçen zaman ve mal için ayrılan paranın bütçedeki payı gibi faktörlerden etkilenebilir.

Türkiye'de döviz kuru belirsizliği ve yatırım kararları üzerine yapılan bazı incelemeler şunlardır: Oktay Öksüzler ve M. Fatih Ekinci'nin çalışması. Gülten Dursun'un çalışması. Literatürde döviz kuru belirsizliği ve yatırım kararları arasındaki ilişki hakkında açık bir fikir birliği bulunmamaktadır.

"Ekonominin yüzde kaçı psikolojidir?" sorusuna kesin bir cevap vermek mümkün değildir. Ancak, bazı görüşler ekonominin büyük bir kısmının psikolojiye dayandığını öne sürmektedir. Örneğin, Prof. Dr. Nihat Ergün, ekonominin yüzde 60'ının psikoloji olduğunu belirtmiştir. Ancak, bu tür ifadeler genellikle abartılı olarak değerlendirilmektedir. Ekonomi, karmaşık bir sistem olup, birçok farklı faktörün etkileşimiyle şekillenir ve psikolojinin etkisi de bu faktörler arasında yer alır, ancak tek başına belirleyici değildir.

Kamu harcama çarpanı, toplam ekonomik etki / kamu harcamasının değeri formülü ile hesaplanır. Bu formül şu adımları içerir: 1. Devlet harcamalarının toplam tutarının belirlenmesi. 2. Bu harcamaların ekonomik aktivite üzerindeki etkisinin ölçülmesi. 3. Özel sektör harcamalarındaki değişimlerin gözlemlenmesi. 4. Toplam GSYİH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) üzerindeki etkiyi değerlendirerek çarpanın hesaplanması. Ayrıca, kamu harcama çarpanı hesaplanırken etki çarpanı, birikimli çarpan ve maksimum birikimli çarpan gibi farklı tanımlar da kullanılabilir. Kamu harcama çarpanı hesaplaması, ekonomik durum, hedeflenen sektörler, finansman kaynakları ve enflasyon oranları gibi faktörlerden etkilenebilir. Bu hesaplamanın doğru bir şekilde yapılabilmesi için uzman bir ekonomiste danışılması önerilir.

Refah devletinin iktisadi analizi, genellikle panel veri analizi kullanılarak yapılır. Analizde kullanılan bazı değişkenler: Kişi başına reel GSYH. İstihdam oranı. Sosyal harcamalar (SH). Kamu işsizlik harcamaları (UEPUB). Bazı bulgular: Refah devleti, ekonomik büyüme üzerinde pozitif bir etkiye sahiptir. Sosyal harcamalardaki artış, istihdamı olumlu etkiler. İşsizlik ödemeleri, istihdam üzerinde negatif etki yaratır. Refah devletinin iktisadi analizi, farklı refah rejimlerinin (liberal, korporatist, sosyal demokratik) etkilerini de değerlendirebilir.

Japonya'da en yüksek enflasyon, 28 Şubat 1974 tarihinde %24,90 olarak kaydedilmiştir.

TEFE (Toptan Eşya Fiyat Endeksi) ve ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) ortalamalarının ne zaman kullanıldığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, TEFE ve ÜFE'nin kullanım alanlarından bazıları şunlardır: Kira ve hizmet sözleşmeleri. Fiyat farkı hesaplamaları. Ekonomik analizler. 2005 yılından itibaren TEFE yerine daha kapsamlı ve güncel bir sistem olan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kullanılmaktadır.