Ciro

Ciro yapan keşideci, çek düzenleyen ve ödeme yükümlülüğünü devam ettiren kişidir. Ciro, bir çekin üzerindeki hakların başka bir kişiye devredilmesi işlemidir. Keşideci, aynı zamanda "ciro edilen" olarak da adlandırılabilir, çünkü ciro yoluyla çeki elde eden son taraf, çek bedelini tahsil eder.

Hamiline çek ciro edilmez, sadece teslim edilmesi yeterlidir. Hamiline çeklerin devri için çek üzerindeki zilyetliğin (mülkiyetin) devri yani çekin teslimi şarttır. Ancak, uygulamada hamiline çekler de ciro edilerek devredilebilir, fakat bu işlem bir temlik (mülkiyet devri) anlamına gelmez.

2 milyon ciro yapan bir işletme, belirli kriterlere göre defter tutmak zorundadır. Türkiye'de küçük ve orta ölçekli işletmelerin mali işlemlerini takip etmek amacıyla işletme defteri tutması gerekmektedir. Dolayısıyla, 2 milyon ciro yapan bir işletmenin de işletme defteri tutması muhtemel görünmektedir.

Çekin arkasına ciro edilmezse, çek yalnızca orijinal hamil tarafından tahsil edilebilir ve devredilemez. Ciro yapılmayan çekler, sadece çek üzerinde adı yazılı olan kişiye ya da kuruluşlara ödeme yapılmasını sağlar. Ayrıca, ciro yapılmayan çeklerin tahsil edilmesi sürecinde, çekin üzerinde adı yazılı kişinin şahsen bankaya başvurması gerekeceğinden işlem süresi uzayabilir ve maliyetler artabilir.

Cironun yüksek olması, bir işletmenin belirli bir dönem içinde yaptığı satışların toplam tutarının yüksek olması anlamına gelir. Cironun yüksek olmasının bazı anlamları: Satışlarda güçlü performans. Büyüme potansiyeli. Pazar gücü. Ancak, yüksek ciro her zaman yüksek kâr anlamına gelmez.

Ciro iskontosu, muhasebe kayıtlarında gelir tahakkuk ettiği dönemde muhasebeleştirilir. Bu, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'na göre ticari kazancın doğru tespiti için geçerli olan tahakkuk esası ve dönemsellik ilkesine uygundur. Ciro iskontosunun muhasebeleştirilmesi için: Fatura düzenleme tarihi esas alınır. 602-Diğer Gelirler hesabı kullanılır. Ciro iskontosunun muhasebeleştirilmesi sırasında, KDV'nin de hesaplanması ve ilgili hesaplara kaydedilmesi gerekir.

Cirolu iş faturasında dikkate alınan işler, taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmı veya bitirilen yapım işleridir. Bu faturada ayrıca, aşağıdaki unsurlar da yer alır: Toplam ciro. Yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen yapım işi faaliyetleri. Ciro primleri ise faturada şu şekilde ele alınır: Nakit primler. Ayni primler. İzleyen yıl faturaları.

Ciro edilemez kaydı, bononun kambiyo senedi olma vasfını etkilemez. Ancak, bu kayıt senedin nama yazılı hale gelmesine yol açar ve senedin ciro yoluyla devredilmesini engeller; sadece alacağın temliki yoluyla devredilebilir. Ciro edilemez kaydının kim tarafından konulduğuna göre sonuçlar değişir: Ciranta tarafından konulduğunda, cirantanın daha sonra yapılacak cirolara karşı sorumluluğu ortadan kalkar. Düzenleyen (keşideci) tarafından konulduğunda, bono nama yazılı hale gelir ve alacağın temliki yoluyla devredilebilir.

Ciro primi, mahiyet ve tutar itibariyle kesinleştiği tarihte tahakkuk eder. Ciro priminin tahakkuk etmesi için aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir: Önceden yapılmış bir sözleşme olsun veya olmasın, geçmiş hesap dönemi verilerinden hareketle prim tutarı tespit edilebilmelidir. Tarafların karşılıklı anlaşmaları ile prim tutarı belirlenmeli ve kesinleştirilmelidir. Örneğin, yazılı bir sözleşmede belirli bir yıl boyunca yapılan alımlar sonucunda belirli bir haddin aşılması halinde prim ödeneceği belirtilmişse, bu durumda matrahta değişikliğin yılın son günü itibariyle oluştuğu kabul edilir. Ciro primi faturası sonraki yılda düzenlense bile, tahakkuk esasının bir gereği olarak, primlerin hak kazanıldığı yılın geliri olarak beyan edilmesi gerekir.

Net satış, ciro anlamına gelir. Ciro, bir işletmenin belirli bir dönem içinde elde ettiği toplam satış gelirini ifade eder.

Şarta bağlı ciro, bir alacak hakkının devredilmesi olan ciro işleminin, belirli bir şartın gerçekleşmesine bağlı olarak yapılmasıdır. Bu durumda, ciro işlemi belirtilen şartın gerçekleşmesi durumunda geçerli olur. Şarta bağlı cironun geçerliliği, şartın hukuka uygun ve yerine getirilebilir olmasına bağlıdır.

Ciro eden kişi, belirli koşullar altında ciroyu geri alabilir. Bu durum, "çizilmiş ciro" olarak adlandırılır. Cironun çizilmesi, imzanın silinmesi, üzerinin çizilmesi veya üzerine "geçersizdir", "iptal edilmiştir" gibi ifadelerin yazılması şeklinde olabilir. Ancak, çizilmiş ciro işlemi hukuki süreçler içerebilir ve her durumda mümkün olmayabilir.

Ciranta, çekte ciro işlemini yapan, yani çeki devreden kişidir. Ciranta, çekin üzerindeki tüm yükümlülükleri üstlenir ve çeki devrettiği kişinin çeki tahsil edememesi durumunda ödeme sorumluluğunu kabul eder. Ciranta, tam ciro, beyaz ciro veya tahsil cirosu gibi farklı türlerde ciro yapabilir. Tam ciro: Ciranta, çeki kimin lehine ciro ettiğini belirterek ciro yapar. Beyaz ciro: Ciro yapılırken, çekin kimin lehine ciro edildiği yazılmaz, sadece ciro edenin imzası atılır. Tahsil cirosu: Çekin sadece tahsil edilmesi için ciro edildiğini belirtir.

Çekte ciro yasağı, düzenleyen tarafından senedin ön yüzüne "ciro edilemez", "cirosu yasaktır" veya "emre yazılı değildir" şeklinde kayıtlar eklenerek yapılabilir. Ciro yasağı kaydı, kambiyo senedinin kambiyo vasfını ortadan kaldırmaz, ancak ciro yoluyla devrini engeller. Ciro yasağı ile ilgili dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır: Kayıtsız ve şartsız olma şartı: Cironun bağlı tutulduğu her şart yazılmamış sayılır. Kısmi ciro: Kısmi ciro batıldır. Vekil veya ticari temsilci aracılığıyla ciro: Vekil veya ticari temsilci aracılığıyla yapılan cironun geçerli olabilmesi için imzanın ciranta veya temsilci tarafından atılması gerekir. Ciro yasağı ve diğer hukuki işlemler hakkında doğru bilgi almak için bir avukata danışılması önerilir.

Ciroda KDV dahil değildir. Ciro, net satışların toplamıdır ve bu toplam, KDV hariç olarak hesaplanmalıdır. Örneğin, bir işletme 100 TL'lik bir ürün sattığında, KDV dahil fiyat 118 TL olur (eğer KDV oranı %18 ise). Ancak, yasal olarak farklı ticaret modelleri ve iş türleri için KDV'nin cirolara dahil edilip edilmeyeceği değişebilir.

Evet, emre yazılı senedin arkası ciro edilebilir. Emre yazılı ciro, senedin ödeme emrinin belirli bir kişiye veya onun emrettiği kişiye yönlendirilmesini sağlar. Cironun geçerli olabilmesi için bazı şartlar gereklidir: Şekil şartlarına haiz olma. Sürekli olma. Şartlı olmama.

Çekin arkasına imza atmadan ciro olmaz. Çekin ciro edilmesi için, çekin arka yüzüne firma kaşesinin vurulması ve şirket yetkilisinin imzasını atması gereklidir. Eğer sadece imza atılırsa, bu beyaz ciro olarak adlandırılır ve çeki elinde bulunduran kişi, o çekin meşru hamili kabul edilir. Tam ciro yönteminde ise hem ciro işlemini yapan tarafın hem de çekin haklarını devralan tarafın açık bir şekilde çekin üzerinde belirtilmesi gerekir.

Keşide cirosu ve beyaz ciro arasındaki temel fark, ciro yapılan kişinin belirtilip belirtilmemesidir. 1. Keşide Cirosu: - Tam ciro olarak da bilinir. - Ciro yapılan kişinin adı ve soyadı açıkça yazılır. - Ciro eden kişi, çek bedelini sadece belirtilen kişiye tahsil edebilir. 2. Beyaz Ciro: - İsim belirtilmeden "Ödeyiniz" yazılmasıyla yapılır. - Ciro yapılan kişinin adı belirtilmediği için, çeki elinde bulunduran herkes tahsil edebilir. Özetle, keşide cirosunda belirli bir kişi devredilirken, beyaz ciroda devir daha genel ve isim belirtilmeden yapılır.

Ciro iskontosu muhasebe kaydı, ana firma ve bayi açısından farklı şekillerde yapılır: Bayi Açısından Muhasebe Kaydı: 320 Satıcılar Hesabı (Borç); 602 Diğer Gelirler Hesabı (Alacak); 391 Hesaplanan KDV (Alacak). Ana Firma Açısından Muhasebe Kaydı: 611 Satış İskontoları Hesabı (Borç); 191 İndirilecek KDV Hesabı (Borç); 120 Alıcılar Hesabı (Alacak). Eğer ciro primi faturası sonraki yılda düzenleniyorsa, gider tahakkukları hesabı kullanılır: 611 Satış İskontoları Hesabı (Borç); 381 Gider Tahakkukları Hesabı (Alacak). Ciro primi, mal fazlası olarak veriliyorsa, stok hesapları kullanılarak muhasebeleştirilir: 150/153 Stok Hesabı (Borç); 602 Diğer Gelirler Hesabı (Alacak). Ciro priminin muhasebeleştirilmesi, prime esas teşkil eden malların stokta bulunup bulunmadığına göre değişiklik gösterebilir. Muhasebe kayıtları, yasal düzenlemelere ve işletmenin iç prosedürlerine uygun olarak yapılmalıdır.

Şarta bağlı ciro, belirli koşullar altında geçerli olabilir. Türk Ticaret Kanunu'na göre, şarta bağlı ciro işleminin geçerliliği, şartın hukuka uygun ve yerine getirilebilir olmasına bağlıdır. Şarta bağlı cironun geçerli sayılabilmesi için, belirtilen koşulların açıkça tanımlanmış olması ve taraflar arasında anlaşmaya dayalı olarak belirlenmesi gerekir. Örnek olarak, bir senet veya bono üzerinde yapılan şarta bağlı ciro, borçlunun ödeme yapması koşuluyla geçerli olabilir. Şarta bağlı ciro ile ilgili hukuki durumların ve kararların detaylı bir şekilde incelenmesi, geçerliliğin değerlendirilmesi açısından önemlidir.