AraştırmaGörevlisi

Melis Baloğlu, Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır.

Araştırma görevlilerinin memurluk güvencesi, çalıştıkları statüye göre değişiklik göstermektedir: 33/a maddesi kapsamında istihdam edilen araştırma görevlilerinin iş güvencesi bulunmaktadır. 50/d maddesi kapsamında istihdam edilen araştırma görevlilerinin ise iş güvencesi yoktur. Ayrıca, araştırma görevlileri, en az iki yıl görev yaptıktan sonra kurumlar arası geçiş yaparak devlet memurluğuna atanabilirler.

Araştırma görevlilerinin ders verebilmesi için bazı şartları yerine getirmesi gerekmektedir: Doktora Eğitimi: 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na göre, doktorasını tamamlamış araştırma görevlileri, istekleri halinde ders verebilirler. En Az İki Dönem Ders Verme: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, ders verecek kişilerin öğretim üyesi olarak en az iki dönem ders vermiş olmalarını şart koşmaktadır. Üniversite Yönetim Kurulu Onayı: Ders vermek için üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi gereklidir. Ek Ders Ücreti: Haftada on iki saati aşan dersler için, 2914 sayılı Kanunun 11. maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde ek ders ücreti ödenebilir.

Araştırma görevlileri, belirli koşullar altında geçici görevlendirme yapabilirler. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 38. maddesine göre, öğretim elemanları, ilgili kurumların talebi ve kendilerinin muvafakati, üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi ve rektörün onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebilirler. Ancak, 2547 sayılı Kanun'un 50/d maddesi uyarınca görev yapan araştırma görevlilerinin, maaşlı-izinli olarak yurtdışında uzun süreli (3 aydan fazla) görevlendirilmeleri mümkün değildir; maaşsız-izinli olmak kaydıyla 1 yıla kadar görevlendirme yapılabilir. Geçici görevlendirme süresi, ilgili mevzuata göre bir yılda en fazla altı ayı geçemez.

Araştırma görevlisi alımı için hangi puan türünün kullanılacağı, başvurulan kadroya ve adayın lisans mezuniyeti ile yüksek lisans veya doktora yaptığı alana bağlıdır. Araştırma görevlisi kadrolarına yapılan başvurularda: İlan edilen bölüm veya anabilim dalı hangi alandan öğrenci alıyorsa, o alandaki ALES puan türü kullanılır. Alan türü değişen programlardan mezun olanların başvurularında, lisans eğitimine başladıkları ALES puan türü dikkate alınır. Özel yetenekle öğrenci alan programlar ile yabancı dil puanı ile öğrenci alan programlara yapılan başvurularda, ALES puan türlerinden en yüksek olanı değerlendirmeye alınır. Eğitim Bilimleri bölümünde yer alan anabilim dallarında (Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık hariç), adayın lisans mezuniyeti hangi alandaysa o alandaki ALES puan türü kullanılır. ALES puanının geçerlilik süresi, sonuç açıklama tarihi itibariyle 5 yıldır.

50-d araştırma görevlileri, yalnızca devlet üniversitelerinde görev yapabilir. Özel üniversitelerde 50-d usulü araştırma görevlisi istihdamı bulunmamaktadır.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 33. maddesi, lisansüstü eğitim görmek üzere yurt dışına gönderilen araştırma görevlilerinin yükümlülüklerini düzenler. Bu maddeye göre: Araştırma görevlileri, kadrosunda bulundukları üniversiteye karşı mecburi hizmet yükümlülüğü altındadır. Mecburi hizmet yükümlülüğü, yurt dışında alınan lisansüstü eğitimin süresine bağlıdır ve bu süre, maaş alınan sürenin iki katı kadardır. Araştırma görevlisi, yurt dışındaki eğitimini tamamlayıp Türkiye'ye döndükten sonra, azami iki ay içinde görevine başlamak zorundadır. Mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyen araştırma görevlilerine, yükseköğretim kurumlarında görev verilmez. Ayrıca, öğretim elemanlarının yetiştirilmek, eğitilmek, bilgilerini artırmak veya staj yapmak amacıyla yurt dışına gönderilmeleri de bu madde kapsamında düzenlenir.

