Tafoniler, granit ve kireçtaşı gibi granül kayaçlarda görülür. Ayrıca, tafoniler genellikle gruplar halinde, deniz bölgelerinde, gelgit alanları ile yarı kurak ve kurak çöllerde bulunur.
Tafoniler, kurak, yarı kurak ve sıcak iklimlerde görülür. Kurak ve yarı kurak bölgelerde, gündüz ve gece arasındaki sıcaklık farklarının fazla olması kayaların aşınmasına ve tafoni adı verilen oyukların oluşmasına neden olur. Sıcak bölgelerde, tuzlu malzemenin ayrışması ve mikroorganizmaların aşındırması da tafoni oluşumuna katkıda bulunur. Nemli ve ılıman bölgelerdeki daha küçük boyutlu tafonilere ise "bal peteği erozyonu" veya "arı yuvası" gibi isimler verilir. Tafoniler, Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü yerlerde, yarı kurak alanlarda ve gelgit alanlarında sıklıkla görülür.
Tafoniler, genellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde oluşur ve oluşumunda birkaç etken rol oynar: Günlük sıcaklık değişimleri: Çöl iklimlerinde gündüz ve gece arasındaki sıcaklık farkı 20 dereceden fazla olabilir. Kimyasal ayrışma: Tuz kristallerinin kayadaki deliklerde veya çatlaklarda birikmesi ve su buharlaştığında bu kristallerin büyümesi, kayaya basınç uygulayarak çatlakların oluşmasına yol açar. Rüzgâr erozyonu: Rüzgarın aşındırma kuvveti, çatlakların genişlemesine ve tafonilerin oluşmasına katkıda bulunur. Donma-çözülme: Kayaların içindeki suyun donup çözülmesi de tafoni oluşumuna etki edebilir. Tafoniler, granit, kumtaşı ve kireçtaşı gibi granül kayalarda görülür ve oluşumları kayanın türüne, çevresel faktörlere ve zaman içindeki değişikliklere bağlı olarak farklılık gösterir.
Geometrik şekiller, matematiksel ölçülere ve belirli kurallara bağlı olan, cetvel veya pergel kullanılarak çizilebilen şekillerdir. Organik şekiller ise, genellikle doğada karşılaşılan, karmaşık ve düzensiz şekillerdir. Örnekler: Geometrik şekiller: Küp, küre, prizma, dikdörtgenler prizması. Organik şekiller: Ağaç, dağlar, taş şekilleri, çiçekler, yıldızlar.
Tafoni, barkan ve lös rüzgarların oluşturduğu yer şekilleridir. Tafoni, suyun etkisiyle eriyen ve gevşeyen kaya parçalarının rüzgar tarafından aşındırılmasıyla oluşan bir yeryüzü şeklidir. Barkan, rüzgarların taşıdıkları kum ve tozları hilal şeklinde biriktirmesine denir. Lös ise rüzgarların taşıdığı mineral bakımından zengin çeşitli kum tanelerini biriktirmesi sonucu oluşan verimli azonal topraklardır.
Tafoni ve mantar kaya aynı değildir, ancak oluşum süreçleri benzerdir. Mantar kaya, rüzgârın kayaların alt kısmını aşındırması sonucu oluşur; bu süreçte kaidesi incelir ve üstü genişler. Tafoniler genellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde, örneğin Hindistan'daki Thar Çölü, Ürdün'deki Petra Kenti ve Amerika'nın Kaliforniya bölgesinde bulunur.
