Distopya

Vesper filmi, yakın gelecekte dünya ekosisteminin çöktüğü ve doğanın başkalaşım geçirdiği distopik bir dünyada, 13 yaşındaki Vesper'ın hayatta kalma mücadelesini anlatıyor. Filmin bazı temaları: İnsan ve doğa ilişkisi: Film, ekolojik krize çözüm için yapılan genetik çalışmaların başarısız olmasını ve bunun doğadaki yıkıcı etkilerini işliyor. Oligarşik yönetim: Oligarkların krizi fırsata çevirmesi ve insanlara tek kullanımlık tohumlar vermesi, insanların hayatta kalmak için kanlarını satmasına kadar varan bir duruma yol açıyor. Umut ve direniş: Vesper, bitkilerin genetiğini değiştirerek hayatta kalmaya çalışırken, umut ve direniş sembolü haline geliyor. Film, aynı zamanda insan varoluşunun kırılganlığını ve açgözlülük ile gaddar bir yönetim anlayışının yeni felaketlere yol açabileceğini de vurguluyor.

The Lobster (Istakoz) filmi, toplumsal normları, uyum ve itaati, ayrıca ilişkileri sorgulayan bir distopya sunar. Filmde ele alınan bazı temalar: Aile ve aşk kavramları: Otel, çift olmanın önemini vurgular; çift olanlar hayatta kalır. Bireysel farklılıklar: Otel, bireysel farklılıkların tanınmadığı ve cezalandırıldığı bir yerdir; kişiler ancak "çift olarak" yaşayabilirler. Sisteme uyum ve başkaldırı: Bazı karakterler, sisteme uyum sağlamak için başkaldırı sergiler. Ayrıca, film, çocukların çiftler için emniyet supabı olarak görülmesi gibi modern toplumun bazı dinamiklerini de eleştirir.

Aldous Huxley'in Cesur Yeni Dünya adlı romanı, insanlığa yapılan ağır bir eleştiridir. Romanın kurgusu, 26. yüzyılda Londra'da geçmektedir ve distopik bir atmosfer mevcuttur. İlk bakışta çok güzel görünen bu yeni dünyada, aslında sahte bir mutluluk söz konusudur. Cesur Yeni Dünya, aynı zamanda Batı’da teknolojik iyimserlik çağının zirvesi olan Birinci Dünya Savaşı ile İkinci Dünya Savaşı arasında yazılmıştır. Huxley, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Nazi ideolojisinin çirkinliğinin izlerini kendi ütopyasında gördüğünden, 1950’li yıllarda pişmanlığını belirten bir ön söz hazırlamıştır. Cesur Yeni Dünya'da tartışılan en önemli noktanın hürriyet ve istikrar ikilemi olduğu düşünülmektedir. Cesur Yeni Dünya'nın tam adı, William Shakespeare'in yeni bir toplum inşa etmekle meşgul olan The Tempes oyunundan alınmıştır. Cesur Yeni Dünya'nın konusu hakkında daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: tr.wikipedia.org; ademkeles.com.tr; listelist.com; blog.ilem.org.tr; soylentidergi.com.

"Şeytan Yargıç" (The Devil Judge) dizisinin konusu, Güney Kore'nin distopik bir versiyonunda geçmektedir. Baş yargıç Kang Yo-han, mahkeme salonunda dürüst olmayanları merhametsizce cezalandırır ve bu durum ona "şeytan yargıç" lakabını kazandırır. Jung Sun-ah, düşük gelirli bir aileden gelen ve şimdi bir sosyal sorumluluk vakfında çalışan, Yo-han'ın en büyük rakibidir. Çaylak yargıç Kim Ga-on ve polis memuru Yoon Soo-hyun, gerçek adalet arayışında olan iki çocukluk arkadaşıdır. Bu karakterler, hırslı Jung Sun-ah ve kötü şöhretli "şeytan yargıç"a meydan okumaya çalışır.

"Alaycı Kuş" (Mockingjay) romanı, Suzanne Collins tarafından yazılmış bir bilimkurgu eseridir. Konusu: Açlık Oyunları serisi: Katniss, 12. Mıntıka'nın yok edildiğini öğrenir ve 13. Mıntıka'ya sığınır. Distopik dünya: Okuma ve yazmanın yasak olduğu, robotların egemen olduğu bir dünyada geçen roman, Paul Bentley'nin okumayı öğrenmesiyle başlayan olayları ve onun bir isyan başlatma çabalarını anlatır. Temalar: İsyan ve devrim: Sistemin içindeki rahatsızlık, geçmişe dair kanıtlarla ortaya çıkar ve bu, isyanı tetikler. İnsan ve robot ilişkisi: İnsansı robotlar, insan duygularını taklit etmeye çalışır ancak tam anlamıyla insan olamaz. Kontrol ve manipülasyon: Capitol'ün, mıntıkaları kontrol etmek için şiddeti merkez alan yönetimi.

