Medrese

Yağıbasan Medresesi'nin özellikleri şunlardır: 1. Anadolu'nun İlk Medresesi: Yağıbasan Medresesi, Türkler tarafından Anadolu'da inşa edilen ilk medresedir. 2. Kapalı Avlu: Medrese, kapalı bir avluya sahiptir ve bu avluyu tamamen kapatan 14 adet kubbe bulunmaktadır. 3. Tıp Eğitimi: Yağıbasan Medresesi, sadece dini eğitim vermekle kalmamış, aynı zamanda tıp tahsili için de eğitimler sunmuştur. 4. Mimari Yapı: Medrese, tonozlu odalar, ibadet alanları ve dershaneler gibi önemli mimari unsurlara sahiptir. 5. Kurucu: Medrese, Danişment Beyliği'nin kurucusu Ahmet Gazi'nin torunu Nizamettin Yağıbasan tarafından kurulmuştur.

Çifte Minareli Medrese, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat'ın kızı Hundi Hatun veya İlhanlı Hanedanları'ndan Padişah Hatun zamanında yaptırılmıştır.

Kadı olmak için medrese eğitimi almak gerekmektedir. Ayrıca, kadı olabilmek için icazet almak ve medreseye ait olan sınavları geçmek de önemlidir.

Çifte Minare'nin iki farklı hikayesi bulunmaktadır: 1. Bilge Seyidoğlu'nun Erzurum Efsaneleri adlı kitabında yer alan ilk hikayeye göre, Çifte Minare'yi Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubat kızı için yaptırmaya başlamış, ancak bir savaş için yola çıkıp savaşta şehit düşünce medresenin yapımı yarım kalmıştır. 2. İkinci hikayeye göre, medresenin inşasında görev alan bir usta ile çırağı arasında geçen bir olay anlatılmaktadır.

Çifte Minareli Medrese'nin içinde şu yapılar bulunmaktadır: 1. Taç Kapı: Medresenin en dikkat çekici bölümlerinden biridir ve üzerinde kitabe yer alır. 2. İki Minare: Taç kapının üstünde yükselen ve Sivas'ın sembolü haline gelen tuğladan yapılmış minareler. 3. Açık Avlu: Dört yönden revaklarla çevrili, 37 odalı ve 2 katlı bir yapı. 4. Kümbet: Binaya bitişik, onikigen gövdeli ve külâh örtülü bir yapı. 5. Öğrenci Odaları: Medrese, iki katlı ve dört eyvanlı bir plana sahiptir.

İbn-i Sina dizisinin 2. bölümünde Sina, medresede tam sure okuma sırası kendisine geldiği esnada daha önce duymadığı bir ses duymaya başlar.

Zinciriye Medresesi, Artuklu Sultanı Melik Necmeddin İsa zamanında yapılmıştır.

Çifte Minareli Medrese'nin iki ana hikayesi bulunmaktadır: 1. Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubat'ın kızı efsanesi: Bu hikayeye göre, medrese Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubat'ın kızı için yaptırılmaya başlanmış, ancak sultanın bir savaş için yola çıkıp şehit düşmesi üzerine yapım yarım kalmıştır. 2. Usta ve çırak efsanesi: Bu hikayede ise, medresenin inşasında görev alan bir usta ve çırağının arasında geçen bir olay anlatılmaktadır.

Aksaray'da bir tane Zinciriye Medresesi bulunmaktadır.

Gazi Süleyman Paşa Medresesi, Orhan Bey’in en büyük oğlu Süleyman Paşa tarafından yaptırılmıştır.

İnce Minareli Medrese'nin hikayesi şu şekildedir: Medrese, Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından 1254 yılında (Hicri 663) hadis ilmi okutulmak üzere yaptırılmıştır. 1901 yılında medresenin bitişiğindeki mescide yıldırım düşmesi sonucu minare ve mescidin kubbesi yıkılmıştır. 1956 yılında ise medrese, Taş ve Ahşap Eserleri Müzesi olarak hizmete açılmıştır. Günümüzde İnce Minareli Medrese, Konya'nın tarihi dokusunun önemli bir parçası olarak hem yerli hem de yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir.

Osmanlı'da medrese sistemi önemliydi çünkü: 1. İslami Eğitimin Temeli: Medreseler, İslam hukuku, kelam, tefsir ve hadis gibi dinî ilimlerin öğretildiği yerlerdi ve Müslümanların eğitim gördüğü kurumlar olarak İslam eğitim sisteminin temel taşını oluşturuyordu. 2. Çok Yönlü Eğitim: Medreselerde sadece dinî bilimler değil, aynı zamanda matematik, astronomi, tıp ve mantık gibi fen bilimleri de öğretilirdi. 3. Devlet Adamlarının Yetiştirilmesi: Medreseler, devlet adamı, bilim insanı ve bürokratların yetiştirildiği yerlerdi. 4. Kültürel ve Bilimsel Gelişim: Medreseler, Osmanlı'nın kültürel ve bilimsel gelişimine katkıda bulunan önemli merkezler haline geldiler.

Tokat'ta iki tane Yağıbasan Medresesi bulunmaktadır: 1. Çukur Medrese olarak da bilinen Tokat Yağıbasan Medresesi, şehir merkezinde yer almaktadır. 2. Niksar Yağıbasan Medresesi ise Niksar Kalesi ile bitişiktir.

Yakutiye Medresesi, Erzurum'un meşhur tarihi ve kültürel simgelerinden biridir. Özellikleri: - İlhanlı hükümdarı Sultan Olcaytu döneminde, 1310 yılında yaptırılmıştır. - Anadolu'daki kapalı avlulu medreselerin en büyüğüdür. - Plan düzeni, dengeli mimarisi ve iri motifli süslemeleri ile dikkat çeker. - Taç kapısının yan kısımlarında yer alan pars ve kartal motifleri, hurma yaprakları ve hayat ağacı gibi süslemeler Orta Asya Türklerinin önemli simgelerini yansıtır. - Günümüzde Türk İslam Eserleri ve Etnografya Müzesi olarak kullanılmaktadır.

Osmanlı döneminde iki ana çeşit üniversite bulunmaktaydı: 1. Darülfünun: 1900 yılında kurulan ve Avrupa'daki üniversite sistemine benzer bir yapıda eğitim veren yüksek eğitim müessesesi. 2. Medreseler: İslam hukuku, teoloji, felsefe, mantık, matematik ve astronomi gibi alanlarda eğitim veren, Osmanlı'nın geleneksel yükseköğretim kurumları.

Niksar'da iki tane Yağıbasan Medresesi bulunmaktadır: 1. Tokat Yağıbasan Medresesi (Çukur Medrese). 2. Niksar Yağıbasan Medresesi.

Ermenek'te iki tane medrese bulunmaktadır: 1. Tol Medrese (Musabey Medresesi). 2. Karamanoğlu Medresesi (Balkusan).

Aksaray Zinciriye Medresesi, Karamanoğulları’ndan Yahşi Bey tarafından 1336 yılında eğitim amacıyla yaptırılmıştır.

Sinan Paşa Medresesi, 1594 yılında kurulmuştur.

Orhaniye Medrese, Orhan Gazi zamanında yapılmıştır.