Efsaneler

Ne Zha çizgi filmi, insanların dünyasında doğaüstü güçlerle, kötü kaderin habercisi olarak doğan ve bu yüzden toplumun kötü gözle baktığı bir çocuğun hikayesini anlatır. Çevresi tarafından dışlanan Ne Zha, kaderiyle yüzleşmeye karar verir ve Ao Bing adlı ejderha prensle dostluk kurar. Mitolojiden beslenen Ne Zha, Çin’in geleneksel halk kültürü unsurlarını çağımıza uyarlayan bir kahramanlık öyküsü anlatır. 2019 yapımı Ne Zha önce Çin’de, ardından dünya çapında önemli bir başarı yakalamış, 2020 yılında da Akademi Ödülleri’nde En İyi Uluslararası Film dalında Çin’in adayı olmuştur. 2025 yılında tamamlanan Ne Zha 2 ise, ilk filmdeki hikayenin hemen ardından gerçekleşen olayları takip eder. Ne Zha çizgi filminin anlatısına dair daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: justwatch.com; efsanekareler.com; en.m.wikipedia.org.

"Kuzeyli" (The Northman), 2022 yapımı bir epik tarihi gerilim filmidir ve bir Viking filmi olarak kabul edilir. Filmin konusu, 10. yüzyılın başında İzlanda'da geçer ve genç Viking prensi Amleth'in, babası öldürüldükten sonra intikam arayışını anlatır. Ayrıca, 2014 yapımı "Kuzeyliler: Bir Viking Efsanesi" (Northmen: A Viking Saga) de bir Viking filmi olarak kabul edilebilir.

Keremali Dağı'nda devlere ait ayak izleri bulunmamaktadır. Bu tür bir iddia, Keremali Türbesi ile ilgili efsanelerde geçen ve Anadolu'nun İslamlaşmasında etkili olan yedi evliya kardeşten Kerem ve Ali'nin ayak izleri olduğu yönündeki hikayelerle karıştırılmış olabilir. Efsaneye göre, bu iki evliya savaşarak dağın zirvesine tırmanmış ve tepede şehit olmuşlardır. Ancak, bilimsel bir kanıt veya tarihsel belge bu tür bir iddiayı desteklememektedir.

Pandora'nın kutusu açıldıktan sonra yeryüzüne hastalık, açlık, savaş, kıskançlık, yolsuzluk, hırsızlık, rüşvet gibi akla gelebilecek her türlü kötülük yayıldı. Ancak kutunun içinde kalan tek iyi şey ise umuttu. Bu deyim, yapılmasıyla beklenmedik birçok yeni problemin ortaya çıkmasına sebep olan eylem ve olayları ifade etmek için kullanılır.

Gorgonlardan Medusa, Perseus tarafından öldürülmüştür. Perseus, Medusa'nın başını, Athena'nın verdiği cilalı kalkan sayesinde doğrudan gözlerine bakmadan, yansımasını izleyerek kesmiştir.

LEGO Monkie Kid, Çin edebiyatı klasiklerinden biri olan "Batı'ya Yolculuk" romanına dayanan bir temadır. Hikaye, genç Monkie Kid ve ekibinin, Megapolis'i ele geçirmeye çalışan çeşitli şeytanlarla savaşmasını konu alır. Monkie Kid, sıradan bir çocuk olup, bir gün efsanevi Monkey King'in uzun zamandır kayıp asasını bulur. Hikaye, yaratıcılık, takım çalışması, arkadaşlık ve içsel gücün keşfedilmesi gibi temaları işler.

Ejderhaların eğitilemez olduğu düşüncesi yanlıştır; doğru eğitim yöntemleri ve sabır ile eğitilebilirler. Ancak, ejderhaların eğitilmesini zorlaştıran bazı faktörler vardır: İletişim sorunları. Motivasyon eksikliği. Fiziksel sınırlılıklar. Davranış problemleri. Ejderha eğitimi, güven inşa etme, olumlu pekiştirme ve tutarlılık gibi temel ilkeleri içerir.