Total Recall (Gerçeğe Çağrı), hafıza implantları, gerçeklik ile hayal arasındaki bulanık çizgi ve otoriter bir rejime karşı direnişi konu alır. 2012 yapımı filmin konusu: 21. yüzyılın sonlarında, kimyasal savaşlar sonrası Dünya’nın yaşanabilir iki bölgeye bölündüğü bir distopyada geçer. Fabrika işçisi Douglas Quaid, sıradan hayatından sıkılır ve güzel karısı Lori ile yaşadığı sırada gizemli rüyalar görmeye başlar. Rekall adlı bir şirketten, süper bir ajanın anılarını zihnine yükletmek ister. Cohaagen’in liderliğindeki UBF polisleri tarafından avlanırken, direnişçi Melina ile tanışır ve yeraltı direnişine katılır. Cohaagen’in Koloni’yi yok etme planını durdurmaya çalışırken, hem kimliğini hem de gerçekliği sorgular. 1990 yapımı filmin konusu: 2084 yılında geçen filmde, Douglas Quaid beynine yüklenen sahte anılarla dolu bir hayat yaşamaktadır. Mars'a bir yolculuk yapmaya karar verdiğinde, kafasındaki anıların gerçekliğinden şüphe etmeye başlar. Hayatının bir parçası olan bu anıların, aslında daha önce Mars'ta bulunmuş olmasından kaynaklandığını fark eder. Ancak bu durum, onu bir sürü insanın peşine düştüğü tehlikeli bir maceranın ortasına iter.

Black Mirror dizisinin popüler olmasının bazı nedenleri: Farklı ve yaratıcı hikayeler: Her bölüm, film tadında, 40-45 dakikalık bağımsız bir hikaye sunar ve bu hikayeler oldukça yaratıcıdır. Teknolojinin sorgulanması: Dizi, teknolojinin ve getirdiği değişimlerin sorgulanması üzerine kuruludur. Karanlık ve provokatif temalar: Yer yer oldukça karanlık temalar işler ve izleyiciyi kolayca etkileyebilecek provokatif konular ele alınır. Ünlü oyuncu kadrosu: Her bölümde değişen oyuncu kadrosu, dizide birçok ünlü ismin yer almasına olanak tanır. Ödüller: Dizi, Emmy ve BAFTA gibi ödüllerde adaylık ve ödüller elde etmiştir. Yenilikçi özel bölümler: Örneğin, "Bandersnatch" adlı özel bölüm, seyirciyle interaktif bir deneyim sunar.

Genç kurgu türünde okunabilecek bazı kitap önerileri: Eleanor ve Park. Aynı Yıldızın Altında. Ve Sonunda İkisi De Ölür. Fısıltı. Efsane (Efsane #1). Saksı Olmanın Faydaları. Seçilmiş Kişi (Seçilmiş Kişi #1). Ayrıca, Pinterest platformunda genç kurgu kitap önerileri içeren birçok liste bulunmaktadır.

"Blindness" (Körlük) filmi, Nobel ödüllü yazar Jose Saramago'nun aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Filmin anlattığı bazı konular: Toplumun kaosa sürüklenmesi. İnsan doğasının karanlık ve aydınlık yanları. Medeniyetin kırılganlığı. İktidar kavgaları ve acımasızlık. Ayrıca, film görme ve görememe temaları üzerinden, insanların genellikle görmezden geldikleri değerleri ve düşünceleri sorgulatır.

Distopik kitap, genellikle totaliter bir yönetim, çevresel felaketler, insan hakları ihlalleri veya teknolojiye aşırı bağımlılık gibi unsurların hakim olduğu, bireyin özgürlüğünün kısıtlandığı bir dünyayı anlatan kurgusal eserlerdir. Bu tür kitaplar, gelecekteki olumsuz olasılıkları sergileyerek günümüz dünyasına yönelik derin bir eleştiri sunar. Bazı distopik kitap örnekleri: 1984 - George Orwell; Cesur Yeni Dünya - Aldous Huxley; Fahrenheit 451 - Ray Bradbury; Açlık Oyunları - Suzanne Collins.

2019 yapımı "Koma" (The Coma) filmi, geçirdiği bir kazanın ardından kendisini komadaki insanların anılarına dayanan garip bir dünyada bulan bir mimarın hikayesini anlatıyor. Bu dünyada fizik yasaları değişmiş durumdadır; nehirler, buzullar ve şehirler tek bir odaya sığabilmektedir.

Cesur Yeni Dünya kitabının beğenilme sebepleri arasında şunlar sayılabilir: Güçlü betimleme: Karamsar bir gelecek tasarımı, sağlam bir üslupla anlatılmıştır. Eleştirel yaklaşım: Kitap, teknolojinin sorunlara çözüm olacağı inancına yönelik eleştirel bir bakış sunar. Farklı bakış açıları: Var olan distopya kurgusu içerisinde, saf kötü veya saf iyi yanlar yoktur. Ütopik unsurlar: Savaş, açlık ve hastalığın olmadığı, herkesin mutlu olduğu bir dünya tasvir edilir. Ancak, kitap ilk yayınlandığında olumsuz tepkilere maruz kalmış ve birçok okul ve kütüphane tarafından yasaklanmıştır.

