Asitler

Bakır (Cu) oksijen içeren asitler olan HNO3 (nitrik asit) ve H2SO4 (kükürt asidi) ile tepkime verir. Yapısında oksijen bulunmayan asitler olan HCl (hidroklorik asit) gibi asitlerle ise tepkime vermez.

10. sınıf kimya dersinde ele alınan karışımlar, asitler, bazlar ve tuzlar şu şekilde tanımlanabilir: Karışımlar. Asitler. Bazlar. Tuzlar. Bu konularla ilgili daha fazla bilgiye aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: acikders.ankara.edu.tr; youtube.com; tr.khanacademy.org; bingol.edu.tr.

Sülfürik asit, lavabo açıcılarda bulunan en güçlü asitlerden biridir.

Ait baz tüm bileşiklerin tablosuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, bazı bazik bileşikler şunlardır: Sodyum hidroksit (NaOH). Potasyum hidroksit (KOH). Kalsiyum hidroksit (Ca(OH)2). Amonyak (NH3). Sodyum siyanür (NaCN). Potasyum 2 (K2). Bazlar, suda çözündüklerinde ortama OH– iyonu veren maddelerdir.

Asidin üzerine su eklenmez çünkü bu, güvenlik riskleri oluşturur. Asit üzerine su eklendiğinde: Su buharlaşır. Sıçramalar ve dökülmeler meydana gelir. Cam kaplar çatlayabilir veya kırılabilir. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için, asit çözeltileri hazırlanırken su üzerine asit eklenmelidir.

NH4+ iyonu zayıf bir asit olarak kabul edilir.

Bazı asit-baz istisnaları: NH3 (Amonyak): H+ iyonu bulundurmasına rağmen zayıf bir bazdır. CH3COOH (Asetik Asit, Sirke Asidi): OH- iyonu içermesine rağmen zayıf bir asittir. Su (H2O): Hem asit hem de baz gibi davranabilen amfoterik bir maddedir. Alüminyum Hidroksit (AlOH3) ve Çinko Hidroksit (ZnOH2): Metal hidroksit olup amfoterik özellik gösterebilir. Metal Oksitler (CaO, Na2O): Genellikle bazik özellik gösterir, ancak Brønsted-Lowry veya Arrhenius tanımlarına uymaz. Ametal Oksitler (CO2, SO2): Genellikle asidik özellik gösterir, ancak Brønsted-Lowry veya Arrhenius tanımlarına uymaz. Bor Triflorür (BF3): Proton içermeyen, ancak asit gibi davranan bir maddedir. Ayrıca, Lewis tanımı, diğer tanımların aksine proton transferi gerektirmez ve bu tür maddeleri daha geniş bir şekilde sınıflandırabilir.

H2SO3 (sülfüröz asit) ve H2SiO3 (metasilikik asit) asit olarak sınıflandırılır.

Sülfürik asidin (H₂SO₄) sulu çözeltideki iyonlaşması şu şekilde gerçekleşir: 1. İlk adımda, sülfürik asit molekülü su ile temas eder ve hidroliz olur: H₂SO₄ + H₂O → H₃O⁺ + HSO₄⁻ 2. Oluşan hidronyum iyonu bir proton (H⁺) alır ve hidrojen iyonu (H⁺) oluşur: H₃O⁺ → H⁺ + H₂O Sonuç olarak, sülfürik asit suda iyonlaşarak hidronyum, hidrojen ve sülfat iyonlarına ayrışır.

C2H5OH (etanol), ne asit ne de bazdır; nötr bir bileşiktir. Etanol, kimyasal yapısında hidroksil grubu (OH) bulunmasına rağmen, çok zayıf bir baz olarak kabul edilir ve pH değeri yaklaşık 7 olduğu için nötr maddeler arasında yer alır.

Nitrik asit (HNO₃) su ile tepkimeye girdiğinde hidrojen iyonu (H₃O⁺) ve nitrat iyonu (NO₃⁻) oluşur. Bu tepkime aşağıdaki gibi ifade edilebilir: HNO₃ + H₂O → H₃O⁺ + NO₃⁻.

Evet, halojenlerin hidrojenle (H) oluşturduğu bileşiklerin sulu çözeltileri asidik özellik gösterir.

Kararmış tencereyi temizlemek için sitrik asit içeren limon suyu kullanılabilir.

Evet, kuvvetli asitlerin konjuge bazları zayıftır. Bunun nedeni, kuvvetli asitlerin protonlarını kolayca vermeleri ve bu nedenle konjuge bazlarının proton alma eğilimlerinin düşük olmasıdır.

Evet, CH3COOH (asetik asit) sirke asididir.

Koroziv madde örnekleri şunlardır: 1. Asitler: Sülfürik asit, hidroklorik asit, nitrik asit, asetik asit. 2. Bazlar: Sodyum hidroksit, potasyum hidroksit, amonyak. 3. Diğer koroziv maddeler: Klor, brom, çamaşır suyu, lavabo açıcılar, pil sıvıları. Bu maddeler, temas ettikleri yüzeylerde kimyasal reaksiyonlara neden olarak malzemenin yapısal bütünlüğünü bozabilir ve ciddi hasara yol açabilir.

HNO3 formülü, nitrik asidin kimyasal formülünü temsil eder ve bu asit hidrojen (H+) ve nitrat (NO3–) iyonlarını içerir.

Asitler ve bazlar genellikle metal, mermer, cam ve plastik gibi maddeleri aşındırır. Ancak, asitler ve bazların aşındırmadığı bazı maddeler: Soy metaller: Altın (Au) ve platin (Pt) asitlerle tepkimeye girmez. Yarı soy metaller: Bakır (Cu), gümüş (Ag) ve cıva (Hg) derişik H2SO4 ve HNO3 çözeltileri ile tepkime verir, ancak H2 gazı oluşturmazlar. Amfoter metaller: Zn, Pb, Al, Sn ve Cr gibi metaller tüm asitlerle ve kuvvetli bazlarla tepkimeye girerek H2 gazı oluştururlar. Hidroflorik asit (HF): Camı aşındıran tek asittir. Ayrıca, HCl, HNO3, H2SO4 gibi asitler cam ve plastik şişelerde saklanarak depolanır.

Asitlerle tepkime veren metaller şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Aktif Metaller: Elektron verme eğilimi hidrojenden büyük olan metallerdir. 2. Amfoter Metaller: Asit ve kuvvetli bazlarla tepkimeye giren aktif metallerdir. 3. Yarı Soy Metaller: Sadece H2SO4 ve HNO3 gibi kuvvetli oksijenli asitlerle tepkimeye girebilen metallerdir.

HClO ve HLCO farklı bileşiklerin formülleridir: 1. HClO: Hipokloröz Asit formülüne sahiptir. 2. HLCO: Bu formülün ne anlama geldiği belirtilmemiştir.