AnlatımTeknikleri

İç çözümleme, bir metni, olayı veya durumu anlamak için onu detaylı ve derinlemesine inceleme yöntemidir. İç çözümlemenin temel özellikleri: Derinlikli inceleme. Analitik yaklaşım. Yorumlama. Kullanım alanları: Edebiyat. Psikoloji. Sosyal bilimler. Ayrıca, iç çözümleme bireylerin kendi iç dünyalarını, düşüncelerini ve duygularını keşfetmelerini sağlayan bir süreçtir.

Kurmaca anlatım, gerçekleşmediği halde, gerçekleşmiş gibi tasarlanarak yazılan edebi metinlerin anlatım biçimidir. Kurmaca anlatım kullanılan metin türleri: destan; halk hikayesi; masal; fabl; öykü; roman; tiyatro. Kurmaca metinlerde anlatıcı, kişi, zaman, mekân, olay unsurları bulunur. Kurmaca metinlerde anlatılmak istenen konular dolaylı bir dille anlatılır. Kurmaca metinlerin asıl varlık nedeni okuru bilgilendirmek, ona bir şeyleri öğretmek değildir. Kurmaca metinlerde nesnellikten söz edilemez. Kurmaca metinlerde yazar neyi anlattığından çok nasıl anlattığına önem verir; yani üslup yaratma kaygısıyla hareket eder, içerikten çok biçimi önemser. Kurmaca metinler yoruma açık nitelikler taşır. Kurmaca metinler günlük hayatın ve bilimin gerçekleriyle doğrulanmak zorunda olmadıklarından yüzyıllar boyunca tazelik, gerçeklik, evrensellik ve güncelliklerinden bir şey kaybetmezler.

Bu parçanın anlatımında tartışmacı anlatım biçimi kullanılmamıştır. Diğer seçenekler olan: ikilemeler; söz sanatları; betimleme; gözlemler bu parçada yer almaktadır.

"Hikeyekadi" ifadesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak hikaye, yaşanmış veya yaşanabilir bir olayı belli kurallara bağlı olarak anlatan kısa yazı türüdür. Hikayeler, olay örgüsü, karakterler, zaman, mekan, tema, konu, çatışma, anlatıcı ve bakış açısı gibi unsurlardan oluşur. İki ana hikaye türü vardır: 1. Olay hikayesi: Olay önemlidir ve olay çeşitli yönleriyle irdelenir. 2. Durum hikayesi: Hayatın belirli bir kesiti veya insan gerçeği anlatılır, ayrıntılar pek dikkate alınmaz.

Benzetmeye ihtiyaç duyulmasının bazı nedenleri: Anlatımı kuvvetlendirmek. Anlamlandırmak ve dosyalamak. Benzetme, dört temel öğeden oluşur: benzeyen, benzetilen, benzetme yönü ve benzetme edatı.

Peyami Safa'nın "Dokuzuncu Hariciye Koğuşu" adlı eseri, duygusal yoğunluğu artırmak ve okuyucunun hikayeye katılımını sağlamak amacıyla sade bir dille yazılmıştır. Eserde kullanılan anlatım teknikleri ve yerinde yapılan betimlemeler, okuyucunun olayları daha derin bir şekilde hissetmesini sağlar. Bunun yanı sıra, eserin otobiyografik yapısı, anlatıcının 15 yaşındaki bir çocuk olması ve olayların onun gözünden aktarılması, dilin sadeliğini destekleyen unsurlar arasında yer alır.

Sezer Ün'ün "Harflere Ne Oldu?" kitabının zamanı, bir sabah güneşin doğuşuyla birlikte harflerin silindiği bir kehanet sonrası olarak belirlenmiştir. Hikaye, uzaydaki bir uyduda başlayıp Kopenhag, Münih, İstanbul ve Moğolistan gibi farklı yerlere uzanan bir macerayı konu alır.

Küçürek (minimal) hikâyelerin dil ve üslup özellikleri şunlardır: Kısalık. Yoğunluk. Birlik. İmgesellik. Sembolizm. Yalın dil. Eksiklik. Karakter ve mekân. Küçürek hikâyeler, şiirsel bir dil kullanır ve gereksiz bir cümle veya kelime, hikâyenin dengesini bozabilir.