Labirent serisinin beğenilmesinin bazı nedenleri: Aksiyon ve gerilim: Filmlerde hiç bitmeyen bir hareketlilik ve gerilim bulunmaktadır. Distopik dünya: Kıyamet sonrası bir dünyada geçen hayatta kalma mücadelesi, bilim kurgu severleri cezbetmektedir. Güçlü karakter gelişimi: Dostluk, fedakârlık ve ihanet gibi konular işlenmektedir. Kitap uyarlaması: Filmler, bazı değişiklikler içerse de kitabın genel atmosferine sadık kalmaktadır. Genç oyuncu kadrosu: Genç oyuncu kadrosunun başarılı performansları, izleyicilerin karakterlerle bağ kurmasını sağlamaktadır.

"Kafa" kelimesi farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: Erdal Demirkıran'ın "Kafa" Kitabı: Bu kitap, Kennbora'da köleliğe ve haksızlığa karşı mücadele ederken idam edilen siyahi köle Glorius'un, başı gövdesinden ayrıldıktan sonra 97 saniye boyunca yaşadığı olayları anlatır. İrem Güler'in "Kafa" Kitabı: Bu eser, sürekli büyüyen bir kafaya sahip olan Duygu'nun, aile, üniversite, kadın olmak, evlilik, para, hastalık, sağlık ve yetişkinliğin sıkıcılığı ile mücadelesini konu alır. KAFA Dergisi: Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yayınlanan aylık bir edebiyat dergisidir. KAFA TV: KAFA dergisinin YouTube kanalıdır.

Alphaville, Jean-Luc Godard'ın 1965 yapımı filmi, distopik bir bilimkurgu ve film noir türlerinde bir yapımdır. Filmin ana temaları: Yapay zeka ve insan çatışması. Kapitalizm eleştirisi. Sisteme uyum sağlayamayanların cezalandırılması. Hikayenin özeti: Özel dedektif Lemmy Caution, kayıp ajan Henri Dickson'ı bulmak ve Alphaville'in yaratıcısı Profesör Von Braun'u ele geçirmekle görevlidir.

Alice in Borderland benzeri bazı diziler: The Peripheral. Foundation. From. Sweet Home. All of Us Are Dead. The Society. The Purge.

Hayır, "Silo" dizi ve film aynı değildir. "Silo", Graham Yost tarafından yazar Hugh Howey'in aynı adlı roman serisine dayanarak yaratılan bir Amerikan bilimkurgu distopik drama televizyon dizisidir. Dizi, 5 Mayıs 2023'te Apple TV+'ta gösterime girmiştir. Ayrıca, "Silo" adında bir film olduğuna dair herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

Elias Canetti'nin "Körleşme" adlı romanı, kitle ve iktidar ilişkisine dair ipuçları barındıran, çağının ötesinde bir edebi eserdir. Romanın temel konuları: Faşizmin izleri. Yalnızlaşma ve yabancılaşma. Gerçeklik ve algı. Romanın üç bölümü: 1. "Dünyasız Bir Kafa". 2. "Kafasız Bir Dünya". 3. "Kafadaki Dünya".

Kaos Yürüyüşü filmi, kadınların tamamının öldüğü, erkeklerin ise birbirlerinin düşüncelerini "Gürültü" (Noise) adı verilen bir şekilde duyup görebildiği distopik bir dünyada geçmektedir. Filmin konusu: Todd Hewitt, insanlık için yeni bir umut olan "Yeni Dünya"nın uzak bir gezegeninde yaşamaktadır. "Yeni Dünya", "Noise" virüsü nedeniyle cehenneme döner; bu virüs, insanların birbirlerinin düşüncelerini okumasına olanak tanır ve birçok kişiyi deliliğe sürükler. Todd, bir gün Viola isimli bir genç kızla karşılaşır ve Viola'nın yanında virüs etkisini kaybeder. Bu ikili, tehlikeli bir maceraya atılır ve kaçmaya çalışırken geride bıraktıkları hayatları ve yeni dünyaları hakkında birçok gerçeği öğrenirler.

Yargıç Dredd, suçun kol gezdiği fütüristik bir dünyada, polis, yargıç, jüri ve cellat yetkilerini birleştiren "Yargıçlar" birliğinin en sadık üyelerinden biri olan Joseph Dredd'in hikayesini anlatıyor. Filmde işlenen temel konular: Distopik dünya: Dünya, belirsiz bir felaket sonrası yaşanmaz bir hale gelmiş, insanlar devasa megapollerde yaşamaktadır. Adalet sistemi: Geleneksel adalet sisteminin yerini, "Yargıçlar" birliği almıştır; bu birlik, polis, yargıç, jüri ve cellat yetkilerini tek kişide birleştirmiştir. Ana çatışma: Dredd, kendi üvey kardeşi psikopat Rico tarafından cinayetle suçlanır ve hayatta kalmaya çalışırken, Rico'nun Mega-City One'ı ele geçirme planlarını engellemeye çalışır.