• Buradasın

    Makul sürede yargılanma hakkını ihlal eden mahkeme kararları nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Makul sürede yargılanma hakkını ihlal eden mahkeme kararları şu şekilde özetlenebilir:
    1. Davanın 15 yıl sürmesi: Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin bir kararında, 15 yıl süren bir miras davasının "makul süre" sınırlarının çok ötesinde olduğu belirtilmiştir 1.
    2. 7 yıl 6 ay 19 günlük yargılama: Anayasa Mahkemesi'nin bir kararında, iş kazası nedeniyle açılan tazminat davasında yargılamanın 7 yıl 6 ay 19 gün sürmesi makul olmayan bir gecikme olarak değerlendirilmiştir 2.
    3. İki yıllık yargılama süresi: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), başvuruya konu davanın munzam zarara ilişkin olduğunu ve yerel mahkemenin kararı ile temyiz incelemesi arasındaki iki yıl bir aylık sürenin makul olmadığına karar vermiştir 2.
    Bu tür ihlallerde, mağdurların Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapma ve tazminat talep etme hakları bulunmaktadır 13.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Adil yargılanma hakkı ihlalinde hangi kararlar verilir?

    Adil yargılanma hakkı ihlalinde verilebilecek bazı kararlar şunlardır: Yeniden yargılama: Anayasa Mahkemesi, temel bir hak veya özgürlüğü ihlal ettiği tespit edilen önceki kararın ortadan kalkması için derece mahkemesine yeniden yargılama yapılması yönünde karar verebilir. İhlalin giderilmesi: Mahkeme, ihlalin sonuçlarını gidermek için gereken işlemleri yapmakla yükümlüdür. Tazminat: Adil yargılanma hakkı ihlali durumunda tazminat kararı verilebilir. Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesi kapsamında, yargılamanın adil olmaması durumunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru yapılabilir. Adil yargılanma hakkı ihlalleri ve alınabilecek kararlar, ülkenin yasal düzenlemelerine ve uluslararası sözleşmelere göre değişiklik gösterebilir.

    Anayasa Mahkemesi hangi hak ve özgürlükleri ihlal eden kanun ve uygulamaları iptal eder?

    Anayasa Mahkemesi, Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddialarını inceler. İhlal edilebilecek hak ve özgürlüklerden bazıları: Suç ve cezada kanunilik ilkesi. Masumiyet karinesi. İfade ve basın özgürlüğü. Anayasa Mahkemesi, bir kanun hükmünün Anayasa'ya aykırı olduğunu tespit ettiğinde, o kanun hükmünü iptal eder.

    Anayasa Mahkemesi adil yargılanma hakkı ihlali kararı verirse ne olur?

    Anayasa Mahkemesi'nin adil yargılanma hakkı ihlali kararı vermesi durumunda, ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere dosya ilgili mahkemeye gönderilir. Yeniden yargılama yapmakla yükümlü olan mahkeme, Anayasa Mahkemesi'nin ihlal kararında açıkladığı ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldıracak şekilde, mümkünse dosya üzerinden karar verir. Ancak, AYM'nin yeniden yargılama kararına uyulmaması gibi bir durum söz konusu olmamalıdır; çünkü Anayasa ve kanunlar, AYM'nin ihlal kararına karşı yargı mercilerine "direnme yetkisi" tanımamıştır. AYM tarafından tespit edilen hak ihlali giderilmemişse, başvurucunun yeni bir bireysel başvuruda bulunarak otomatik olarak ikinci bir ihlal kararı elde etmesi mümkündür.

    Anayasa Mahkemesi makul sürede yargılanma hakkı ihlali tazminatı nasıl hesaplanır?

    Anayasa Mahkemesi'nde (AYM) makul sürede yargılanma hakkı ihlali tazminatı, her dosyanın kendi koşulları dikkate alınarak Yüksek Mahkeme tarafından belirlenir. Tazminat miktarını etkileyen bazı kriterler şunlardır: davanın karmaşıklığı; yargılamanın kaç dereceli olduğu; tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu; başvurucunun davanın hızla sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği. Örneğin, 2023 yılında verilen bir kararda 3-4 yıl arasında süren bir yargılama için 14 bin TL manevi tazminata hükmedilmiştir. AYM’ye bireysel başvuru, tazminat alabilmenin ön koşuludur.

    Adil yargılanma hakkı ihlalinde hangi haklar ihlal edilir?

    Adil yargılanma hakkı ihlal edildiğinde ihlal edilen bazı haklar şunlardır: Mahkemeye erişim hakkı. Savunma hakkı. Tanık dinletme ve sorgulama hakkı. Gerekçeli karar hakkı. Suçsuzluk karinesi. Silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkesi. Ayrıca, işkence ve kötü muamele gibi yasak yöntemlerle elde edilen delillerin kullanılması da adil yargılanma hakkını ihlal eder.

    Adil yargılanma hakkı ihlali hangi hallerde Anayasa Mahkemesine başvurulur?

    Anayasa Mahkemesine adil yargılanma hakkı ihlali iddiasıyla başvurulabilecek durumlar: Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklar. Suç isnatları. Başvuru şartları: Güncel ve kişisel bir hakkın doğrudan etkilenmiş olması. İhlalin, başvurucuya ait bir işlem, eylem veya ihmalle bağlantılı olması. Kamu tüzel kişilerinin başvuruda bulunamaması. Özel hukuk tüzel kişilerinin, yalnızca kendi tüzel kişiliklerine ait hakların ihlal edildiğini ileri sürebilmesi. Yabancıların, yalnızca herkese tanınmış haklar yönünden başvuruda bulunabilmesi. Başvuru süreci: Başvuru yolları tüketildikten sonra 30 gün içinde yapılmalıdır. Başvurular resmî dil olan Türkçe ile ve Anayasa Mahkemesi tarafından hazırlanmış bireysel başvuru formu kullanılarak yapılmalıdır. Başvuru kapsamı dışında kalan durumlar: Yasama işlemleri. Düzenleyici idari işlemler. Anayasa Mahkemesi kararlarıyla Anayasa’nın yargı denetimi dışında bıraktığı işlemler.

    Anayasa Mahkemesi makul süre ihlali nasıl değerlendirilir?

    Anayasa Mahkemesi'nin makul süre ihlalini değerlendirirken göz önünde bulundurduğu bazı kriterler şunlardır: Davanın karmaşıklığı. Yargılamanın kaç dereceli olduğu. Tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu. Başvurucunun davanın hızla sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği. Ayrıca, yargı makamları yanında, dava süreciyle ilgili kamu gücü kullanan tüm devlet organlarına atfedilebilir yapısal sorunlar ve organizasyon eksikliğinden kaynaklanan bir gecikme olup olmadığı da değerlendirilir. Anayasa Mahkemesi, devam etmekte olan bir yargılamada, makul sürede yargılama yapma yükümlülüğünün yerine getirilmediği iddiası ile bireysel başvuruda bulunulabilmesini, başvuru yollarının tüketilmesi kuralının istisnalarından biri olarak kabul etmektedir. Makul süre incelemesinde, etkili bir başvuru yolunun bulunmaması, Anayasa'nın 40. maddesinde düzenlenen etkili başvuru hakkının ihlali olarak değerlendirilebilir.