Aort

Asendan aort genişlemesinin (anevrizma) bazı nedenleri: Doğumsal aort kapak anomalileri. Bağ dokusu hastalıkları. Hipertansiyon (yüksek tansiyon). İleri yaş ve erkek cinsiyet. Sigara kullanımı. Ateroskleroz (damar sertliği). Travma. Enfeksiyonlar.

Abdominal aorta, karın aortası veya karın atardamarı olarak da bilinir, vücudun en büyük atardamarlarından biridir ve kalpten çıkan ana damar olan aortanın bir parçasıdır. Abdominal aortun bazı özellikleri: Konumu: Karın boşluğunda yer alır. İşlevi: Kalpten gelen oksijen açısından zengin kanı karın bölgesindeki organlara ve bacaklara taşır. Dalları: Karaciğer, mide, böbrekler, bağırsaklar ve diğer karın organlarına kan taşıyan yan dallar verir. Çapı: Normalde yaklaşık 2 cm'dir, 3 cm ve üzeri genişlemesi anevrizma olarak kabul edilir. Abdominal aort anevrizması, bu damarın duvarında oluşan baloncuk şeklindeki genişlemedir ve yırtılması durumunda ölümcül olabilir.

Aortu en çok yoran durumlar arasında şunlar bulunur: Yüksek tansiyon (hipertansiyon). Ateroskleroz (damar sertliği). Genetik hastalıklar. Sigara ve alkol tüketimi. Travma. Aşırı fiziksel stres. Aort sağlığını korumak için bu risk faktörlerinin kontrol altına alınması ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmesi önerilir.

Arcus aortae, aortun yükselen ve inen kısımları arasında yer alan bölümüdür. Özellikleri: Konum: Mediastinum içinde bulunur. Şekillenme: Aort kemeri, aortun yukarı, geriye ve sola doğru kavis yapmasıyla oluşur. Uzunluk: Sternumun manubriumunun orta seviyesine kadar uzanır. Dallar: Üç ana dalı vardır: Brachiocephalic trunk (BÇG). Left common carotid artery (LCCA). Left subclavian artery (LSA). Aort kemeri, baş, boyun ve üst ekstremiteye kan sağlayan büyük damarların kaynağıdır.

Aort yırtılmasının en sık görüldüğü bölgeler: Abdominal (karın) aort: Aortun karın bölgesinde meydana gelen yırtılmalar, özellikle anevrizma varlığında, yüksek risk taşır. Torasik (göğüs) aort: Göğüs boşluğundaki aort bölümünde gelişen yırtılmalar, genellikle yüksek tansiyon ve bağ dokusu hastalıkları gibi nedenlerle ortaya çıkar. Aort yırtılması, aortun herhangi bir bölgesinde meydana gelebilir ve belirtiler yırtılmanın yerine ve büyüklüğüne göre değişir.

Aort cidar kalınlığının kaç mm olması gerektiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, aort damarının normal çapı, bireylerin yaşına, cinsiyetine ve sağlık durumuna göre değişiklik göstermektedir. Yetişkin erkeklerde: 2,5 - 3,5 cm. Yetişkin kadınlarda: 2,0 - 3,0 cm. Yaşlı bireylerde: 3,0 - 4,0 cm. Aort çapının belirli bir değerin üzerine çıkması, yırtılma (rüptür) riskini artırır. Aort cidar kalınlığı ile ilgili doğru bilgi ve ölçüm için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Aortun en büyük dalı, truncus brachiocephalicus olarak da bilinen brakiosefalik gövdedir. Bu gövde, aort kemerinden çıkan ve sırasıyla sağ ortak karotis ve sağ subklavyen arterlerine ayrılarak, sağ baş ve boyun ile sağ üst ekstremiteye kan sağlar.

Evet, aort darlığı ve aort yetmezliği aynı anda olabilir. Aort kapak hastalıkları, aort kapağının yapısal bozukluklarına bağlı olarak iki şekilde ortaya çıkar: Aort kapak darlığı. Aort kapak yetmezliği. Bu iki durum genellikle farklı nedenlerden kaynaklanır ve farklı belirtiler gösterir, ancak bazı durumlarda aynı kişide bir arada bulunabilir.

