Deneyler

9. sınıf fizik ders kitabının 172. sayfasında genellikle performans görevi yer alır. Bu görev, öğrencilerin enerji, momentum, kuvvet veya basit makineler gibi konuları daha iyi anlamaları ve uygulamaları için tasarlanmıştır. Performans görevi genellikle şu bölümleri içerir: Amaç ve kapsam. Materyaller. Yöntem. Veri toplama ve analiz. Sonuç ve yorum.

"Kendin Keşfet" serisi, eğlendirerek öğreten ve bilime pratik bir yaklaşım kazandıran etkinlikler sunar. Bu seride yer alan kitaplar, genellikle aşağıdaki konuları işler: Çöpler ve Geri Dönüşüm: Geri dönüşüm için çöplerin sınıflandırılması, doğal ayrıştırıcı hayvanların toplanması ve organik gübre öbeği oluşturulması gibi deneyler. Enerji ve Elektrik: Kendi buhar türbininini yapma, güneş enerjisini biriktirme ve rüzgâr enerjisiyle çalışan bir vinç yapma gibi etkinlikler. Çevre Kirliliği ve Atıklar: Hava kirliliği testleri, küresel ısınmayı gözlemleme ve petrol sızıntılarını temizleme deneyleri.

Yorulma deneyi, dinamik ve çevrimsel gerilmelere maruz kalan malzemelerin, belirli bir tekrar sayısından sonra nasıl davrandığını ve ne kadar süre dayanabileceğini belirlemek için yapılan bir testtir. Bu deneyde genellikle şu adımlar izlenir: 1. Numune Hazırlığı: Standart ölçülerde ve şekillerde çelik numuneler hazırlanır. 2. Test Cihazı ve Kurulumu: Numune, belirli bir frekansta ve büyüklükte döngüsel yük altında test etmek için tasarlanan bir cihaza yerleştirilir. 3. Yükleme: Numuneye sinüzoidal (dalga formunda) yükler uygulanır ve maksimum ve minimum gerilme seviyeleri belirlenir. 4. Testin Gerçekleştirilmesi: Numune, kırılıncaya kadar test edilir ve bu süreçte maruz kaldığı yükleme döngüsü sayısı (N) kaydedilir. 5. Sonuçların Analizi: Elde edilen veriler, gerilme-yorulma ömrü eğrisi (S-N eğrisi) olarak adlandırılan bir grafikle analiz edilir.

Novakid platformunda çocuklar için çeşitli eğlenceli ve eğitici deneyler yapılmaktadır. İşte bazı örnekler: 1. Şişedeki Yumurta Deneyi: Hava basıncı kavramını öğretmek için yapılır. Bir cam şişeye haşlanmış yumurta, kağıt parçası ve kibrit kullanılarak yumurta şişenin içine çekilir. 2. Görünmez Mürekkep Deneyi: Limon suyunun karbon molekülleri kullanılarak görünmez mürekkep hazırlanır ve bu mürekkeple yazılanlar ısı kaynağı ile görünür hale getirilir. 3. Mikrop Deneyi: Su dolu bir tabağa toz karabiber dökülür ve parmağın suya sokulmasıyla karabiberin tepkisi gözlemlenir. Daha sonra parmağın bulaşık deterjanına batırılması ve tekrar suya sokulmasıyla karabiberin nasıl değiştiği incelenir. 4. Sirke ve Kabartma Tozu ile Balon Şişirme Deneyi: Sirke ve kabartma tozu karıştırılarak kimyasal bir reaksiyonla balon şişirilir. 5. Mıknatıs Deneyleri: Mıknatısların nesneleri nasıl çektiğini ve manyetik alanı keşfetmek için çeşitli deneyler yapılır.

