Astronomi

Yıldız çeşitlerinden bazıları şunlardır: Kırmızı cüce yıldızlar (M tayf sınıfı). Turuncu cüce yıldızlar (K tayf sınıfı). Güneş benzeri sarı yıldızlar (G tayf sınıfı). Sirius benzeri beyaz yıldızlar (A ve F tayf sınıfı). Mavi devler. Kırmızı süperdevler. Beyaz cüceler. Yıldızları sınıflandırmak için birçok astronom kendi yöntemini geliştirse de, günümüzde en fazla kullanılan sınıflandırma yöntemi William Wilson Morgan ve Philip C Keenan tarafından 1943 yılında açıklanan “Morgan–Keenan” yöntemidir. Yıldızların sınıflandırılması hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurulabilir: kozmikanafor.com; evrimagaci.org; uzay.co.

Ay'ın gölgesine düşen gölge, Ay'ın Güneş görmeyen yüzünden kaynaklanır. Ay, Dünya etrafında batıdan doğuya doğru hareket ettiği için, Dünya üzerine düşen gölge sabit kalmaz. Ayrıca, Ay'ın yörünge düzlemi, Dünya’nın yörünge düzlemi ile tam olarak çakışık değildir ve aralarında 5°'lik bir açı vardır. Tutulma, bir gezegenin kendi uydusu tarafından gölgelenmesi veya bir uydunun kendi gezegeninin gölgesi altında kalması gibi olayları da ifade eder. Güneş ve Ay tutulmaları, ışığın doğrusal yayılması sonucu oluşan bir gölge olayıdır.

Plüton'un hikayesi, bir gök cisminin gezegenlikten cüce gezegen sınıfına geçişini ve bu süreçte yaşanan tartışmaları anlatır. Plüton'un gezegenlikten çıkarılma nedenleri: Kuiper Kuşağı'ndaki benzer cisimler. Yörünge ve yapısal farklılıklar. Çevresinin temizlenememesi. Plüton'un cüce gezegen olarak kabul edilmesi, gök cisimlerinin gezegen sayılabilmesi için üç kriter belirlenmesine yol açtı: küresel bir şekle sahip olmak, Güneş etrafında belirli bir yörüngede dönmek ve gök cisminin çevresini temizleyecek büyüklükte olmak. Plüton, hala birçok kişi tarafından bir gezegen olarak kabul edilse de, 2006 yılından itibaren cüce gezegen olarak sınıflandırılmaktadır.

Burçların tarihlerinin değiştiğine dair iddialar, Dünya'nın yörüngesel salınımı nedeniyle yıldızların konumunun değiştiği fikrine dayanır. Ancak, bu değişiklikler resmi olarak onaylanmamıştır ve çoğu astrolog ile astronom, 13. burcun (Yılan Burcu) geleneksel astroloji hesaplamalarında yer almadığını kabul eder. Burç tarihlerinin değişip değişmeyeceği konusunda, Batı astrolojisinde kullanılan tropikal zodyak sisteminin takvimsel bir değişim öngörmediği, çünkü güneşin mevsimsel döngülere göre konumunu esas aldığı belirtilmektedir. Burçların tarihlerinin değişip değişmeyeceği konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

Samanyolu'nun "süt yolu" olarak bilinmesinin nedeni, Yunan mitolojisinde geçen bir hikayeye dayanır. Bu hikayeye göre, Zeus'un ölümlü bir kadından olan oğlu Herakles, Hera uyurken onun göğsüne konur. Bu nedenle, gökyüzünde sönük bir ışıkla pırıldayan "süt yolu" (Samanyolu) oluşur. Ayrıca, İran mitolojisinde "kehkeşan" olarak adlandırılan bu yol, Osmanlıca'ya "kehkeşan" olarak geçmiş ve zamanla "saman yolu" olarak anılmaya başlanmıştır.

29 Temmuz 2025 tarihinde Ay, Yeniay evresindedir. Ay'ın evrelerini takip etmek için aşağıdaki siteler kullanılabilir: spaceweatherlive.com; ayinevreleri.com.tr.

