"Kanunsuz suç ve ceza olmaz" ilkesi, suçların ve cezaların ancak kanunla belirlenmiş olması gerektiğini ifade eden yasal bir terimdir. Bu ilke, bireylerin keyfi olarak suçlanmasını ve cezalandırılmasını engeller ve şu şekilde özetlenebilir: 1. Belirlilik: Kanunlar, suç ve cezaları açık, anlaşılır ve belirli bir şekilde tanımlamalıdır. 2. Kıyas yasağı: Kanunda suç olarak düzenlenmemiş bir fiil, benzer bir suça kıyasla cezalandırılamaz. 3. Geriye yürümezlik: Bir kişi, yalnızca işlediği dönemde yürürlükte olan kanunlara göre cezalandırılabilir, sonradan çıkarılan kanunlar geriye dönük işlemez. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. maddesine göre de bu ilke şu şekilde düzenlenmiştir: "Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez".