Beyin

Kafa travmaları genel olarak iki ana kategoride sınıflandırılır: kapalı ve açık kafa travmaları. Kapalı kafa travmaları kafatasının sağlam kaldığı, ancak beyin dokusunun iç basınç değişikliği veya darbenin kinetik enerjisi ile zarar gördüğü durumlardır. Bu tür travmaların çeşitleri şunlardır: Beyin sarsıntısı (konküzyon). Kontüzyon ve lacerasyon. Kafa içi kanamalar. Açık kafa travmaları ise kafatasının bütünlüğünün bozulduğu, beyin dokusunun dış ortamla temas ettiği travmalardır. Bu tür travmaların çeşitleri şunlardır: Kafatası kırıkları. Sivri veya keskin cisim yaralanmaları. Kurşun yaralanmaları.

Bitkisel hayat terimi, hastalık veya kaza sebebiyle beynin yaygın ve geri dönüşümsüz hasarlandığı, ancak beyin sapının refleks işlevlerinin etkilenmediği klinik durumu ifade eder. Bu durumda kişi, uyandırılamaz, gözlerini açmaz, bilinçli hareketlerde bulunmaz ve çevresindeki uyaranlara yanıt vermez.

Kortikal fonksiyon bozukluğu, beyindeki korteks adı verilen dış tabakanın işleyişinde meydana gelen sorunları ifade eder. Bu durum, bilişsel, duygusal ve motor fonksiyonların bozulmasına yol açabilir ve aşağıdaki belirtilerle kendini gösterebilir: - Hafıza sorunları; - Dil bozuklukları; - Dikkat ve konsantrasyon kapasitesinin azalması; - Yürüme ve koordinasyon problemleri; - Algısal değişiklikler. Kortikal fonksiyon bozukluklarının nedenleri arasında beyin yaralanmaları, enfeksiyonlar, migren ve bazı nörodejeneratif hastalıklar yer alır.

Bilateral parahipokampal bölgede genişlemiş Virchow Robin space görünümleri izlenmesi, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) sırasında beyin damarlarını çevreleyen sıvı dolu alanların (perivasküler boşluklar) genişlemesi anlamına gelir. Bu durum, yaşlanma, hipertansiyon, serebral atrofi, damar hastalıkları ve bazı enfeksiyonlar gibi çeşitli nedenlerle ilişkili olabilir. Kesin teşhis ve uygun tedavi için bir nöroloğa başvurulması önerilir.

Medial ve lateral lemniscus, beyin sapında bulunan iki ayrı akson yoludur. İşlevleri: 1. Medial lemniscus: Dokunuş, titreşim ve propriyosepsiyon (vücut parçalarının pozisyon hissi) bilgilerini omurilikten talamusa taşır. 2. Lateral lemniscus: Ses bilgilerini koklear çekirdekten inferior kollikulusa ve diğer beyin sapı çekirdeklerine iletir.

Problemli beyin MR'ı, çeşitli patolojik durumları ve anormallikleri gösteren görüntülerle anlaşılabilir. Bu görüntüler, aşağıdaki durumlarda teşhis koymak için kullanılır: Beyin tümörleri: Tümörlerin boyutu, konumu ve çevre dokulara etkisi. İnme: Beyin kanaması veya oksijen yetersizliği sonucu oluşan durumlar. Beyin hasarı: Travmatik beyin yaralanmaları veya diğer nedenlerle oluşan hasarlar. Damar hastalıkları: Beyin damarlarında meydana gelen anormallikler, anevrizmalar veya stenozlar. Nörodejeneratif hastalıklar: Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların ilerlemesi. MR çekimi öncesi ve sırasında dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır: Hazırlık: Hastanın vücudunda metal implantlar, pacemaker veya başka elektronik cihazlar olup olmadığı kontrol edilir. Kontrast madde kullanımı: Daha ayrıntılı görüntüler elde etmek için kontrast maddeler kullanılabilir. İşlem süresi: Çekim genellikle 30 dakika ile 1 saat arasında sürer. MR sonuçlarının doğru bir şekilde değerlendirilmesi, uzman bir radyolog tarafından yapılmalıdır.