Tafonomi ve karstik şekiller farklı kavramlardır: 1. Tafonomi: Organik maddelerin biyosferden litosfere veya jeolojik kayıtlara geçişindeki tüm ayrıntıları inceleyen bir bilim dalıdır. 2. Karstik Şekiller: Yeraltı ve yerüstü sularının çözünebilen kayaçlar üzerinde oluşturduğu şekillerdir. Karstik şekillerden bazıları: Lapyalar: Yağmur ve kar sularının kalkerli arazilerde oluşturduğu küçük oluklardır. Dolinler: Lapyaların birleşmesiyle oluşan tava görünümlü çukurlardır. Uvalalar: Dolinlerin birleşmesiyle oluşan daha büyük erime çukurlarıdır. Polyeler: Uvalaların genişleyip birleşmesiyle oluşan geniş karstik ovalardır. Obruklar: Karstik arazilerde mağara tavanlarının çökmesiyle oluşan derin çukurlardır. Travertenler: Kalsiyum karbonatlı suların yayıldığı alanlarda oluşan birikme şekilleridir. Sarkıt, dikit ve sütunlar: Mağara tavanında ve tabanında biriken kireçli suların oluşturduğu şekillerdir.
{"inc10":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fhayvanlar-ve-doga%2Fq%2Ftafonik-sekiller-nerede-gorulur-1466389940%3Flr%3D213%26ncrnd%3D91719","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"6712721491756388655","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1756388665568649-13042611500186787415-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-248-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"inc1w01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"inc11":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"animals-and-nature","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"inc1w02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"inc12":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Tafonik şekiller**, özellikle **Akdeniz iklimi**nin hüküm sürdüğü yerlerde ve **yarı kurak alanlarda** sıklıkla görülür [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Tafoni)[```2```](https://www.haftalikgunluk.com/tafoni-nedir/). \n\n**Bazı örnekler**:\n* **Kapadokya**, Türkiye'de tafoni oluşumlarına ev sahipliği yapar [```5```](https://www.nedir.org/soru/tafoninin-goruldugu-yerler).\n* **İtalya, İspanya, Türkiye, Yunanistan ve Kuzey Afrika** gibi bölgelerde de tafonilere rastlanır [```2```](https://www.haftalikgunluk.com/tafoni-nedir/).\n* **Kaliforniya kıyıları** ve **Antarktika**'da da bu oluşumlar bulunur [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Tafoni).\n* **Kireçli Burnu**, Zonguldak'ta tafoni kayaları gözlemlenebilir [```3```](https://zonguldakgeopark.com/mekan/kireclik-burnu-tafoni-kayalari).\n\nTafoniler, ayrıca **gelgit alanları** ve **kurak çöllerde** de çok miktarda bulunur [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Tafoni)[```5```](https://www.nedir.org/soru/tafoninin-goruldugu-yerler).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.nedir.org/soru/tafoninin-goruldugu-yerler","title":"Tafoninin Görüldüğü Yerler","shownUrl":"https://www.nedir.org/soru/tafoninin-goruldugu-yerler","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://cografyabilim.wordpress.com/2021/01/04/ruzgar-asindirma-sekilleri/","title":"Rüzgar Aşındırma Şekilleri | COĞRAFYA BİLİM","shownUrl":"https://cografyabilim.wordpress.com/2021/01/04/ruzgar-asindirma-sekilleri/","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://eodev.com/gorev/7799383","title":"Tafoni Türkiye de Nerede Bulunur - Eodev.com","shownUrl":"https://eodev.com/gorev/7799383","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://hukukidestek.net/tafoniler-nasil-olusur/","title":"Tafoniler Nasıl Oluşur? - Hukukidestek.net","shownUrl":"https://hukukidestek.net/tafoniler-nasil-olusur/","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://www.haftalikgunluk.com/tafoni-nedir/","title":"Tafoni Nedir Coğrafya L Tafoni Nerede Görülür?","shownUrl":"https://www.haftalikgunluk.com/tafoni-nedir/","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Tafonik şekiller nerede