AnlatımTeknikleri

Öyküleyici anlatım ve hikayeci anlatım aynı kavramı ifade eder. Öyküleyici anlatım, yaşanmış ya da kurgulanmış olayların yer, zaman ve kişilere bağlı olarak anlatıldığı bir anlatım biçimidir.

Mekanın betimlemesi, bir yerin veya mekanın özelliklerini, atmosferini ve okuyucuda uyandırdığı hisleri anlatan bir betimleme türüdür. Bu tür betimlemelerde, görme, işitme, dokunma, tatma ve koklama gibi beş duyuya hitap eden ifadeler kullanılarak, okuyucunun anlatılanları daha iyi hissetmesi ve zihninde canlandırması sağlanır.

Otobiyografik anlatım yapmak için aşağıdaki adımları izlemek faydalı olabilir: 1. Amaç Belirleme: Otobiyografinin yazılma amacını belirlemek önemlidir. 2. Bilgi Toplama: Kişinin hayatı, ailesi, eğitimi, iş hayatı ve önemli olayları hakkında bilgi toplamak gereklidir. 3. Kronolojik Sıralama: Toplanan bilgileri kronolojik bir sırayla düzenlemek, olayların birbirini takip etmesini sağlar. 4. Giriş Bölümü: Yazıya, kişinin hayatını yansıtan ilk ve en önemli olaylardan örnek vererek başlamak önerilir. 5. Dönüm Noktaları: Hayatın dönüm noktalarını ve bu noktaların kişiyi nasıl etkilediğini anlatmak, anlatımın daha ilgi çekici olmasını sağlar. 6. Kişisel ve Samimi Dil: Anlatımda samimi ve doğrudan bir dil kullanmak, okuyucunun yazarla bağ kurmasını kolaylaştırır. 7. Başarılar ve Öğrenilen Dersler: Hayatındaki başarılar, zaferler ve yenilgiler üzerinden öğrenilen dersleri paylaşmak, okuyucunun ilham alabileceği hikayeler sunar. Otobiyografi yazarken, anlatımın gerçekçi ve dürüst olması da önemlidir.

Düz yazı türleri üç ana gruba ayrılır: 1. Olay Yazıları: Masal, fabl, hikaye, roman gibi bir olayın anlatıldığı yazılar. 2. Düşünce (Fikir) Yazıları: Deneme, makale, eleştiri, fıkra gibi yazarın düşüncelerini aktardığı yazılar. 3. Bildirme Yazıları: Anı, günlük, mektup, röportaj gibi bilgi verme amaçlı yazılar.

Türkçe düşünceyi geliştirme yolları, anlatıcı hikaye unsurları, metin karşılaştırma, metnin dil ve anlatım özellikleri ile ilgili EBA'da atanan sınavın cevap anahtarı bulunamadı. Ancak, bu konularla ilgili genel bilgiler şu şekildedir: 1. Düşünceyi Geliştirme Yolları: Tanımlama, örneklendirme, tanık gösterme, karşılaştırma, sayısal verilerden yararlanma ve benzetme gibi yöntemlerle düşüncenin daha etkili aktarılması sağlanır. 2. Anlatıcı Hikaye Unsurları: Öyküleyici anlatım, betimleyici anlatım, tartışmacı anlatım gibi tekniklerle hikayenin unsurları oluşturulur. 3. Metin Karşılaştırma: İki metin arasındaki benzerlik ve farklılıkların ortaya konulmasıdır. 4. Metnin Dil ve Anlatım Özellikleri: Metnin üslubunu, anlatım biçimini ve kullanılan dil araçlarını kapsar.

"Haklı Değil Mi?" şiiri, iki farklı bağlamda anlatılabilir: 1. Nasreddin Hoca Hikayesi: Bu şiir, Nasreddin Hoca'nın kadılık yaptığı bir olayı anlatır. 2. Şiirin Kendisi: Şiir, anne yüreğinin acısını ve bir caninin elinden kurtarılan çocuğun denize atılmasını anlatır.