Öncelikli araştırma görevlileri, yani 50-d araştırma görevlileri, lisansüstü eğitimleri tamamlanana kadar çoğunlukla 1 (bir) yıllığına atanır ve bu süre her defasında yenilenir.

Ürün Tunalı, Konya Teknik Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır.

Yüksek lisans mezunu olarak görev onayı almak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. ALES ve Yabancı Dil Puanı: ALES'ten en az 70, YDS veya eşdeğer bir yabancı dil sınavından ise en az 50 puan almak gerekmektedir. 2. Lisansüstü Eğitime Kayıt: İlgili üniversitenin enstitüsünde tezli yüksek lisans programına öğrenci olarak kabul edilmiş olmak. 3. İlana Başvuru: Üniversitelerin açtığı araştırma görevlisi ilanlarına başvurmak. 4. Değerlendirme: Başvurular, ALES puanı, lisans not ortalaması ve giriş sınavı sonucuna göre değerlendirilir. 5. Atama: Başarılı olan adaylar, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na göre ilgili üniversitenin araştırma görevlisi kadrosuna atanır.

Evet, 50/d araştırma görevlisi yönetmeliği değişmiştir. 2022 yılında, 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda yapılan düzenleme ile 50/d statüsündeki araştırma görevlilerine doktora sonrası ek süre hakkı verilmiştir. 2023 yılında ise Yükseköğretim Kurulu (YÖK), 50/d kapsamındaki araştırma görevlilerinin 33/a kadrosuna alınmasını içeren kanuni düzenlemenin TBMM'ye gönderildiğini açıklamıştır.

YÖK'ten araştırma görevlisi onayı almak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. İlan Takibi: YÖK'ün resmi internet sitesinde ilan edilen araştırma görevlisi kadrolarını takip edin. 2. Başvuru: İlgili kadroya başvurmak için istenen evrakları hazırlayıp, elden veya posta ile ilgili birime teslim edin. 3. Ön Değerlendirme: Başvuruların ardından, ALES notunun %60'ı ve yabancı dil notunun %40'ına göre bir sıralama yapılır. 4. Yazılı Sınav: Sıralamaya giren adaylar arasından ilan edilen kadro sayısının 10 katı kadar aday yazılı sınava çağrılır. 5. Atama: Yazılı sınav sonuçları değerlendirilerek, kadro sayısına göre ilk sıradakiler atanır. 6. Evrak Teslimi: Kadroya girmeye hak kazanan aday, gerekli evrakları üniversitenin Personel Daire Başkanlığı'na teslim eder. 7. Atama Onayı: Üniversite yönetim kurulu atamayı gerçekleştirir ve karar adaya tebliğ edilir. 8. Göreve Başlama: Tebliğ tarihinden sonra en geç 15 gün içinde göreve başlanır.

Araştırma görevlilerinin devlette çalışma süresi, sahip oldukları kadroya göre değişiklik gösterir: 50/d kadrosunda yer alan araştırma görevlileri, her yıl yenilenmek üzere 1 yıllığına atanır. 33/a kadrosunda yer alan araştırma görevlileri, 2 senede bir sözleşme yenileyerek göreve devam edebilir ve bu şekilde en fazla 3 yıl çalışabilirler.

Araştırma görevlisi (ArGör) mülakatlarında genellikle şu konular sorulur: Kişisel ve kariyer odaklı sorular. Akademik yeterlilik ve araştırma süreci. Motivasyon ve karakter analizi. Kurum ve bölüm uyumuna yönelik sorular. Mülakatlarda adayın sorulara verdiği cevapların doğruluğundan çok, yanıtların niteliği, tutum ve ifade şekli önem kazanır.

