Aşılar

İntradermal enjeksiyon, bir maddenin derinin üst tabakasının hemen altına enjekte edilmesi yöntemidir. Bu tür enjeksiyon genellikle alerji testleri, tüberküloz aşısı ve bazı aşıların uygulanması gibi durumlarda kullanılır. Uygulama adımları: 1. İlaç adı ve hasta bilgileri kontrol edilir. 2. Hastaya işlem hakkında bilgi verilir ve izni alınır. 3. İlaç enjektöre çekilir. 4. Hasta oturur veya yatar pozisyona getirilir. 5. Eller yıkanır ve eldiven giyilir. 6. Enjeksiyon alanı temizlenir ve kuruması beklenir. 7. İğne, deride 5-15° açıyla yaklaşık 3-4 mm kadar ilerletilir. 8. İlaç, deride birkaç mm'lik kabarcık oluşturuncaya kadar yavaşça verilir. 9. İşlem tamamlandıktan sonra bölge hafifçe silinir ve iğne çıkarılır. İntradermal enjeksiyon, uygulamak için eğitimli bir sağlık uzmanı gerektirir.

Feline Panleukopeni (kedi gençlik hastalığı) aşısı, yavru kedilere 6-8 haftalıkken uygulanmaya başlanır. Aşının ardından 3-4 hafta sonra rapel aşı (tekrar dozu) yapılır.

Yenidoğan hepatit B aşısı yapılmazsa, hastalık bulaşma riski artar. Hepatit B virüsü, kan ve vücut sıvıları aracılığıyla bulaşır ve özellikle doğum sırasında anneden bebeğe geçebilir.

Tetanoz aşısında 2 doz arası en az 4 hafta olmalıdır.

Avian Kelev aşısı, köpeklerde 10 gün ara ile iki defa uygulanır.

2002 yılında Türkiye'de yapılan bazı aşılar: Hepatit B; DBT (Difteri, Boğmaca, Tetanoz); Polio (Çocuk Felci); HIB (Hemofilus Influenza B); BCG (Tüberküloz). Ayrıca, 2002 yılı itibarıyla su çiçeği, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, hepatit A gibi aşılar henüz rutin aşılama programına dahil edilmemiştir. Aşı takvimi, teknolojik gelişmelere ve toplumun ihtiyaçlarına göre zaman içinde güncellenir.

Kedi aşıları hem zorunlu hem de tercihe bağlı olarak ikiye ayrılır: 1. Zorunlu Aşılar: Kedinin sağlıklı olabilmesi ve ölümcül hastalıklara karşı korunabilmesi için yapılması gereken aşılardır. 2. İsteğe Bağlı Aşılar: Kedinin yaşadığı ortama, diğer hayvanlarla temasına ve risk faktörlerine göre uygulanan aşılardır.

Hepatit aşısından sonra vücutta genellikle hafif ve geçici yan etkiler görülür. Bu yan etkiler arasında: Ağrı veya hassasiyet: Aşı yapılan bölgede hafif ağrı veya kızarıklık. Hafif ateş: Vücut savunma mekanizmasının devreye girmesiyle hafif ateş olabilir. Yorgunluk: Kişilerde geçici bir yorgunluk hissi oluşabilir. Daha az yaygın yan etkiler ise baş ağrısı, kas veya eklem ağrıları olabilir. Ciddi alerjik reaksiyonlar nadiren görülebilir ve bu durumda derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

Klimik Kongresi'nde ele alınacak konular şunlardır: 1. İnfeksiyon Hastalıkları: COVID-19, Zika virüsü infeksiyonu gibi yeni infeksiyon hastalıkları salgınları ve sıtma, tüberküloz, kolera, HIV/AIDS gibi geçmişten beri var olan infeksiyonlar. 2. Antimikrobiyal Direnç: Başta enterik Gram-negatif çomaklar ve Candida auris olmak üzere antimikrobiyallere dirençli patojenler. 3. Aşılar ve Sağlık Hizmetleri: Su-gıda hijyeni, aşılar, surveyans sistemleri ve kolay ulaşılabilen sağlık hizmetleri. 4. İklim Değişikliği ve Vektör Dağılımı: İklim değişikliklerine bağlı olarak vektör dağılımının ve rezervuar tür kapsamının genişlemesi. 5. Genç Uzman ve Asistanların Katılımı: Kongrede, genç uzman ve asistanların da katkılarıyla güncel bilgilerin, deneyimlerin ve üretimlerin paylaşımı.