Aort kapağında üç yaprakçığın az gelişmiş olması, doğuştan gelen bir kalp anomalisi olan biküspit aort kapak durumunu ifade eder. Biküspit aort kapak, aort darlığı (aort stenozu) adı verilen kapaktan geçen kan akımında azalmaya ve/veya aort kapak regürjitasyonu denilen kapak yetersizliğine neden olabilir. Bu durumun belirtileri, kapakta darlık ya da yetersizlik olmadığı sürece genellikle olmaz. Teşhis için ekokardiyografi kullanılır. Bu tür sağlık sorunları için doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Aort yetmezliği olan bir hastanın ne zaman ameliyat olması gerektiği, belirtilerin varlığına ve kalbin yorulduğuna dair kanıtlara bağlıdır. Ameliyat kararı gerektiren durumlar: Nefes darlığı: Özellikle eforla veya gece artan nefes darlığı. Göğüs ağrısı: Baskı hissi gibi göğüs ağrısı. Baş dönmesi ve ani bayılma atakları. Çabuk yorulma ve halsizlik. Cerrahi müdahale, genellikle aort kapak darlığı veya yetmezliği ciddi bir seviyeye ulaştığında, kalbin yükünü hafifletmek ve sağlıklı kan dolaşımını yeniden sağlamak amacıyla yapılır. Ameliyat kararı verirken dikkate alınan diğer faktörler: Hastanın yaşı. Genel sağlık durumu. Sahip olduğu belirtiler. Kalbin işlevi ve durumu. Aort yetmezliği şüphesi veya teşhisi durumunda, doğru tedavi ve ameliyat zamanlaması için bir kardiyoloğa başvurulması önerilir.

Aort damarı genişlemesi (anevrizma), genellikle belirti vermeden ilerler ancak büyüdükçe hayati risk taşıyabilir. Aort anevrizmasının bazı belirtileri: Göğüs ve sırt ağrısı: Batıcı tarzda, nefes darlığı ile birlikte olabilir. Yutma güçlüğü: Anevrizmanın yemek borusuna baskı yapmasından kaynaklanabilir. Karın ağrısı ve şişkinlik: Karın bölgesindeki anevrizmalarda görülebilir. Tansiyon düşüklüğü ve bilinç kaybı: Anevrizmanın yırtılması durumunda ortaya çıkabilir. Aort anevrizmasının bazı nedenleri: yüksek tansiyon; ateroskleroz (damar sertliği); sigara kullanımı; genetik yatkınlık; bazı bağ dokusu hastalıkları ve enfeksiyonlar. Aort anevrizması şüphesi durumunda, kesin tanı ve uygun tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

DeBakey sınıflandırması, aort diseksiyonlarını üç farklı tipe ayırarak daha ayrıntılı bir anatomik sınıflandırma sunar: 1. Tip 1. 2. Tip 2. 3. Tip 3. Bu sınıflandırma, tedavi stratejilerinin belirlenmesinde ve risk değerlendirmesinde kullanılır.

Kalpte en önemli kapak olarak genellikle aort kapağı ve mitral kapak öne çıkar. - Aort kapağı, sol karıncık ile aort arasında bulunur ve kanın vücuda pompalanmasını sağlar. - Mitral kapak ise sol kulakçık ile sol karıncık arasında yer alır ve kanın sol karıncıktan sol kulakçığa geri kaçmasını engeller. Her iki kapak da kanın doğru yönde akmasını ve geri kaçmasını önleyerek kalbin verimli çalışmasını sağlar. Bu nedenle, her iki kapak da kalp sağlığı açısından kritik öneme sahiptir.

Evet, aort anevrizması damarlarda genişleme yapar. Aort anevrizması, vücudun en büyük atardamarı olan aortun duvarındaki yapısal bir zayıflık sonucu, damarın belirli bir bölgesinin kalıcı ve anormal şekilde genişlemesi veya balonlaşmasıdır. Genellikle karın bölgesinde (abdominal aort anevrizması) veya göğüs bölgesinde (torasik aort anevrizması) oluşur.

Aortun ilk dalları, kalbin kendisini besleyen koroner damarlardır. Daha sonra sağ kola, beyne ve sol kola giden damarlar ayrılır. Aortun diğer dalları şunlardır: Aorta ascendens (yukarı çıkan dal). Arcus aortae (aort kemeri). Aorta descendes (aşağı inen dal). Aort, bu seyri boyunca, tüm organlara giden atardamar dallarını verir.

