Şiir ve İnşa ile Harabat tartışmaları, Tanzimat döneminde edebiyat anlayışındaki farklı yaklaşımları yansıtan önemli bir polemiktir. Şiir ve İnşa, Ziya Paşa'nın 1868 yılında Hürriyet gazetesinde yayımladığı bir makaledir. Harabat ise Ziya Paşa'nın 1874-1875 yılları arasında yayımladığı, 3 ciltten oluşan divan edebiyatı antolojisidir. Tartışmanın özü, Namık Kemal'in Ziya Paşa'nın bu değişimine tepki göstermesi ve Harabat'ın mukaddimesinde yer alan görüşleri eleştirmesidir.