Ulusal irade, bir ulusun bir işin nasıl yapılması gerektiği yolunda açığa vurduğu karardır. Bu kavram, genellikle bir toplumun karar verme süreçlerinde egemen olan halkın iradesini, devletin yasama, yürütme ve yargı organlarına olan etkisini anlatmak için kullanılır. Ulusal irade, demokratik sistemlerde, halkın seçtiği temsilciler aracılığıyla kendini ifade eder. Ulusal irade, egemenlik kavramıyla da yakından ilişkilidir. Ulusal irade, aynı zamanda, tarihsel süreç içerisinde egemenliğin demokratik niteliğini de ifade eder. Ulusal irade kavramı, ilk olarak Jean-Jacques Rousseau tarafından ileri sürülen toplum sözleşmesiyle ilişkilendirilir. Ulusal irade, aynı zamanda, bir ulusun kendi kaderini belirleme hakkı ve bu hakkını özgürce seçilmiş temsilciler veya doğrudan oylarla ifade etmesi olarak da tanımlanabilir.