Deneyler

Bilim Çocuk Dergisi'nin "Evde Bilim" köşesi, 7 yaş ve üzeri çocuklara yönelik, evde kolayca bulunabilecek malzemelerle bilimsel deneyler ve etkinlikler sunan bir köşedir. Bu köşede yer alan etkinlikler, çocukların araştırma, sorgulama ve merak etme becerilerini geliştirmeyi amaçlar.

Tutarlılık ve bağlılık ilkesi ile ilgili bazı deneyler şunlardır: 1. Freedman ve Fraser Deneyi (1966): Bu deneyde, ev sahiplerinden önce küçük bir rica (camlarına küçük bir çıkartma koyma) talep edilmiş, ardından daha büyük bir rica (bahçeye büyük bir pankart asma) yapılmıştır. 2. Aşırı Haklılaştırma Etkisi Deneyi: İnsanlar bir şeye küçük bir adım attıklarında, bunu destekleyen bir tutarlılık sergilerler. 3. Jacob'un Sokak Araştırması: Bireylere önce bir şeker ikram edilip sonra ankete katılıp katılmayacakları sorulmuş, diğer kişilere ise şeker ikram edilmeden ankete katılmaları istenmiştir.

Evet, TDS metre ile anlık su kalitesi ölçümü yapılabilir. TDS metre, suyun içerisindeki toplam çözünmüş katı maddeleri (mineraller, tuzlar, metaller vb.) ölçerek suyun saflık seviyesini belirler. Bu cihaz, suyun elektriksel iletkenliğini ölçerek çalışır ve sonuçları anında ekranda gösterir.

Bilim Genç platformunda aşağıdaki içerikler bulunmaktadır: 1. Popüler Bilim: Bilim ve teknoloji dünyasından son gelişmeler ve popüler bilim yazıları. 2. Soru-Cevap: Merak edilen bilimsel soruların cevapları. 3. Tasarla ve Yap: Evde veya çevrede bulunabilecek malzemelerle yapılabilecek teknoloji ve tasarım projeleri. 4. Deneyler: Bilimsel süreçlerde gerçekleşen değişimleri gözlemleme ve uygulayarak öğrenme imkanı sunan deneyler. 5. Fotoğraflar: Her ay belirlenen bir konuda çekilen fotoğrafların paylaşıldığı bölüm. 6. Ayın Matematik Sorusu, Satranç ve Şifrebilim: Bu alanlardaki problemleri çözmeye yönelik içerikler. 7. Sesli Yayın: İlgi çekici bilimsel konuların uzman bilim insanları tarafından anlatıldığı podcastler. 8. Bilim Genç TV: Ulusal ve uluslararası alanda bilime katkı sağlamış bilim insanlarının hayat öykülerinin ve araştırma konularının paylaşıldığı videolar. 9. Bilim Çizgi Dizi: Bilim insanlarının hayat öykülerinin ve araştırmalarının karikatürlerle anlatıldığı çizimler. 10. Grafik Bilgi: Bilimsel ve teknolojik konuların görselleştirilerek anlatıldığı etkileşimli ve etkileşimsiz grafikler.

TS EN 12390 standardı, betonun sertleşmiş deneylerinde kullanılır ve aşağıdaki konuları kapsar: 1. Basınç dayanımı tayini. 2. Eğilme dayanımı tayini. 3. Yarmada çekme dayanımı tayini. 4. Basınç altında su işleme derinliğinin tayini. Ayrıca, standardın donma-çözülme direnci gibi diğer beton deney yöntemlerini de içerdiği belirtilmiştir.

Endülüslü ez-Zahravi, el-Tasrif adlı eserinde yararların ateşle dağlanması, hayvanlar üzerinde deney amaçlı ameliyatlar yapılması ve kadavra teşrihi için kullanılan aletleri tarif etmiştir.

"Doktor Moreau'nun Adası" romanı, İngiliz yazar Herbert George Wells tarafından 1896 yılında yazılmıştır. Konusu: Gemi kazası sonucu Büyük Okyanus'un ortasında ıssız bir adaya düşen Edward Prendick'in hikayesini anlatır. Prendick, bu adada tuhaf yaratıkların garip ayinlerine tanık olur, adadaki kanunlar hakkında bilgi edinir ve tuhaf arkadaşlar edinir. Roman, hayvanlara yapılan deneyler ve etik konular üzerine düşündürür ve yayımlandığı dönemde bu konularda ciddi tartışmalara yol açmıştır.