Gözlemci bakış açısı, anlatıcının olayları dışarıdan izliyormuş gibi aktardığı bir anlatım türüdür. Bu bakış açısında: - Anlatıcı, kahramanların geçmişleri, gelecekte ne yaşayacakları veya ruhsal durumları hakkında bilgi sahibi değildir. - Olaylara veya karakterlere kendi yorumunu katmaz, onların iç dünyalarına girmez. - Anlatım genellikle "o" zamiriyle yapılır, ancak bazı durumlarda birinci kişi anlatıma da başvurulabilir.

Küçürek hikâye, kısa ve net metinlerden oluşan, genellikle bir olayı veya durumu anlatan bir hikâye türüdür. Bu tür hikâyelerde anlatılanların yoğunluğu ve sembolizm ön plandadır. Konuları itibariyle savaş, töre cinayetleri, toplumsal sorunlar ve kimliksel sorunlar gibi çeşitli temaları ele alabilir.

Deus ex machina hikayesi, çeşitli edebiyat, sinema ve modern hikaye anlatımında kullanılır. İşte bazı örnekler: Antik Yunan draması: İlk kez Euripides tarafından kullanılan bu teknik, tanrıların sahneye indirilerek karmaşık durumların çözülmesi için tercih edilirdi. William Golding'in "Lord of the Flies" (Sineklerin Tanrısı) adlı eserinde, bir deniz subayı tarafından kurtarılan bir grup İngiliz çocuğun hikayesi, deus ex machina olarak değerlendirilebilir. J.K. Rowling'in "Harry Potter ve Azkaban Tutsağı" kitabında, tüm umutlar kaybolmuş gibi göründüğünde, gizemli bir figürün ortaya çıkıp kahramanları kurtarması, deus ex machina örneğidir. Edgar Allan Poe'nun "The Pit and the Pendulum" (Çukur ve Sarkaç) adlı hikayesinde, Fransız bir generalin gelip kahramanı kurtarması, deus ex machina olarak kullanılmıştır.

Sade ve duru anlatım kavramları, bir metnin anlatım özelliklerini ifade eder. Sade anlatım, süslü ifadelerden, söz sanatlarından ve anlaşılması zor kelimelerden uzak durarak, doğal ve içten bir anlatım tarzını ifade eder. Duru anlatım ise, gereksiz sözcüklerin kullanılmadığı, anlamın açık ve net bir şekilde aktarıldığı bir anlatım türünü ifade eder.

Betimleyici soru, belirli bir durumu veya olayı ayrıntılı olarak incelemeyi hedefleyen bir soru türüdür. Ayrıca, betimleyici anlatım terimi, hikayelerde ve romanlarda en yaygın anlatı türlerinden birini ifade eder ve okuyucunun anlatılanları gözünde canlandırmasını sağlamak için ayrıntılı kelimeler kullanır.

Evet, hikaye olay çevresinde gelişen anlatmaya bağlı bir edebi metin türüdür.

Anı şiirinde hangi edebi sanatların olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, anı türünde yazılan yazılarda kullanılan bazı edebi özellikler şunlardır: Samimiyet ve dürüstlük. Sade ve akıcı üslup. Gerçeklik. Yorum ve kişisel yargılar.

Aylak Adam'ı anlamak için şu yöntemler faydalı olabilir: Psikanalitik inceleme: C. karakterinin davranışlarının altında yatan nedenleri anlamak için psikanaliz yöntemleri kullanılabilir. Bilinç akışı tekniği: Romanın bazı bölümlerinde kullanılan bu teknik, karakterin anlık düşüncelerini ve duygularını kesintisiz bir şekilde aktarır. Yazarın açıklamaları: Yusuf Atılgan, romanın amacı ve C. karakterinin motivasyonu hakkında kendi görüşlerini belirtmiştir. Ayrıca, eserin genel yapısını ve kullanılan anlatım tekniklerini (iç monolog, diyalog, geriye dönüş vb.) incelemek de faydalı olabilir.

"Hangi Düş Diğerine Gebe" adlı eserin konusu, isimsiz ve cinsiyetsiz öykülerle mekân, zaman ve olayı geriye yaslayan bir yazınsal kolajdır. Eserde, kent dokusu ve karakterlerin iç söyleşisi açık edilmekte, takip dinamiği geçersiz kılınmaktadır.

