AnadoluSelçuklu

Mahperi Hatun Kervansarayı, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad’ın eşi Mahperi Hatun tarafından kervanların dinlenme ve ticaret noktası olarak yaptırılmıştır.

Anadolu Selçuklu'da savunma sistemi, Orta Asya ve İran Türk-İslam devlet gelenekleri ile Bizans savunma sisteminin sentezine dayanıyordu. Temel bileşenler: 1. Askeri Organizasyon: Göçebe veya yarı-göçebe toplulukların sınır bölgelerinde fetihçi unsurlar olarak yerleştirilmesi. 2. Kolonizasyon Faaliyetleri: Abdalân-ı Rûm, Gaziyân-ı Rûm, Ahiyân-ı Rûm ve Bacıyân-ı Rûm gibi dini, askeri ve mesleki temele dayanan örgütlenmeler. 3. Sınır Güvenlik Kurumları: Bizans'tan devralınan Akritai adı verilen sınır güvenlik kurumları. Mekansal Unsurlar: - Karahisar Yerleşmeleri: Sarp ve erişilmesi güç kayalıklar üzerine inşa edilmiş, savunma açısından stratejik öneme sahip kale-kentler. - Subaşılık Merkezleri: Daimi askeri kuvvetlerin bulunduğu, askeri ve stratejik organizasyon merkezleri. Selçuklu savunma sistemi, dönemin askeri-siyasal koşulları doğrultusunda sürekli olarak uyarlanıyordu.

Anadolu Selçuklu Devleti, Kösedağ Savaşı'nda Moğolların yenilgiye uğratması sonucu yıkılmıştır.

Divriği yazısı, Anadolu Selçuklu Devleti dönemine aittir.

Alaaddin Keykubat, Anadolu Selçuklu Devleti'nin onuncu sultanı olarak, adil, ciddi ve otoriter bir hükümdar olarak tanınmıştır. Başlıca özellikleri: - Devlet işlerine yakınlık: Devlet işlerini bizzat takip eder, görevini ihmal edenlere müsamaha göstermezdi. - İmar faaliyetleri: Konya, Sivas ve Kayseri'yi sağlam surlarla çevirdi, Alanya'da bir tersane inşa ettirdi. - Kültür ve sanata destek: İlim, kültür ve sanat mensuplarını korudu, birçok medrese, cami ve kervansaray yaptırdı. - Uluslararası ilişkiler: Moğol istilasına karşı tedbirler aldı, Eyyubi ve Harezmşahlarla iyi ilişkiler kurdu. Ölümü: 1237 yılında zehirlenerek öldüğü düşünülmektedir.

Kösedağ Savaşı'nın önemi şu şekilde özetlenebilir: 1. Anadolu Selçuklu Devleti'nin Yıkılış Süreci: Savaşın ardından Anadolu Selçuklu Devleti yıkılma sürecine girmiş ve Moğol egemenliğine girmiştir. 2. Türk Siyasi Birliğinin Bozulması: Savaş, Anadolu'daki Türk siyasi birliğini bozmuş ve beyliklerin kurulmasına yol açmıştır. 3. Ekonomik ve Kültürel Zarar: Anadolu, ekonomik, kültürel ve sanatsal açıdan büyük zarar görmüştür. 4. Vergi Ödemesi: Anadolu Selçuklu Devleti, Moğollara vergi ödemeye başlamıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin kuruluşu ve Anadolu'nun Türkleşmesi konuları, tarih dersinin "Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi" ünitesinde yer almaktadır.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin ilk ticaret antlaşması, Venedik ile yapılmıştır.

Ahi Evran'ın kısaca hayatı şu şekilde özetlenebilir: Doğum ve Ölüm Tarihi: 1171 yılında İran'ın Hoy kasabasında doğmuş ve 12 Nisan 1261'de Kırşehir'de vefat etmiştir. Eğitim Hayatı: İlk eğitimini Hoy'da almış, daha sonra Horasan ve Maveraünnehir bölgelerine giderek büyük üstadlardan dersler almıştır. Ahilik Teşkilatının Kuruluşu: Keyhüsrev tarafından desteklenen Fütüvvet Teşkilatı'nın lideri olarak Kayseri'de ilk Ahi Teşkilatı'nı kurmuştur. Siyasi Faaliyetler: Ömrünün sonlarına doğru Anadolu Selçuklu Devleti'ndeki taht mücadelelerine karışmış ve II. İzzeddin Keykavus tarafını tutmuştur. Eserleri: Tefsir, hadis, fıkıh, kelam ve tıp alanlarında eserler vermiştir.

Ahmet Fakîh, 13. yüzyıl Anadolu Selçuklu döneminde yaşamış bir şairdir.

Babai ve Baba İshak aynı kişiler değildir, ancak Babai İsyanı'nın liderlerinden biridir. Baba İshak, 1240 yılında Anadolu Selçuklu Devleti'ne karşı düzenlenen ayaklanmanın önderi olarak bilinir.

Sahipata Kervansarayı, Anadolu Selçuklu Beyliği'ne aittir.

Erzurum'daki Çifte Minareli Medrese, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad'ın kızı Hüdâvent Hatun tarafından 1253 yılında eğitim ve öğrenim merkezi olarak yaptırılmıştır.

Anadolu Selçuklu Devleti, 1243 yılında İlhanlılar ile yapılan Kösedağ Savaşı'nı kaybetmesiyle yıkılma sürecine girdi ve nihayetinde Moğolların egemenliğine girdi.

Miryokefalon Savaşı, Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir.

Anadolu Selçuklu ve Beylikler döneminde ahşap sanatı, özellikle mimari elemanlar ve kullanım eşyaları üzerinde gelişmiş ve çeşitli teknikler kullanılmıştır. Başlıca ahşap sanatı teknikleri: - Kündekari: Geometrik desenlerde kesilmiş ahşap parçaların birbirine geçmesiyle oluşturulan kompozisyonlar. - Oyma: Düz ve yuvarlak satıhlı derin oyma, eğri kesim gibi tekniklerle bitkisel ve geometrik bezemeler yapılmıştır. - Kakma: Ahşabın yüzeyine açılan yuvalara farklı malzemelerin yerleştirilmesi. - Kafes tekniği (ajur): Tek levha olan ahşap üzerine çizilen desenin arasında kalan boşlukların oyularak çıkartılması. Kullanılan ağaçlar: Ceviz, elma, armut, sedir, abanoz, gül ağacı gibi Anadolu coğrafyasında yetişen ağaçlar tercih edilmiştir. Önemli örnekler: Konya Alâeddin Camii, Divriği Ulu Camii, Ankara Arslanhane Camii gibi yapılardaki minber ve ahşap elemanlar, dönemin yoğun ahşap işçiliğini yansıtmaktadır.

Çifte Minare'nin altın kapı üzerindeki yapımı 1271 yılında gerçekleşmiştir.

Zindankale, Anadolu Selçuklu Medeniyetine aittir.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin en geniş sınırları, Sultan Melikşah döneminde gerçekleşmiştir.

Türk Üçgeni, ilk defa Anadolu Selçuklu yapılarında görülmüştür.