Dorsal ve ventral koklear çekirdekler, beyin sapının üst bölümünde, işitme sinirinin hemen bitiminde yer alır.

Ventrikül rezervuarı, genellikle çıkarılmaz çünkü çıkarılmasının riskleri vardır. Rezervuar, ameliyathane şartları gerektirmeden ventriküllere girip beyin omurilik sıvısına (BOS) ulaşmak gerektiğinde kullanılır ve kalıcı olarak yerinde kalabilir. Ancak, tıkanma, enfeksiyon veya diğer komplikasyonlar ortaya çıkarsa, rezervuarın çıkarılması gerekebilir.

Nörobilim, sinir sisteminin gelişimini, yapısını ve işleyişini araştıran bir bilim dalıdır. Yaptığı işler arasında şunlar yer alır: 1. İnsan Davranışlarını Anlama: Beyin, göz ve vücut fonksiyonlarının tepkileri ile davranışları çözümleyerek insan davranışlarını anlamaya çalışır. 2. Hastalıkların Teşhisi ve Tedavisi: Nörolojik ve psikiyatrik bozuklukların nedenlerini analiz eder ve tedavi yöntemlerini araştırır. 3. Eğitim ve Öğrenme: Eğitim metotlarını beyin gelişimine göre şekillendirir ve öğrenme süreçlerini optimize eder. 4. Pazarlama ve Strateji: Tüketici davranışlarını ve karar verme süreçlerini inceleyerek pazarlama stratejilerine katkı sağlar. 5. Teknoloji ve Mühendislik: Yapay zeka ve bilgisayar bilimleri ile iş birliği yaparak sinir sistemini modellemeye ve yenilikçi tedavi yöntemleri geliştirmeye çalışır.

Progresif multifokal lökoensefalopati (PML) — JC virüsünün neden olduğu, merkezi sinir sisteminin şiddetli bir viral enfeksiyonudur. Özellikleri: - beynin birden fazla yerinde ak madde hasarı; - bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlarda ortaya çıkar; - genellikle ölümcüldür. Risk faktörleri: - HIV enfeksiyonu; - kanser tedavileri; - otoimmün hastalıklar; - organ nakli. Belirtileri: - dengesizlik; - ilerleyici güçsüzlük; - görme, konuşma ve bazen kişilik değişiklikleri. Teşhis yöntemleri: - ilaçlı (kontrastlı) beyin MR incelemesi; - beyin omurilik sıvısında JC virüsün PCR ile saptanması. Tedavi: - bağışıklık sisteminin baskılanmasının tersine çevrilmesi; - plazma değişimi tedavisi.

Büyük beyin (serebrum) ve küçük beyin (beyincik) farklı işlevlere sahiptir: 1. Büyük Beyin (Serebrum): Beynin en büyük kısmı olup, hareketi başlatma, koordine etme ve sıcaklığı düzenleme gibi temel işlevleri yerine getirir. 2. Küçük Beyin (Beyincik): Başın arkasında, temporal ve oksipital lobların altında yer alır ve istemli kas hareketlerini koordine eder.

Frontal lob, insan beynindeki en önemli loblardan biri olarak kabul edilir.

Oksipital kemik, kafatasının arka kısmında yer alan ve birçok önemli işleve sahip bir yapıdır: 1. Beyin Koruma: Beynin arka kısmını sararak dış etkenlerden korur ve travma ile yaralanmalara karşı savunma mekanizması sağlar. 2. Baş Hareketliliği: Oksipital kondiller, başın yukarı ve aşağı hareket etmesini sağlayarak boyun omurları ile etkileşimde bulunur. 3. Kas ve Bağların Bağlantı Noktası: Birçok kas ve bağın birleşim noktasıdır, bu sayede başın ve boynun hareketini destekler. 4. Nörolojik Fonksiyonlar: Omurilik ile beyin arasındaki bağlantıyı güvence altına alır ve sinir sinyallerinin geçişine olanak tanır.