görülür?","homeUrl":"/yacevap","categoryUrl":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","categoryTitle":"Hayvanlar ve doğa","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/cografya","text":"Coğrafya"},{"href":"/yacevap/t/jeoloji","text":"Jeoloji"},{"href":"/yacevap/t/doga","text":"Doğa"},{"href":"/yacevap/t/coller","text":"Çöller"},{"href":"/yacevap/t/kayaclar","text":"Kayaçlar"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Büyük Sahra'da hangi tafonik şekiller bulunur?","url":"/search?text=B%C3%BCy%C3%BCk+Sahra%27da+tafonik+%C5%9Fekiller&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Kapadokya'da tafonik şekiller nasıl oluştu?","url":"/search?text=Kapadokya%27da+tafonik+%C5%9Fekiller+nas%C4%B1l+olu%C5%9Ftu%3F&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Gelgit alanlarında tafonik şekillerin oluşumu nasıldır?","url":"/search?text=Gelgit+alanlar%C4%B1nda+tafonik+%C5%9Fekillerin+olu%C5%9Fumu&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=Tafonik+%C5%9Fekiller+nerede+g%C3%B6r%C3%BCl%C3%BCr%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"6712721491756388655","reqid":"1756388665568649-13042611500186787415-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-248-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1756388665568649-13042611500186787415-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-248-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"inc1w03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"inc13":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://eodev.com/gorev/8962948?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://prezi.com/hwlyswdbpamj/bird-e-coastal-geomorphology-an-introduction/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.nedir.org/soru/tafoninin-goruldugu-yerler?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cografyaci.gen.tr/ruzgarlarin-olusturdugu-yer-sekilleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://cografyabilim.wordpress.com/2021/01/04/ruzgar-asindirma-sekilleri/?size=16&stub=1"],"header":"Tafoniler hangi kayaçlarda görülür?","teaser":"Tafoniler, granit ve kireçtaşı gibi granül kayaçlarda görülür. Ayrıca, tafoniler genellikle gruplar halinde, deniz bölgelerinde, gelgit alanları ile yarı kurak ve kurak çöllerde bulunur.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/tafoniler-hangi-kayaclarda-gorulur-3038058521","tags":[{"href":"/yacevap/t/jeoloji","text":"Jeoloji"},{"href":"/yacevap/t/kayaclar","text":"Kayaçlar"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.derscografya.com/ruzgarlarin-olusturdugu-yer-sekilleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://cografya.sitesi.web.tr/etiket/tafoni/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kunduz.com/tr/soru-cozum/mantarkaya-tafoni-hamada-ve-barkan-ruzgarlarin-etkisiyl-olusan-yer-sekilleridir-ozellikle-kurak-ya-da-yari-kurak-iklim-bolgel-23062829/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.haftalikgunluk.com/tafoni-nedir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkcebilgi.com/tafoni?size=16&stub=1"],"header":"Tafoniler hangi iklimde görülür?","teaser":"Tafoniler, kurak, yarı kurak ve sıcak iklimlerde görülür. Kurak ve yarı kurak bölgelerde, gündüz ve gece arasındaki sıcaklık farklarının fazla olması kayaların aşınmasına ve tafoni adı verilen oyukların oluşmasına neden olur. Sıcak bölgelerde, tuzlu malzemenin ayrışması ve mikroorganizmaların aşındırması da tafoni oluşumuna katkıda bulunur. Nemli ve ılıman bölgelerdeki daha küçük boyutlu tafonilere ise \"bal peteği erozyonu\" veya \"arı yuvası\" gibi isimler verilir. Tafoniler, Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü yerlerde, yarı kurak alanlarda ve gelgit alanlarında sıklıkla görülür.","href":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga/q/tafoniler-hangi-iklimde-gorulur-1663032703","tags":[{"href":"/yacevap/t/doga","text":"Doğa"},{"href":"/yacevap/t/iklim","text":"İklim"},{"href":"/yacevap/t/bitkiler","text":"Bitkiler"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wiktionary.org/wiki/tafoni?