Aort

Sol koroner küspisi az gelişmiş aort kapağı, aort kapağının iki yaprakçıklı (biküspit) olması durumunu ifade eder. Aort kapak darlığı, kalbin sol karıncığından aortaya kan pompalamasını zorlaştıran bir durumdur ve bu durum çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.

Stanford ve DeBakey sınıflamaları, aort diseksiyonlarını farklı kriterlere göre ayırır: 1. Stanford Sınıflaması: Aort diseksiyonlarını anatomik konumlarına göre iki ana gruba ayırır: - Tip A: Yükselen aort damarını ve diğer bölümleri etkiler, acil cerrahi müdahale gerektirir. - Tip B: Yükselen aort dışında kalan bölgelerde meydana gelir, genellikle medikal tedavi ve gözlem ile yönetilir. 2. DeBakey Sınıflaması: Daha detaylı olup, diseksiyonları üç tipe ayırır: - Tip 1: Yükselen aort, arkus aort ve inen aortu içerir. - Tip 2: Yalnızca yükselen aortu içerir. - Tip 3: Yalnızca inen aortu içerir.

Morgagni sinüsü iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Farenks (yutak) sinüsü: Farenkste, üst sınır levator veli palateni ile kafatasının tabanı arasındaki kapalı boşluktur. 2. Aort sinüsü: Aortun kapakçıkların hemen üst kısmında yaptığı genişlemedir.

Abdominal aortun dalları genel olarak iki gruba ayrılır: visseral ve paryetal. Visseral dallar, karın içindeki organlara kan sağlayan arterlerdir ve şunlardır: - Çölyak trunkus (Trunkus coeliacus): Karaciğeri besleyen ortak hepatik arter, dalak’ı besleyen splenik arter ve mide’yi besleyen sol gastrik arter. - Üst mezenterik arter (Arteria mesenterica superior): İnce bağırsağın büyük bir kısmını, kalın bağırsağın sağ tarafını (çekum, çıkan kolon, transvers kolonun bir kısmı) ve pankreasın bir kısmını besler. - Alt mezenterik arter (Arteria mesenterica inferior): Kalın bağırsağın sol tarafını (transvers kolonun bir kısmı, inen kolon, sigmoid kolon, rektumun üst kısmı) besler. - Böbrek arterleri (Arteriae renales): Her iki böbreği besler. - Yumurtalık/testis arterleri (Arteriae ovaricae/testiculares): Kadınlarda yumurtalıkları, erkeklerde testisleri besler. Paryetal dallar, karın duvarını ve çevresindeki yapıları besleyen arterlerdir ve şunlardır: - İnferior frenik arterler (Arteriae phrenicae inferiores): Diyaframın alt kısmını besler. - Bel arterleri (Arteriae lumbales): Karın arka duvarındaki kasları, omuriliği ve deriyi besler. - Median sakral arter (Arteria sacralis mediana): Omurganın alt kısmını ve pelvisin bazı bölümlerini besler. Ayrıca, abdominal aortun sonlandığı ve ikiye ayrıldığı terminal dallar da vardır: sağ ve sol ortak iliak arterler.

Asendan aort genişlemesinin (anevrizmasının) nedenleri şunlardır: 1. Doğumsal aort kapak anomalileri: Özellikle biküspid aort kapak taşıyan bireylerde risk artar. 2. Bağ dokusu hastalıkları: Marfan sendromu, Loeys-Dietz sendromu ve Ehlers-Danlos sendromu gibi genetik hastalıklar damar duvarını zayıflatır. 3. Hipertansiyon: Sürekli yüksek tansiyon, damar duvarına uygulanan basıncı artırarak yapısal bozulmalara yol açar. 4. İleri yaş ve erkek cinsiyet: 60 yaş üzeri erkeklerde görülme sıklığı daha fazladır. 5. Ateroskleroz: Damar sertliği, damar duvarlarının kalınlaşmasına ve hasarlanmasına neden olur. 6. Sigara kullanımı: Sigara içmek anevrizma riskini 8 kat artırır. 7. Travma: Göğüs bölgesine alınan darbeler de aort anevrizmasına sebep olabilir.

Aortu en çok yoran faktörler arasında şunlar yer alır: 1. Yüksek tansiyon (hipertansiyon): Aort damarına aşırı baskı yaparak duvarının zayıflamasına neden olur. 2. Sigara kullanımı ve alkol tüketimi: Damar sağlığını bozarak aortun dayanıklılığını azaltır. 3. Ateroskleroz (damar sertliği): Damar duvarlarında plak oluşumu nedeniyle esnekliğin azalması yırtılma riskini yükseltir. 4. Genetik hastalıklar: Marfan sendromu veya Ehlers-Danlos sendromu gibi hastalıklar aort duvarını zayıflatabilir. 5. Travma: Göğüs bölgesine alınan darbeler aortun zarar görmesine yol açabilir. Bu risk faktörlerinin kontrol altına alınması, aortun sağlığını korumak için önemlidir.