9. sınıf kimya ders kitabı cevapları sayfa 32'de genellikle kontrol noktası soruları ve çözümleri yer alır. Örneğin, Meb Yayınları'na ait 9. sınıf kimya ders kitabında sayfa 32'de aşağıdaki konular işlenir: Kimyagerin ilaç fabrikasındaki çalışmaları: Analitik kimya, organik kimya ve biyokimya disiplinlerinin kullanımı. Turşu saklama deneyi: Asidik çözelti ve magnezyum metalinin kullanımı, deneyin hipotezi, balonun şişmesinin anlamı ve deney sonuçları. Ayrıca, Evrensel İletişim Yayınları'na ait 9. sınıf kimya ders kitabında sayfa 32'de asetik asidin kimyasal formülü ve elementleri hakkında bilgiler bulunabilir. Cevapların kesinliği için kitabın orijinaline veya yayınevine danışılması önerilir.

Dünyanın hareketini kanıtlamak için çeşitli yöntemler kullanılabilir: 1. Uydu Fotoğrafları: Uzaya gönderilen uydular, dünyanın uzaydan çekilen fotoğraflarını sunar ve bu fotoğraflarda dünyanın yuvarlak yapısı net bir şekilde görünür. 2. Ay Tutulması: Ay tutulması sırasında Ay’ın kenarının yuvarlak görünmesi, dünyanın gölgesinin yuvarlak olduğunu ve dolayısıyla dünyanın küre biçiminde olduğunu destekler. 3. Foucault Sarkacı: Fransız fizikçi Léon Foucault, 1851 yılında yaptığı deneyle Dünya’nın kendi ekseni etrafında döndüğünü kanıtlamıştır. 4. Gelgit Gözlemleri: Galileo Galilei, okyanus havzalarının gelgit zamanlaması ve hızına olan etkisini gözlemleyerek dünyanın hareketini açıklamaya çalışmıştır. 5. Eratosthenes Deneyi: Antik bilim insanı Eratosthenes, farklı şehirlerdeki gölgeleri ölçerek dünyanın çevresini hesaplamış ve dünyanın boyutlarını belirlemiştir.

Gaz basıncı deneyleri şunlardır: 1. Toriçelli Deneyi: Deniz seviyesinde ve 0°C'de, 1 m uzunluğundaki cam boruyu cıva ile doldurup ters çevirerek açık hava basıncını ölçme deneyidir. 2. Margdeburg Deneyi: Otto von Guericke tarafından 1654 yılında yapılan, içi boş iki yarım kürenin hava sızdırmayacak şekilde kapatılıp içindeki havanın boşaltılmasıyla kürelerin ayrılmama deneyidir. 3. Pipet Deneyi: İçi su dolu bardağın ağzı kağıtla kapatılıp ters çevrildiğinde suyun dökülmeme deneyidir, bu durum açık hava basıncının suyu yukarı itmesiyle gerçekleşir. 4. Haşlanmış Yumurta Deneyi: Şişenin ağzına yerleştirilen haşlanmış yumurtanın, şişe içinde yanan kağıt nedeniyle açık hava basıncı etkisiyle içeri girmesi deneyidir.

Robert P. Crease'in "Prizma ve Sarkaç" kitabı, bilimde yapılan en güzel on deneyi anlatmaktadır. Kitapta ele alınan deneyler, zaman sırasına göre dizilmiş olup, bilimin 2500 yıllık yolculuğunu kapsamaktadır. Bu deneyler sayesinde: Dünyanın temel nitelikleri hakkında kaba tahminler elde etme imkanı sağlanmıştır. Bilim, atomun ve bileşen parçacıklarının özelliklerine dair hassas ölçümler yapmaya başlamıştır. Güneş saati ve eğik düzlemler gibi basit aletlerin kullanımından, ileri aygıtların kullanıldığı bir döneme geçilmiştir. Bilim insanlarının genellikle tek başlarına çalıştıkları devirden, yüzlerce kişiden oluşan ekiplerle çalıştıkları günümüze gelinmiştir. Ayrıca, alanın en ilginç simalarının kişilikleri ve yaratıcı düşünce tarzları da kitapta yer almaktadır.