Beynin dışı boz olarak adlandırılır çünkü bu bölge boz maddeden oluşur. Boz madde, esas olarak sinir hücrelerinden ve bunların uzun ve kısa uzantılarından oluşur ve az sayıda sinir lifi içerir.

David Eagleman'ın "Beyin - Senin Hikayen" kitabı, beynin karmaşık yapısını ve işleyişini anlatmaktadır. Kitapta ele alınan bazı konular şunlardır: Kimlik ve Deneyim: Beynin, kişinin kim olduğunu ve deneyimlerini nasıl şekillendirdiği, nöral ağların benzersiz örüntüleri üzerinden açıklanır. Gerçeklik Algısı: Beynin, nesnel gerçekliği değil, evrim sürecinin izin verdiği ölçüde algılayabildiği ve bu algının nasıl oluştuğu incelenir. Karar Verme: Kararların, beynin derinlerinde, bilinç dışı süreçlerde nasıl alındığı ve bu süreçlerin insan davranışları üzerindeki etkileri tartışılır. Toplumsal Bağlar: Beyin işlevlerinin, diğer insanlarla olan sosyal etkileşimlere nasıl bağlı olduğu ve normal beyin faaliyetlerinin toplumsal ağlara nasıl dayandığı açıklanır. Eagleman, bu konuları ele alırken nörobilim ve bilimin diğer alanlarıyla ilgili son araştırmaları da okuyucuya aktarır.

DNA ve beyin, vücudun işleyişinde farklı ancak birbiriyle bağlantılı rollere sahiptir. DNA'nın işleyişi: - Genetik Bilgi Depolama: DNA, hücrenin nasıl büyüyeceğini, çalışacağını ve görüneceğini belirleyen genetik bilgileri depolar. - Protein Sentezi: DNA'daki bilgiler, RNA aracılığıyla okunarak proteinlerin amino asit dizisini belirler. - Kendini Kopyalama: Hücreler bölündüğünde, DNA da kendini kopyalar ve yeni hücrelere geçer. Beynin işleyişi: - Sinir İletimi: Beyin, nöronlar aracılığıyla sinyalleri alır, işler ve iletir. - Karmaşık İşlevler: Düşünce, mantık, hafıza, duyusal bilgilerin işlenmesi gibi karmaşık zihinsel eylemler beyin tarafından yönetilir. - Genetik Etki: Nöronların ne iş yapacağı ve gelen aksiyon potansiyellerini nasıl değerlendireceği, genetik yapıdan kaynaklanan proteinler ve enzimler tarafından belirlenir.

Madde bağımlılığı en çok beyin ve merkezi sinir sistemini etkiler. Bunun yanı sıra, madde bağımlılığı diğer organları da olumsuz etkiler: - Karaciğer ve böbrekler: Bu organlar, vücuttan zararlı maddeleri atmak için fazla çalışır ve hasar görebilir. - Kalp ve damar sistemi: Bazı maddeler kalp sağlığını olumsuz etkileyerek yüksek kan basıncı, kalp krizleri ve damar tıkanıklığına yol açabilir. - Solunum sistemi: Sigara, alkol ve esrar gibi maddeler akciğerleri olumsuz etkileyerek solunum yollarını tıkar ve solunum yetmezliğine neden olabilir.

Rolando yarığı, beyin korteksinin ön lobunu yan loblardan ayıran yarıktır.

Evet, beyin çipi takılan hasta iyileşti. Elon Musk'ın Neuralink projesinin ilk hastası, beyne yerleştirilen çip sayesinde düşünce gücüyle bilgisayar faresini kontrol edebilmeye başladı ve tamamen iyileşti.

Einstein'ın beyninin saklanma nedeni, patolog Dr. Thomas Stoltz Harvey'in, ünlü bilim insanının beynini inceleyerek onun olağanüstü zekasını açıklayabilecek anatomik farklılıkları bulmak istemesiydi. Harvey, Einstein'ın beynini ailesinin izni olmadan çıkardı ve yıllarca sakladı.