Gökyüzündeki yıldızların tam sayısını belirlemek mümkün değildir. Bilim insanları, evrende yaklaşık 1022 - 1024 tane yıldız olabileceğini tahmin etmektedir. Örneğin, Güneş Sistemi'nin içinde yer aldığı Samanyolu Galaksisi'nde en az 100 milyar yıldız olduğu tahmin edilmektedir.

Gökyüzündeki yıldızların tam sayısını belirlemek mümkün değildir. Bilim insanları, evrende yaklaşık 1022 - 1024 tane yıldız olabileceğini tahmin etmektedir. Örneğin, Güneş Sistemi'nin içinde yer aldığı Samanyolu Galaksisi'nde en az 100 milyar yıldız olduğu tahmin edilmektedir.

Yeşil uzayın gerçek adı, kozmik latte olarak bilinmektedir. Bu isim, Johns Hopkins Üniversitesi araştırmacıları tarafından, 2001 yılında yaptıkları bir çalışmada, uzayın ortalama renginin turkuazımsı bir yeşil olarak hatalı bir şekilde tespit edilmesinden sonra ortaya çıkmıştır.

Plüton'un sahibi olarak bir ülke veya kurum belirtilemez, çünkü Plüton herhangi bir ülkeye veya kuruma ait değildir. Plüton, 1930 yılında Clyde Tombaugh tarafından keşfedilen ve 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği tarafından cüce gezegen sınıfına dahil edilen bir gök cismidir. Plüton'un adı, 11 yaşında bir Oxford öğrencisi olan Venetia Burney tarafından önerilmiştir. Plüton'un yörüngesi ve diğer gök cisimleri ile olan ilişkileri, bilimsel araştırmalar ve gözlemler tarafından incelenmektedir.

Uranüs'ün mavi renkte görünmesinin sebebi, atmosferinde bulunan metan gazıdır. Metan gazı, kırmızı ve turuncu rengi veren uzun dalga boyu ışınlarını soğurabilir ancak mavi ve yeşil rengi veren kısa dalga boylarını soğuramaz.

Gün doğumunun kaç dakika sürdüğü, yaşanılan yere ve yılın zamanına bağlı olarak değişir. Genellikle, ekvatora ne kadar yakın bir yerde bulunuluyorsa, gün doğumu o kadar hızlı gerçekleşir. Ayrıca, gün doğumunun süresini etkileyen diğer faktörler arasında atmosferin neden olduğu optik etkiler de bulunur. Gün doğumu ve gün batımı sürelerini hesaplamak için aşağıdaki siteler kullanılabilir: hesaplago.com; utimetool.com; gundogumu.online.

Güneş'in bazı özellikleri: Boyut: Çapı yaklaşık 1.400.000 km olup, bu değer 109 Dünya çapına eşittir. Kütle: Dünya'nın kütlesinin yaklaşık 333.000 katıdır. Sıcaklık: Yüzey sıcaklığı yaklaşık 5.500 °C, merkez sıcaklığı ise 15 milyon °C'yi aşar. Bileşim: %98'i hidrojen ve helyum, %2'si diğer elementlerden oluşur. Dönme: Ekvatoru yaklaşık 25 günde, kutupları ise yaklaşık 36 günde döner. Mesafe: Dünya'dan yaklaşık 150 milyon kilometre uzaklıktadır. Enerji Üretimi: Çekirdeğinde hidrojen atomları birleşerek helyum oluşturur ve bu süreçte büyük miktarlarda enerji salınır. Atmosfer: Fotosfer, kromosfer ve korona olmak üzere üç katmandan oluşur. Yaş: Yaklaşık 4,5 milyar yaşındadır.