Kuvvetin cisimlere etkilerini test çözmek için aşağıdaki adımları izlemek faydalı olabilir: 1. Kuvvetin Cisim Üzerindeki Etkilerini Tanıma: Kuvvetin cisimleri hızlandırma, yavaşlatma, yön değiştirme, şekil değiştirme gibi etkilerini bilmek önemlidir. 2. Deneyler Yapma: Topun havaya atılması, süngerin sıkılması gibi deneyler yaparak gözlem sonuçlarını yazmak, kuvvet etkilerini daha iyi anlamanıza yardımcı olur. 3. Soruları Dikkatlice Okuma: Test sorularında kuvvetin hangi cisme nasıl bir etki yaptığı sorulabilir. Örneğin, "Duran bir cismi hareket ettiren kuvvet hangisidir?" gibi. 4. Cevapları Kontrol Etme: Soruları çözdükten sonra cevapları kontrol ederek doğru ve yanlışlarınızı belirleyebilirsiniz.

Şemsiye ile yapılabilecek bazı deneyler şunlardır: 1. Açık Uçlu Deney: Öğrencilere şemsiyelerin benzerlik ve farklılıklarını gruplamaları, renk, desen, büyüklük gibi özellikleri incelemeleri ve basit eksiltme problemleri çözmeleri gibi görevler verilebilir. 2. Hipotez Test Etme Deneyi: Öğrencilere bir hipotez verilerek, bu hipotezi test etmek için şemsiyelerle deneyler yapmaları sağlanabilir. Örneğin, şemsiyelerin açılıp kapanması ve çevrilmesi gibi hareketlerle ilgili veriler toplayıp yorumlamaları istenebilir. 3. Hava Basıncı Deneyi: Bir cam şişenin ağzına yapıştırılmış bir canavar figürü ve üzerine oturtulmuş bir mum ile, mumun yanması ve şişenin içindeki havanın ısınarak mumun sönmesi ve şemsiyenin şişenin içine çekilmesi gözlemlenebilir.

Faz I klinik çalışmaları genellikle 20-80 kişi ile yapılır.

Pamukla yapılabilecek bazı deneyler şunlardır: 1. Pamukta Fasulye Çimlenmesi Deneyi: Bir kaba pamuk tabakası yerleştirilir, üzerine fasulyeler konur ve sulanır. İki hafta sonra fasulyelerin çimlendiği gözlemlenir. 2. Hava Deneyi: Çiçeğin üzeri kavanozla kapatılır ve havasız kalan çiçeğin solduğu gözlemlenir. 3. Erozyon Deneyi: Toprağı tepe şeklinde yığın yapıp, saç kurutma makinesiyle rüzgar etkisi yaparak toprak kaymasını gözlemlemek. 4. Karabiber ve Sabun Deneyi: Geniş bir kaba su doldurulur, üzerine karabiber serpilir ve parmağınızı suya değdirdiğinizde hiçbir şey olmaz.

İn vivo deneyler, canlı organizmalar üzerinde yapılan araştırmalardır ve çeşitli nedenlerle gerçekleştirilir: 1. Gerçek Yaşam Koşulları: İn vivo çalışmalar, biyolojik süreçlerin gerçek yaşam koşullarında nasıl işlediğini taklit eder, bu da sonuçların daha gerçekçi olmasını sağlar. 2. Güvenilir Veri Sağlama: İn vitro (laboratuvar ortamında) çalışmaların sonuçları, in vivo deneylerle desteklenmediği sürece sınırlı güvenilirliğe sahiptir. 3. İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkiler: İn vivo deneyler, ilaçların, tedavi yöntemlerinin ve diğer sağlık müdahalelerinin insanlar üzerindeki etkilerini değerlendirmeye yardımcı olur. 4. Yeni Tedavi Yöntemlerinin Geliştirilmesi: Kanser, genetik hastalıklar ve diğer sağlık sorunları için yeni tedavi yöntemlerinin araştırılmasında kritik bir rol oynar.