Videolu anlatım yapmak için kullanılabilecek bazı programlar ve siteler: Screenr: Bu site, browser tabanlı olup, eğitici videolar oluşturmak için kullanılabilir. Canva: Yapay zeka destekli video oluşturma aracı ile metin tabanlı içerikler, videolara dönüştürülebilir. CamStudio: Ekran videosu kaydetmeye olanak tanır ve videoları avi veya swf formatında kaydedebilir. Camtasia Studio: Ekran kaydı yaptıktan sonra, videoları avi, flash, mov veya wmv formatlarında kaydetmeye imkan verir. Instant Demo: Ekran hareketlerini yakalayıp, görüntüler üzerinde düzenleme yaparak video dosyası olarak kaydedebilir. Ayrıca, YouTube gibi platformlarda da ekran kaydı yaparak videolu anlatım oluşturulabilir.

Hikayelerin ne anlattığına dair genel bir yanıt vermek zordur, çünkü hikayeler farklı temalar ve mesajlar içerebilir. Ancak, bazı hikayeler belirli konuları ele alabilir: Kaygı ve korku: Bazı hikayeler, bireylerin kaygı ve korku dolu anlarını, yalnızlık, çaresizlik, ölüm, hastalık ve belirsizlik gibi temalar üzerinden işleyebilir. Değişim ve yolculuk: Yolculuk temalı hikayeler, kahramanın karanlığa, korkuya ve kaosa meydan okuyarak değişimini ve olgunlaşmasını anlatabilir. Toplumsal eleştiri: Bazı hikayeler, toplumsal sorunları ve adaletsizlikleri ele alarak eleştiri yapabilir. Kişisel deneyimler: Hikayeler, yazarın kendi hayatından kesitler ve esintiler sunabilir. Hikayelerin anlatımı ve mesajları, yazarın niyetine ve hikayenin türüne göre değişiklik gösterebilir.

Cliffhanger kelimesi, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Film: 1993 yapımı, Renny Harlin'in yönettiği, Sylvester Stallone'un başrolünde olduğu bir aksiyon-gerilim filmidir. Edebiyat: Kitap ve dizilerde, izleyiciyi merakta bırakmak için kullanılan bir anlatım tekniğidir. Karakter: "Between the Lions" kitap serisindeki ana karakterdir.

Paragrafta doğallık, anlatımın yapmacıksız, günlük yaşantıda olduğu gibi, sanat yapmadan, süs ve özentiden uzak yapılmasıdır. Doğal bir paragraf; düzgün bir dil kullanır; anlatımı sade ve anlaşılır tutar; gereksiz süslemelerden, abartılı anlatımlardan ve yapay ifadelerden kaçınır; konuyu açık bir şekilde ifade eder. Doğallık, anlatımın inandırıcılığını sağlar.

Açıklayıcı anlatım ve açıklama paragrafı aynı değildir. Açıklayıcı anlatım, bilgi vermek, herhangi bir düşünceyi aydınlatmak amacıyla kullanılan bir anlatım biçimidir. Açıklama paragrafı ise, açıklayıcı anlatım tekniğinin kullanıldığı bir paragraf türüdür. Dolayısıyla, açıklayıcı anlatım genel bir terimken, açıklama paragrafı bu tekniğin uygulandığı belirli bir yazı türüdür.

Dil bilgisinde dolaylama, bir kavramı tek sözcükle ifade etmek yerine, birden fazla sözcükle, genellikle isim tamlaması veya sıfat tamlaması şeklinde anlatmaktır. Dolaylama, ifade zenginliği katmak, nezaket ve incelik sağlamak, gizlilik veya mecaz oluşturmak, anlatımı güzelleştirmek, ironi veya hiciv eklemek gibi amaçlarla kullanılır. Bazı dolaylama örnekleri: file bekçisi (kaleci); yavru vatan (Kıbrıs); bacasız sanayi (turizm); ölüm meleği (Azrail); derya kuzusu (balık).