Kuzey Işıkları (Aurora Borealis), genellikle Eylül ile Mart ayları arasında görülür. En iyi zamanlar: Eylül ve Ekim ayları: Hava sıcaklıkları daha ılımlı olur ve su yüzeyine yansıma yapma ihtimali vardır. Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat ayları: Geceler uzundur, bu da ışıkları görmek için avantaj sağlar. Mart ve Nisan ayları: İlkbahar ekinoksu döneminde de ışıklar gözlemlenebilir. Yaz aylarında, gökyüzü yeterince karanlık olmadığı için ışıklar görünmez.

Orion takımyıldızının içinde bulunan bazı yıldızlar: Rigel. Betelgeuse. Bellatrix. Orion's Belt (Kuşağı). Saiph. Hatsysa (Meissa). Ayrıca, Orion Bulutsusu (Orion Nebula) da Orion'un içinde yer alır ve Avcının kılıcı olarak adlandırılır.

Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki bir turu 24 saat sürer, bu da bir güne karşılık gelir. Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüşü ise 365 gün 6 saatte tamamlanır.

21 Aralık kış gündönümü özellikleri: Güney Yarım Küre'de yaz, Kuzey Yarım Küre'de kış başlangıcıdır. Güneş ışınları Oğlak Dönencesi'ne dik düşer. Güney Kutup Dairesi'nde 24 saat gündüz, Kuzey Kutup Dairesi'nde 24 saat gece yaşanır. Güney Yarım Küre'de en uzun gündüz, en kısa gece; Kuzey Yarım Küre'de en kısa gündüz, en uzun gece yaşanır. Gölge boyu Güney Yarım Küre'de en kısa, Kuzey Yarım Küre'de en uzun durumdadır. Güneş, Güney Yarım Küre'de ufuk düzlemi üzerindeki en yüksek, Kuzey Yarım Küre'de en alçak konumuna gelir. Bu tarihten sonra Kuzey Yarım Küre'de gündüzler uzamaya, geceler kısalmaya başlar.

Küçükten büyüğe doğru meteor türleri şu şekildedir: Meteoroid: Uzayda bulunan ve genellikle birkaç milimetre boyutunda olan küçük kaya veya parçacıklardır. Mikrometeoroid: Daha da küçük olan ve atmosferde tamamen eriyerek Dünya'ya düşen meteoroidlerdir. Meteor: Bir meteoroidin Dünya atmosferine girip sürtünme nedeniyle ısınması ve ışık saçmasıyla oluşan olaydır. Meteorit: Atmosferdeki yolculuğundan sağ kurtulan ve Dünya yüzeyine ulaşan meteorun parçasına verilen isimdir. Bilinen en büyük meteor, 60 ton ağırlığındaki Hoba meteorudur.

İki ana ayna teleskopu türü vardır: 1. Newton Tipi Teleskop: Ana aynadan yansıyan ışık, ikinci bir düz aynaya yansıdıktan sonra teleskop tüpünün dışındaki göz merceğine ulaşır. 2. Cassegrain Tipi Teleskop: Ana aynadan yansıyan görüntü, ikinci bir dışbükey aynaya, ardından ana aynanın ortasındaki bir delikten geçerek göz merceğine ulaşır. Ayrıca, Coude Aynalı Teleskop gibi daha karmaşık türler de bulunmaktadır; bu teleskop, Cassegrain teleskopuna bir ayna daha eklenerek yapılmıştır. Bu bilgiler ışığında, toplamda üç ana ayna teleskopu türü olduğu söylenebilir.

Optik teleskop, esas olarak elektromanyetik spektrumun görünür ışık kısmından ışığı toplayarak odaklar ve büyütülmüş bir görüntü oluşturur. Bu teleskoplar, aşağıdaki amaçlarla kullanılır: Doğrudan gözlem: Bakılan nesnenin büyütülmüş görüntüsünü oluşturmak. Fotoğrafçılık: Görüntünün fotoğrafını çekmek. Veri toplama: Elektronik görüntü sensörleri üzerinden veri toplamak. Optik teleskoplar, amatör ve profesyonel astronomlar tarafından yıldızları, galaksileri ve gezegenleri detaylı bir şekilde incelemek için sıklıkla kullanılır.