Bilim insanları tarih boyunca birçok önemli deney gerçekleştirmiştir. İşte bazıları: 1. Galileo Galilei: Pisa Kulesi'nden farklı ağırlıktaki topları bırakarak, ağır nesnelerin daha hızlı düştüğü teorisini çürüttü. 2. Isaac Newton: Beyaz ışığı renk spektrumuna ayıran prizma deneyini yaptı. 3. Henry Cavendish: Dünya'nın yoğunluğunu ve yerçekimi sabitini ölçen bir deney gerçekleştirdi. 4. Thomas Young: Çift yarık deneyiyle ışığın dalga olduğunu kanıtladı. 5. James Prescott Joule: Enerjinin korunumu yasasını deneysel olarak kanıtladı. 6. Robert Millikan: Yağ damlacıkları kullanarak elektronun yükünü ölçtü. 7. Barry Marshall: Ülserin bakterilerden kaynaklandığını kanıtlamak için kendi üzerinde deney yaptı. 8. Werner Forssmann: Kendi kalbine kateter takarak modern tıpta kateterizasyon uygulamasının temelini attı.

Hidrolik ve pnömatik deneyleri iki ana kategoride toplanabilir: 1. Hidrolik Deneyleri: - Ventürimetre Deneyi: Borudan geçen akışkanın debisini ölçmek için basınç farkından yararlanılır. - Manometrelerin Kalibrasyonu Deneyi: Manometrelerin hassasiyetlerini belirlemek için ölü ağırlık metodu kullanılır. - Orifisten Akış Deneyi: Sabit bir su yükü altında debi, hız ve daralma katsayıları belirlenir. - Reynolds Sayısı Deneyi: Borulardaki akış tipinin belirlenmesi için akışkanın sıcaklık, viskozite ve debisindeki değişim incelenir. 2. Pnömatik Deneyleri: - Temel Pnömatik Elemanları Tanıma Deneyi: Pnömatik sistemlerin temel bileşenleri olan kompresör, hava tankı, şartlandırıcı ve valflerin tanıtımı yapılır. - Pnömatik Devre Tasarımı ve Simülasyonu Deneyi: Pnömatik devrelerin bilgisayarda simülasyonu ve kurulumu gerçekleştirilir.

İlginç elektrik devreleri arasında şunlar yer alır: 1. Statik Elektrik Kıvılcımı: 3000 volta kadar çıkabilen statik elektrik kıvılcımları. 2. Elektrikli Yılan Balıkları: 500 volt veya daha fazla şok üretebilen balıklar. 3. Meyve Pili Deneyi: Limonun içine yerleştirilen bakır tel ve çinko çivi ile elektrik enerjisi elde etme. 4. Kağıt Devreler: Bakır bant kullanarak kağıt üzerinde devre oluşturma ve LED ışık ile pili devreye ekleme. 5. Radyasyondan Elektrik Üretimi: Evdeki elektronik eşyaların yaydığı radyasyondan elektrik üretme. 6. Ölü Bedenlerden Elektrik Üretimi: Krematoryumda üretilen ısıyı elektrik enerjisine dönüştürme. 7. Balina Yağı ile Elektrik Üretimi: Kıyıya vuran balinaların yağından yakıt elde ederek elektrik üretme.

Işığın kırılması ile ilgili birkaç deney: 1. Kavanoz ve Çubuk Deneyi: İçi su dolu bir kavanoza bir çubuk, çatal veya kaşık koyup, yukarıdan ve yandan bakıldığında ışığın nasıl kırıldığını gözlemlemek. 2. Su Dolu Bardakta Kalem Deneyi: Bir bardağı yarısına kadar su ile doldurup, içine bir kalem koymak ve kalemin suda kırık görünmesini incelemek. 3. Yağ ile Gözlem: Işığın farklı yoğunluktaki sıvılarda nasıl kırıldığını görmek için su yerine yağ kullanarak aynı deneyi yapmak. 4. Gökkuşağı Deneyi: Yağmur damlalarının ışığı kırarak renklere ayırmasını gözlemlemek için doğal bir olay olan gökkuşağını incelemek.