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.derscografya.com/ruzgarlarin-olusturdugu-yer-sekilleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://nenedir.com.tr/tafoni-nedir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://hande-cografya.blogspot.com/2012/04/volkanik-sekiller.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.milliyet.com.tr/egitim/tafoni-nedir-nasil-olusur-turkiyede-tafoni-nerelerde-bulunur-6469821?size=16&stub=1"],"header":"Tafoniler nasıl oluşur?","teaser":"Tafoniler, genellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde oluşur ve oluşumunda birkaç etken rol oynar: Günlük sıcaklık değişimleri: Çöl iklimlerinde gündüz ve gece arasındaki sıcaklık farkı 20 dereceden fazla olabilir. Kimyasal ayrışma: Tuz kristallerinin kayadaki deliklerde veya çatlaklarda birikmesi ve su buharlaştığında bu kristallerin büyümesi, kayaya basınç uygulayarak çatlakların oluşmasına yol açar. Rüzgâr erozyonu: Rüzgarın aşındırma kuvveti, çatlakların genişlemesine ve tafonilerin oluşmasına katkıda bulunur. Donma-çözülme: Kayaların içindeki suyun donup çözülmesi de tafoni oluşumuna etki edebilir. Tafoniler, granit, kumtaşı ve kireçtaşı gibi granül kayalarda görülür ve oluşumları kayanın türüne, çevresel faktörlere ve zaman içindeki değişikliklere bağlı olarak farklılık gösterir.","href":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga/q/tafoniler-nasil-olusur-271515423","tags":[{"href":"/yacevap/t/doga","text":"Doğa"},{"href":"/yacevap/t/jeoloji","text":"Jeoloji"},{"href":"/yacevap/t/erozyon","text":"Erozyon"},{"href":"/yacevap/t/col","text":"Çöl"},{"href":"/yacevap/t/asindirma","text":"Aşındırma"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://wikijtr.icu/wiki/Shape_and_form_%28visual_arts%29?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kubranindersi.blogspot.com/2014/11/komik-bocekler.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tasarimfikir.com/sekillerin-anlami/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.answers-science.com/13973476-is-a-circle-an-organic-or-geometric-shape?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://marmengineering.com/organik-ve-teknik-cizim-farklari-nelerdir/?size=16&stub=1"],"header":"Geometrik ve organik şekiller nedir?","teaser":"Geometrik şekiller, matematiksel ölçülere ve belirli kurallara bağlı olan, cetvel veya pergel kullanılarak çizilebilen şekillerdir. Organik şekiller ise, genellikle doğada karşılaşılan, karmaşık ve düzensiz şekillerdir. Örnekler: Geometrik şekiller: Küp, küre, prizma, dikdörtgenler prizması. Organik şekiller: Ağaç, dağlar, taş şekilleri, çiçekler, yıldızlar.","href":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat/q/geometrik-ve-organik-sekiller-nedir-759256294","tags":[{"href":"/yacevap/t/sanat","text":"Sanat"},{"href":"/yacevap/t/gorselsanatlar","text":"GörselSanatlar"},{"href":"/yacevap/t/sekiller","text":"Şekiller"},{"href":"/yacevap/t/geometri","text":"Geometri"},{"href":"/yacevap/t/organik","text":"Organik"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cografya.gen.tr/egitim/fiziki/ruzgarlar.htm?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://erhananadol.com/ruzgarlarin-olusturdugu-yer-sekilleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kwik.com.tr/tag/tafoni-ne-sekli/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cografyatr.com/haber/dis-kuvvetler-ruzgar-asinim-ve-birikim-sekilleri?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://9lib.net/document/y4wj6mdr-r%C3%BCzgarlarin-olu%C5%9Fturdu%C4%9Fu-yer-%C5%9Feki%CC%87lleri%CC%87.html?size=16&stub=1"],"header":"Tafoni barkan lös nedir?","teaser":"Tafoni, barkan ve lös rüzgarların oluşturduğu yer şekilleridir. Tafoni, suyun etkisiyle eriyen ve gevşeyen kaya parçalarının rüzgar tarafından aşındırılmasıyla oluşan bir yeryüzü şeklidir. Barkan, rüzgarların taşıdıkları kum ve tozları hilal şeklinde biriktirmesine denir. Lös ise rüzgarların taşıdığı mineral bakımından zengin çeşitli kum tanelerini biriktirmesi sonucu oluşan verimli azonal topraklardır.