EdebiSanatlar

"İlim ilim bilmektir" şiirinde üç edebi sanat bulunmaktadır: 1. Teşbih Sanatı: "İlim" kelimesinin bir insanmış gibi anlatılması, yani insana ait özelliklerin ilime yüklenmesi. 2. Teşhis Sanatı: Cansız varlıklara canlı varlıklar gibi his ve düşünce yüklenmesi. 3. İntak Sanatı: Konuşamayan bir varlığın konuşur gibi gösterilmesi.

Koşmalarda aşağıdaki edebi sanatlar yer alır: 1. Benzetme: Şiirlerde benzetme sanatı sıkça kullanılır. 2. Yarım Kafiye: Genellikle yarım kafiye tercih edilir. 3. Uyak Düzeni: İlk dörtlükte aaab, abab, aaba veya abcb şeklinde uyak düzeni kullanılır. 4. Özel Ezgi: Koşmalar, kendine özgü özel bir ezgiyle söylenir. Ayrıca, koşmalarda işlenen konulara göre taşlama, güzelleme, koçaklama ve ağıt gibi türler de bulunur.

Nazım Hikmet'in "Kadınlarımız" şiirinde kişileştirme edebi sanatı bulunmaktadır. Ayrıca, şiirde benzetme, istiare ve mübalağa gibi diğer edebi sanatlar da kullanılmıştır.

Ahmed Arif'in "Ay Karanlık" şiirinde birçok edebi sanat kullanılmıştır: Tekrar (tekrir). Abartma. Benzetme. Söz sanatları. Ayrıca, şiirde halk söyleyişlerinden beslenen bir üslup kullanılmıştır.

Şiirde kullanılan edebi sanatlar şunlardır: 1. Benzetme (Teşbih): İki şey arasında benzerlik kurarak anlatımı güçlendirir. 2. Mübalağa (Abartma): Olayları olduğundan fazla gösterme sanatıdır. 3. İstiare (Eğretileme): Benzetme öğelerinden sadece biri kullanılarak yapılan söz sanatıdır. 4. Tezat (Zıtlık): Birbirine zıt kavramları bir arada kullanarak anlatımı güçlendirir. 5. Kinaye: Bir kelimenin hem gerçek hem de mecaz anlamını düşündürecek şekilde kullanılmasıdır. 6. Cinas: Söylenişi aynı, anlamı farklı kelimeleri bir arada kullanma sanatıdır. 7. Teşhis (Kişileştirme): İnsan dışı varlıklara insana ait özelliklerin verilmesidir.

Leyla'nın bir ışığa dönüşmesi temasını işleyen şiirlerde aşağıdaki edebi sanatlar sıkça kullanılmıştır: 1. Teşbih (Benzetme): Leyla'nın ışığı, mum; Mecnun ise onun sürahisi olarak benzetilir. 2. Telmih: Kutsal kitaplarda geçen Yusuf ile Züleyha kıssası gibi olaylara gönderme yapılır. 3. Tenasüp: Leyla ve Mecnûn hikayesinden parçalar, tenasüp sanatı ile işlenir. 4. Tevriye: Leyla isminin hem "karanlık" hem de "gece" anlamlarında kullanılması. 5. Teşhis ve İntak: Doğaüstü varlıklar (ay, rüzgar) kişileştirilerek konuşturulur. Bu sanatlar, şiirin duygusal ve sembolik katmanlarını zenginleştirir.

Attila İlhan'ın "Ben Sana Mecburum" şiirinde aşağıdaki edebi sanatlar bulunmaktadır: 1. Teşbih (Benzetme): "Adını mıh gibi aklımda tutuyorum" ifadesinde benzetme yapılmıştır. 2. İstifham (Soru): "Bu şehir o eski İstanbul mudur?" dizesinde soru biçiminde ifade kullanılmıştır. 3. Teşhis (Kişileştirme): "Fatih'te yoksul bir gramafon çalıyor" ifadesinde gramafon kişileştirilmiştir. 4. Mübalağa (Abartma): "Bir şilep sızıyor ıssız gözlerinden" dizesinde abartma yapılmıştır.

Tek Hece şiirinde aşağıdaki edebi sanatlar bulunmaktadır: 1. Cinas: Anlamca birbirine yakın iki kelime veya kelime gruplarının yer değiştirmesi. 2. Tezat: Zıtlık içeren ifadelerin bir arada kullanılması. 3. Teşbih: Benzetme yaparak bir şeyi başka bir şeyle kıyaslama. 4. Teşhis: İnsan dışı varlıklara insan özellikleri yükleme. 5. İntak: İnsan dışındaki varlıkları ve cansız nesneleri konuşturma.

Siste Söylev şiirinde hangi edebi sanatların olduğu kesin olarak belirtilmemiştir. Ancak, genel olarak şiirde kullanılan edebi sanatlar şunlardır: 1. Teşbih (Benzetme): İki varlık arasında benzerlik kurarak birini diğerine benzetme sanatıdır. 2. İstiare (Eğretileme): Benzeyen veya kendisine benzetilenin eksik olduğu benzetmedir. 3. Telmih (Anımsatma): Tarihi bir olayı veya ünlü birini hatırlatma sanatıdır. 4. İntak (Konuşturma): İnsan dışındaki varlıkları veya cansız nesneleri konuşturma sanatıdır. Bu bağlamda, "Siste Söylev" şiirinde bu veya benzeri edebi sanatların kullanılmış olabileceği düşünülebilir.