Abdominal aort — inen aortun (descending aorta) diyaframı geçerek karın bölgesine ulaşan bölümüdür. Omurganın önünden aşağıya doğru iner ve dördüncü bel omuru (L4) hizasında ikiye ayrılarak sağ ve sol ortak iliak arterlere dönüşür.

Arkus aorta (aort kemeri), aortun yükselen ve inen kısımları arasında yer alan kısmıdır. Anatomik özellikleri: - Konum: Üst mediastinumda, sternumun manubriumunun en yüksek noktasında bulunur. - Şekillenme: Yukarı, geri ve sola doğru kavis yapar. - Dallar: Üç ana dal verir: brakiyosefalik trunkus, sol ortak karotid arter ve sol subklavyen arter. Fonksiyon: Oksijenli kanı baş, boyun ve üst ekstremitelere taşır.

Aort cidar kalınlığı, yani aort çapı, yetişkinlerde ortalama 20 mm ile 35 mm arasında değişir. Ancak bu değerler, yaşa, cinsiyete ve bireysel farklara göre değişkenlik gösterebilir.

Aort yırtılması en çok iki ana bölgede görülür: 1. A Tipi: Aortun kalpten çıkan ve yukarı doğru giden kısmında veya yukarı doğru çıkan kısmından aşağı inen kısmında meydana gelir. 2. B Tipi: Aortun sadece aşağı inen kısmında, bu yırtık da karna kadar uzanabilir.

Abdominal aorta üç ana dal verir: 1. Visseral dallar. 2. Paryetal dallar. 3. Alt ekstremiteye giden dallar.

Aortun en büyük dalı, abdominal aort olarak kabul edilir.

Evet, aort darlığı ve aort yetmezliği aynı anda olabilir.

Aort kapağında üç yaprakçık az gelişmişlik, biküspit aort kapak olarak adlandırılır. Bu durum, aort darlığı (kan akımının azalması) veya aort kapak yetersizliği (kapak yetmezliği) gibi sorunlara yol açabilir.

Aort yetmezliği olan bir hastanın ameliyat olması gereken zaman, genellikle aort çapının 55 mm'ye ulaşması durumunda gelir. Acil cerrahi müdahale ise ani gelişen aort yetmezliği vakalarında gereklidir. Ameliyat kararı, hastanın genel sağlık durumu ve aort yetmezliğinin derecesine göre kardiyolog tarafından belirlenir. Bu nedenle, kesin teşhis ve tedavi için bir uzmana danışmak önemlidir.

Aort damarı genişlemesi (anevrizma), ateroskleroz (damar sertliği) ve yüksek tansiyon (hipertansiyon) gibi hastalıkların belirtisi olabilir. Diğer nedenler arasında sigara kullanımı, genetik yatkınlık, bağ dokusu hastalıkları ve travmalar yer alır. Aort anevrizması belirtileri fark edildiğinde, kesin tanı ve uygun tedavi için bir kardiyoloji uzmanına başvurulmalıdır.

DeBakey sınıflandırması, aort diseksiyonlarını üç ana tipe ayıran bir sınıflandırma sistemidir: 1. Tip I: Disseksiyon, yükselen aorttan başlar ve aort arkına ve genellikle inen aortaya kadar uzanır. 2. Tip II: Disseksiyon, sadece yükselen aortla sınırlıdır. 3. Tip III: Disseksiyon, inen aortada başlar ve iki alt tipe ayrılır: - Tip IIIa: Torasik aortla sınırlıdır. - Tip IIIb: Diyaframın altına kadar uzanır.

Kalpte en önemli kapak, aort kapağı olarak kabul edilir. Aort kapağı, sol ventrikül ile aort arasında bulunur ve sol ventrikülden pompalanan kanın geri dönüşünü engeller.

Evet, aort anevrizması damarlarda genişleme yapar. Bu durum, aort duvarının zayıf olduğu noktalarda balonlaşma meydana gelmesiyle karakterizedir.

Aortun ilk dalları şunlardır: 1. Yükselen Aort: Kalpten çıkan ve aort kapağından başlayan kısımdır. 2. Koroner Arterler: Kalbin duvarına oksijenli kan sağlamak için çıkan aorttan dallanan arterler (sağ ve sol koroner arterler). 3. Aort Kemeri: Aortun yukarı ve aşağı kısımlarını birbirine bağlayan, geriye doğru kıvrılan bölümdür.

Abdominal aort anevrizması ve torasik aort anevrizması arasındaki temel fark, anevrizmanın oluştuğu bölgedir. - Abdominal aort anevrizması: Aortun karın bölgesinde meydana gelen anevrizmadır. - Torasik aort anevrizması: Aortun göğüs bölgesinde, diyaframın üzerinde bulunduğu kısımda oluşan anevrizmadır. Her iki tür de aort duvarının zayıflaması sonucu meydana gelir ve tedavi edilmezse yırtılma veya patlama riski taşır.