İstanbul'un en ünlü efsanesi olarak birkaç aday öne çıkmaktadır: Çemberlitaş'ın altındaki kutsal kadeh: Efsaneye göre, Bizans İmparatoriçesi Helena, Hazreti İsa'nın kutsal kadehini Kudüs'ten getirerek Çemberlitaş'ın altındaki bir odaya saklatmıştır. Kız Kulesi'nin prenses hikayesi: Bir kahinin, imparatorun kızının yılan tarafından ısırılarak öleceğini söylemesi üzerine, kızın denizin ortasındaki bir kuleye hapsedilmesi ve sonunda kehanetin gerçekleşmesi anlatılır. Ayasofya'nın mimari planı: Efsaneye göre, imparatorun yaptırdığı Ayasofya'nın mimari planını ünlü mimarlar çözememiş, ancak bir rüya ile planın kendisine gösterildiği söylenmiştir. İstanbul'un kuruluşu: En çok bilinen efsanelerden biri, tüm insanlığın, görünmeyen varlıkların ve hayvanların kralı olan Hz. Süleyman'ın İstanbul'u kurmasıdır. Bu efsaneler, İstanbul'un tarihi ve kültürel zenginliğini yansıtan önemli anlatılardır.

"Cembeliye mın lori", Cembelî ve Binevş destanından gelen bir hikayeye ithafen söylenen anonim bir şarkıdır. Hikayenin özeti: Viranşehirli Farız Bey'in kızı Binevş, güzelliği ile dillere destandır ve birçok talibi vardır. Binevş, bir gün pınar başında Cembeli ile karşılaşır. Cembeli, Binevş'e kavuşmak için her şeyden vazgeçer ve Derweş'in sürülerine çoban olur. Yıllar geçer, Cembeli umutsuz bir şekilde çobanlığa devam ederken, Binevş evden çıkar ve Cembeli'nin kavalını duyunca yanına gider. Bu hikaye, Kürt sözlü edebiyatında önemli bir yer tutar ve dengbêjler tarafından söylenir.

Şahmeran'ın kaç yıl yaşadığına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, Şahmeran efsanesine göre, bu varlık hiç yaşlanmamaktadır.

Anka kuşu, mitolojik bir varlık olup, belirli bir ülkeye ait değildir. Anka kuşunun kökeni Antik Mısır ve Arabistan'a dayanır. Ancak, zaman içinde farklı kültürlerde benzer veya aynı isimle anılan figürler olarak yer almıştır: İran (Pers) mitolojisinde Simurg veya Sênmurw olarak bilinir. Türk mitolojisinde Tuğrul kuşu veya Hüma olarak adlandırılır. Batı kültüründe ise zümrüdüanka veya Phoenix olarak anılır.

Kar canavarı Yeti'nin yaşadığına inanılan yerler: Himalayalar. Rusya'nın Sibirya bölgesi. Bilim insanlarının çoğu, Yeti'nin var olduğu ihtimalinin eldeki verilere göre çok zayıf olduğunu ve bu nedenle onun efsanevi bir yaratık olduğunu düşünmektedir.

Köroğlu'nun babası Deli Yusuf, Köroğlu Destanı'nda önemli bir karakterdir ve şu özelliklere sahiptir: At Yetiştiricisi: Yusuf, nam salmış bir at yetiştiricisidir. Bolu Beyi'nin Seyisi: Köroğlu'nun babası, Bolu Beyi'nin seyisidir. Gözlerinin Kör Edilmesi: Bolu Beyi, Yusuf'tan iyi bir at bulmasını ister, ancak Yusuf'un getirdiği tayları beğenmeyince gözlerine mil çektirir. Köroğlu'na İntikam Vasiyeti: Gözlerinin kör edilmesi üzerine Yusuf, oğluna (Köroğlu'na) Bolu Beyi'nden intikam almasını vasiyet eder. Çamlıbel'e Göç: Yusuf, oğlunu da alarak intikam almak amacıyla Çamlıbel'e göç eder. Deli Yusuf, aynı zamanda Köroğlu'nun yiğitlerinin iyi insanlar olması için nasihatlerde bulunan bilge bir karakter olarak da tasvir edilir.

Kıssadan hisse padişah hikayelerinden bazıları şunlardır: Nalıncı Baba - Padişahın İşine. Yıldırım Beyazıt Han'ın Mahkemede Şahitlik Hikayesi. Hızır Aleyhisselam'ı Görmek İsteyen Padişah Hikayesi. Ayrıca, "yenimaltepegazetesi.com" ve "zuhurdergisi.com" sitelerinde de kıssadan hisse padişah hikayeleri bulunmaktadır.