Bilim şenliğinde çeşitli etkinlikler ve aktiviteler düzenlenir: Deneyler ve gösteriler: Bilimsel deneyler ve gösteriler yapılarak katılımcıların bilimsel kavramları eğlenceli bir şekilde öğrenmesi sağlanır. Atölye çalışmaları: Katılımcıların kendi deneylerini yapmalarına olanak tanıyan atölye çalışmaları düzenlenir. Konferanslar ve seminerler: Bilim insanları, mühendisler ve teknoloji uzmanları tarafından bilimsel konularda konferanslar ve seminerler verilir. Sergiler ve gösteriler: Bilimsel sergiler ve gösteriler ile katılımcıların bilimsel konuları daha iyi anlamaları hedeflenir. Yarışmalar: Bilimsel konulara dayalı yarışmalar düzenlenerek katılımcıların bilgi ve becerilerini test etmeleri sağlanır. Ayrıca, canlı müzik performansları ve eğlenceli sahne gösterileri gibi etkinlikler de bilim şenliklerinin bir parçası olabilir.

Şilifli balon, laboratuvar ortamlarında çeşitli amaçlarla kullanılan bir laboratuvar ekipmanıdır. Başlıca kullanım alanları: Çözelti hazırlama: Fiziksel veya kimyasal herhangi bir değişmenin görülmediği çözeltilerin hazırlanmasında kullanılır. Damıtma işlemleri: Soğutucuya takılan yuvarlak şilifli balonlar, damıtma işlemlerinde tercih edilir. Çözeltilerin muhafazası: Balon jojelerin şilifleri, içerisindeki çözeltileri muhafaza etmek ve devrilme anında dökülmeleri önlemek için kullanılır. Titrasyon: Titrasyon deneylerinde önemli bir rol oynar. Karışım seyreltme: Boyut çeşitliliğinden ötürü karışımların seyreltilmesinde kullanılabilir.

Buz deneyleri çeşitli alanlarda gerçekleştirilebilir ve farklı amaçlar taşır: 1. Jeofizik Deneyleri: Buzulların ve buz tabakalarının fiziksel özelliklerini incelemek için kullanılır. 2. Bilimsel Deneyler: Çocuklar için eğlenceli ve eğitici deneyler de yapılabilir. 3. İklim Değişikliği Deneyleri: Buzulların erimesi ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi konuları araştırmak için yapılan deneyler.

Alüminyum folyo ile yapılabilecek bazı deneyler: Hidrojen gazı deneyi: Alüminyum folyo, tuz ruhu (hidroklorik asit) ile tepkimeye girerek hidrojen gazı üretir. Çatal-kaşık parlatma: Alüminyum folyo, sıcak su içinde çatal ve kaşıkları parlatacak şekilde kullanılabilir. Roket yapımı: Su dolu bir kavanoza alüminyum folyodan yapılan bir kuyruk ve kibrit ucu ile küçük bir roket oluşturulabilir. Rüzgar çanları veya süs topu yapımı: Alüminyum folyo ile bahçede veya balkonda dekoratif eşyalar yapılabilir. Yanardağ deneyi: Alüminyum folyo ile yanardağ benzeri bir deney gerçekleştirilebilir. Takı yapımı: Alüminyum folyo, ince şeritler halinde kesilip bükülerek kolye, bilezik veya küpe gibi takılar yapılabilir. Bu deneyleri yaparken koruyucu gözlük ve eldiven kullanılması önerilir.

TS EN 12390-3 standardı, "Beton - Sertleşmiş Beton Deneyleri - Bölüm 3: Deney Numunelerinin Basınç Dayanımının Tayini" anlamına gelir.

Toriçelli deneyi ve kılcallık arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Amaç ve Yöntem: - Toriçelli deneyi, deniz seviyesinde açık hava basıncını ölçmek için yapılır. - Kılcallık, sıvıların çapı küçük olan boruların içinde yükselmesi veya alçalması olayıdır. 2. Kullanılan Malzemeler: - Toriçelli deneyinde genellikle cıva kullanılır, ancak herhangi bir sıvı ile de yapılabilir. - Kılcallıkta ise deney, genellikle su ile yapılır. 3. Sonuçlar: - Toriçelli deneyinde, sıvının yüksekliği özkütleye bağlıdır ve atmosfer basıncı ile ilgili sonuçlar elde edilir. - Kılcallıkta ise sıvının yükselme miktarı, borunun çapına ve sıvının türüne göre değişir.