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/tafoni-barkan-los-nedir-3026750362","tags":[{"href":"/yacevap/t/cografya","text":"Coğrafya"},{"href":"/yacevap/t/jeoloji","text":"Jeoloji"},{"href":"/yacevap/t/yersekilleri","text":"YerŞekilleri"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.bilgicik.com/yazi/ruzgar-asindirma-sekilleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://erhananadol.com/ruzgarlarin-olusturdugu-yer-sekilleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/D%C4%B1%C5%9F_kuvvetler?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://cografyakonularim.blogspot.com/2013/03/dis-kuvvetler-ruzgar-ve-buzullar.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cografyatr.com/haber/dis-kuvvetler-ruzgar-asinim-ve-birikim-sekilleri?size=16&stub=1"],"header":"Tafoni ve mantar kaya aynı mı?","teaser":"Tafoni ve mantar kaya aynı değildir, ancak oluşum süreçleri benzerdir. Mantar kaya, rüzgârın kayaların alt kısmını aşındırması sonucu oluşur; bu süreçte kaidesi incelir ve üstü genişler. Tafoniler genellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde, örneğin Hindistan'daki Thar Çölü, Ürdün'deki Petra Kenti ve Amerika'nın Kaliforniya bölgesinde bulunur.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/tafoni-ve-mantar-kaya-ayni-mi-1600946739","tags":[{"href":"/yacevap/t/doga","text":"Doğa"},{"href":"/yacevap/t/jeoloji","text":"Jeoloji"},{"href":"/yacevap/t/yersekilleri","text":"YerŞekilleri"},{"href":"/yacevap/t/erozyon","text":"Erozyon"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.derscografya.com/karstik-sekiller/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.mynet.com/karstik-arazi-nedir-nasil-olusur-karstik-arazi-sekilleri-nelerdir-170100302768?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cografya.gen.tr/egitim/fiziki/karstik-sekiller.htm?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://uzemigunsem.gedik.edu.tr/karstik-biriktirme-sekilleri?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sabah.com.tr/egitim/karstik-sekiller-nelerdir-karstik-asinim-ve-birikim-sekilleri-hangileri-e1-6536775?size=16&stub=1"],"header":"Tafonomi ve karstik şekiller nelerdir?","teaser":"Tafonomi ve karstik şekiller farklı kavramlardır: 1. Tafonomi: Organik maddelerin biyosferden litosfere veya jeolojik kayıtlara geçişindeki tüm ayrıntıları inceleyen bir bilim dalıdır. 2. Karstik Şekiller: Yeraltı ve yerüstü sularının çözünebilen kayaçlar üzerinde oluşturduğu şekillerdir. Karstik şekillerden bazıları: Lapyalar: Yağmur ve kar sularının kalkerli arazilerde oluşturduğu küçük oluklardır. Dolinler: Lapyaların birleşmesiyle oluşan tava görünümlü çukurlardır. Uvalalar: Dolinlerin birleşmesiyle oluşan daha büyük erime çukurlarıdır. Polyeler: Uvalaların genişleyip birleşmesiyle oluşan geniş karstik ovalardır. Obruklar: Karstik arazilerde mağara tavanlarının çökmesiyle oluşan derin çukurlardır. Travertenler: Kalsiyum karbonatlı suların yayıldığı alanlarda oluşan birikme şekilleridir. Sarkıt, dikit ve sütunlar: Mağara tavanında ve tabanında biriken kireçli suların oluşturduğu şekillerdir.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/tafonomi-ve-karstik-sekiller-nelerdir-3421176095","tags":[{"href":"/yacevap/t/jeoloji","text":"Jeoloji"},{"href":"/yacevap/t/dogabilimleri","text":"DoğaBilimleri"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"inc1w04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"inc14":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"inc1w05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"inc15":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"inc1w06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}