ODTÜ Mimarlık Fakültesi'nde araştırma görevlisi olmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Akademik Nitelikler: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinde belirtilen şartları taşımak ve yükseköğretim kurumlarında öğretim elemanı kadrolarında çalışmış veya çalışmakta olmak. 2. Sınavlar: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından belirlenen eşdeğerlik tablosuna göre 4'lük veya 5'lik not sistemlerinin 100'lük not sistemine çevrilmesi ve ALES'ten en az 70 puan almak. 3. Yabancı Dil: YDS veya eşdeğerliği kabul edilen bir sınavdan muadili puanı gösteren belgeye sahip olmak. 4. Başvuru Belgeleri: Özgeçmiş, nüfus cüzdanı fotokopisi, son altı ay içerisinde çekilmiş bir fotoğraf, diploma ve transkript örnekleri, askerlikle ilgili belge gibi gerekli belgeleri hazırlamak. 5. Başvuru: İlan edilen kadrolardan yalnızca birine başvuru yaparak, belgeleri şahsen veya posta yoluyla ilgili fakültenin dekanlığına teslim etmek. Ayrıca, ODTÜ Mimarlık Fakültesi'nde lisans, yüksek lisans veya doktora öğrencisi olmak da araştırma görevlisi olma yolunda bir adım olabilir.

Araştırma görevlisi (Arş. Gör.) olmak için gereken süre, lisans eğitiminin ardından en az 2 yıl süren yüksek lisans ve ortalama 4 yıl süren doktora eğitimiyle birlikte toplamda yaklaşık 6 yıldır. Araştırma görevliliği süreci, bu lisansüstü programlarla eş zamanlı yürütülür.

Araştırma görevlilerinin kadro alamamasının bazı nedenleri: Norm kadro kısıtlamaları. 50/d kadrosunun yapısı. Rektörlerin inisiyatifindeki uygulamalar. Kişiye özel ilanlar. Ayrıca, 2023 yılında yapılan sözleşmeliye kadro düzenlemesinde, 50/d'li araştırma görevlileri kapsam dışı bırakılmıştır.

YÖK onaylı araştırma görevlisi, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirlenen kriterlere göre atanmış, üniversitelerde akademik faaliyetlerde bulunan ve bilimsel çalışmalarda görev alan öğretim elemanıdır. Araştırma görevlisinin bazı görevleri şunlardır: - Ders hazırlıklarında öğretim üyelerine yardımcı olmak. - Laboratuvar ve uygulamalı derslerde öğrencilere rehberlik etmek. - Sınav gözetmenliği yapmak ve notlandırma süreçlerine destek vermek. - Bilimsel araştırmalar, makaleler ve projelerde görev almak. Araştırma görevlisi olabilmek için en az lisans mezunu olmak ve ALES'ten en az 70, YDS veya eşdeğer bir yabancı dil sınavından en az 50 puan almak gerekmektedir.

Akılcı ilaç kullanımı (AİK), kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozda, en düşük fiyata ve kolayca sağlayabilmeleri olarak tanımlanır. Araştırma görevlileri için AİK, doğru tanı ve tedavi yöntemi belirlenmesi şartıyla, en etkili, güvenilir, hastaya uygun ve maliyeti düşük ilacın belirlenmesi anlamına gelir. AİK, doğru tanı konması, tedavi hedefinin belirlenmesi, güvenilir tedavinin seçilmesi, reçetenin doğru yazılması ve hastanın bilgilendirilmesi gibi adımları içerir. Araştırma görevlilerinin AİK konusunda bilgi ve tutumlarının eksik olduğu belirtilmiştir.

Devlet yükseköğretim kurumlarında lisansüstü eğitim gören araştırma görevlileri, eğitimleri süresince katkı payı ve öğrenim ücreti ödemezler.