Olay hikayesi, bir olayı merkeze alarak serim, düğüm ve çözüm bölümlerini içeren, olay akışı, şahıs, mekan ve zaman gibi unsurları barındıran hikayelerdir. Özellikleri: Merak uyandırıcı ve heyecan verici üslup: Olaylar, gerilim ve heyecan artırılarak sunulur. Gerçeklik: Olayların büyük bir kısmı gerçek yaşamdan örnek alınarak kaleme alınır. Bölümler: Serim, düğüm ve çözüm bölümlerine yer verilir. Kurgu: Hikayenin kendi içinde bir kurgusu vardır. Karakter tasviri: Karakterlerin özelliklerine yer verilir. Realizm etkisi: Realizm akımından etkilenmiş hikayelerdir. Betimleme: Olaylar ve mekanlarla ilgili betimlemelere yer verilir. Etkileyici son: Genellikle etkileyici ve çarpıcı bir son ile biter.

Gerçek kişili anlatım, olayların, kişilerin ve mekanların anlatıcının kendi gözlemleri ve bilgisi doğrultusunda aktarılmasıdır. Bu anlatım türünde: Anlatıcı, kendi başından geçen veya gördüğü olayları anlatır. Birinci kişi ağzından yapılan anlatımlarda 1. tekil şahıs (ben) veya 1. çoğul şahıs (biz) kullanılır. İnandırıcılığı yüksektir ve okuyucuda gerçeklik duygusu oluşturur. Gerçek kişili anlatım, genellikle anı, günlük, seyahat yazıları, gezi yazısı gibi yazı türlerinde kullanılır.

Paragrafın anlatım yönü, yazarın duygu veya düşüncelerini ya da bir olayı anlatırken kullandığı yöntemlere göre belirlenir. Başlıca anlatım türleri: Betimleme (Tasvir Etme). Öyküleme (Hikâye Etme). Açıklama (Açıklayıcı Anlatım). Tartışma.

Hikayenin bazı özellikleri: Kısa ve öz anlatım: Hikayeler, genellikle tek bir olay veya durum etrafında şekillenir ve az sayıda karakter içerir. Gerçek veya kurgu olaylar: Gerçek ya da kurgu olaylara dayanabilir. Anlatım unsurları: Zaman, mekan, olay örgüsü ve karakterler gibi temel yapı taşlarına sahiptir. Amaç: Okuyucuya bir duygu, düşünce veya mesaj aktarmayı amaçlar. İşlev: Eğlendirme, bilgilendirme veya düşündürme işlevi görebilir. Türleri: Olay hikayesi (Maupassant tarzı) ve durum hikayesi (Çehov tarzı) gibi farklı türleri vardır. Yoğun anlatım: Hikayeler, öz ve yoğun bir anlatıma sahiptir. Hızlı okuma: Romanlara göre daha kısa ve yoğundur, bu yüzden hızlı okunur ve kolay anlaşılır.

9. sınıf edebiyat dersinde, başlığın hikayeye katkısı şu şekilde açıklanabilir: Okuyucunun ilgisini çekme: Başlık, okuyucunun dikkatini çekerek hikayeyi okumaya teşvik eder. Temayı yansıtma: Başlık, hikayenin ana temasını veya konusunu özetler. Beklentiler oluşturma: Başlık, okuyucunun hikaye hakkında beklentiler oluşturmasına neden olur. Örnek: Ömer Seyfettin'in "Bomba" adlı hikayesi, olay hikayesi türüne örnektir ve başlık, hikayenin merkezindeki olayı net bir şekilde yansıtır. Not: Başlığın hikayeye katkısı, hikaye türüne ve yazarın anlatım tarzına göre değişiklik gösterebilir.

Cengiz Aytmatov'un "Kızıl Elma" adlı hikayesinde kullanılan anlatım tekniklerinden bazıları şunlardır: Gösterme yöntemi. Telgraf. Sembol. Diyalog. İç çözümleme. Rüya ve sanrı. Ayrıca, anlatıcı, öyküyü anlatma, gösterme, telgraf, sembol, diyalog, iç çözümleme, rüya, sanrı ve sembol gibi çeşitli yöntemlerle sunar.