Evet, sarılık aşısı hepatiti önler. Sarılık aşısı, Hepatit A ve Hepatit B virüslerine karşı koruma sağlar ve bu nedenle bu hastalıkların neden olduğu karaciğer iltihaplanmalarını engeller.

HPV aşısı, 26 yaşına kadar en geç yapılabilir.

Boğmaca aşısı, beş doz olarak uygulanır. Ayrıca, ergenlik döneminde (11-12 yaş) ve yetişkinlikte her on yılda bir tek doz boğmaca aşısı (Tdap) yapılması önerilir.

Tetanos aşısı dört ana türde bulunmaktadır: 1. DTaP aşısı. 2. DT aşısı. 3. Tdap aşısı. 4. Td aşısı.

Yenidoğana ilk olarak Hepatit B aşısı yapılır.

1 yaşındaki bebeklerde ateş yapabilen aşılar arasında kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçeği aşıları bulunmaktadır. Bu aşılardan sonra ateş, genellikle 2-3 gün içinde kendiliğinden geçen yan etkilerden biridir. Aşı sonrası ateş veya başka yan etkiler gözlemlenirse, ilgili hekime başvurulması önerilir.

İç parazit ve karma aşılar arasında 15 gün arayla yapılması önerilir.

Anti-HBc pozitif olan bir kişi aşı olabilir. İzole anti-HBc pozitifliği, hepatit B virüsü ile karşılaşıldığını gösterir, ancak bu durum doğrudan aşı olma yeteneğini etkilemez. Aşı, hepatit B virüsüne karşı bağışıklık sağlamak için uygulanır ve Anti-HBc pozitifliği, kişinin daha önce hepatit B ile karşılaştığını ve bağışıklık geliştirdiğini doğrulayabilir. Ancak, aşılamanın etkili olabilmesi için kişinin daha önce hepatit B ile karşılaşmamış olması gerekir. Aşı öncesi, kişinin risk grubu olup olmadığını belirlemek ve uygun aşılama şemasını belirlemek için seroloji testlerinin (HBsAg, anti-HBs, anti-HBc) yapılması önerilir. En doğru bilgi ve yönlendirme için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Kedilerde yapılan aşıların koruma süresi, aşı türüne göre değişiklik gösterir: - Temel aşılar (kuduz, karma aşı) genellikle 1 yıl süreyle koruma sağlar ve bu nedenle yıllık tekrarları önerilir. - Lösemi aşısı ise 1-3 yıllık periyotlarla tekrarlanmalıdır.

Viral Hepatit Kontrol ve Önleme Programı'nın temel stratejileri şunlardır: 1. Farkındalığın Artırılması: Toplumun viral hepatitler konusunda bilgilendirilmesi ve farkındalığın artırılması. 2. Tedaviye Erişimin Sağlanması: Tedavi uyumunun üst düzeyde tutulması, hasta bulma programlarıyla hastaların tedaviye yönlendirilmesi. 3. Sürveyansın Güçlendirilmesi: Viral hepatitlerin tüm aşamalarında sürveyansın tam olarak yapılması, rutin bildirimlerin doğru ve zamanında yapılması. 4. Bağışıklamanın Artırılması: Hepatit A ve B aşılarının yapılması, yüksek risk gruplarına aşıların uygulanması. 5. Sağlık Hizmeti İlişkili Hepatitlerin Önlenmesi: Güvenli kan ürünleri sağlanması, sağlık hizmeti ilişkili hepatitlerin önüne geçilmesi için gerekli önlemlerin alınması. 6. Damar İçi Madde Kullananlarda Hasarın Azaltılması: Bağımlılık tedavi merkezlerine başvuranlarda viral hepatitler yönünden tarama yapılması, bilgilendirme ve korunma programlarının geliştirilmesi.

Edinilmiş bağışıklık, tıpta vücudun hayatı boyunca çeşitli hastalıklar ve yabancı mikroorganizmalarla karşılaştıkça geliştirdiği bağışıklık olarak tanımlanır. Bu bağışıklık sistemi sürekli olarak güncellenir ve aşılar da edinilmiş bağışıklığa katkıda bulunarak vücudu hastalıklara karşı daha dirençli hale getirir.