Modernist hikayelerde iç monolog ve bilinç akışı gibi anlatım tekniklerini sıkça kullanan bazı temsilciler şunlardır: Türk Edebiyatında: - Ahmet Hamdi Tanpınar: "Saatleri Ayarlama Enstitüsü" adlı eseriyle modern bireyin değişen dünyada kendini bulma çabasını işler. - Oğuz Atay: "Tutunamayanlar" romanında toplumdan dışlanmış bireylerin dünyasını keşfeder. - Peyami Safa: "9. Hariciye Koğuşu" eserinde karakterlerin ruhsal dünyalarını detaylı bir şekilde işler. Dünya Edebiyatında: - Virginia Woolf: "Mrs. Dalloway" ve "To the Lighthouse" eserlerinde bireyin içsel dünyasına odaklanırken zaman ve mekan kavramlarını farklı açılardan işler. - James Joyce: "Dubliners" ve "Ulysses" gibi eserleriyle bilinç akışı tekniğinin öncüsü olarak bilinir. - Franz Kafka: "Dönüşüm" eseriyle modern insanın yabancılaşma ve izolasyon temalarını ele alır.

Tasvir ve betimleme arasındaki fark şu şekilde özetlenebilir: - Tasvir, genel olarak bir olayı, nesneyi veya durumu detaylı bir şekilde anlatma veya görsel olarak canlandırma anlamına gelir. - Betimleme ise, bir varlığın veya mekanın ayırt edici özelliklerini, okuyucunun zihninde canlı bir şekilde canlanmasını sağlayacak şekilde resim çizer gibi anlatma yöntemidir.

Betimleme ve mekan tasviri arasındaki fark, betimlemenin genel bir terim olması, mekan tasvirinin ise bunun özel bir türü olmasıdır. Betimleme, bir nesnenin, varlığın, karakterin, olayın veya durumun detaylı bir şekilde anlatılması, okuyucunun zihninde canlandırılması amacıyla yapılan bir anlatım biçimidir. Mekan tasviri ise, bir mekanın fiziksel özelliklerinin, atmosferinin ve yarattığı hislerin detaylı bir şekilde anlatılması olarak tanımlanır. Dolayısıyla, mekan tasviri, betimlemenin bir alt türü olarak düşünülebilir.

Geçiş kelimeleri, cümleleri ve paragrafları birbirine bağlayarak yazının akışını ve anlaşılırlığını artırır. İşte bazı geçiş kelimelerinin kullanım alanları: 1. Düşüncenin Yönünü Değiştiren İfadeler: Zıtlık veya çelişki ifade etmek için kullanılır. Örnek cümle: "Uzun saatler boyunca çalıştım, ama işi bir türlü tamamlayamadım". 2. Destekleyici ve Açıklayıcı İfadeler: Konunun daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla kullanılır. Örnek cümle: "Spor yapmayı çok severim, özellikle basketbola bayılırım". 3. Özetleyen ve Sonuç Bildiren İfadeler: Anlatılanların toparlanmasını veya sonuçlandırılmasını sağlar. Örnek cümle: "Son olarak şunu söylemek istiyorum ki, herkes kendi sorumluluklarını yerine getirmeli". Geçiş kelimelerini kullanırken, aşırılıktan kaçınarak yazının doğal akışını korumak önemlidir.

Anlatılan zaman ve anlatı zamanı kavramları, edebiyatta zaman unsurunun farklı yönlerini ifade eder: Anlatılan zaman, kurgusal zaman aralığı olup, anlatı metninde geçen olayın zamanını kapsar. Anlatı zamanı ise, anlatıcının, söz edimini gerçekleştirdiği zaman noktası ile anlattığı öykünün yaşandığı zaman arasındaki farktan doğan bir fenomendir. Anlatı zamanı, üç ana boyutta incelenir: 1. Maceranın kendi zamanı: Olayların yaşandığı zaman ve süre. 2. Anlatma zamanı: Olayların algılanıp ifade edildiği zaman. 3. Yazıya geçirme zamanı: Yazarın eserini yazdığı tarih ve süre. Ayrıca, anlatı zamanı, kronolojik olabileceği gibi, geriye dönüşler veya ileriye atlayışlar içerebilir.