Abdominal aort anevrizması ve torasik aort anevrizması arasındaki temel fark, konumlarıdır: Abdominal aort anevrizması, aortun karın bölgesinde (karın boşluğu) meydana gelen anevrizmalardır. Torasik aort anevrizması ise aortun göğüs boşluğunda (göğüs bölgesi) oluşan anevrizmalardır. Belirtiler ve risk faktörleri de bu iki tür arasında farklılık gösterebilir: Abdominal aort anevrizması genellikle karın veya sırtta derin, sürekli bir ağrı ve göbek çevresinde nabız gibi atan bir kitle hissi ile kendini gösterir. Torasik aort anevrizması ise göğüs ağrısı, sırt ağrısı, öksürük, ses kısıklığı veya yutma güçlüğü gibi belirtilere yol açabilir. Risk faktörleri arasında yüksek tansiyon, sigara kullanımı, yaşlanma ve genetik yatkınlık bulunur. Tedavi yöntemleri de anevrizmanın konumuna göre değişir.

Aort diseksiyonu tipleri: Stanford sınıflamasına göre: Tip A: Çıkan aortta meydana gelen yırtılmaları ifade eder. Tip B: İnen aortta oluşan yırtılmaları tanımlar. DeBakey sınıflamasına göre: Tip 1: Çıkan aort, aortik ark ve inen aortta oluşan yırtılmaları içerir. Tip 2: Yalnızca çıkan aortta oluşan yırtılmaları tanımlar. Tip 3: Sadece inen aortta oluşan diseksiyonu ifade eder. Günümüzde çoğunlukla DeBakey sınıflamasında bulunan tip 1, tip 2 ve tip 3 türleri kullanılmaktadır. Aort diseksiyonu, aortun ilk kısmını içeren diseksiyonlar genellikle ameliyat gerektirirken, aortun ikinci kısmını içeren diseksiyonlar, cerrahi düzeltme gerektiren komplikasyonlar olmadığı sürece, genellikle kan basıncını ve kalp hızını düşüren ilaçlarla tedavi edilebilir.

Aort anevrizmasının ölüm riski, rüptür (yırtılma) durumunda %70'e kadar çıkabilir. Aort anevrizması olan hastalarda ölüm riskini kesin olarak belirlemek mümkün değildir. Risk, anevrizmanın boyutuna, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Aort anevrizması şüphesi veya teşhisi olan kişilerin, doktorlarının önerilerine uymaları ve düzenli takip yaptırmaları önemlidir.

Asendan aort replasmanı, aortun çıkış noktasından itibaren ve genellikle aort kapağıyla birlikte aort kemerinin üst kısmının tamamen değiştirildiği bir cerrahi prosedürdür. Bu cerrahi prosedür, aortun bu bölgesinde genellikle aort diseksiyonu veya aort anevrizması gibi ciddi patolojilerin tedavisi için gereklidir. Asendan aort replasmanı genellikle açık kalp cerrahisi olarak gerçekleştirilir ve aşağıdaki adımları içerebilir: Anestezi. Göğüs kafesinin açılması. Kan devresinin hazırlanması. Kalp durdurma. Aortun kesilmesi. Yeni aortun yerleştirilmesi. Kalbin tekrar çalıştırılması. Göğüs kafesinin kapatılması. Asendan aort replasmanı, aortun kök bölgesindeki ciddi hastalıkların tedavisinde etkili bir yöntemdir.

Ar damarının çatlaması, Türkçede "utanç duyulacak şeyleri sıkılmadan yapmak, utanmayı bırakmak, yüzsüz olmak" anlamına gelir. Bu deyim, aynı zamanda "utanma, utanma duygusu, hicap" anlamlarına da gelen "ar" kelimesiyle ilişkilidir. Ar damarının çatlamasının nedeni, kişinin ahlaki değerlerini kaybetmesi ve vicdani sınırların aşılması olarak yorumlanabilir. Ar damarının çatladığına dair ifadeler, tıbbi bir durumu değil, daha çok ahlaki ve davranışsal bir durumu anlatmak için kullanılır.