Kolay ve eğlenceli deneyler, 4-14 yaş arasındaki çocuklar için uygundur. Okul öncesi dönem çocukları için de basit ve güvenli deneyler yapılabilir. Bu yaş grubuna yönelik bazı deney örnekleri şunlardır: Renk karıştırma deneyi: Ana renklerin karışarak nasıl ara renkleri oluşturduğunu öğrenmek için yapılır. Balon şişirme deneyi: Kimyasal tepkimeler hakkında temel bir bilgi edinmek için uygundur. Mıknatısla nesne ayırma: Mıknatısların hangi maddeleri çektiğini gözlemlemek için yapılır. Suyun hareketi deneyi: Suyun moleküllerinin birbirlerine tutunarak nasıl hareket ettiğini görmek için yapılır.

Evde havalı balon şişirmek için iki yöntem önerilmektedir: 1. Karbonat ve sirke kullanarak: Bir pet şişe içine huni yardımıyla 2 yemek kaşığı karbonat koyup bir miktar sirke dökün. 2. Helyum gazı ile: Kullan at helyum gazı, evde uçan balon yapmak için pratik bir üründür.

Duvarlardaki delikler farklı amaçlarla açılmış olabilir: 1. İskele Delikleri: Antik dönemlerde duvar yapımında kullanılan iskeleyi duvara tutturmak için delikler açılırdı. 2. Ağlama Delikleri: Kalelerde ve duvarlarda, su birikmesini önlemek için açılan deliklerdir. Bu delikler, duvarın içine sızan suyun dışarı çıkmasını sağlar. 3. "Duvardaki Delik" Deneyi: Newcastle Üniversitesi'nde Profesör Sugata Mitra tarafından 1999 yılında yapılan bir deneyde, bir bilgisayar duvarın dışına yerleştirilmiş ve çocukların kendi kendilerine bilgisayarı kullanmayı öğrenmeleri gözlemlenmiştir.

Laboratuvar deney defteri, deneylerin tamamlanmasının ardından teslim edilir.

Basit kimya deneyleri, 8-13 yaş arasındaki çocuklar için uygundur.

Çekme deneyinde kopma gerilmesi, numune koptuğu andaki gerilme değeridir.

Re-Animator filmi, H. P. Lovecraft'ın aynı adlı hikayesinden uyarlanmıştır ve ölüleri yeniden canlandırma deneyleri yapan bir bilim insanının hikayesini anlatır. Filmin özeti: - Tıp öğrencisi Herbert West, özel bir serum geliştirerek ölü hayvanları yeniden hayata döndürmeyi başarır. - West, ev arkadaşı Daniel Cain ile birlikte bodrum katında deneyler yapmaya başlar. - West'in çalışmalarından etkilenen Cain, daha büyük denekler üzerinde deney yapma teklifinde bulunur ve bu teklif kabul edilir. - Ancak, yeniden canlandırılan insanlar saldırgan bir tutum sergilemeye başlayınca, West ve Cain için tehlikeli bir durum ortaya çıkar. - Dr. Carl Hill, West'in başını gövdesinden ayırarak yeni bir denek üzerinde serumu dener ve başarılı olur. - Sonunda, West'in eski sevgilisi Megan, babası Dr. Halsey tarafından tanındığında, West ve Cain dirilen insanların saldırısından kurtulmayı başarır.

Eş zamanlı ipucuyla öğretim, sabit bekleme süreli öğretim gibi denemelerden oluşur.

Hardox aşınma direnci, çeşitli yöntemlerle ölçülebilir: 1. WearCalc Web App: SSAB tarafından sunulan bu çevrimiçi araç, farklı Hardox aşınma parçalarının görece servis ömrünü hesaplayarak aşınma direncini belirler. 2. Deneysel Çalışmalar: Aşınma direnci, laboratuvar ortamında yapılan deneylerle de ölçülebilir. Örneğin, numunelerin kayma hızı ve yük altında kuru-kayma aşınma davranışları incelenebilir.

"Dilsiz Sanılan Bahçıvan" filmi, "Bahçıvan" (The Lawnmower Man) adıyla bilinir ve konusu şöyledir: Dr. Lawrence Angelo, zeka artırma deneyleri yapan bir bilim adamıdır. Deneyin sonuçları beklenmedik şekilde güçlü ve tehlikeli hale gelir.