Tevfik Fikret'in "Çınar" şiirinde hangi edebi sanatların olduğu hakkında doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, şairin genel edebi anlayışı ve şiirlerinde kullandığı bazı edebi akımlar şunlardır: Parnasizm ve Sembolizm: Tevfik Fikret, özellikle "Balıkçılar" ve "Nesrin" gibi şiirlerinde parnasizm ve sembolizm akımlarının izlerini taşır. Anjambman Tekniği: Şiirlerinde anlamı dizelere yayarak, beyitlerin klasik yapısını kırmış ve modern bir estetik oluşturmuştur. Hümanist Duyarlılık: İnsana ve doğaya dair konuları işlediği şiirlerinde, hümanist bir bakış açısı sergiler.

Garip turna bizi senden sorana şimdi bir yavruya kuldur diyesin dörtlüğünde altı çizili ifadede "telmih" sanatı yapılmıştır. Bu sanat, anlatımda tanınmış bir kişiye, olaya veya esere dolaylı olarak gönderme yapmayı ifade eder.

Edebi sanatlara örnek şiirler bulmak için aşağıdaki kaynakları inceleyebilirsiniz: 1. "Söz Sanatları" başlıklı eğitim.com makalesinde, çeşitli edebi sanatların örnekleri yer almaktadır. 2. Habertürk sitesinde, Türk edebiyatında en çok kullanılan edebi sanatlar ve örneklerine dair bilgiler bulunmaktadır. 3. İnekle blogunda, edebi sanatlar ders notları yer almakta ve bu notlarda teşbih, teşhis, intak gibi sanatların şiirlerdeki kullanımlarına dair örnekler sunulmaktadır.

Nefi'nin "Bahariye Kasidesi"nde aşağıdaki edebi sanatlar bulunmaktadır: 1. Hüsn-i Talil: Güllerin açılışını bahar rüzgarının esmesine bağlayarak yapılmıştır. 2. Telmih: "Cam-ı cem" sözleriyle şarabı bulan İran padişahlarından Cemşit'e telmih yapılmıştır. 3. Teşbih: "Aşıkların bayramıdır bu mevsim" sözleriyle mevsim bayrama benzetilmiştir. 4. Mübalağa: Şiirde abartılı ifadeler kullanılmıştır. 5. İstiare: Mah sözü sevgili yerine kullanılarak istiare sanatı yapılmıştır.

"Teşbih" ve "istiare" sanatlarında hata olmaz çünkü bu sanatların teknik açıdan basit ve olası hataların en aza indirildiği edebi sanatlar olduğu düşünülmektedir. Teşbih (benzetme), dört temel ögeden oluşur: benzeyen, kendisine benzetilen, benzetme edatı ve benzetme yönü. İstiare ise teşbihe göre daha kısaltılmış bir sanattır ve sadece benzeyen veya kendisine benzetilen unsurlarından biri kullanılarak yapılır. Bu nedenle, istiarede de hata yapma ihtimali daha düşüktür.

Nazım Hikmet'in "Akşam" şiirinde kullanılan bazı edebi sanatlar: Aliterasyon. Assonans. Tekrar. Hüsnütalil (Güzel Sebebe Bağlama). Necip Fazıl Kısakürek'in "Akşam" şiirinde ise ağırlıklı olarak imgeler, simgeler ve metaforlar kullanılmıştır.

Anı şiirinde hangi edebi sanatların olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, anı türünde yazılan yazılarda kullanılan bazı edebi özellikler şunlardır: Samimiyet ve dürüstlük. Sade ve akıcı üslup. Gerçeklik. Yorum ve kişisel yargılar.

"Yakazât-ı Leyliyye" şiirinde birçok edebi sanat kullanılmıştır: Teşbih (benzetme): Şiirde sıkça kullanılan bir sanattır. İstiare (eğretileme): Bir varlığın başka bir varlık yerine kullanılmasıdır. Mübalağa (abartma): Bir durumu veya olayı olduğundan daha büyük veya küçük gösterme sanatıdır. Tezat (karşıtlık): Zıt kavramların bir arada kullanılmasıdır.

Edebi sanatlar soru çözümü için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Metni Dikkatlice Okumak: Ana fikri ve edebi sanatları belirlemek için metni dikkatlice okumak gereklidir. 2. Edebi Sanatların Tespiti: Metinde kullanılan teşbih, istiare, kinaye gibi edebi sanatları tespit etmek önemlidir. 3. Amacın İncelenmesi: Yazarın bu sanatları neden tercih etmiş olabileceğini analiz etmek gerekir. 4. Sanatların İşlevi: Bu sanatların okuyucudaki etkisini değerlendirmek, sorunun doğru çözümüne ulaşmada yardımcı olur. Ayrıca, bol bol soru çözmek ve çıkmış soruları incelemek, hangi konuların daha fazla sorulduğunu fark etmek açısından faydalıdır.