Türkiye'de varlığına inanılan bazı dağ canavarları şunlardır: Karakura (Karavura). Germakoçi. Ancak, bilimsel olarak bu yaratıkların varlığı kanıtlanmamıştır ve çoğu uzman bunların göz yanılması veya efsanenin etkisiyle ortaya çıkan algılar olduğunu düşünmektedir. Van Gölü Canavarı da bir dağ canavarı olarak anılsa da, bu efsanevi yaratığın varlığı da bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.

Evet, Şahmeran insana benzeyen bir yılandır. Şahmeran, üst bedeni kadın, alt bedeni ise yılan şeklinde tasvir edilen bir varlıktır.

"Dışarıdan baktım bir yeşil türbe, içine girdim estağfurullah tövbe" deyimi, görünüşlerin aldatıcılığını ve içsel gerçekliğin önemini anlatan bir hikayeye dayanır. Hikaye şu şekildedir: Bir derviş, soğuk bir kış akşamı kalacak yer ararken yemyeşil, çinilerle süslü bir türbeye rastlar. Türbenin içi, dervişin beklediğinden çok farklıdır; seccade ve kilimlerden yapılmış bir yatak ve azılı eşkıyaların barınağı olduğunu anlar. Birkaç gün sonra türbeyi ziyaret edenler, dervişin iniltisini duyup onu kurtarırlar. Bu deyim, insanlara dış görünüşe aldanmamaları gerektiğini, çünkü bir nesnenin veya durumun yüzeydeki halinin onun gerçek doğasını yansıtmayabileceğini anlatır.

Ağrı'nın en büyük efsanesi, "Ağrı Dağı Efsanesi" olarak bilinir. Bu efsane, birbirine aşık ama kavuşamayan iki gencin, çoban Ahmet ile Osmanlı paşası Mahmut Han’ın kızı Gülbahar’ın hikayesini anlatır. Efsanenin özeti şu şekildedir: 18. yüzyılda, Beyazıt Paşası Mahmut Han’ın kır atı, Ağrı Dağı’nın eteklerindeki bir köyde yaşayan Ahmet’in evine gelir. Ahmet, töre gereği atı geri alamaz ve atı sahiplenir. Mahmut Han, atını geri almak için Ağrı Dağı’na gider ancak başarılı olamaz. Bunun üzerine, Gülbahar ve Ahmet arasında bir aşk başlar. Ancak bu aşk, Mahmut Han’ın öfkesine yol açar ve Ahmet ile Gülbahar zindana atılır. Efsanenin sonunda, her yıl bahar ayında yapılan bir tören ve bu törenin ayrıntıları anlatılır. Ağrı Dağı Efsanesi, Yaşar Kemal'in bir romanına da konu olmuştur.

"Midas" efsanesiyle ilgili Türkçe dublajlı bir film bulunamadı. Ancak, "Hazine Avcısının Maceraları ve Kral Midas'ın Sırrı" adlı 2017 yapımı animasyon filmi Türkçe dublaj veya altyazılı olarak izlenebilir. Ayrıca, "Midas" (2024) adlı bir suç, aksiyon ve gerilim filmi de Türkçe altyazılı olarak mevcuttur. Film izleme siteleri, telif hakkı ihlallerine yol açabileceğinden, filmleri bu sitelerden izlemeden önce yasal durumu kontrol etmek önemlidir.

"Tencere Yuvarlanmış Kapağını Bulmuş" atasözünün hikayesi şu şekildedir: Bir zamanlar, çok zeki ve bilgili bir adam olan Şenn, kendisi gibi akıllı bir kızla evlenmek ister ve atına binip yola çıkar. Şenn, adama sorular sorar: "Ben mi seni yükleneyim, yoksa sen mi beni yüklenirsin?" ve "Bu ekinler yenmiş mi yenmemiş mi?". Köye vardıklarında bir cenazeye rastlarlar ve Şenn, "Bu tabutun içindeki ölü mü, yoksa diri mi?" diye sorar. Adam, Şenn'i evinde misafir eder ve kızı Tabaka ile tanıştırır. Şenn, Tabaka ile evlenmek istediğini belirtir ve evlenirler. Bu hikaye, Türkçede "Tencere yuvarlanmış, kapağını bulmuş" atasözüne dönüşmüştür.